Бөлім

Бөліп шығару

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып: 9 «А»

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Зәр шығару жүйесінің гигиенасы. Бүйрек және зәр шығару жүйесінің аурулары: пиелонефрит, цистит, бүйрекке тастың жиналуы. Себептері және алдын алу шаралары.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

9.1.5.4 - бүйрек және зәр шығару жүйесі ауруларының алдын алу жолдарын түсіндіру

Сабақтың мақсаты

1. Бөліп шығару жүйесінің гигиенасын сипаттау

2. Зәр шығару жүйесі ауруларының себептері мен алдын алу жолдарын ұсыну

3. Салауатты өмір салтының зәр шығару жүйесінің жұмысына тигізетін маңызын бағалау

Құндылықтар

- Озық ойлы ұлт: еңбекқорлық және кәсіби біліктілік

- Адал азамат: Әділдік және жауапкершілік

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

2 мин

Ұйымдастыру кезеңі:

-Амандасу

- Оқушыларды түгендеу

Психологиялық ахуал қалыптастыру

Оқушылар шеңбер құрып, "Алақан жылуы" әдісі арқылы бір-біріне жылы тілек айтады.

Флиппити қосымшасы арқылы топқа бөлу

Мұғаліммен амандасады, шағын топтар бір – біріне бүгінгі сабаққа сәттілік тілеп, тілек айтады

презентация

https://flippity.net/rp.php?c=Katharine,Meryl,Jack,Ingrid,Daniel,Frances,Bette,Spencer,Denzel,Marlon,Jake,Cate,Dustin,Jane,Robert,&t=Random%20Name%20Picker

Үй тапсырмасын тексеру

«Постермен жұмыс». Бүйрек қызметіне әсер ететін факторларды біртіңдеп постерге жабыстырып, оларды түсіндіріңіз

Постермен жұмыс жасайды

Дескриптор:

• Бүйрекке әсер ететін факторларды атап, оларды түсіндіреді (1 б)

Бағалау : «Бағалау парағы»

Постер

Жаңа сабаққа кіріспе

8 мин

Ұжымдық жұмыс «Суреттер сөйлейді». Анимациялық суретке назар аударып, ой қозғап көріңіз.

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу.

Жаңа тақырыппен танысу үшін оқулық пен видео ақпараттар қолданылады

Бағалау: «Үш шапалақ»

интербелсенді тақта

https://youtu.be/e2dco5r1Xe8?si=9KC7HrUjuqtP45eH

Ортасы

30 мин

«Ментальді карта» әдісі арқылы зәр шығару жүйесінің гигиенасына және «Бүйрек саулығының 7 Алтын Ережесіне» қатысты постер қорғалады.

(Топтық жұмыс) Тапсырма 1 – «Ақиқат/Жалған». Берілген ақпараттың ақиқат, не жалғанын ажыратыңыз.

Топта ақпаратты талдап болғаннан кейін бөліп шығару жүйесінің гигиенасын сипаттайды

Дескриптор:

Бөліп шығару жүйесінің гигиенасына қатысты ақиқатты сипаттайды (1 б);

Бөліп шығару жүйесінің гигиенасына қатысты жалған ақпаратты белгілейді (1 б).

Бағалау: «Бағалау парағы»

презентация

https://www.baamboozle.com/game/2767692

(Жұптық жұмыс) Тапсырма 2 – «Демонстрация».

1-оқушы: Дәрігер зәр шығару жүйесінің макеті көмегімен бүйрек тасы ауруының туындау себептерін демонстрациялайды. Тұз + құм+ су сұйықтығын фильтр қойылған ыдысқа құяды. Демонстрация нәтижесі мен себептерін кестеге толтырып, алдын алу жолдарын жазыңыз.

2 – оқушы мүмкін (оқушы зәр шығару жүйесі бейнеленген фактук киеді): Пиелонефрит-бұл бүйрек тостағаншасы мен жамбас тіндерінің қабынуы, бұл бүкіл бүйректің қабынуына әкелуі мүмкін.

Пиелонефриттің қоздырғышы-бактерия, ішек таяқшасы (Escherichia coli), ол ағзаға уретра арқылы енеді. Симптомдары-ауыр және жиі зәр шығару, қан мен ақуызы бар ерекше иісі бар бұлтты зәр, арқадағы ауырсыну және безгегі. Егер пиелонефрит емделмесе, бұл бүйрек жеткіліксіздігіне әкелуі.

3- оқушы (макеттен қуықты демонстрациялайды): Цистит-бұл уретра мен қуықтағы бактериялар тудыратын инфекция. Симптомдар, әдетте, ауырсынумен бірге жүретін толық қуық сезімі кезінде зәр шығарудың қиындауынан басталады. Сонымен қатар, жалпы әлсіздік пен арқадағы ауырсыну болады.

(іі)«Талдамалы кесте». Зәр шығару жүйесі ауруларының себептері мен алдын алу жолдарын ұсынып, кестені толтырыңыз

Кестені толтыру арқылы ақпаратты саралайды

Дескриптор:

- Зәр шығару жүйесі ауруларының себептерін атайды (1 б);

- Зәр шығару ауруларының белгілерін атайды (1 б).

- Зәр шығару жүйесі ауруларының алдын алу жолдарын ұсынады (1 б).

Бағалау: «Бағалау парағы»

презентация

(Жеке жұмыс) Тапсырма 3 – «Жағдаят». Мынадай зерттеулердің мәнін бағалаңдар:

«АҚШ-тағы муниципалды ауруханаларда 11 мың медбикенің денсаулығын 4 жыл бойы бақылау арқылы бүйрек жұмысының бұзылуы уйықтау уақытына тікелей тәуелдi екенi анықталды. Мысалы, 3 айдан көп уақыт тәулігіне 7 сағаттан аз ұйықтаған адамдарда бүйрек аурулары аныкталған. Ал дұрыс ұйқы режімін сақтаған адамдарда бүйрек жұмысының бұзылуы болмаған.

- Салауатты өмір салтының зәр шығару жүйесінің жұмысына тигізетін маңызын қандай? Жағдаятты бағалаңыз.

Жаядаятпен жұмыс

Дескриптор:

- Зәр шығару жүйесінің жұмысына әсер ететін ұйқының маңызын пайымдаңыз (2 б);

- Салауатты өмір салтының зәр шығару жүйесінің жұмысына тигізетін маңызын бағалайды (2 б).

Бағалау: «Бағалау парағы»

презентация

https://youtu.be/vW0i-PPb1b0

Сабақтың соңы

5 мин

Рефлексия

«3/2/1 әдісі»:

1. Мен білетін үш нәрсе ...

2. Мені таңқалдырған екі нәрсе ...

3. Болашақта тереңірек қарастыратын бір нәрсе....

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.

Рефлексия парағы