Бөлім

Қоғамдық-саяси ойдың дамуы

Сабақ тақырыбы

"Зарзаман" ағымы өкілдерінің идеологиялық құндылықтары

Оқу мақсаттары

11.3.1.4 Қазақ ұлттық мемлекеттілігінің тарихи тағдыры туралы "Зар-заман" өкілдерінің идеяларын түсіндіру;

11.3.1.2 Қазақстандағы қоғамдық-саяси ойдың дамуына тарихи қайраткерлердің қосқан үлесін бағалау

Сабақ мақсаттары

"Зар-заман" өкілдерінің идеяларын түсіндіру

"Зар-заман" өкілдерінің шығармашылығын зеттеу

ХІХ ғасырдағы қоғамдық-саяси ойдың дамуына «Зар заман» өкілдерінің қосқан үлесін бағалау

Бағалау критерийлері

• Зар заман әдеби ағым өкілдерін біледі.

• Ақындардың шығармашылығының негізгі тақырыбын анықтайды, қозғаған мәселелерін талдайды, негізгі идеяларын түсіндіреді.

• «Зар заман» кезеңі ақындарының шығармаларының маңыздылығына баға бере алады.

• Қазақстандағы қоғамдық-саяси ойдың дамуына «Зар заман» кезеңі ақындарының қосқан үлесін бағалау

Тілдік мақсаттар

Тілдік құзыреттіліктерді дамыту:

Оқылым: мәтіндік мәліметпен жұмыс.

Жазылым: сұрақтарға жауап беруде жазба жұмысты орындау.

Айтылым: барлық сыныппен ұжымдық талқылау, сұрақтарға жауап беру, сонымен қатар жұпта жұмыс жасау кезінде.

Оқушылар:

- «Зар заман» өкілдерінің шығармашылығын зерттеу барсында топта жұмыс жасайды, жұмыс нәтижелерін қарастыру барысында барлық сыныппен талқылауға (оқылым, жазылым, тыңдалым және айтылым дағдылары) қатысады.

Пәнге тән лексика мен терминология

Зар заман, отаршылыдық, жер мәселесі және т.б.

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер:

Зар заман әдеби ағым өкілдері ...

Ақындардың шығармашылығының негізгі тақырыбы ...

«Зар заман» кезеңі ақындарының шығармаларының маңыздылығы ...

Қазақстандағы қоғамдық-саяси ойдың дамуына «Зар заман» кезеңі ақындары ...

Құндылықтарды дарыту

Жұптық жұмысты және бағалауды ұйымдастыру арқылы ынтымақтастық пен академиялық шындық.

IT-дағдыларды қалыптастыру

Осы сабақта интербелсенді тақта және сабақ тақырыбы бойынша презентация пайдаланылады.

Пәнаралық байланыстар:

Тарих пәні

Бастапқы білім

ХІХ ғасырдағы Ресей империясының отаршылдық саясатымен байланысты Қазақстанда орын алған негізгі оқиғалар мен өзгерістерді біледі.

Саралау

Жасырын саралау қабілеті жоғарырақ оқушы қабілеті төменірек оқушыға қолдау көрсететін жұптарды қалыптастыруда көрінеді.

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

2 мин

3 мин

М Оқушылармен амандасу. Оқушыларды түгендеу.

Оқу мақсаты мен бағалау критерийлерін таныстырып өту.

М Мұғалім «Зар заман» ұғымы және осы кезеңннің өкілдеріне қатысты ақпаратпен оқушыларды таныстырып өтеді.

Зар заман – қазақ әдебиетіндегі кезең атауы. Аталған кезең Ресей империясының отарлау саясаты салдарынан Қазақ хандығындағы бұрынғы ел басқару жүйесінің жойылып, халықтың саяси, экономикалық және рухани езгіге ұшыраған тарихи уақытты сипаттайды. Алғаш Шортанбай Қанайұлы осы кезеңнің ауыртпалықтары туралы “Зар заман” атты зарлы толғау шығарып, ол ел ішінде кең таралды. Бұдан кейін басқа да ақындар осы тақырыпқа көптеген өлең-жырлар шығарды. Оларды қазақ әдебиетінде "Зар Заман ақындары" деп атайды

«Зар заман» өкілдерінің суреттері

Сабақтың ортасы

2 минут

12 минут

10 минут

8 минут

Т Топтық жұмыс. Оқушылар 5 топқа бөлінеді. Әр топқа «Зар заман» өкілдеріне қатысты ақпараттар үлестіріледі. Олар дескрипторлар бойынша ақынжыраулардың шығармашылығын зерттейді.

• Дулат Бабатайұлы

• Сүйінбай Аронұлы

• Әбубәкір Боранқұлұлы

• Шортанбай Қанайұлы

• Мұрат Мөңкеұлы

Дескриптор:

• Ақынның өмірі мен қызметіне қатысты кем дегенде 3 ақпаратты біледі.

• Ақынның шығармаларының мазмұнын талдайды.

• Ақын қозғаған пробламаларды анықтайды және олардың шынайылығына нақты фактілер келтіреді.

Ж Жұптық жұмыс. Оқушылар «Зар заман» өкілдерінің щығармаларымен танысып, негізгі идеяларын анықтайды.

• Өлең жолдарында қандай мәселелер қозғалған?

• Берілген шығарманың негізгі идеясы қандай?

Дескриптор:

Кем дегенде 2 ақынның шығармасымен танысады.

Өлең жолдарында қандай мәселелер қозғалғандығын анықтайды.

Шығарманың негізгі идеясын анықтайды.

Қосымша №1. «Зар заман» әдеби ағым өкілдері туралы ақпарат

Қосымша №2. «Зар заман» әдеби ағым өкілдерінің шығармаларынан үзінді

Сабақтың соңы

3 минут

Оқу мақсаты мен бағалау критерийлеріне қайта оралу.

Б Рефлексия «Мен»

Етістіктер бойынша сабақта алған әсерімен бөліседі.

Презентация