«Зорлық –зомбылықсыз балалық шақ»

1.Ұйымдастыру кезеңі

2.Негізгі бөлім

3 «Зорлық –зомбылыққа қарсымыз»

4.Білімді ұрпақ- ел ертеңі»

Кіріспе; Қайырлы күн құрметті бүгінгі кешіміздің қонақтары ата -аналар мен оқушылар.Бүгінгі өткелі отырған тәрбие сағатымыздың тақырыбы «Золық-зомблықсыз балалық шақ» деп аталады.

Қоғам үшін ең басты құндылық ол тәуелсіздік,адам үшін бас бостандығы және уайым қайғысыз өмір.Оның кепілі заңдылық.Тәуелсіздік төрімізден орын алған қоғамымыздағы ең басты құндылық адам бостандығы. Адамның және адамзаттың құқықтары мен бас бостандықтарын қамтамасыз ету және қорғау конституциялық заңдылықтың басты талабы.Қазақстанда салауатты өмір салтына қол жеткізуде, денсаулықты сақтау мен нығайтудағы басты міндеттің бірі-бала құқығын қорғау, зорлық -зомбылыққа қарсы күрес жүргізу.

Зорлық-зомбылық құқықта «Бір адамның екінші адамға оның тиіспеушілік құқығын бұзатын ,тәни және психикалық ықпал жасауы» делінген.Ол тән азабын шектірген зорлық адамның ағзасына тікелей әсер ету,ұрып соғу,денесіне зақым келтіру ж т б.Тән азабын шектірген зорлықтың салдарынан зәбірленүшінің денсаулығына зиян келтіруі мүмкін.

Жан азабы шектірген зорлық жәбірленушінің ерік жігерін жасыту,адамның психикасына әсер ету.Жан азабын шектірген зорлық жүйке ауруына,тіпті жан ауруына ұшыратуы мүмкін.

Адамның денсаулығына қауіпті әдіс қолданылып жасалған қылмыстар «Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінің» тиісті баптарына сәйкес жауаптылық пен жазаны ауырлататын мән жайлар болып табылады.Адам дүниеге келгеннен кейін оның өмірін тыныштығын біздің мемлекетіміздің Ата заңы қорғайды.Ал ата заңнан басқа балалардың құқығын қорғайтын заң бар ма? Әрине бар 1989жылдың 20-қарашасында Бала құқықтары туралы конвенция қабылданып, 1995жылдың желтоқсан айында Елбасымыз «Бала құқығы туралы конвенцияға»қол қойды.

Ал енді осы мәселе жайлы құқықтық білімімізді кеңейту үшін оқушыларға кезек берейік.

«Мен зорлық зомбылыққа қарсымын»

Аружан
Еліміздің зорлық зомбылыққа қатысты 20-дағдарыс орталығы бар.Әйелдер мен балаларға қарсы зорлық- зомбылық проблемасы елімізде елеулі мөлшерде асқындады.Елімізде жылына 500 дей әйел мен бала тұрмыстық зорлық зомбылықтың құрбаны болады екен.

Сабина

Отбасыларының қиюы қашуының бір себебі жанұядағы зорлық -зомбылық. Отбасылық қарым- қатынаста дағдарыс туындағанда,одан ешкімнің ешнәрсесі кетпейді» деген түсініктен арылу қажет.Кикілжіңі көп отбасында өскен бала не әкесінің не шешесінің отбасында өзін-өзі ұстау үлгісін алады.

Едаулет Зорлық зомбылықтың түрлеріне тоқталар болсақ Эмоциялық зорлық балағаттау,қорлау,сөгу,балалардың жеке өміріне қол сұғу Физикалық зорлық зомбылық отбасы мүшелерін мас күйінде немесе сау күйінде ұруды қолданатын. Эмоцианалдық зорлық зомбылық Қауіп қатерден отбасын тастап кетемін деп қорқыту,әйелін немесе баласын ұру, өз- өзіне қол жұмсауға итермелеу.

Балаларды анасына қарсы қолдану,әйеліне өз балаларын ешқашан көрсетпейтіндігімен қорқыту,оған балаларын араластыру.

Мухамет

Міне достар осыдан барып,Қазақстанда тұрмыстық зорлық- зомбылық туралы заңды қабылдау қажеттілігі туды.

Сабина

Қазақ халқының дана сөзі бар «Әйел адамға рухы әлсіз ер адам ғана қол көтереді» Бұны қазақ халқымыз жазылмаған заң деп осы уақытқа дейін сақтап келеді. Алайда ер адамдар бұны ұмытып кеткен сыңайлы.

Бағжан

Ата көрген оқ жонар,ана көрген тон пішер» демекші балаға отбасы тәрбиесінің әр әсері мол.Тәрбиеге әсер ететін өскен орта мен ата-ананың тәрбиесі дұрыс болмаса жаман әсерлер адамды азғырып,түрлі жаман мінездерді жұқтырады деп ойлаймын.

Аружан

Дұрыс айтасың «Жақсыдан жаман туады,бір аяқ асқа алғысыз,жаманнан жақсы туады адам айтса нанғысыз» демей ме қазақ халқымыз. Отбасындағы ата-ананың мінез құлқы баланың көз алдындағы үлгі,өнеге алатын нысанасы десем артық айтқаным емес.

Йа достар сонымен қатар нашақорлық,темекіге,ішімдікке әуестік,бұзықтық жолға түсіп,зорлық зомбылық жасауға мүмкіндік туғызады,еңбек етуге,қоғамға. денсаулыққа,ұрпаққа,отбасына зиян келтіреді деген ой қосқым келеді.

Аңсар

Салауатты өмір сүрудің мәселесі жаман қылықтардан яғни зорлық-зомбылықтан аулақ болу.Ішімдікке үйір адам ақыл есінен айырылып қасындағы адамдарға зиянын тигізеді,отбасына ойран салады,отбасы мүшелеріне оғаш қылықтар көрсетіп,мазасын алады.Бұл баланың психологиясына кері әсерін тигізеді,бала өзіне керекті рухани дүниенің барлығын қоршаған ортадан алады.

Асылназ

Зорлық-зомбылық тәрбиесіздіктен туындайды.Бұның дәлелі ретінде ұлы ғұламалардың «Тәрбиесіздік ол адамзаттың қас жауы,тәрбиесіз берілген білім келешекте адам өміріне зиян әкеледі»деген. «Тәрбиеге әсер беретін нәрсе өскен орта,ата-ананың тәрбиесі»,балажасында қандай тәрбие алса,ержеткенде сол әдет қалмайды.

«Мектептегі зорлық зомбылық» көрініс

Йа балалар бұл көріністен біз нені көрдік?-Әлімжеттік жасаған баланы,жан азабы мен тән азабын тартқан ана мен баланы көрдік.Мұндай жағдайларды әлі де әр жерден байқап жүргеніміз рас.Келеңсіз оқиғалар балалардың өміріне,тағдырына кері әсерін тигізетін кездер болып жатады.Кейде түзелмейтін жайттар болып жатады.Өмірде осындай жағдайларды болдырмау үшін сіздер мен біздер жұмыла әрекет жасауымыз керек.

Зорлық-зомбылықтың түрлерін жаңа оқушылар айтып өтті.Соның ішіндегі ең өзектісі «Отбасындағы зорлық-зомбылық»,яғни жанұядағы зұлымдықшы оның жемтігі ең жақын адамдары болады.Олар жұбайлары мен балалары.Жетім қалған бала,шарасыз қалған ана, балалар үйін паналаған бала.Бұл қоғамдағы өзекті мәселе.

Сембай Әмірдің орындауындағы « Аңсатқан жанды ақ арман»әні

«Білімді ұрпақ ел ертеңі» Сұрақ –жауап.

1.Жеке адамның құқығы деген не?

Адамның мүдесін қанағаттандыруға бағытталған заң,заң арқылы қорғалған тәртіптік шара.

2.Құқықтың қандай түрлері бар?

Жеке азаматтық,саяси экономикалық,әлеуметтік мәдениеттілік т.б...

3.Адамның негізгі құқығы?

Өз құқықтарын дұрыс пайдалану.

4.Адамның ешкім қол сұғуға болмайтын құқық?

Бостандық.

5.Қылмыстық жауапкершілікке тартылатын жас шамасы?

16 жас,ерекше ауыр болса 14 жас

6.Бала құқықтары туралы заң неше неше тарау неше баптан тұрады?

10 тарау 53 бап

Шерім Жаннаның орындауында «Жүрегімді тоқтатпа» әні.

Би «Қара жорға»

Қорытынды;

Құрметті қонақтар бүгінгі «Зорлық-зомбылықсыз балалық шақ» атты тәрбие сағатымызды былай қорытындылағым келеді;

Немістің ұлы ақыны В.Гете серуенге шығарда қалтасына түрлі гүлдердің тұқымын салып алып,шалғындардан,ормандардан өткенде,тауға шығарда гүл тұқымдарын сеуіп жүргенді жаны сүйеді екен.Оның жүрген жерлерінен мезгілі жеткенде керемет гулдер өсіп шығатын.Гете сепкен гүл ме әлде табиғи жолмен өздері көктеді ме, оны білу міндетті емес.Дегенмен сұлулық әлемі-әсемдік әлемі байыды.Сол сияқты дүниеде зорлық-зомбылық болмаса,адам өмірі,адамзат өмірі,адамзат дүниесі сұлу болар еді.

Балалар адамзат дүниесіндегі әсемдігі,әлемнің әдемілігі үшін не үлес қосып жүрміз.

Қатысушылар,

Нұрай

Мен былай дегім келеді.Әлемнің бір адамы ретінде ақ жүрегіммен сөз беремін;

-өзіме,жанымдағы адамдарға күннің шуағын сыйлаймын.

-гүлдің нәзіктігін сыйлаймын,

-Қараңғыны нұрландырамын,

-суықты жылытамын

-егерде маған қиын жағдай болса жасымаймын

-әр күні өзімнің жан дүниемді таза ұстаймын

-менің жүрегім әр күні қуанышқа толы болмақ

-жүрегім махабат пен мейірімге бөленеді

-әрқашан ақсылық жасауға тырысамын.

Барлығы,

Келер күннің шұғылалы боларына сенеміз.Біз, зорлық-зомбылыққа қарсымыз!

Би «Алға Қазақстан».