10-сынып Қазақстан тарихы. Дәстүрлі қазақ қоғамының әлеуметтік жіктелуінің ерекшеліктері.

1 слайд
Сүреттерге ортақ тақырып қойыңыз

2 слайд
Сабақ тақырыбы: Дәстүрлі қазақ қоғамының әлеуметтік жіктелуінің ерекшеліктері Зерттеу сұрағы: Әлеуметтік топтар қазақ қоғамында қандай рөл атқарды? Оқу мақсаты: 10.2.2.6 -қазақтардың әлеуметтік жіктелуіне тән ерекшеліктерді анықтау үшін «ақсүйек», «қарасүйек », «хан», «сұлтан», «би», «батыр» ұғымдарын пайдалану; 10.2.2.7 -дәстүрлі қазақ қоғамындағы әлеуметтік институттардың функционалдық рөлін түсіндіру Сабақтың мақсаты: Қазақ хандығындағы әлеуметтік топтардың рөлін және қызметін анықтау

3 слайд
• әлеумет – сол қоғамның портреті • әлеуметтік топтар – меншік сипатына, табыс мөлшеріне, билік көлеміне, беделіне, ұлттық белгілеріне қарай рөл атқарады

4 слайд
Миға шабуыл Б ағалау

5 слайд
БЫМ «Галерея» әдісі Дәстүрлі қазақ қоғамының әлеуметтік жіктелуінің ерекшеліктерін анықтайды, жіктейді Дескриптор: Қазақ қоғамындағы 2 әлеуметтік топты анықтайды 1 балл Әлеуметтік топты жіктейді 1 балл

6 слайд
Қазақ қоғамы қандай әлеуметтік топтарға жіктелді? 1 ______________ 2______________ 3______________ 4______________ 5______________ 1______________ 2______________ 3______________ 4______________ 5______________

7 слайд
Қазақ қоғамы қандай әлеуметтік топтарға жіктелді? Ақсүйек Қарасүйек Хандар , сұлтандар, қожалар, төрелер Билер,рубасылары,ақса қалдар,батырлар,дін басылары,қарапайым халықтар Құлдар мен күңдер ешбір әлеуметтік топтарға жатпайды, олар қазақ қоғамына аз болған

8 слайд
Топтық жұмыс ПТМС формуласы бойынша талдау П- біздің ойымызша қазақ қоғамында 1- хандар,2-билер,3-батырлар тобы маңызды қызмет болды Т- біз оны былай түсіндіреміз М- мысал келтіру С- осы топтың қызметінің салдары ...... Дескрипторы: Берілген топтың қызметін түсіндіреді 1 балл Мысал келтіреді 1 балл Салдарын атайды 1 балл

9 слайд
1.ХанмынА. Шыңғыс хан ұрпағымын, қарашадан жоғары тұрамын. Хан бөліп берген ру- тайпаларды басқарамын, оларға жерлерді бөліп беремін. Хан сайлауына қатысамын. Елге жау шапса, ханға елден әскер жасақтаймын. Ханмен келіспей қалғанда, басқа мемлекетке көшіп кете алам ын. 2.Сұлтанмы н Ә. Бұрын малшы болғанмын, бірақ туыстарым және өзім барлық малдарымыздан айырылып қалғандықтан, қазір қала маңында тұрамын. Байлардың егістік жерін жыртамын, суғарамын, сөйтіп азын-аулақ күн көріске ақша табамын. 3.Бимін Б. Ерлігімнің арқасында қараша халық арасында кеңінен танылдым. Жерді және елді қорғаймын, хан-сұлтанның үкімін орындаймын. Бидің шешімдерінің жүзеге асырылуын қамтамасыз етемін. 4.Қожамы н В. Мемлекет басшысымын, Шыңғыс хан ұрпағымын, қараша халықтан жоғары тұрамын, әскерді басқарамын, халыққа жер бөліп беремін. Сұлтандарды тағайындаймын. Адамдарды жазалаймын, қалаған адамдарыма кешірім жасаймын. Бүкілхалықтық Құрылтайға шақырамын, онда елдің күрделі мәселелерін талқыға саламын. 5.Батырмы н Д. Шешендік, тапқырлық қасиеттің арқасында ел басқаруға қатысамын. Сұлтандар бөліп берген жерлерді басқарамын. Сот билігін жүзеге асырамын. Елдің күрделі мәселелерін шешуге қатысты Құрылтайға қатысамын, өз пікірімді айтып, заң шығаруға үлесімді қосамын. Сұлтан негізсіз салық салса, басқа сұлтанның иелігіне көшіп кете аламын. 6.М алшымын Е. Шыңғыс хан ұрпақтары сияқты ақсүйек болып саналамын. Ислам дінін таратамын, халық арасында шариғаттың сақталуын қадағалаймын. 7.Жатақпы н И. Байдың малын бағамын, кедейленіп, қиын жағдайға душар болсам, байдан сауын ала аламын. Мүлкімнен айырылып қалсам, туыстарымнан, басқа малшылардан жылу жинай аламын. Қиын жұмыстар істеу үшін ағайымдарыммен асар жасаймын. Ақсүйек ойыны

10 слайд
«Мен кіммін?» 1.Хан 2.Сұлтан 3.Би 4.Қожа 5.Батыр 6.Малшы 7.Жатақ В А Д Е Б И Ә

11 слайд
Жеке жұмыс: Әлеуметтік топтарды тәуелсіздігі бойынша жоғарыдан төменге қарай орналастыр. Би, малшы, қожа, хан, жатақ, сұлтан, батыр

12 слайд
Әлеуметтік топтарды тәуелсіздігі бойынша жоғарыдан төменге қарай орналастыр. Т әуелсіз Тәуелді

13 слайд
Әлеуметтік топтарды тәуелсіздігі бойынша жоғарыдан төменге қарай орналастыр. Т әуелсіз Тәуелді Хан Сұлтан Қожа БИ Батыр Малшы Жатақ

14 слайд
Қазақ хандығының әкімшілік құрылымы • 1.Хандық-ұлы хан басқарады • 2. Жұз-хан басқарады • 3.Ұлыс-сұлтан басқарады • 4.Арыс-би басқарады • 5.Ру-рубасы басқарады • 6. Ата-аймақ-ақсақал басқарады • 7.Ауыл-ауылбасы басқарады

15 слайд
Тапсырма • Қазақ хандығының әкімшілік құрылымымен Қазақстан Республикасының әкімшілік құрылымын салыстыру • (дәптермен жұмыс) • Дескриптор: • Қазақ хандығы әкімшілік құрылымын анықтайды 1 б. • ҚР ның әкімшілік құрылымын анықтайды 1б.

16 слайд
Рефлексия: «ҚҚҚ» әдісімен Құнды- Қиын- Қызық- • Үй тапсырмасы: • Тақырыпты оқу.8-10 сөйлемнен тұратын мәтін жазып келу • Бағалау. Өзін-өзі бағалау. Мұғалімнің бағалауы