1-4 сынып оқушыларына арналған тузету және дамыту жұмыстары

1 слайд
1-4 сыныптарға арналған диагностикалық және түзету жұмыстары № Жүргізілетін жұмыс Бағыты Сыныбы жауапты 1 «Жанды үй» Е.Тараринаның түрлендіруі Психодиагностика 2-4 сынып психолог 2 Де-Греефэ бойынша оқушының өзіндік бағасын анықтау. Психодиагностика 2-4сынып   3 «Кактус» әдістемесі Психодиагностика 3-4сынып   4 “ Түрлі-түсті суретті” тест арқылы бастауыш сынып оқушыларының оқу үрдісіндегі психикалық қалпын анықтау Авторлар: А.О. Прохоров, Г.Н. Генинг Психодиагностика 3-4сынып   5 Мектепке деген мотивацияны анықтайтын әдістер Пәндер рейтингі Психодиагностика 3-4сынып   6   «Достық» тренингі Психокоррекция 1-4сынып   7 Менің бейнем Прихокоррекция 1-4сынып   8 «ӨЗІҢДІК БАҒА» ( Тренинг) Прихокоррекция 2-3сынып   9 Мінез-құлық Прихокоррекция 2-4сынып   1 0 «ТІЛ АЛҒЫШ» (Тренинг) Психокоррекция 2-4сынып  

1 слайд

2 слайд
«Жанды үй» • Е.Тараринаның түрлендіруі • Мақсаты: Жеке тұлғаның көзімен отбасы жандарының шаңырақтағы орнын байқау. Отбасы мүшелерінің жеке тұлғаға жақындығын анықтау. • Өзара қарым-қатынасын нығайтуға ықпал ету. • Қажетті құрал-жабдықтар: А3 немесе А4 фарматтағы қағаз, қара қалам,түрлі-түсті қаламдар фламастерлер,ручка. • Уақыты: 15-20 м • Барысы: • Жанұяда бір шаңырақтың астында бірге тұратын жандарды (адамдарды) есіңізге түсіріңіз. Есіңізге түсірген адамдардың 7-8 адамның есімін жазыңыз. • А4 немесе А3 фарматтағы қағазға жай қаламмен ауыл үйін салыңыз. • Үйде міндетті түрде ірге тасы, қабырға, терезе,шатыр,шатыр асты (чердак) , мұржа, есік, табалдырық болуы керек. • Үйдің әрбір бөлігіне өзіңізден бастап , есіңізге түсірген 7-8 адамды меншіктеп жазыңыз . Яғни , өзіңіз таңдаған адамдардың қайсысы шатыр,қайсысы табалдырық, т.б. болады.Есімдерін суретке жазыңыз. • Деректерге ықтимал түсініктер:

2 слайд

3 слайд
• Іргетас- «+» Отбасын рухани және материалдық қамтамасыз ететін адам. Жанұяны барлық жағынан ойлап отырған адам. • «-» Барлығы осы адамға қысым көрсетеді. • Қабырғалар: - Жанұяның эмоциялық күйіне жауап беретін адам , соның ішінде тікелей сурет иесінің де. • Терезе(лер): Болашақ , отбасының сеніп , үміт артып отырған адамы. • Шатыр: Отбасындағы сурет иесіне аяныш білдіретін , қамқор, қауіпсіздікті қамтамасыз ететін жан немесе сурет иесі сол адамнан қамқорлық алғысы келеді. • Шатыр асты(чердак): Бұл сурет иесінің осы адаммен сенімді қарым-қатынаста болғысы келетін жасырын қалауын білдіреді. Сонымен қатар шатыр асты ертеректе осы адаммен жақсы қарым-қатынаста болған, бірақ қазіргі уақытта белсенділігі төмендеген. • Мұржа: Сурет иесі осы адамның қамқорлығы мен қолдауын алғысы келеді. Отбасы жандарының эмоциялық күйін реттеп жылу береді. • Есік: Ақпараттық партал бұл адамнан сурет иесі қоғаммен және өзге адамдармен қарым-қатынас жасауды үйренеді. • Табалдырық : Сурет иесінің болашақта байланыста болғысы келетін адам. • Қорырынды: Әдіс қысқа мерзімде отбасы жандарына сурет иесінің маңызы және оның өзі, отбасы жүйесінде өзін қай ортаға қоятынын анықтауға мүмкіндік береді.

3 слайд

4 слайд

4 слайд

5 слайд
Де-Греефэ бойынша оқушының өзіндік бағасын анықтау. Нұсқау:  Сенің алдыңда үш шеңбер тұр. 1-ші шеңбер –мұғалімді, 2-ші шеңбер - өзіңді, 3-ші шеңбер- сенің жолдасыңды білдіреді. Әр шеңберден  төмен қарай  тіке сызық түсіру керек. Шеңберлердегі үш адамның қайсысы ең ақылды болса, сол адамнан ең ұзын тіке сызық түсіресің; ақылы орташа болса орташа сызық; төмен болса – қысқа сызық түсіресің. Содан кейін оқушыдан оның мұғалімінің, жолдасының есімдерін сұрап,  оларды шеңберлерге  жазып қоюын сұраңыз. Бала сызықтарды шеңберден төмен түсіреді. Нәтижені өңдеу. Егер оқушының сызған сызықтарының ұзындығы  бірдей болса немесе ең ұзын сызықты өзіне қойса – ол оның ақыл-ойының  толық жетілмегенін білдіреді; психикасы қалыпты оқушы ең ұзын сызықты мұғалім орналасқан шеңберге қояды. Егер ол орташа  сызықты өзіне қойса, қысқа сызықты жолдасына қойса немесе керісінше болса,   ол қалыпты жағдай. Алынған нәтижелерді  басқа  әдістеме  көрсеткіштерімен салыстыра отырып, оқушымен әңгіме жүргізу керек.

5 слайд

6 слайд
Мұғалім Өзі Жолдасы

6 слайд

7 слайд

7 слайд

8 слайд
  «Кактус» әдістемесі Мақсаты:  Жеке өзінің ерекшеліктерін жағымды және жағымсыз мінез – құлық бітістерін тану Қажетті құралдар : таза парақ20*3,жәй қалам, түрлі түсті қаламдар,өшіргіш. Нұсқауы:  “Алдыңыздағы таза параққа өз ойыңыздағы  кактустың бейнесін салыңыз”                          Әдістеменің нәтижесін өңдеу: 1.Егер де кактустың парақ бетінде  орналасуы- ірі, үлкен  ортада болуы; онда  - адамның  басымдау жағы,ортада болғанды ұнатады, өзіндік бағалауы өте жоғары, көсем болуға талпынады, барлық жерде бірінші болуды мақсат етеді . 2.Егер кактус парақтың жоғары жағында салынса;онда өзіндік  бағалауы жоғары, өзіне көңіл  аударғанды жақсы көреді.   3.Егерде кактус парақтың төмен жағында кішкентай болып салынса; онда  өзіндік бағалауы төмен,өзіне сенімсіз адам. 4. Кактустың инелерінің көптігі;онда агресияның белгісі. 5. Инелері үшкір,ұзын,жиі болып салынса; онда агрессияның басымдылығын білдіртеді. 6. Инелері майда,сирек орналасса ;онда өз бойындағы агрессияны қолға ұстай алады,шыдамды.

8 слайд

9 слайд
7.Кактустың контуры бір үзілмейтін сызықпен салынған болса ; онда коммуникативтік қасиеттері жақсы дамыған,мейірімді,ақкөңіл адам. 8.Кактустың контуры жиі үзілген сызықпен,болмаса  штрих ретінде салынса; онда ашуланшақ адамның белгісі . 9. Сызықтары ирек(кактустың ішінде); онда интроверт,тұйық сақ адам. 10. Жалғыз кактус ;онда экстроверт, көңілді көбірек тек өзіне, өз мәселесіне бөледі. 11.Кактустың айналасындағы кактустар; онда жұртқа –өзін көрсету,ашық,ұйымшыл,досы көп адам. 12. Ашық түстерді қолданса ; онда оптимист,өмірде не болса да,жақсылыққа жориды. 13. Қара,қоңыр түстерді қолданса немесе штрихталса; онда үрей мен қорқыныштың белгісі . 14. Кактусты әшекейлесе,гүл салса; онда нәзік, сезімтал адам. 15.Кактусты ыдысқа салу;онда отбасындағы қамқорлыққа ұмтылу,жағымды  психологиялық  ахуал. 16. Шөлдегі немесе ыдыссыз салынған кактус; онда жалғыздықты сезіну немесе ұмтылу,отбасындағы нашар психологиялық ахуалды білдіреді.

9 слайд

10 слайд
Зерттелуші адамға суретке байланысты қосымша сұрақтар қойса болады.  Сұрақтар: 1.Бұл кактус жабайы ма? 2.Инелері қолға қатты бата ма,ұстауға бола ма? 3.Кактус баптағанды,қамқорлықты ұната ма? 4.Кактус жалғыз өсе ме? Жоқ па? 5. Кактус өскенде қалай өзгереді? Жауаптар: 1.Жауабына байланысты жанұя  қамқорлығына ұмтылуы байқалады. 6. Агрессия деңгейі 7. Өзіне назар аударудың деңгейі 8. Ұйымшылдық деңгейі 5. Мінез-құлқының өзгеру бағыты

10 слайд

11 слайд

11 слайд

12 слайд
“ Түрлі-түсті суретті” тест арқылы бастауыш сынып оқушыларының оқу үрдісіндегі психикалық қалпын анықтау Авторлар: А.О. Прохоров, Г.Н. Генинг Мақсаты: Бастауыш сынып оқушыларының психикалық қалпын анықтау Қажетті құралдар: ақ парақ, қаламдар: қызыл, сары, көк, жасыл, қара, қоңыр, қызыл- сары, көгілдір, ашық қызыл (розовый); парақтың сол жағында 50x50 мм төртбұрыш болу қажет. 1 Нұсқау: «Балалар! Алдарыңда ақ қағаз және түрлі түсті қаламдар бар. Парақтың сол жағында төртбұрыш бар. Сол төртбұрыштың ішіне әр түрлі түстермен өздерінің көңіл-күйлеріңді бейнелейсіңдер. Төртбұрышты бөлшектерге бөлуге болады және бірнеше түстерді қолдануға болады». 2 Нүсқау: «Балалар! Қазір сендер өздеріңнің үйлеріңді түспен боядыңдар, ал енді ойланып көріңдер, көңіл-күйлеріңіз қандай затқа немесе бейнеге ұқсайды. Ол мүмкін айналадағы заттар шығар. Мысалы: доп, гүл, жаңбыр, жел, күн және т.б. Суретті оң жағына салу керек». Әдістің нәтижесін өңдеу

12 слайд

13 слайд
№ Түс Сурет Күй 1 Қызыл Дәптер, парта, сынып, тақта ж.т.б. оқу құралдары Белсенділік 2 Қызыл-сары (бірге) Кемпірқосақ, Жаңа жыл, шырша, торт, балмұздақ, кәмпит, сыйлық, төмпек, «5» (баға), күн, үрлейтін шар Қуаныш 3 Жасыл Бағдаршам, машина, теледидар, жол, цирктегі жануарлар, сыныптағы тақта Зейінділік 4 Ашық қызыл (розовый) Робот, машина, компьютер, қуыршақ (кукла), принцесса Қиял, армандаушылық 5 Қара Жаңбыр, дақ, партаның үстінде ұйықтау. Жатқан оқушы Шаршау 6 Қызыл түсті сары (оранжевый) Гүл, ойнап тұрған балалар, жануарлар, бала кәрі әжеге көмектесу Достық қалып, жылы шырай, мейірімділік 7 Сары Сынған ваза, мұғалімнен, анамен тұрған бала Адалдық 8 Ашық көк Душ, бассейн, теңіз Сергектік, ширақтық 9 Көк Волейбол,футбол, көтеріліп тұрған қол, жіппен секіру Құмарлылық 10 Көк Мұғаліммен және басқа үлкендермен тұрған бала Сыйлау 11 Қоңыр «Жедел жәрдем», айдала, мола, құлаған бала, анасы баласының басынан сипап жатыр Жан ашу, көңіл білдіру, қайғыға ортақтасу

13 слайд

14 слайд
Түрлі-түсті суретті тест арқылы бастауыш сынып оқушыларының оқу процесіндегі психикалық қалпын анықтап, келесі қорытындыларды жасауға болады: оқушылардың психикалық қалпы тұрақты, көбінесе қуаныш, жылы шырай, белсенділік күйлері байқалады немесе оқушыларда қобалжу бар екенін білдіреді.

14 слайд

15 слайд
Тақырыбы: Менің бейнем Бағдарламалық мазмұны: Психоэмоционалды ахуалын бағалау. Баланың өзін-өзі бағалауын анықтау. өзіндік қарым-қатынасын қалыптастыру. Дамыту және түзету: Дәптер бойынша жұмыс «Суретіңді сал» Ойын: «Кім екенін, тап?» Психолог балаларға кім туралы айтылып жатқанын табуын ұсынады. Әр баланың түр-түсін сиппаттай отырып, оның жақсы жақтарына көңіл бөліп отырады. Мысалы: «Бұл баланың шашы бұйра, қара көзді, сүйкімді күлкісі, бетінде әдемі меңі бар» т.с. Егер суреттің талқылауы өзін-өзі төмен бағалауды көрсетсе, психолог баламен «Күн шуағындағы менің портретім» жеке жұмысын жүргізеді. Балаға тапсырма «Күннің суретін сал. Күннің ортасына өзіңнің суретіңді сал. Содан соң, күннің шуақтарының орнына, өзіңнің бойыңдағы жақсы қасиеттеріңді бейнеле. Көп күннің шуақтарын бейнелеуге тырыс». Диагностика: Жаттығу «Суретіңді сал». Суретін салу екі рет шығармашылық дәптердің басында және аяғында ұсынылады. Салынған өзінің бейнесін салыстыру барысында, баланың психикалық және эмоционалдық көңіл-күйінің өзгерісін, түзете-дамыту жұмыстарының тиімділігін анықтау.

15 слайд

16 слайд
  Тақырыбы: Мінез-құлық Бағдарламалық мазмұны: Балалардың өзінің және басқа адамдардың өзіндік қасиеттері мен мінез-құлықтарын анықтауын дамыту. Балалардың құндылықтарын және қобалжуы туралы диагностикалық ақпарат алу. Дамыту және түзету : Психолог «Гүлдердің мінез-қылықтары» ертегісі -Ертеде бір Сиқыршы өмір сүріпті. Ол гүлдерді қатты ұнатыпты. Гүлдерді өсіріп, баптапты. Барлық гүлдер Сиқыршыны өздерінің сұлулығымен, жұпар иісімен қуантады екен, бірақ әр гүлдің өзіндік мінездері болыпты. Әсем Раушан, өзінің менменшіл мінезін көрсетіп, топырағын қопсытып жатқанда, өзінің тікендерімен Сиқыршыны жаралады. Мейірімді де ашық Қоңыраубас өзінің әңгімесімен, Шырмауық өзінің ержүректігімен, әрқашан ештеңеден де қорықпай жоғарыға талпынуымен Сиқыршыны таңқалдырып отырды. Басқа да гүлдер өзіндік мінездерімен ерекшеленді. - Әсем де, менменшіл Раушан, өзінің әсемдігі ешкімге көрінбейтінін сезінді. -Неге бәрі мені аңғармайды? – деп Сиқыршыдан сұрады. -Сен өзіңнің әсемдігіңмен әрқашан мақтанасың, қасыңа келгеннің бәрін тікенегіңмен жаралайсың, ол ешкімге ұнамайды. Мен- Сиқыршымын және барлық гүлдерді қандай да болмасын мінездерімен ұнатамын, ал басқалар сені тек әсемдігің үшін ұната бермейді. Раушан Сиқыршының сөзіне құлақ асып, өзінің тікенегімен ешкімді қатты жараламайтын болды. Раушанның мінезіндегі өзгерістер бәрінің көңілінен шықты. Ойын «Гүлдер әңгімесі».Психолог: «Бәріміз өзімізді Сиқыршының бағында өсіп тұрған гүл сезініп, гүлдер болып әңгіме айтайық. Мен сіздерге гүлдерді таратып беремін-сендер ойланып қандай дауыс ырғағымен, қимылдармен бейнелер едіңдер ». Жаттығу «Сиқыршыда қонақта». Диагностика: Балалар айтқан мінез-қылықтарға назар аудару. Балалар таңдаған ұстанымдарға назар аудару.

16 слайд

17 слайд
Назарларыңызға рақмет!

17 слайд