#1 слайд
Өнімдердің өзіндік құнына енгізілетін шығындардың құрамын есептеу

1 слайд

#2 слайд
Өнімнің өзіндік құнының мәні Өнімнің өзіндік құны — бұл өнімді өндіру және оны нарыққа шығару үшін жұмсалған барлық шығындардың жиынтығы. Бұл шығындар өнімді дайындау мен сату процесіне байланысты әртүрлі элементтерді қамтиды. Өнімнің өзіндік құны кәсіпорынның қаржылық тиімділігін бағалауға және баға саясатын құруға мүмкіндік береді.

2 слайд

#3 слайд
Өөқ=Тікелей шығындар+Жанама шығындар/өнім саны Өнімнің өзіндік құнының жалпы формуласы келесідей: Мұндағы: Өөқ – өнімнің өзіндік құны

3 слайд

#4 слайд
1.Тікелей шығын — бұл белгілі бір өнімді немесе қызметті өндіруге немесе ұсынуға тікелей байланысты шығындар. Бұл шығындарды нақты бір өнімге немесе қызметке тікелей жатқызуға болады. Мысалға: oШикізат — өнім жасау үшін қажетті материалдар. oЕңбек шығындары — өнімді жасауға тікелей қатысқан жұмысшылардың жалақысы. oӨндірістік құралдар мен жабдықтар — өнімді жасау үшін арнайы қолданылатын құралдар мен машиналар.

4 слайд

#5 слайд
2.Жанама шығын — бұл өнімдерге немесе қызметтерге тікелей бөлінбейтін, бірақ кәсіпорынның жалпы қызметін қамтамасыз ету үшін қажет шығындар. Олар бірден бір өнімге жатқызылмайды, сол себепті жанама шығындар бірнеше өнімдерге немесе жалпы жұмысқа бөлінеді. Мысалға: oӘкімшілік шығындар — басқару қызметкерлерінің жалақысы, кеңсе шығындары. oЖалпы өндірістік шығындар — өндіріс ғимаратының жалдау ақысы, электр қуаты, жылу, су, көлік шығындары. oМаркетинг шығындары — жарнама, сату қызметкерлерінің жалақысы, көрмелер мен шараларға кететін шығындар.

5 слайд

#6 слайд
Мысал ретінде ручканың өндірісіне арналған есептеулерді қарастырайық. Мысал есеп: Өндірілген ручкалардың саны: 10 000 дана Тікелей шығындар: oШикізат (пластик, металл, сия, жіп): 500 000 теңге oЕңбек шығындары: 200 000 теңге Жанама шығындар: oЭлектр энергиясы (өндіріс үшін): 50 000 теңге oЖалға алу шығындары: 30 000 теңге oБасқару қызметкерлерінің жалақысы: 20 000 теңге

6 слайд

#7 слайд
Шешімі: 1.Жалпы тікелей шығындар: 500 000 + 200 000 = 700 000 теңге 2. Жалпы жанама шығындар: 50 000 + 30 000 + 20 000 = 100 000 теңге 1.Өнімнің жалпы өзіндік құны: oЖалпы шығындар = 700 000 + 100 000 = 800 000 теңге 2.Өнімнің өзіндік құны (бір ручкаға): oӨнімнің өзіндік құны = Жалпы шығындар / Өндірілген өнім саны = 800 000 / 10 000 = 80 теңге

7 слайд

#8 слайд
Мысал 2 Берілген мәліметтер: Өндірілген өнімнің саны: 1 000 дана Тікелей шығындар: oШикізат: 200 000 теңге oЕңбек шығындары: 100 000 теңге Жанама шығындар: oЭлектр энергиясы: 50 000 теңге oЖалға алу шығындары: 30 000 теңге oБасқару қызметкерлерінің жалақысы: 20 000 теңге

8 слайд

#9 слайд
Шешімі: 1.Өнімнің өзіндік құнын есептеу: oӨндірілген өнімнің саны = 1 000 дана oЖалпы шығындар = Тікелей шығындар + Жанама шығындар = 300 000 + 100 000 = 400 000 теңге 2.Өнімнің өзіндік құны (бір өнімге): oӨнімнің өзіндік құны = Жалпы шығындар / Өндірілген өнім саны oӨнімнің өзіндік құны = 400 000 / 1 000 = 400 теңге

9 слайд

#10 слайд
Мысал 2: Берілген мәліметтер: Өндірілген өнімнің саны: 500 дана Тікелей шығындар: oШикізат: 150 000 теңге oЕңбек шығындары: 80 000 теңге Жанама шығындар: oӨндірістік ғимаратты жалға алу: 40 000 теңге oТасымалдау шығындары: 20 000 теңге oЖарнама және маркетинг: 30 000 теңге

10 слайд

#11 слайд
Шешімі: 1.Өнімнің өзіндік құнын есептеу: oӨндірілген өнімнің саны = 500 дана oЖалпы шығындар = Тікелей шығындар + Жанама шығындар = 230 000 + 90 000 = 320 000 теңге 2.Өнімнің өзіндік құны (бір өнімге): oӨнімнің өзіндік құны = Жалпы шығындар / Өндірілген өнім саны Өнімнің өзіндік құны = 320 000 / 500 = 640 теңге

11 слайд