1 слайд
«Ақмола облысының білім басқармасының Атбасар ауданы бойынша Садовый ауылының
негізгі орта мектебі»КММ
ТАҚЫРЫБЫ: «АДАМ АТТАРЫНЫҢ
МАҒЫНАЛАРЫ»
ҚАЗАҚ ТІЛІ МЕН ӘДЕБИЕТ БӨЛІМІ
6 сынып оқушысы
Мамытов Ринат
Жетекшісі:Мамытова Тоты
Мукышевна
2 слайд
ӨЗЕКТІЛІГІ.
ХХ-ХХІ ғасырдағы жиі естілетін есімдердің
бірі:Айлин,Амина,Аяла,Аяулым,Арайлым,Кәусәр,Азияд
а,Олимпиада,Айару,Айзере,Раяна,Айша,Сәфия
Ұл балалар:Нұрислам,Ерқанат,Жантөре,Мехмед,
Заңғар,Хан,Санжар,Самитбек,Лионель,Эскпо
есімдерінің қойылу себебі.
3 слайд
Менің таңдауымның негіздемесі.
Гипотеза :Адам есімдерін қоярда сақтықпен
қарап,жауапкершілікті сезіну дұрыс.
Проблема :Заманауи есімдер қоюда електеу бар
ма?Бұл дұрыс па?
Мақсаты: Есімдердің адам өміріне қандай
ықпалы бар екенін анықтау.
Адамдардың өз есімдерінің мағынасын
білетіндігі жайылы сауалнама жүргізу.
4 слайд
РИНАТ - латын сөз i, аударғанда жаңадан туылған деген мағынаны беред i.
Ринат –деп анам қазақ халқының ақын,айтыскері Ринат Зайтовқа ұқсасын деп
қойған екен.
Нұрислам есімінің мағынасы – "нұр" мен "ислам" сөздерінен құралған. Араб
тілінде нұр – жарық, сәуле, ал "ислам" дініміз болғандықтан, Алланың нұры
жаусын деген ниетпен қойған.
Анам інімді ораза уақытында дүниеге алып келген,алланың разылығы үшін
қойылған есім.
НАҒАШЫЛАРЫМ
Бердібек- Мұқаш нағашы атам немересі Бердібек Соқпақпаев жазушысы
сияқты болсын деп атаған екен.
Сенбек-қазақ халқында әйдік аңшының мінез құлығы,шапшаңдығы енсін
деп қойылған есім.
Алтынбек-Алтынбек Қоразбаев әншісіне ұқсасын деп қойылған есім.
Бек - ежелгі түркі қауымдастығында қолбасшылық дәрежесін білдірген әскери
шен , атақ , жоғары басымдыққа ие тұлға .
5 слайд
Зерттеу міндеттері:
Адам есімдері жайлы ақпарат жинау,зерттеу.
Туысқандар,сыныптастар арасында сауалнама жүргізу.
Қазақ халқының ат қою ерекшелігін білу.
6 слайд
Жұмыс бөлімі:
1.Теориялық:
1.1 Зерттеу барысында ғылыми терминдермен танысу.
1.2 Есімнің адам тағдырына қатысы.
1.3 Есімдердің тарихы.
1.4 Заманауи електеудің пайдасы мен зияны.
2.Тәжірибелік:
2.1 Есімдер жайында ақпарат жинау.
2.2 Сыныптастар мен туыстар арасында сауалнама жүргізу.
2.3 Кеңес беру.
7 слайд
АНТРОПОНИМДЕР
адамның есімін,тегін,лақап аттарын және бүркеншік
аттарын зертейтін тіл білімінің саласы.
Сенбек нағышымның есімінің тағдырға байланысы.Нағашымның
есімін әйгілі аңшыға ұқсасын деп қойды дегенім бар.Шынында ол
есім нағашыма келді ме?Сұрақты әжеме қойдым.
Әжемнің әңгімесінен нағашымның кішкентай кезінен аң аулауға
құштарлы болғандығын білдім.Кішкентай кезінен аңға
мылтықсыз,ағашпен болсада барып келетін дейді.Келгенде
қолында қоян,суыр,бөдене ұстап келетін дейді әжем.Сонда
адамның есімі адамның тағдырана көп әсер етеді екен.Ары қарай
зертейік.
8 слайд
Тіл-көз
тимесіндеп
қойылатын аттар Өмірлері ұзақ
болсын деп
қойылған есімдер
Елдің ардақты
адамдардын
есімдерін қою Діни есімдер
Ерекше көзге
түскен есімдер
9 слайд
Мұрат-мақсатқа
жеткен кезде
қойылатын
есімдер Соңғы балаға
қойылатын
есімдер
Ұлы жоқ үйдегі
балаларға
қойылатын
есімдер Аспан
әлемінің ,қымбат
тастардың атауын
қою
Заманауи ХХІ
ғасыр есімдері.
10 слайд
Заманауи есімдер
https://vk.com/video206952853_456241042
https://yandex.kz/video/preview/?filmId=7052169107684400527&url=http%3A%2F%2Fvk.com%
2Fvideo206952853_456241042&text=%D0%91%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D2%93%D0%B0%20%
D0%B0%D1%82%20%D2%9B%D0%BE%D1%8E%20%2F%20%D0%90%D1%81%D1%8B%D0%BB%2
0%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B0&path=sharelink
11 слайд
туысқандар 5сынып 6сынып 7сынып 0
2
4
6
8
10
12
Сауалнама нәтижесі
біледі мағынасын түсінбейді білмейді
12 слайд
Кеңес беру
Адамның есімі-тағдырына көп әсер тигізеді.
Абай атамыздың «Атымды адам қойған соң,қайтып надан болайын» деген екен.
Әр адам өз атына сай болу керек екен.
Ырым-сенімге де сену қажет деп ойлаймын.
Ұлы Абай атамыздың есімі «Ибрахим» екені бәріне мәлім.Бірақ әжесінің
пайғамбардың есімі қойылған соң көз тиер,тіл тиер деген ырыммен «Абай» деп
аталып кеткен екен.
Нағашы атамның аты «Мұхаммед-рахым» екен ол кісінің есімі өте күшті болғандықтан
баласы аман жүрсін деп «Мұқаш» деп кеткен екен.
Сондықтан адамдарға берер кеңесім егерде сіздер баланың тағдырына
уайымдасаңыздар ,баланың тағдыры жеңіл болсын десеңіздер жеңіл,ол бала көтере
алатын есім беріңіздер.
13 слайд
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА,КӨП РАҚМЕТ!
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз