әл-Фараби "Музыканың үлкен кітабы" трактаты
әл-Фараби "Музыканың үлкен кітабы" трактаты

#1 слайд
1 слайд
#2 слайд
Әбу Наср әл-Фарабидің тарихи-теориялық трактаты.
1967 ж. Каирде Махмұд Ахмад Хафийдің редакциясымен жарық көрді.
Кітап үлкен төрт тараудан тұрады:
“Музыка іліміне кіріспе”
“Музыка ғылымының негіздері”
“Музыклық аспаптар”
“Музыка композициясы”
2 слайд
Әбу Наср әл-Фарабидің тарихи-теориялық трактаты. 1967 ж. Каирде Махмұд Ахмад Хафийдің редакциясымен жарық көрді. Кітап үлкен төрт тараудан тұрады: “Музыка іліміне кіріспе” “Музыка ғылымының негіздері” “Музыклық аспаптар” “Музыка композициясы”
#3 слайд
“Музыка іліміне кіріспе”
3 слайд
“Музыка іліміне кіріспе”
#4 слайд
.
“Музыка ғылымының негіздері”
4 слайд
. “Музыка ғылымының негіздері”
#5 слайд
“Музыкалық аспаптар”
5 слайд
“Музыкалық аспаптар”
#6 слайд
Фараби еңбегінде кездесетін музыкалық аспаптардың
иллюстрациялық суреті
6 слайд
Фараби еңбегінде кездесетін музыкалық аспаптардың иллюстрациялық суреті
#7 слайд
2011 жылдың 12 желтоқсанында Семей қаласында Ұлы ғалымның
сызбаларына негізделіп ойлап шығарылған жаңа музыкалық аспаптың
презентациясы өтті.75 жастағы домбыра шебері Арғынбек Ахметжанов15
жыл бойы Фараби еңбектерін зерттеген.
Ол музыкалық аспапты құрастырып,оны Фарабидің құрметіне АЛЬФАРА
деп атады.
7 слайд
2011 жылдың 12 желтоқсанында Семей қаласында Ұлы ғалымның сызбаларына негізделіп ойлап шығарылған жаңа музыкалық аспаптың презентациясы өтті.75 жастағы домбыра шебері Арғынбек Ахметжанов15 жыл бойы Фараби еңбектерін зерттеген. Ол музыкалық аспапты құрастырып,оны Фарабидің құрметіне АЛЬФАРА деп атады.
#8 слайд
“Музыка композициясы” – трактаттың соңғы тармағы. Онда музыканың поэзиямен
байланысы, жағымды, жағымсыз тондар кестесі, бір тоннан өзге тонға көшу жолдары
қарастырылған. Үндестік – бірнеше дыбыстың бір мезгілде естілуі деген анықтамасы да
ұғымды. Олар:
а) композициямен бірге оны көркемдейтін не мәнін төмендететін үндестік;
ә) уақыт үндестігі;
б) нақты әуен құрайтын ноталарды топтастыру үндестігі;
в) музыкалық әуен құрайтын басқыштарды топтастыру үндестігі;
г) музыкалық әуен құру үшін ноталардың өзара алмасуының ерекше үндестігі;
д) үндес ноталарды қосу гармониясы;
е) музыкалық әуен құрайтын басқыштар үндестігі;
ж) интервалдар үндестігі;
з) әр түрлі тоналдықтар негізінде алынатын құрылымы ортақ үндестіктер;
и) ноталардың биіктігі мен төмендігі туралы үндестік.
8 слайд
“Музыка композициясы” – трактаттың соңғы тармағы. Онда музыканың поэзиямен байланысы, жағымды, жағымсыз тондар кестесі, бір тоннан өзге тонға көшу жолдары қарастырылған. Үндестік – бірнеше дыбыстың бір мезгілде естілуі деген анықтамасы да ұғымды. Олар: а) композициямен бірге оны көркемдейтін не мәнін төмендететін үндестік; ә) уақыт үндестігі; б) нақты әуен құрайтын ноталарды топтастыру үндестігі; в) музыкалық әуен құрайтын басқыштарды топтастыру үндестігі; г) музыкалық әуен құру үшін ноталардың өзара алмасуының ерекше үндестігі; д) үндес ноталарды қосу гармониясы; е) музыкалық әуен құрайтын басқыштар үндестігі; ж) интервалдар үндестігі; з) әр түрлі тоналдықтар негізінде алынатын құрылымы ортақ үндестіктер; и) ноталардың биіктігі мен төмендігі туралы үндестік.
#9 слайд
Фарабидiң музыка iлiмi туралы негiзгi ойлары “Ғылымдар
классификациясы” деген еңбегiнде айқын көрiнедi.
Онда ғалым
музыка теориясын мынадай бес салаға бөлген:
1. Музыка туралы iлiмнiң негiзi, зерттеу объектiсi, тәсiлдерi.
2. Музыка туралы iлiмiнiң негiздерi, музыкалық тондардың өзара
байланысы мен қатынасы.
3. Музыка теориясының негiздерiн зерттеу тәсiлдерiн қолдана бiлу
(тәжiрибе).
4. Тондардың негiзiн құрайтын музыкалық ырғақтар табиғаты.
5. Музыкалық әуен, оны шығару жолдары (композиция).
9 слайд
Фарабидiң музыка iлiмi туралы негiзгi ойлары “Ғылымдар классификациясы” деген еңбегiнде айқын көрiнедi. Онда ғалым музыка теориясын мынадай бес салаға бөлген: 1. Музыка туралы iлiмнiң негiзi, зерттеу объектiсi, тәсiлдерi. 2. Музыка туралы iлiмiнiң негiздерi, музыкалық тондардың өзара байланысы мен қатынасы. 3. Музыка теориясының негiздерiн зерттеу тәсiлдерiн қолдана бiлу (тәжiрибе). 4. Тондардың негiзiн құрайтын музыкалық ырғақтар табиғаты. 5. Музыкалық әуен, оны шығару жолдары (композиция).
#10 слайд
Герард Кремонский
(
Герард из Кремоны;
лат.
Gerhardus Cremonensis,
итал.
Gherardo Cremonese,
1114,
Кремона
— 1187, Толедо) —
ортағасырлық итальян
ғалымы,астролог,философ,математик және
дәрігер.Ортағасырдағы ірі
аудармашылардың бірі.
Ол Әл-Фарабидің «Музыканың үлкен
кітабы»
атты трактатын араб тілінен латын
тіліне аударған.
10 слайд
Герард Кремонский ( Герард из Кремоны; лат. Gerhardus Cremonensis, итал. Gherardo Cremonese, 1114, Кремона — 1187, Толедо) — ортағасырлық итальян ғалымы,астролог,философ,математик және дәрігер.Ортағасырдағы ірі аудармашылардың бірі. Ол Әл-Фарабидің «Музыканың үлкен кітабы» атты трактатын араб тілінен латын тіліне аударған.
#11 слайд
2008 жылы Фарабидің музыкалық трактаты
«Музыка туралы үлкен кітап» деген атаумен
тұңғыш рет Астана қаласының Лотос-Астана
полиграфия баспасында қазақ тілінде жарық
көрді.
Құрастырғандар:
Ә.Нысанбаев,Ғ.Құрманғалиева,Н.Сейтахметова.
11 слайд
2008 жылы Фарабидің музыкалық трактаты «Музыка туралы үлкен кітап» деген атаумен тұңғыш рет Астана қаласының Лотос-Астана полиграфия баспасында қазақ тілінде жарық көрді. Құрастырғандар: Ә.Нысанбаев,Ғ.Құрманғалиева,Н.Сейтахметова.
#12 слайд
Фараби еңбегіне қатысты шет ел музыка танушыларының пікірі
12 слайд
Фараби еңбегіне қатысты шет ел музыка танушыларының пікірі
#13 слайд
Пайдаланылған әдебиеттер:
"Шəмші жəне ұлттық мəдениет " ғылыми-танымдық журналы
№4 (05), Жақыпбек Алтаев
"Әл-Фараби және қазіргі заман “ Г.Ж.Нұрышева
Аль Фараби .Книга о музыке:философские трактаты.-Алматы,Международный
клуб Абая,2014 год
13 слайд
Пайдаланылған әдебиеттер: "Шəмші жəне ұлттық мəдениет " ғылыми-танымдық журналы №4 (05), Жақыпбек Алтаев "Әл-Фараби және қазіргі заман “ Г.Ж.Нұрышева Аль Фараби .Книга о музыке:философские трактаты.-Алматы,Международный клуб Абая,2014 год
#14 слайд
14 слайд
шағым қалдыра аласыз













