Ақпаратты түрлендіру

1 слайд
Ақпаратты түрлендіру Ақпаратты жеткізу үшін оның түрін өзгертеді, яғни оны түрлендіреді. Мысалы, ақпаратты белгілі бір алфавит арқылы құпиялап жазады. Ақпаратты белгілі бір алфавит арқылы ұсынуды  кодтау  деп атайды.

1 слайд

2 слайд
• Бір ғана ақпаратты әр түрлі әдістермен ұсынуға болады. Бір белгі тобынан екінші белгі тобына көшіру ережесін  код  деп атайды. • Ақпаратты сақтау, қабылдау, ұсыну және өңдеу әдістері іс жүзінде ақпараттың ұсынылу түріне байланысты болады.

2 слайд

3 слайд
Ақпараттың кодталуы оның кері кодталу (декодталу - декодирование) процесімен тікелей байланысты. Техникада ақпаратты кодтау үшін, Морзе әліпесінен – екілік алфавиттің телеграфтың кодының таңбаларын теруді қолданудың маңызы зор.

3 слайд

4 слайд
• A .- F ..-. L .-.. Q --.- V ...- • B -.. G --. M -- R .-. W .-- • C -.-. H .... N -. S .... X -..- • D -.. I .. O ---- T - Y -.-- • E . J .---- P .--. U ..- Z --.. • K -.- 0 ----- 1 .----- 2 ..---- 3 -- • 4 ....- 5 ..... 6 -.... 7 --... 8 ---.. • 9 ----

4 слайд

5 слайд
Морзе әліппесі XIX   ғасырда ойлап табылған ескілік телеграфтың көмегімен ақпарат жібергенде, жолдаушы түйіспені ажыратып және қосып отыратын. Жалғасу жерін қосқанда, қабылдаушының қағазында ұзындығы түйісу уақытының ұзақтығына байланысты сызық сызылатын, сонда сәйкес нүктелер мен сызықшалар шығады. Мұндай хабарды жіберу үшін Морзе әліппесі пайдаланылған.

5 слайд

6 слайд
Eкілік алфабит 0 және 1 таңбаларымен ұсынылады, оларды жай е кілік таңбалар  деп атайды. Ағылшын тіліндегі екілік таңбаны  Binary digit  сөзінен қысқартып,  бит  деп атайды. 8 биттен тұратын кодты  байт  деп атайды. 8 нөл мен бірдің, яғни 1 байттың көмегімен 256 символды кодтауға болады: 00000000, 00000001, 00000010, ..., 11111111. Символдардың кодталу комбинацияларының жиынтығын  кодтау кестесі  деп атайды. Ақпараттық процестің әр түрлі сатыларында ақпарат бірнеше рет қайта кодталады, яғни өзінің ұсыну бейнесін өзгертеді.

6 слайд

7 слайд
ASCII коды Есептеуіш техникасында ең көп пайдаланатын код –  ASCII , американдық ақпарат алмасудың стандартты коды болып табылады.

7 слайд

8 слайд
Кодтау кестесінің 16 жолы және 16 бағаны бар. Кестедегі символдың орны оның оналтылық коды арқылы анықталады. Кесте екі бөліктен тұрады: стандартты және баламалы. Стандартты бөліктегі – бірінші 128 символдар, 0- ден 127-ге дейінгі кодтар: цифрлар, латын алфабитінің әріптері мен компьютер жұмысын басқаратын арнайы символдар. Баламалы бөліктегі – екінші 128 символ, 128- ден 255-ке дейінгі кодтар, бұлар ұлттық алфавиттер әріптерін псевдографикалық және кейбір арнайы символдарды орналастыруға арналған.

8 слайд