Артикуляциялық жаттығулар

1 слайд
Артикуляциялық жаттығулар

1 слайд

2 слайд
. Артикуляциялық гимнастиканы жүргізудің басты талабы жүйелілік. Сабақ күн сайын жүргізілу шарт. Жаттығуларға көшпес бұрын, ең алдымен міндетті түрде балалармен ерінге арналған жаттығулар жасалады. Жаттығулар 15 минуттан аспау керек. Бір күн ішінде бірнеше әр түрлі жаттығулар орындалады.   Сабақ барысында бала отырған қалыпта болу керек. Бұл оған денесін түзеуге, аяқ бұлшық еттерін бос ұстауға және де артикуляциялық органдарға толығымен назарын аударады. Бала үлкен кісінің мимикасы мен артикулициясын нақты көру тиіс. Сонымен қатар ол тапсыманы орындау кезінде өз ерні мен тілін көру қажет. Ол үшін қол айнасын пайдалануға немесе сабақты үлкен айна алдында өткізуге болады.    Барлық жаттығуларды балаларға жалықпас үшін ойын түрінде жеткізген дұрыс. Бала жаттығуды бірінші реттен дұрыс жасамауы мүмкін, сондықтан шыдамды болу керек.

2 слайд

3 слайд
«Құймақ» Күлімсіреп, ауызды ашамыз. Жалпақ тілімізді астыңғы ернімізге қоямыз. Беске дейін қалыпты жағдайда ұстап тұру керек. Бұл жаттығуда астыңғы ерін қимылдамай және астыңғы тістерге тиіп тұрмауы маңызды.

3 слайд

4 слайд
«Тәтті бал» Күлімсіреп, ауызды ашамыз. Тілімізбен үстіңгі ерінді жоғары төмен жалаймыз (ерінге тәтті бал жағуға болады). Астыңғы ерінмен көмектеспейміз.

4 слайд

5 слайд
«Күркетауық» Жымию, тілді жоғары ерінге салу, тілдің ұшын жоғарғы ерін бойымен қимылдату. Біртіндеп қарқынын арттыру.

5 слайд

6 слайд
«Піл» Еріндерді алға қарай жиырамыз, түтікше жасаймыз. Сол қалыпта бес санағанша ұстау.

6 слайд

7 слайд
«Кірпі» Ауызды жабамыз. Тіліміз астыңғы ерін мен тістің арасында қимылдап тұрады. Осылай 5- 6 айналым жасау керек, бір жағынан екінші жағына қарай.

7 слайд

8 слайд
«Тісімізді тазалаймыз» Күліп, ауызды ашамыз. Тілдің ұшымен астыңғы және үстіңгі тістердің ішкі жағын тазалаймыз. Астыңғы жақ сүйек қимылдамауын қадағалаңыз.

8 слайд

9 слайд
«Әткеншек» Күлеміз, ауызды ашамыз.1-2 дегенде кезекпен астыңғы және үстіңгі тістердің артына тілдің ұшын тигізу керек.

9 слайд

10 слайд
«Мысық» Жымию, ауызды сәл ашу. Тілдің ұшын төменгі тістерге тіреу. Бір дегенде ашуланған мысықтың арқасындай етіп, тілді төменгі тістерге тіреп, тілдің ортасын жоғары қарай көтеру.

10 слайд

11 слайд
«Тарақ» Күліп, тілімізді тіс те йміз. Тілді тіс іміздің а ра с ына н а лға а ртқа шығара мыз, оны та ра ға н с е кілді. 3-4 мә рте орында у қа ж ет. .

11 слайд

12 слайд
«Қамыр жаямыз» Күлеміз, ауызды ашамыз, тілді тісімізбен тістеп та-та-та…; тілді ернімізбен жалаймыз пя-пя-пя…; тілді тістеп тұрып күш салып ары бері қозғаймыз.

12 слайд

13 слайд
«Сағат» Күлеміз, ауызды ашамыз. Тілдің ұшын оң жаққа, сол жаққа тигізу керек. Астыңғы жақ сүйек қимылдамай тұруы қажет.

13 слайд

14 слайд
«ФУТБОЛ» Ауызды жабамыз. Тілмен оңға, солға кезек кезек тілдің ұшын бір жақтан екінші жаққа тигізу, допты қақпаға кіргізген сияқты.

14 слайд

15 слайд
«Тоқылдақ» Ауызды кең ашамыз және күлкіге сәл келтіреміз, тілді кесенің қалпында жоғары көтереміз: тілдің шет шеті тістің түбтеріне тиеді, ал тілдің алдыңғы жағын үстіңгі тістің алдыңғы альвеоласына көтереміз. Бала демалып Д-Д-Д немесе Т-Т-Т деп айтады. Тіл «тоқылдақ секілді секіреді».

15 слайд

16 слайд
«Саңырауқұлақ» Күлімсіреп, ауызды ашамыз. Жалпақ тілімізді жоғары қарай сорамыз. Бұл саңырауқұлақтың қалпағы, ал тілдің асты оған жалғанған аяғы. Тілдің түбі қозғалмауы керек, ерінде күлкі тұрады. Егер бала тілін сора алмаса, таңдай қағуына болады, «ат шабу» жаттығуындағы сияқты. таңдай қақтырғаннан кейін қажетті қимылды ұстап қалу керек.

16 слайд

17 слайд
«Бояушы» Күлеміз, ауызды ашамыз. Жалпақ тілдің ұшымен қатты таңдайды тістен бастап тамаққа дейін сипау керек. Астыңғы жақ сүйек қимылдамауы керек.

17 слайд

18 слайд
«Кеме» Күлеміз, ауызды кең ашамыз., тілдің ұшын көтеріп, үстіңгі тістің шеттеріне қоямыз. Осы қалыпта тілімізді сегізге дейін, сосын онға дейін ұстап тұру керек. Тілді жіберіп, жаттығуды 2-3 мәрте қайталау қажет.

18 слайд

19 слайд
«Кесе» Күлеміз, ауызды ашамыз. Жалпақ тілді астыңғы тілге қойып, тілдің шет шетін қайырып, кесеге ұқсатамыз. Бес санағанша ұстау. Астыңғы ерін астыңғы тілді көмкеріп қалмауы керек.

19 слайд

20 слайд
Қолданған әдебиеттер тізімі •Е.М. Косинова Уроки логопеда. Игры для развития речи Издательство: Эксмо, 2010 г.

20 слайд