Ашық сабақ "Бастауыш пен баяндауыштың арасына қойылатын сызықша"
Ашық сабақ "Бастауыш пен баяндауыштың арасына қойылатын сызықша"

#1 слайд
1 слайд
#2 слайд
1.Бастауыш 1.Бастауыш ЗАТ ЕСЗАТ ЕСІМ -ІМ -- -
баяндауыш баяндауыш ЗАТ ЕСІМ.ЗАТ ЕСІМ.
•БөрікБөрік – адамға – адамға көріккөрік..
•АстықАстық - біздің - біздің
байлығымыз.байлығымыз.
•АянАян – – оқушыоқушы..
2 слайд
1.Бастауыш 1.Бастауыш ЗАТ ЕСЗАТ ЕСІМ -ІМ -- - баяндауыш баяндауыш ЗАТ ЕСІМ.ЗАТ ЕСІМ. •БөрікБөрік – адамға – адамға көріккөрік.. •АстықАстық - біздің - біздің байлығымыз.байлығымыз. •АянАян – – оқушыоқушы..
#3 слайд
Бастауыш СІЛТЕУ ЕСІМДІГІ Бастауыш СІЛТЕУ ЕСІМДІГІ
– баяндауыш ЗАТ ЕСІМ– баяндауыш ЗАТ ЕСІМ
БұлБұл -- үлкен -- үлкен қуанышқуаныш..
Мынау Мынау — нағыз — нағыз
батырбатыр..
БұлБұл – бәрімізге ортақ – бәрімізге ортақ
мерекемереке..
3 слайд
Бастауыш СІЛТЕУ ЕСІМДІГІ Бастауыш СІЛТЕУ ЕСІМДІГІ – баяндауыш ЗАТ ЕСІМ– баяндауыш ЗАТ ЕСІМ БұлБұл -- үлкен -- үлкен қуанышқуаныш.. Мынау Мынау — нағыз — нағыз батырбатыр.. БұлБұл – бәрімізге ортақ – бәрімізге ортақ мерекемереке..
#4 слайд
Бастауыш 3-жақ Бастауыш 3-жақ
ЖІКТЕУ ЕСІМДІГІ – ЖІКТЕУ ЕСІМДІГІ –
баяндауыш ЗАТ ЕСІМбаяндауыш ЗАТ ЕСІМ
ОлОл -- әйгілі -- әйгілі әншіәнші. .
ОлОл — — оқушыоқушы..
ОлОл – қазір оқу – қазір оқу озатыозаты..
4 слайд
Бастауыш 3-жақ Бастауыш 3-жақ ЖІКТЕУ ЕСІМДІГІ – ЖІКТЕУ ЕСІМДІГІ – баяндауыш ЗАТ ЕСІМбаяндауыш ЗАТ ЕСІМ ОлОл -- әйгілі -- әйгілі әншіәнші. . ОлОл — — оқушыоқушы.. ОлОл – қазір оқу – қазір оқу озатыозаты..
#5 слайд
Бастауыш заттанған СЫН Бастауыш заттанған СЫН
ЕСІМ, САН ЕСІМ, ЕСІМШЕ ЕСІМ, САН ЕСІМ, ЕСІМШЕ
--баяндауыш ЗАТ ЕСІМбаяндауыш ЗАТ ЕСІМ
ҮшҮш-тақ -тақ сансан. .
Қыздардың Қыздардың үлкеніүлкені – –
Майра.Майра.
Ер жігіттің екі Ер жігіттің екі сөйлегенісөйлегені
- - өлгеніөлгені..
5 слайд
Бастауыш заттанған СЫН Бастауыш заттанған СЫН ЕСІМ, САН ЕСІМ, ЕСІМШЕ ЕСІМ, САН ЕСІМ, ЕСІМШЕ --баяндауыш ЗАТ ЕСІМбаяндауыш ЗАТ ЕСІМ ҮшҮш-тақ -тақ сансан. . Қыздардың Қыздардың үлкеніүлкені – – Майра.Майра. Ер жігіттің екі Ер жігіттің екі сөйлегенісөйлегені - - өлгеніөлгені..
#6 слайд
Бастауыш ТҰЙЫҚ Бастауыш ТҰЙЫҚ
ЕТІСТІК – баяндауыш ЕТІСТІК – баяндауыш
ЗАТ ЕСІМЗАТ ЕСІМ
Алдау Алдау — — зұлымдықзұлымдық , ,
АлдануАлдану — — ақымақтықақымақтық . .
Қой Қой бағубағу – қиын – қиын кәсіпкәсіп..
6 слайд
Бастауыш ТҰЙЫҚ Бастауыш ТҰЙЫҚ ЕТІСТІК – баяндауыш ЕТІСТІК – баяндауыш ЗАТ ЕСІМЗАТ ЕСІМ Алдау Алдау — — зұлымдықзұлымдық , , АлдануАлдану — — ақымақтықақымақтық . . Қой Қой бағубағу – қиын – қиын кәсіпкәсіп..
#7 слайд
Бастауыш ЗАТ ЕСІМ—Бастауыш ЗАТ ЕСІМ—
баяндауыш ТҰЙЫҚ баяндауыш ТҰЙЫҚ
ЕТІСТІКЕТІСТІК
Менің басты Менің басты мақсатыммақсатым
– – азамат азамат болуболу..
Жол Жол мақсатымақсаты – – жету,жету,
Сауда Сауда мақсатымақсаты – – ұтуұту,,
Дау Дау мақсатымақсаты – – бітубіту..
7 слайд
Бастауыш ЗАТ ЕСІМ—Бастауыш ЗАТ ЕСІМ— баяндауыш ТҰЙЫҚ баяндауыш ТҰЙЫҚ ЕТІСТІКЕТІСТІК Менің басты Менің басты мақсатыммақсатым – – азамат азамат болуболу.. Жол Жол мақсатымақсаты – – жету,жету, Сауда Сауда мақсатымақсаты – – ұтуұту,, Дау Дау мақсатымақсаты – – бітубіту..
#8 слайд
Бастауыш САН ЕСІМ –Бастауыш САН ЕСІМ –
баяндауыш САН ЕСІМбаяндауыш САН ЕСІМ
Екі жерде екіЕкі жерде екі – – төрттөрт..
Бес жерде бесБес жерде бес – –
жиырма бесжиырма бес ..
Тоғыз жерде үшТоғыз жерде үш – –
жиырма жеті.жиырма жеті.
8 слайд
Бастауыш САН ЕСІМ –Бастауыш САН ЕСІМ – баяндауыш САН ЕСІМбаяндауыш САН ЕСІМ Екі жерде екіЕкі жерде екі – – төрттөрт.. Бес жерде бесБес жерде бес – – жиырма бесжиырма бес .. Тоғыз жерде үшТоғыз жерде үш – – жиырма жеті.жиырма жеті.
#9 слайд
БастауыштанБастауыштан болған болған
сан есімді — күрделі сан есімді — күрделі
сан есімнен ажырату сан есімнен ажырату
үшінүшін
Жүз Жүз — жиырма беске — жиырма беске
бөлінеді.бөлінеді.
Жүз жиырмаЖүз жиырма —он екіге —он екіге
бөлінеді.бөлінеді.
Үш жүз елуҮш жүз елу – отыз беске – отыз беске
бөлінеді.бөлінеді.
9 слайд
БастауыштанБастауыштан болған болған сан есімді — күрделі сан есімді — күрделі сан есімнен ажырату сан есімнен ажырату үшінүшін Жүз Жүз — жиырма беске — жиырма беске бөлінеді.бөлінеді. Жүз жиырмаЖүз жиырма —он екіге —он екіге бөлінеді.бөлінеді. Үш жүз елуҮш жүз елу – отыз беске – отыз беске бөлінеді.бөлінеді.
#10 слайд
1.Тапсырма.1.Тапсырма.Көшіріп жазыңдар да, Көшіріп жазыңдар да,
бастауыштан кейін тиісті жеріне сызықша бастауыштан кейін тиісті жеріне сызықша
қойыңдар, қойылу жағдайын дәлелдеңдер; қойыңдар, қойылу жағдайын дәлелдеңдер;
сызықша қоюға болмайтын болса, оның сызықша қоюға болмайтын болса, оның
себебін түсіндіріңдер.себебін түсіндіріңдер.
1.1. Бата біздің салтымыз,Бата біздің салтымыз,
Жақсы оқу антымыз.Жақсы оқу антымыз.
2. Еріншектік күллі өмірдің 2. Еріншектік күллі өмірдің
дұшпаны.дұшпаны.
3. Көз қорқақ, қол батыр.3. Көз қорқақ, қол батыр.
4. Татулық табылмас бақыт.4. Татулық табылмас бақыт.
5. Ол Ұлы Отан соғысының 5. Ол Ұлы Отан соғысының
ардагері.ардагері.
6. Үш жердегі үш тоғыз.6. Үш жердегі үш тоғыз.
7. Білім бақтың жібермейтін қазығы,7. Білім бақтың жібермейтін қазығы,
Білімсіз бақ әлдекімнің азығы.Білімсіз бақ әлдекімнің азығы.
10 слайд
1.Тапсырма.1.Тапсырма.Көшіріп жазыңдар да, Көшіріп жазыңдар да, бастауыштан кейін тиісті жеріне сызықша бастауыштан кейін тиісті жеріне сызықша қойыңдар, қойылу жағдайын дәлелдеңдер; қойыңдар, қойылу жағдайын дәлелдеңдер; сызықша қоюға болмайтын болса, оның сызықша қоюға болмайтын болса, оның себебін түсіндіріңдер.себебін түсіндіріңдер. 1.1. Бата біздің салтымыз,Бата біздің салтымыз, Жақсы оқу антымыз.Жақсы оқу антымыз. 2. Еріншектік күллі өмірдің 2. Еріншектік күллі өмірдің дұшпаны.дұшпаны. 3. Көз қорқақ, қол батыр.3. Көз қорқақ, қол батыр. 4. Татулық табылмас бақыт.4. Татулық табылмас бақыт. 5. Ол Ұлы Отан соғысының 5. Ол Ұлы Отан соғысының ардагері.ардагері. 6. Үш жердегі үш тоғыз.6. Үш жердегі үш тоғыз. 7. Білім бақтың жібермейтін қазығы,7. Білім бақтың жібермейтін қазығы, Білімсіз бақ әлдекімнің азығы.Білімсіз бақ әлдекімнің азығы.
#11 слайд
2.Тапсырма. 2.Тапсырма. Көшіріп жазыңдар да, бастауыштан Көшіріп жазыңдар да, бастауыштан
кейін қойылған сызықшаның дұрыс қойылғанын кейін қойылған сызықшаның дұрыс қойылғанын
тексеріп, қатесі болса түзетіңіз. Сызықша қоюға тексеріп, қатесі болса түзетіңіз. Сызықша қоюға
болмайтын болса, оның себебін түсіндіріңіз.болмайтын болса, оның себебін түсіндіріңіз.
1.Тәрбиелі тәртіптің - құлы.1.Тәрбиелі тәртіптің - құлы.
Тәртіпті елдің - ұлы.Тәртіпті елдің - ұлы.
2. Ойлағаны айт пен той.2. Ойлағаны айт пен той.
3. Баланы - бесікке салу суықтан 3. Баланы - бесікке салу суықтан
сақтаудың жолы.сақтаудың жолы.
4. Талап талмас – қанат.4. Талап талмас – қанат.
5. Қайтып кірер есікті – қатты жаппа.5. Қайтып кірер есікті – қатты жаппа.
6. Бұл сол кездесудің - айғағы.6. Бұл сол кездесудің - айғағы.
7. Жеңілтектік - жарға жығар.7. Жеңілтектік - жарға жығар.
11 слайд
2.Тапсырма. 2.Тапсырма. Көшіріп жазыңдар да, бастауыштан Көшіріп жазыңдар да, бастауыштан кейін қойылған сызықшаның дұрыс қойылғанын кейін қойылған сызықшаның дұрыс қойылғанын тексеріп, қатесі болса түзетіңіз. Сызықша қоюға тексеріп, қатесі болса түзетіңіз. Сызықша қоюға болмайтын болса, оның себебін түсіндіріңіз.болмайтын болса, оның себебін түсіндіріңіз. 1.Тәрбиелі тәртіптің - құлы.1.Тәрбиелі тәртіптің - құлы. Тәртіпті елдің - ұлы.Тәртіпті елдің - ұлы. 2. Ойлағаны айт пен той.2. Ойлағаны айт пен той. 3. Баланы - бесікке салу суықтан 3. Баланы - бесікке салу суықтан сақтаудың жолы.сақтаудың жолы. 4. Талап талмас – қанат.4. Талап талмас – қанат. 5. Қайтып кірер есікті – қатты жаппа.5. Қайтып кірер есікті – қатты жаппа. 6. Бұл сол кездесудің - айғағы.6. Бұл сол кездесудің - айғағы. 7. Жеңілтектік - жарға жығар.7. Жеңілтектік - жарға жығар.
#12 слайд
3 тапсырма. Мына сұрақтарға тыныс 3 тапсырма. Мына сұрақтарға тыныс
белгісін дұрыс қойып, жазбаша жауап белгісін дұрыс қойып, жазбаша жауап
беріңдер.беріңдер.
1.Қасиетті 1.Қасиетті
борышың не борышың не
деп білесің?деп білесің?
2.Оқушының 2.Оқушының
міндеті не?міндеті не?
3.Құран 3.Құран
дегеніміз дегеніміз
не?не?
1.Қасиетті 1.Қасиетті
борышымборышым
2.Оқушының 2.Оқушының
міндетіміндеті
3.Құран3.Құран
12 слайд
3 тапсырма. Мына сұрақтарға тыныс 3 тапсырма. Мына сұрақтарға тыныс белгісін дұрыс қойып, жазбаша жауап белгісін дұрыс қойып, жазбаша жауап беріңдер.беріңдер. 1.Қасиетті 1.Қасиетті борышың не борышың не деп білесің?деп білесің? 2.Оқушының 2.Оқушының міндеті не?міндеті не? 3.Құран 3.Құран дегеніміз дегеніміз не?не? 1.Қасиетті 1.Қасиетті борышымборышым 2.Оқушының 2.Оқушының міндетіміндеті 3.Құран3.Құран
#13 слайд
4 тапсырма.Баяндауыштары берілген,
бастауыштарын табыңдар.
• -халық жазушысы.
• -ақын.
• - атақты әнші.
• - денсаулық.
• -нан.
• -алтын бесік.
• -құрылысшы.
• – арыстанның күшігі
.
• - жабайы қой .
- киіктің лағы.
• - аюдың баласы.
13 слайд
4 тапсырма.Баяндауыштары берілген, бастауыштарын табыңдар. • -халық жазушысы. • -ақын. • - атақты әнші. • - денсаулық. • -нан. • -алтын бесік. • -құрылысшы. • – арыстанның күшігі . • - жабайы қой . - киіктің лағы. • - аюдың баласы.
#14 слайд
5. тапсырма.Берілген сөйлемдерге
синтаксистік талдау жасаңдар.
1 топ
Жастықта
алған білімің –
қарттықта
ұстар мүлігің.
3 топ
Төскейден жел еседі,
Төбемнен бұлт
көшеді.
Туған жерім мен үшін
Көк майсасын төседі.
2 топ
Баланың өскен бесігі – кең
дүниенің есігі.
14 слайд
5. тапсырма.Берілген сөйлемдерге синтаксистік талдау жасаңдар. 1 топ Жастықта алған білімің – қарттықта ұстар мүлігің. 3 топ Төскейден жел еседі, Төбемнен бұлт көшеді. Туған жерім мен үшін Көк майсасын төседі. 2 топ Баланың өскен бесігі – кең дүниенің есігі.
#15 слайд
Тест сұрақтарыТест сұрақтары
1.Қой бағу – қиын кәсіп. Сызықша қандай жағдайда
қойылған?
А/Бастауыш зат есім,баяндауыш зат есім.
В/Бастауыш тұйық етістік, баяндауыш зат есім
С/Бастауыш заттанған есімше, баяндауыш зат есім.
Д/Бастауыш зат е.,баянд. тұйық етіст.
2.Балалы үй – базар. Сызықша қандай жағдайда
қойылған?
А/ Бастауыш заттанған сын есім, баяндауыш зат
есім.
В/Бастауыш сілтеу есімдігі, баяндауыш зат есім.
С/Бастауыш жіктеу есімдігі, баяндауыш зат есім.
Д/Бастауыш зат есім, баяндауыш зат есім.
15 слайд
Тест сұрақтарыТест сұрақтары 1.Қой бағу – қиын кәсіп. Сызықша қандай жағдайда қойылған? А/Бастауыш зат есім,баяндауыш зат есім. В/Бастауыш тұйық етістік, баяндауыш зат есім С/Бастауыш заттанған есімше, баяндауыш зат есім. Д/Бастауыш зат е.,баянд. тұйық етіст. 2.Балалы үй – базар. Сызықша қандай жағдайда қойылған? А/ Бастауыш заттанған сын есім, баяндауыш зат есім. В/Бастауыш сілтеу есімдігі, баяндауыш зат есім. С/Бастауыш жіктеу есімдігі, баяндауыш зат есім. Д/Бастауыш зат есім, баяндауыш зат есім.
#16 слайд
3. Бастауышы заттанған есімшеден, баяндауышы
зат есімнен болған сөйлемді табыңыз.
А/Ер дәулеті – еңбек.
В/Ұстаз-оқушының екінші анасы
С/Ойлағаны – айт пен той.
Д/Төрт жерде төрт – он алты.
4. Бастауыш пен баяндауыш арасына дұрыс
қойылған сызықшаны табыңыз.
А/Оқу білім – бұлағы.
В/Қайың - күй таңдамайтын ағаш.
С/Ол әйгілі - әнші.
Д/Бұл үлкен – қуаныш.
16 слайд
3. Бастауышы заттанған есімшеден, баяндауышы зат есімнен болған сөйлемді табыңыз. А/Ер дәулеті – еңбек. В/Ұстаз-оқушының екінші анасы С/Ойлағаны – айт пен той. Д/Төрт жерде төрт – он алты. 4. Бастауыш пен баяндауыш арасына дұрыс қойылған сызықшаны табыңыз. А/Оқу білім – бұлағы. В/Қайың - күй таңдамайтын ағаш. С/Ол әйгілі - әнші. Д/Бұл үлкен – қуаныш.
#17 слайд
5.Сызықшасы дұрыс қойылған сөйлемді тап.
А/Салт-дәстүрді - құрметтеу баршамызға ортақ
борыш.
В/ Салт-дәстүрді құрметтеу— баршамызға
ортақ борыш.
С/Салт-дәстүрді құрметтеу баршамызға – ортақ
борыш.
Д/Салт-дәстүрді құрметтеу баршамызға ортақ
-борыш.
6.Үш жерде үш — тоғыз. Сызық-
ша қай жағдайда қойылған?
А/ Бастауыш заттанған есімше, баяндауыш зат
есім.
В/ Бастауыш зат есім, баяндауыш зат есім.
С/Бастауыш сан есім, баяндауыш сан есім.
Д/Бастауыштан болған сан есімді, күрделі сан
есімнен ажырату үшін.
17 слайд
5.Сызықшасы дұрыс қойылған сөйлемді тап. А/Салт-дәстүрді - құрметтеу баршамызға ортақ борыш. В/ Салт-дәстүрді құрметтеу— баршамызға ортақ борыш. С/Салт-дәстүрді құрметтеу баршамызға – ортақ борыш. Д/Салт-дәстүрді құрметтеу баршамызға ортақ -борыш. 6.Үш жерде үш — тоғыз. Сызық- ша қай жағдайда қойылған? А/ Бастауыш заттанған есімше, баяндауыш зат есім. В/ Бастауыш зат есім, баяндауыш зат есім. С/Бастауыш сан есім, баяндауыш сан есім. Д/Бастауыштан болған сан есімді, күрделі сан есімнен ажырату үшін.
#18 слайд
7. Қайтып кірер есікті қатты жаппа.
Сызықша қай жерге қойылады?
А/Сызықша қойылмайды.
В/ Қайтып кірер -есікті қатты жаппа
С/ Қайтып - кірер есікті қатты жаппа
Д/ Қайтып кірер есікті- қатты жаппа.
8.Мектеп – кеме, білім – теңіз. Сызықша қай
жағдайда қойылған?
А/ Бастауыш заттанған есімше,
баяндауыш зат есім.
В/ Бастауыш зат есім, баяндауыш зат есім.
С/Бастауыш сан есім, баяндауыш сан есім.
Д/Бастауыштан болған сан есімді,
күрделі сан есімнен ажырату үшін.
18 слайд
7. Қайтып кірер есікті қатты жаппа. Сызықша қай жерге қойылады? А/Сызықша қойылмайды. В/ Қайтып кірер -есікті қатты жаппа С/ Қайтып - кірер есікті қатты жаппа Д/ Қайтып кірер есікті- қатты жаппа. 8.Мектеп – кеме, білім – теңіз. Сызықша қай жағдайда қойылған? А/ Бастауыш заттанған есімше, баяндауыш зат есім. В/ Бастауыш зат есім, баяндауыш зат есім. С/Бастауыш сан есім, баяндауыш сан есім. Д/Бастауыштан болған сан есімді, күрделі сан есімнен ажырату үшін.
#19 слайд
9/Сөйлемдегі баяндауышты тап.
Оқушылар есепті тез шығарды.
А/ Оқушылар
В/ тез
С/ шығарды
Д/ есепті
10. Бастауыштың сұрақтарын тап:
А) Қандай?қай?
В)неше?нешіші?
С)Кімі? Неңіз?
Д/ Не істеді?қайтті?
19 слайд
9/Сөйлемдегі баяндауышты тап. Оқушылар есепті тез шығарды. А/ Оқушылар В/ тез С/ шығарды Д/ есепті 10. Бастауыштың сұрақтарын тап: А) Қандай?қай? В)неше?нешіші? С)Кімі? Неңіз? Д/ Не істеді?қайтті?
#20 слайд
Тест жауаптары
1. В
2. Д
3. С.
4. В
5. В
6. С
7. А
8. В
9. С
10. С
20 слайд
Тест жауаптары 1. В 2. Д 3. С. 4. В 5. В 6. С 7. А 8. В 9. С 10. С
#21 слайд
Үйге тапсырма:
Көркем әдебиеттен осы
ережелерге сәйкес
жазылған 6 сөйлем жазып
келу.
21 слайд
Үйге тапсырма: Көркем әдебиеттен осы ережелерге сәйкес жазылған 6 сөйлем жазып келу.
шағым қалдыра аласыз













