Ашық сабақ Ғылымның рөлі

1 слайд
Ғылымның рөлі және Зерттеу сұрағы 5 сынып Жаратылыстану

1 слайд

2 слайд
2С іздің меңгеретініңіз : Жаратылыстану ғылымы нені оқытады Энциклопедистер деп кімдерді атаймыз Сіздің білетініңіз: Жаратылыстану ғылымдары мен әлемді зерттеудің рөлін анықтау Зерттеу сұрағы негізінде болжамдарды тұжырымдау

2 слайд

3 слайд
3 Ғылымның рөлі Ғылым - адам мәдениетінің ең бір көне, маңызды және өте күрделі компоненттерінің бірі. Бұл - өте үлкен білім әлемі, ол бізге табиғатты өзгертуге және оны адамның қажеттіліктерін қанағаттандыруға лайықты етуге мүмкіндік береді.

3 слайд

4 слайд
4 Ғылымның қазіргі таңдағы жіктелуі ғылымның барлығын үш түрге бөледі Ғылым түрлері жаратылыстану техникалық қоғамдық және гуманитарлық

4 слайд

5 слайд
5 Ғылым түрлері түсініктемелерінің анықтамасы Жаратылыстану – табиғат құбылыстары мен үдерістері туралы ( биология,географи я,физика, химия,математика ,г еология ) ; Қоғамдық және гуманитарлық ғылымдар- ( психология,филоло гия, әлеуметтану, саясаттану, тарих,мәдениеттану және қоғам ) ; Техникалық ғылымдар-техника мен технология дамуына әсер ететін ғылымдар ( агрономия, информатика,механ ика, элетротехника )

5 слайд

6 слайд
6Ғылым қай кезде пайда болды?  Ең алғашқы адамдар өздерін қоршаған орта жайлы білімдерді жинай бастады;  Адамдар қоршаған ортаның құпияларына тереңдей енуге талпынды;  Уақыт өте келе жеке ғылымдар пайда болып, дамыды.

6 слайд

7 слайд
7 Табиғатты зерттейтін жаратылыстану ғ ы лымдары Физика Химия Биология Астрономия География Экология

7 слайд

8 слайд
8 Энциклопедист - ғалымдар Жаратылыстану ғылымын дамытуда Орта және Таяу Шығыстың оқымыстыларын көп еңбек сіңіреді. Леонердо да Винчи өзінің ойлап шығарған заттарының тізімі жазылған “Кодекс атлантикус” еңбегінде пантонды көпірдің, велосипедтің, танктің, ұшақтың, тікұшақтың және т.б көптеген заттардың қазіргіге ұқсайтын жобаларын сызды. Галилео Галилей 32 есе үлкейтіп көрсететін телескопты ойлап шығарып, 1610 жылы Юпитердің 4 серігі барын дәлелдеп, күндегі дақты, Сатурнның сақинасын ашты. Николай Коперник Күн жерді айналмайды, керісінше Жер және басқа ғаламшарлар Күнді айналады деп жаңа теорияны қалыптастырды.

8 слайд

9 слайд
9

9 слайд

10 слайд
10Әл - Бируни ( 973 шамамен 1050 ) – ұлы оқымысты энциклопедист. Астрономия, география, физика, математика геологиядан 150- ге жуық еңбек жазған. Бирунидің конструкторлық шеберлігінің дәлеліне, диаметрі 5 метрлік географиялық глобусы және астрономиялық құрал - саймандары жатады.

10 слайд

11 слайд
Қазақтың ұлы ғалымының есімін еске түсіреміз. Қазақстан аумағын зерттеуде ол қандай үлес қосты.

11 слайд

12 слайд
12

12 слайд

13 слайд
13Зерттеудің негізгі кезеңдері

13 слайд

14 слайд
14Энциклопедист - ғалымдар кімдер ? Алдымызға сумен толтырылған екі стақан берілген. Біреуіне - қабығы ашылмаған, ал екіншісіне - қабығы ашылған лимонды салсақ не болады, қалай ойлайсыздар? (Әр түрлі болжамдар болады және тәжірибені жасап көру арқылы болжам расталады немесе расталмайды) Осы қарапайым тәжірибе негізінде зерттеу сұрағын тұжырымдау және осы зерттеу сұрағы негізінде болжам жасау және тәжірибені жасап көру арқылы болжамның расталатын немесе расталмайтындығын тексеруге болатындығы туралы түсінік қалыптастырамыз. Зерттеу болжамын ұсыну жолдары

14 слайд

15 слайд
15Зерттеу  Зерттеу - ғылымның негізі; Зерттеу кезеңдерден тұрады:  1 кезең- мәселені зерттеу пәні мен нысанын айқындау; Мәселе- бұл зерттеуші тәжірибе соңында жауабын табуы тиіс нақты міндет. Зерттеу пәні - бұл зерттеу мәселелерін шешу үшін қажетті нақты ерекшелік, факті, құбылыс, мәселені қарап талқылау мен зерделеу. Зерттеу нысаны - бұл зерттелетін нәрсе. Зерттеу нысандары адамдар, адамдар тобы, мекемелер, физикалық денелер, психикалық ерекшеліктер және т.б. болуы мүмкін.

15 слайд

16 слайд
16Зерттеу  Зерттеу - ғылымның негізі; Зерттеу кезеңдерден тұрады:  1 кезең- мәселені зерттеу пәні мен нысанын айқындау; Мәселе- бұл зерттеуші тәжірибе соңында жауабын табуы тиіс нақты міндет. Зерттеу пәні - бұл зерттеу мәселелерін шешу үшін қажетті нақты ерекшелік, факті, құбылыс, мәселені қарап талқылау мен зерделеу. Зерттеу нысаны - бұл зерттелетін нәрсе. Зерттеу нысандары адамдар, адамдар тобы, мекемелер, физикалық денелер, психикалық ерекшеліктер және т.б. болуы мүмкін.

16 слайд

17 слайд
17 2 кезең - мәселе бойынша әдебиетті зерттеу ,негізгі ұғымдарды ,жұмыстың тақырыбын анықтау;  3 кезең - зерттеудің мақсатын,міндетін және болжамын тұжырымдау; Зерттеу мақсаты - бұл зерттеу мәселесін құрайтын сұрақтың зерттелуі мен шешімі; Болжам - бұл зерттелетін пән туралы зерттеліп отырған құбылыс жайлы жорамал

17 слайд

18 слайд
18 Болжамды тұжырымдау Зерттелетін жағдайды сипаттауҚажет жағдайды жазып алу

18 слайд

19 слайд
19Зерттеу жоспары • Зерттеу мәселесі • Зерттеу пәні мен нысаны • Берілген мәселені шешуге көмегі тиетін ақпарат көздерінің тізімі • Зерттеу тақырыбы • Зерттеу мақсаттары • Зерттеу болжамы • Зерттеудің нақты қадамдары

19 слайд

20 слайд
20 1- тапсырма Ұлы ағылшын ғалымы Иссак Ньютон былай деп жазды: “Басқаларды білмеймін, ал мен өзімді су жағалай жүріп, бірде ұлудың қабыршығын, бірде су шайып әбден жұмырланған тасты тапқан баладай сезінемін. Ал ол кезде ақиқаттың алып мұхиты алдымда шетсіз - шексіз, зерттеусіз жатқан еді”. Осы сөздерді қалай түсіндіресің? Критериалды бағалау: - Ғылымның рөлін анықта-1балл - Зерттеу қандай сұрақтарға жауап береді – 2 балл

20 слайд

21 слайд
21 Жауабы Жер шарында көптеген зерттелмеген жерлер мен аумақтар бар. Сондықтан табиғатта және өмірде болып жатқан процестер үнемі зерттеліп отыруы керек. Мысалы: Су тірі организімдер үшін тіршілік көзі.зат алмасу қалай жүреді? Неге? Не үшін? Сіз осы сұрақтарға жауап беруіңіз керек.

21 слайд

22 слайд
22 2 - т апсырма Энциклопедист - ғалымдар кімдер ? Критериалды бағалау: - Жаратылыстану ғалымдарын ата -1 балл - Негізгі энциклопедистер кімдер – 2 балл

22 слайд

23 слайд
23 Жауабы • Эротосфен • Птоломей • Аль - Фараби • Аль - Бируни • Н. Коперник • Леонардо до Винчи

23 слайд

24 слайд
24 3 - тапсырма Ғылымының түрлерін ата ? Критериалды бағалау: - Негізгі ғылымның түрлері -2 балл

24 слайд

25 слайд
25 Жауабы • Жаратылыстану • Техникалық • Қоғамдық және гуманитарлық

25 слайд