Ашық сабақ Мұхит суының қозғалысы 7 сынып

1 слайд
Ашық сабақ Мұхит суының қозғалысы

2 слайд
Сабақтың мақсаты. Білімділік: Мұхит қозғалыстары туралы оқушылардың білімін қалыптастыру.

3 слайд
Дамытушылық: Оқушыларға толқын, цунами, толысу және қайту құбылыстары ның таралу ерекшеліктерін меңгерту

4 слайд
Тәрбиелік: Дүниежүзілік мұхиттарды картадан таба білуге үйрету

5 слайд
Мұхит қозғалыста рыЦунами Толысу Қайту ТайфунТолқын

6 слайд
Толқындар. Толқындағы судың бөлігі тек бір орында ғана толқу қозғалысын жасайды. Тынық су беті деңгейінен жоғары көтерілген толқынның ең биік бөлігі – толқынның қыры немесе жалы деп атайды. Су бетінің деңгейінен ең төмен жатқан бөлігі – толқынның табаны деп аталады. Көршілес екі толқын қырларының арасындағы арақашықтық толқынның ұзындығы деп аталады. Ал толқынның биіктігі дегеніміз оның табанының Қырына дейінгі арақашықтық болып табылады. Ең күшті дауылдарда толқын 10-15 м биіктікке дейін жетеді.

7 слайд

8 слайд
Толқынның күші 9 баллдық шкаламен өлшенеді. 0 балл 1 балл

9 слайд
2 балл 5 балл

10 слайд
7 балл 9 балл

11 слайд
Цунами. Су астындағы өте қатты жер сілкінуден немесе жанартаулардың атқылауынан пайда болатын толқындарды цунами деп атайды. ( жапонша цунами – қойнаудағы үлкен су). Цунами жер сілкіну орталықтарынан Сағатына 800 км жылдамдықпен тарайды. Цунами келер алдында су әдетте бірнеше жағадан жүздеген метр ал км дейін шегінеді.1960 ж. Анд тауларындағы жер сілкінуден туған Цунами Чили жағалауларын, Американың батыс жағалауын Калифорнияға дейін қамтиды.

12 слайд
Нью-Йорктағы цунами

13 слайд
Жапониядағы цунами

14 слайд
Америкадағы цунами

15 слайд
Судың толысу және қайтуы. Теңіз деңгейі тәулігіне екі рет көтеріліп, екі рет төмен түседі. Теңіз деңгейінің осындай тұрақты қайталанып, көтеріліп төмен түсуін толысу және қайту деп атайды. Теңіздегі толысумен қайту құбылысының себебін ағылшын ғалымы И. Ньютон анықтаған. Ол бұл құбылыс айдың тартылыс күшіне байланысты қайталанып тұрады деп есептеген.

16 слайд

17 слайд
Толқынның толысуы.

18 слайд
Толқынның қайтуы.

19 слайд
Жаңа сабақты бекіту. I.Үлестірмелі карточкалық сұрақтар 1. Толқын дегеніміз не? 2. Толқынның элементтері? 3. Цунами қалай пайда болады? 4. Толысу және қайту себебін анықтаған ғалым?

20 слайд
Мұхит қозғалыс- тары

21 слайд
Мұхит қозғалыс- тарыЦунами Тайфун Толысу Қайту

22 слайд
Географиялық диктант. 1. Тынық су беті деңгейінен жоғары көтерілген толқынның ең биік бөлігі .................... деп аталады. 2. Су бетінің деңгейінен ең төмен жатқан бөлігін ........... деп атайды. 3. .................... дегеніміз – көршілес екі толқын қырларының арақашықтық . 4. Теңіз деңгейінің осындай тұрақты қайталанып көтеріліп, төмен түсуін ......... дейді. 5. Ең күшті дауылдарда толқын ....... биіктікке жетеді. 6. Су астындағы өте қатты жер сілкінуден немесе жанартаулардың атқылауынан пайда болатын толқындарды .............. деп атайды.

23 слайд
Географиялық диктант. 1.Тынық су беті деңгейінен жоғары көтерілген толқынның ең биік бөлігі толқынның қыры деп аталады. 2. Су бетінің деңгейінен ең төмен жатқан бөлігін толқынның табаны деп атайды. 3. Толқынның ұзындығы дегеніміз – көршілес екі толқын қырларының арақашықтық . 4. Теңіз деңгейінің осындай тұрақты қайталанып көтеріліп, төмен түсуін толысу және қайту дейді. 5. Ең күшті дауылдарда толқын 10-15 м биіктікке жетеді. 6. Су астындағы өте қатты жер сілкінуден немесе жанартаулардың атқылауынан пайда болатын толқындарды цунами деп атайды.

24 слайд
Үй тапсырмасын тексеру. Мұхит суының темпера- турасы мен тұздылығы.

25 слайд
Карточкалық сұрақтар. 1.Мұхит суының орташа температурасы қандай? 2.Мұхит суы қандай температурада қатады? 3.Судың тұздылығы дегеніміз не? 4.Мұхиттың орташа тұздылығы қанша? 5.Судың тұздылығы қандай себептерге байланысты? 6.Жыл мезгілдерінің маусымдық өзгерісінің мұхит суы температурасына қандай әсері бар? 7.Экватор маңы мен полярлық аймақтағы мұхит суы температурасының айырмашылығы неге байланысты?

26 слайд
Тынық мұхиты Атлант мұхиты Үнді мұхиты Солтүстік Мұзды мұхиты 16,5 °С -1 °С 19,4 °С 17,3 °САдасқан объектіні тап.

27 слайд
Тынық мұхиты Атлант мұхиты Үнді мұхиты Солтүстік Мұзды мұхиты 16,5 °С -1 °С 19,4 °С 17,3 °С

28 слайд
Сандар сөйлейд і.

29 слайд
КАРТАМЕН ЖҰМЫС 1.ГРЕНЛАНДИЯ АРАЛЫ 2.ҚЫЗЫЛ ТЕҢІЗІ 3.БАЙКАЛ ТЕҢІЗІ 4.МАРИАН ШҰҢҒЫМАСЫ 5.АТЛАНТ МҰХИТЫ 6.АРАБИЯ ТҮБЕГІ 7.ДРЕЙК БҰҒАЗЫ 8.АНТАРКТИДА МАТЕРИГІ 9.ЖЕРОРТА ТЕҢІЗІ 10.ТЫНЫҚ МҰХИТЫ

30 слайд
ҮЙГЕ ТАПСЫРМА. Мұхит суының температурасы мен тұздылығы.

31 слайд
Назарларыңызға рахмет!!!