Ашық сабақ Тригонометриялық теңдеулерді шешу 10 сынып
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Тригонометриялық Тригонометриялық
теңдеулерді шешутеңдеулерді шешу
1010
сынып сынып
АлгебраАлгебра
1 слайд
Тригонометриялық Тригонометриялық теңдеулерді шешутеңдеулерді шешу 1010 сынып сынып АлгебраАлгебра
2 слайд
Сабақтың мақсаты:
Тригонометриялық теңдеулерді шешуде
қолданылатын формулалар мен әдістерді
қайталау, жүйелеу. Тригонометриялық
теңдеулерді шешу дағдысын жетілдіру.
2 слайд
Сабақтың мақсаты: Тригонометриялық теңдеулерді шешуде қолданылатын формулалар мен әдістерді қайталау, жүйелеу. Тригонометриялық теңдеулерді шешу дағдысын жетілдіру.
3 слайд
Қайталау сұрақтары:Қайталау сұрақтары:
3 слайд
Қайталау сұрақтары:Қайталау сұрақтары:
4 слайд
Тригонометриялық теңдеу
дегеніміз не?
Тригонометриялық функциялардың
белгісіз аргументтері түрінде берілген
теңдеулерді тригонометриялық
теңдеулер деп атаймыз .
4 слайд
Тригонометриялық теңдеу дегеніміз не? Тригонометриялық функциялардың белгісіз аргументтері түрінде берілген теңдеулерді тригонометриялық теңдеулер деп атаймыз .
5 слайд
; sin a x ; cos a x ; a tgx a ctgx
5 слайд
; sin a x ; cos a x ; a tgx a ctgx
6 слайд
Тригонометриялық теңдеулерді Тригонометриялық теңдеулерді
шешу дегеніміз не?шешу дегеніміз не?
Тригонометриялық теңдеулерді шешу
дегеніміз – берілген теңдеуді тура
теңдікке айналдыратын аргументтің
барлық мәндерін табу .
6 слайд
Тригонометриялық теңдеулерді Тригонометриялық теңдеулерді шешу дегеніміз не?шешу дегеніміз не? Тригонометриялық теңдеулерді шешу дегеніміз – берілген теңдеуді тура теңдікке айналдыратын аргументтің барлық мәндерін табу .
7 слайд
Теңдеулер Шешімдері Ескертулерa x sin
) arcsin( a
Z n n a x
n
, arcsin )1 (
a x cos
a tgx
a ctgx
x
x
x
a a arccos ) arccos(
1 a
) ( a arctg
) ( a arcctg
R a
R a
1 a
7 слайд
Теңдеулер Шешімдері Ескертулерa x sin ) arcsin( a Z n n a x n , arcsin )1 ( a x cos a tgx a ctgx x x x a a arccos ) arccos( 1 a ) ( a arctg ) ( a arcctg R a R a 1 a
8 слайд
2
3
cos xфункциясының мәндері жиыны [-1;1] кесіндісі қарапайым теңдеу
x y sin
Тригонометриялық теңдеулердің бір ғана шешімі болады.
x y cos
функциясы – тақ функция
2
1
3
arccos
теңдеуінің шешімі
Z n n a x , arccos
болғанда теңдеудің шешімі болады. a x cos болады
a x sin
теңдеуі 1 a
a a arccos ) arccos(
3 2
3
arcsin
1.
2.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
, sin x y функциялары-тақ функциялар x y arcsin
3.
2
3
cos x функциясының мәндері жиыны [-1;1] кесіндісі қарапайым теңдеу
x y sin
Тригонометриялық теңдеулердің бір ғана шешімі болады.
x y cos
функциясы – тақ функция
2
1
3
arccos
теңдеуінің шешімі
Z n n a x , arccos
болғанда теңдеудің шешімі болады. a x cos болады
a x sin
теңдеуі 1 a
a a arccos ) arccos(
3 2
3
arcsin
1.
2.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
, sin x y функциялары-тақ функциялар x y arcsin
3.
8 слайд
2 3 cos xфункциясының мәндері жиыны [-1;1] кесіндісі қарапайым теңдеу x y sin Тригонометриялық теңдеулердің бір ғана шешімі болады. x y cos функциясы – тақ функция 2 1 3 arccos теңдеуінің шешімі Z n n a x , arccos болғанда теңдеудің шешімі болады. a x cos болады a x sin теңдеуі 1 a a a arccos ) arccos( 3 2 3 arcsin 1. 2. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. , sin x y функциялары-тақ функциялар x y arcsin 3. 2 3 cos x функциясының мәндері жиыны [-1;1] кесіндісі қарапайым теңдеу x y sin Тригонометриялық теңдеулердің бір ғана шешімі болады. x y cos функциясы – тақ функция 2 1 3 arccos теңдеуінің шешімі Z n n a x , arccos болғанда теңдеудің шешімі болады. a x cos болады a x sin теңдеуі 1 a a a arccos ) arccos( 3 2 3 arcsin 1. 2. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. , sin x y функциялары-тақ функциялар x y arcsin 3.
9 слайд
ІV. «Кім жылдам» ойыны. . ІV. «Кім жылдам» ойыны. .
Сыныпты екі топқа бөлу . Синустар Сыныпты екі топқа бөлу . Синустар
және косинустар тобыжәне косинустар тобы
Ойын шарты: Ойын шарты:
Кері Кері
тригонометриялық тригонометриялық
функциялардың мәндерін функциялардың мәндерін
табуымыз керек табуымыз керек
9 слайд
ІV. «Кім жылдам» ойыны. . ІV. «Кім жылдам» ойыны. . Сыныпты екі топқа бөлу . Синустар Сыныпты екі топқа бөлу . Синустар және косинустар тобыжәне косинустар тобы Ойын шарты: Ойын шарты: Кері Кері тригонометриялық тригонометриялық функциялардың мәндерін функциялардың мәндерін табуымыз керек табуымыз керек
10 слайд
10 слайд
11 слайд
Ауызша есептер
11 слайд
Ауызша есептер
12 слайд
1
2
sin ) 1
x
n A
2
)
n B
n
2
) 1 )(
z n n C , 2 )
12 слайд
1 2 sin ) 1 x n A 2 ) n B n 2 ) 1 )( z n n C , 2 )
13 слайд
Дұрыс!Дұрыс!z n n C , 2 )
13 слайд
Дұрыс!Дұрыс!z n n C , 2 )
14 слайд
ДД
ұұ
рыс емес!рыс емес!
Ойлан!Ойлан!
14 слайд
ДД ұұ рыс емес!рыс емес! Ойлан!Ойлан!
15 слайд
3
3
2
) 2
x
tg
n А
2
3
)
n B
6
)
Z n n C , 2
6
)
15 слайд
3 3 2 ) 2 x tg n А 2 3 ) n B 6 ) Z n n C , 2 6 )
16 слайд
Дұрыс!Дұрыс!n A
2
3
)
16 слайд
Дұрыс!Дұрыс!n A 2 3 )
17 слайд
ДД
ұұ
рыс емес!рыс емес!
Ойлан!Ойлан!
17 слайд
ДД ұұ рыс емес!рыс емес! Ойлан!Ойлан!
18 слайд
0 2 sin 4 cos 2 cos 4 sin ) 3 x x x x
n А
2
)
n B )
Z n n C
n
,
3
) 1 )(
18 слайд
0 2 sin 4 cos 2 cos 4 sin ) 3 x x x x n А 2 ) n B ) Z n n C n , 3 ) 1 )(
19 слайд
Дұрыс!Дұрыс!n А
2
)
19 слайд
Дұрыс!Дұрыс!n А 2 )
20 слайд
ДД
ұұ
рыс емес!рыс емес!
Ойлан!Ойлан!
20 слайд
ДД ұұ рыс емес!рыс емес! Ойлан!Ойлан!
21 слайд
Z n n C , 2
3
)
n А
n
6
) 1 )(
3
2
cos ) sin( ) 4
x x
n B
n
3
) 1 )(
21 слайд
Z n n C , 2 3 ) n А n 6 ) 1 )( 3 2 cos ) sin( ) 4 x x n B n 3 ) 1 )(
22 слайд
Дұрыс!Дұрыс!n B
n
3
) 1 )(
22 слайд
Дұрыс!Дұрыс!n B n 3 ) 1 )(
23 слайд
ДД
ұұ
рыс емес!рыс емес!
Ойлан!Ойлан!
23 слайд
ДД ұұ рыс емес!рыс емес! Ойлан!Ойлан!
24 слайд
Әртүрлі тригонометриялық
теңдеулерді шешу әдістері
Алгебралық теңдеулерге
келтірілетін теңдеулер
Біртектес тригонометриялық теңдеулер
Қосымша аргумент енгізу
арқылы шешілетін теңдеулер.Тригонометриялық формулаларды
түрлендіру жолымен шешілетін теңдеулер
Дәрежені төмендету арқылы шешілетін
тригонометриялық теңдеулер
24 слайд
Әртүрлі тригонометриялық теңдеулерді шешу әдістері Алгебралық теңдеулерге келтірілетін теңдеулер Біртектес тригонометриялық теңдеулер Қосымша аргумент енгізу арқылы шешілетін теңдеулер.Тригонометриялық формулаларды түрлендіру жолымен шешілетін теңдеулер Дәрежені төмендету арқылы шешілетін тригонометриялық теңдеулер
25 слайд
Есептер шығаруЕсептер шығару
25 слайд
Есептер шығаруЕсептер шығару
26 слайд
ҚорытындыҚорытынды
1) 1)
ТТ
ригонометриялық теңдеулерді шешуде ригонометриялық теңдеулерді шешуде
қолданылатын негізгі формулалар мен қолданылатын негізгі формулалар мен
әдістерді әдістерді
қайталадық.қайталадық.
2)2)
Тригонометриялық теңдеулерді шешу Тригонометриялық теңдеулерді шешу
дағдысын дағдысын
бекіттікбекіттік
..
26 слайд
ҚорытындыҚорытынды 1) 1) ТТ ригонометриялық теңдеулерді шешуде ригонометриялық теңдеулерді шешуде қолданылатын негізгі формулалар мен қолданылатын негізгі формулалар мен әдістерді әдістерді қайталадық.қайталадық. 2)2) Тригонометриялық теңдеулерді шешу Тригонометриялық теңдеулерді шешу дағдысын дағдысын бекіттікбекіттік ..
27 слайд
Тригонометриялық теңдеулерді шешудегі
ескертпелер :
1. Егер функцияның аргументтері бірдей болса, онда
формулаларды қолдана отырып аргументтерін
өзгертпей, бірдей функцияға келтіру керек.
Мысалы: 5sin2x+6cosx-6=0
2 .Егер функцияның аргументтерінде екі есе
айырмашылық болса, қос бұрыштың формулаларын
пайдаланып бірдей аргументке келтіруіміз керек.
Мысалы: 1+с os4x=2cos2x , 2sinx+3cos2x-3=0
3. Егер бір аргументтің функцияларының дәрежелері 1-
ден жоғары болса, оларды қысқаша көбейту
формуласын пайдаланып дәрежесін төмендетуге
болады .
Мысалы:
4.Аргументтері әртүрлі екінші дәрежелі функциялардың
дәрежесін төмендету үшін дәрежені төмендету
формуласын пайдаланамыз .) sin )(cos sin (cos cos sin
cos sin 2 ) cos (cos cos sin
2 2 2 2 4 4
2 2 2 2 2 4 4
x x x x x x
x x x x x x
27 слайд
Тригонометриялық теңдеулерді шешудегі ескертпелер : 1. Егер функцияның аргументтері бірдей болса, онда формулаларды қолдана отырып аргументтерін өзгертпей, бірдей функцияға келтіру керек. Мысалы: 5sin2x+6cosx-6=0 2 .Егер функцияның аргументтерінде екі есе айырмашылық болса, қос бұрыштың формулаларын пайдаланып бірдей аргументке келтіруіміз керек. Мысалы: 1+с os4x=2cos2x , 2sinx+3cos2x-3=0 3. Егер бір аргументтің функцияларының дәрежелері 1- ден жоғары болса, оларды қысқаша көбейту формуласын пайдаланып дәрежесін төмендетуге болады . Мысалы: 4.Аргументтері әртүрлі екінші дәрежелі функциялардың дәрежесін төмендету үшін дәрежені төмендету формуласын пайдаланамыз .) sin )(cos sin (cos cos sin cos sin 2 ) cos (cos cos sin 2 2 2 2 4 4 2 2 2 2 2 4 4 x x x x x x x x x x x x
28 слайд
6
sin 2 cos
6
sin sin
6
cos 2 cos
2
1
sin
2
3
2 cos sin 3
x x x x x x x 5.Аргументтері әртүрлі бірінші дәрежелі синус(косинус)
фунцияларының қосындысы берілсе, қосындыны ортақ
көбейткіш алу үшін көбейтіндіге түрлендіреміз.
Мысалы: sinx+sin2x+sin3x=0
(sinx+sin3x)+sin2x=0
6. Аргументтері әртүрлі бірінші дәрежелі синус және косинус
функцияларының қосындысы берілсе келтіру формуласын
қолданып, бірдей функцияға келтіреміз де , 5 жағдайды
орындаймыз.
Мысалы:
8.Егер теңдеуде сандық көбейткіш бар болса,
онда оны функцияның бұрыштық мәні ретінде
алуға болады.
)
2
sin 3 sin cos 3 sin x x x x
0 , , ,0 sin cos sin sin ,0 cos sin 2 2 c b a x c x x b x a x b x a
0 cos ,0 cos 2 x x
0 cos cos sin , 0
2
x c x x b áîëñà a7. Егер
түріндегі біртектес теңдеулердің екі жағында сәйкесінше
бөліп, tgx-қа қатысты алгебралық теңдеуге
теңдеуі көбейткіштерге жіктеу тәсілімен шешіледі.Келтіріледі. Егер
28 слайд
6 sin 2 cos 6 sin sin 6 cos 2 cos 2 1 sin 2 3 2 cos sin 3 x x x x x x x 5.Аргументтері әртүрлі бірінші дәрежелі синус(косинус) фунцияларының қосындысы берілсе, қосындыны ортақ көбейткіш алу үшін көбейтіндіге түрлендіреміз. Мысалы: sinx+sin2x+sin3x=0 (sinx+sin3x)+sin2x=0 6. Аргументтері әртүрлі бірінші дәрежелі синус және косинус функцияларының қосындысы берілсе келтіру формуласын қолданып, бірдей функцияға келтіреміз де , 5 жағдайды орындаймыз. Мысалы: 8.Егер теңдеуде сандық көбейткіш бар болса, онда оны функцияның бұрыштық мәні ретінде алуға болады. ) 2 sin 3 sin cos 3 sin x x x x 0 , , ,0 sin cos sin sin ,0 cos sin 2 2 c b a x c x x b x a x b x a 0 cos ,0 cos 2 x x 0 cos cos sin , 0 2 x c x x b áîëñà a7. Егер түріндегі біртектес теңдеулердің екі жағында сәйкесінше бөліп, tgx-қа қатысты алгебралық теңдеуге теңдеуі көбейткіштерге жіктеу тәсілімен шешіледі.Келтіріледі. Егер
29 слайд
Үйге тапсырма:Үйге тапсырма:x x x
x x
x x x x
x x
x x
3 cos 2 4 cos 2 cos
1 cos 3 sin
sin cos cos sin 2
1 3 cos cos
0 2 sin cos 2
2 2
2 2
2
29 слайд
Үйге тапсырма:Үйге тапсырма:x x x x x x x x x x x x x 3 cos 2 4 cos 2 cos 1 cos 3 sin sin cos cos sin 2 1 3 cos cos 0 2 sin cos 2 2 2 2 2 2
30 слайд
30 слайд