Ата-анамен жұмыс

1 слайд
АТА-АНАМЕН ЖҰМЫС Нурмәт Динара Әбдіқызы спикер

1 слайд

2 слайд
Мақсаты: - ата-анамен баланың қарым-қатынасын жақсарту; - отбасы жағдайында жағымды психологиялық ахуал орнату.   Міндеттері: 1. Педагог-психологтың ата-аналармен жұмысын жандандыру; 2. Отбасылық қарым-қатынасты анықтау; 3. Ата-аналар арасында психологиялық ағарту жұмыстарын ұйымдастыруды үйрету; 4. Ата-аналарға бала тәрбиесінде кездесетін кикілжіңдерді шешуге көмектесу және қолдау.

2 слайд

3 слайд
Ата- аналарға айтуға қажетті мәселелер Сендіру – коммуника- тивтік қарым- қатынас-тың негізгі тәсілі ретінде Отбасылық қарым- қатынасты жақсарту тәсілдері Ата- аналармен жүргізілетін практикалық шараларПедагог-психологтың ата-анамен жұмыс жүргізу бағыттары

3 слайд

4 слайд
НЕ СЕБЕПТЕН БІЗ АТА-АНАМЕН ЖҰМЫС ЖҮРГІЗЕМІЗ? • Бала мен ата-ананың арасындағы түсініспеушілік • үлкен адамдардың педагогикалық көзқарастарының қауқарсыздығы

4 слайд

5 слайд
ҮЛКЕН АДАМДАРДЫҢ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ КӨЗҚАРАСТАРЫНЫҢ ҚАУҚАРСЫЗДЫҒЫНЫҢ СЕБЕПТЕРІ ӨКТЕМДІК баланы өзін-өзі билеушілігінен айырады, әрбір қадамына бақылау жасайды, ол өз күшіне, мүмкіншілігіне сенімсіз және ішкі жәй- күйі төмен болады ШЕКТЕН ТЫС ЕРКЕЛЕТУ Баланың жетегіне түсіп, еркіне жіберушілік өзімшілдікке тәрбиелейді БІРЫҢҒАЙ ТАЛАПТЫҢ БОЛМАУЫ отбасы мүшелерінің көзқарастарындағы алалықты пайдаланып, бала екі жүзді және жағымсыз нәрсеге бейім болып өсед і ШЕКТЕН ТЫС ҚАМҚОРЛЫҚ баланың қалыптасуына, дамуына залалды әсер етеді НЕМҚҰРАЙЛЫЛЫҚ кездейсоқ, күмәнді адамдармен танысуға мүмкіндік алады ЖАЛҒАН БЕДЕЛ

5 слайд

6 слайд
ТӘЖІРИБЕДЕ ОТБАСЫНЫҢ БАЛАНЫ ТӘРБИЕЛЕУ БАРЫСЫНДАҒЫ ТҮРЛЕРІ адамгершілік қатынастары жоғары отбасы ата-аналарының қарым- қатынасы жақсы, дегенмен тәрбиелеудің дұрыс бағыттарын ұстанбайтын отбасылар дау- жанжалды отбасылар ұрпақтар арасындағы сезімталдық, көңіл-күй байланысы жиі бұзылып тұратын отбасылар балалардың өз икемділіктерін жүзеге асыруға толық мүмкіндіктері бар. Тәрбиешінің көп араласуын қажет етпейді, дегенмен нақты бір кезеңде тәрбиелеу ерекшеліктеріне байланысты ұсыныстар мен кеңестер артық болмайды Балалар ата- аналарының «ерекше» қамқорлығында болуы мүмкін, осыған байланысты менмендік, өзімшілдік ойы басым дамиды. Бұл педагогтің көңіл бөлуін сөзсіз талап етеді. мұндай жағдайда ата- аналардың баламен ісі жоқ. Олар өзара қарым- қатынастарын шеше алмайды. Ешқандай парасатты тәрбие туралы  сөз болуы да мүмкін емес. Мұндай жағдайда мамандардың ақыл-кеңесі қажет және үнемі қадағалауы тиіс ата-анасы жоқ, анасы, әкесі жоқ балалар, ата, әжесі, аға, апа қамқорлығындағы  балалар бар. Мұндай отбасыларымен психологиялық, педагогикалық тәрбие жұмыстары үнемі жүргізіліп отырады.

6 слайд

7 слайд
АТА-АНАЛАРҒА АЙТУҒА ҚАЖЕТТІ МӘСЕЛЕЛЕР

7 слайд

8 слайд
«НЕКЕ ЖӘНЕ ОТБАСЫ» ТУРАЛЫ ЗАҢ. АТА-АНАЛАРДЫҢ БАЛАЛАРЫ АЛДЫНДАҒЫ МІНДЕТТЕРІ ата-аналар өз балаларының денсаулығына қамқорлық жасауға міндетті ата-аналар өз балаларын тәрбиелеуге құқығы бар және оған міндетті ата-аналардың басқа да барлық адамдарға қарағанда өз балаларын тәрбиелеуге басым құқығы бар бала тәрбиелеуші ата-аналар өздерінің қабілеттері мен қаржылық мүмкіндіктерінің шегінде оның дене, психикалық, адамгершілік және рухани жағынан дамуына қажетті өмір сүру жағдайларын қамтамасыз ету үшін негізгі жауапкершілікте болады

8 слайд

9 слайд
ТҮСІНЕДІ ТҮСІНБЕЙДІ ӨЗГЕРУГЕ ДАЙЫН Бұл ата -аналар балаға қолайлы жағдай жасай алады, үйрету түсіндіру жұмыстары оңай өтеді (ШАБЫТТАНДЫРУ) Бұл ата-аналар баласының бойындағы өзгерістерді түсінбегендіктен көп зардап шегеді, сондықтан оларға үйрету үшін өздерінің қорқыныштарын асыра көрсетіп ынталандыру қажет (КҮШТІ ЕКЕНДІГІН МОЙЫНДАТУ) ӨЗГЕРГІСІ КЕЛМЕЙДІ Менікі дұрыс деп туратын ата - аналарды көп жағдайда өзінің ғана абыройын мазалайды, сондықтан баланың бойындағы өзгерістер олардың абыройына әсерін тигізетіндігін мойындату қажет. ( ӘЛСІЗДІГІН МОЙЫНДАТУ ) Бұл ата - аналарды баласының өзгерістері мазаламайды, ойлап басын ауыртқысы да келмейді. Сондықтан бұларға қорқынышты мысалдар келтіріп баласының болашақта қиындықтарын көрсетіп, заң аясында жауапкершілігін түсіндіріп, көмек ұсыну қажет. (ҚОРҚЫТУ)

9 слайд

10 слайд
Қызығушылықтар Мінез-құлық сыртқы кикілжіңдер ішкі кикілжіңдер физиологиялық өзгерістер

10 слайд

11 слайд
ІШКІ КИКІЛЖІҢДЕР Мен ішкімге ұқсағы м келмей ді! Мен үлкенм ін, өзім білем! Ешкім мен достасқ ым келмей ді! Мені ешкім түсінбе йді! Мен бәрін жек көрем! Мен басқал ар сияқты болғым келеді! Не істерім ді білмей мін! Неге менің достар ым жоқ? Ешкімг е түсінді ргім келмей ді! Неге мені бәрі жек көреді?

11 слайд

12 слайд
СЫРТҚЫ КИКІЛЖІҢДЕР Объективті факторлар Субъективті қабылдаулар Себептері Үлкендердің талаптары Талаптарын орындамау Тәуелсіз болғысы келгендіктен қалыптасқан жүйеге қарсы шуғу Отбасыдағы жайсыз жағдайлар Қашып кету, өзіне захым келтіру, ұрыс - жанжал Өзіні әлсіз сезіну, іштей қиналу, уайымдау, ұялу Достарының шеттетуі Ренжіп жүру, ұрыс - жанжал көтеру, өзіне зақым келтіру Өзіні достарына қажетті екенін сезінгісі келеді, әділдік іздеу

12 слайд

13 слайд
МІНЕЗ-ҚҰЛЫҚ ӨЗГЕРІСТЕРІ Мінез - құлық Саналы себептері Бейсаналы себептері Өзіні жоғары бағалайды Себебі мен бәрінен мықтымын Тәуелсіздікке ұмтылады немесе басқалардың оң бағасына мұқтаж Тым ашық мінезді Мені барлығы жақсы көреді Басқалардың оң бағасына мұқтаж Тұйық, қорқақ мінезді Мені ешкім түсінбейді Өзіні жәбірленуші ретінде сезінеді Ашушаң Себебі менің ойымды тыңдамайды Назар жетіспейді Үнемі қуанышты Менің көңіл күйім керемет! Біреуді сүйіп ұнатады

13 слайд

14 слайд
ЖАС ДАҒДАРЫСТАРЫ ЖӘНЕ БАЛА БОЙЫНДАҒЫ ӨЗГЕРІСТЕР жаңа туылу дағдарысы – нәрестелік жас (2 ай-1 жас) 1 жас дағдарысы – ерте балалық шақ (1-3 жас) 3 жас дағдарысы – мектепке дейінгі жас (3-7 жас) 7 жас дағдарысы – мектеп жасы (7-13 жас) 13 жас дағдарысы – пубертатты жас (13-17 жас )

14 слайд

15 слайд
ӨТПЕЛІ КЕЗЕҢ ДАҒДАРЫСЫ Ересектік дамуын тежейтін жағдайлар Ересектенді- ретін жағдайлар

15 слайд

16 слайд
• Алуан түрлі көріністері мен елеулі айырмашылықтары: • бет пішіні мен мүдделері әлі балаға ұқсас ер балалар; • бет пішіні мен мүдделері әлі балаға ұқсас ер балалар; • өздігінен білім алып жүрген интеллектуалдар; • оқу материалының өзін өздігінен игере білетін жеткіншектер; • болашаққа деген жоспары айқын емес мектеп оқушылары; • болашақ мамандығына саналы түрде дайындала бастағандар; • кейбір қыз балалардың бар ойлағаны сән қуу мен ер балалар ғана; • басқалары бұған онша мән бермейді; • кейбір балалар үйінде нағыз қолғанат – жәрдемші; • енді біреулері әбден ерке болып кеткен, тіпті тұрмыстағы қарапайым жұмыстарға ебі жоқ.

16 слайд

17 слайд
ӨТПЕЛІ КЕЗЕҢДЕГІ БАЛА БОЙЫНДАҒЫ ДАМУЛАР Өзіндік «Менінің» қалыптасуы Жыныстық даму Жыныстық дамудың қосымша белгілері

17 слайд

18 слайд
ӨТПЕЛІ КЕЗЕҢ ПРОБЛЕМАЛАРЫНЫҢ САНАЛЫ ЖӘНЕ БЕЙСАНАЛЫ СЕБЕПТЕРІ Физиологиялық өзгерістер Саналы себептері Бейсаналы себептері Бет терісі Ашық түсті, қарадан келген, безеу тасыған, майлы, құрғақ Мен әдемі емеспін, мен жиіркеніштімін, өзімді жек көремін! Дене қалпы Толық, орта, арық, бойы ұзын, бойы кіші Мен бас қаларға ұқсамаймын, өзімді жек көремін! Дене мүшелері Үлкендігі, кішілігі, жасына сай еместігі Неге менде олай? Күші мен энергиясы Әлсіз (ұлдар), қопалдау ( қыздар ) Мен ешкімге ұнамаймын, Қолымнан ештеңе келмейді,

18 слайд

19 слайд
АДАПТАЦИЯ МӘСЕЛЕСІ Латын тілінен аударғанда «бейімделу» - икемделу, үйлесу деген мағынаны береді. Нақты уақытқа дейін «бейімделу» түсінігінің анықтамасы жоқ. Ағылшын ғалымы Проссердің айтуынша, оның көп мәнділігі сонша, қанша зерттеушілер бар, соншама түрлі жауап қайтарылады және соның барлығыда дұрыс болып табылады.

19 слайд

20 слайд
АДАПТАЦИЯ МӘСЕЛЕСІ Психолог иялық Физиологи ялық Биология лық Әлеуметт ік

20 слайд

21 слайд
Тұлғаның әлеуметтік–психологиялық бейімделу мәселесі психология ғылымындағы және психология ғылымының басқада аймағындағы күрделі мәселе. Адамды қоғамға, әләуметтік топқа және ұжымға енгізудегі, адам мен әлеуметтік тәжірибені меңгеру механизімінде, қарым – қатынас және мәдени тәжірибелерде бейімделу және әлеуметтену процесі маңызды механизм болып табылады.

21 слайд

22 слайд
ЕРТЕ ЖҮКТІЛІКТІҢ БАЛА ПСИХОЛОГИЯСЫНА ЖӘНЕ ОТБАСЫНА КЕРІ ӘСЕРІ Ерте жүктілік – кәмелет жасқа толмаған қыз баланың жүкті болуы. Ол адамның психологиясына, физиологиясына кері әсерін тигізетіндіктен, алдын алу шараларын барынша қолға алып, дұрыс ақпараттандыру жұмыстарын қарқынды жүргізу керек. Оған алып келетін алғашқы себеп – отбасыда қыз балаға жыныстық тәрбиенің дұрыс берілмеуі. Қыз баласы етеккір келген кезінде анасымен гармониялық қарым-қатынаста болмаса, әртүрлі жағдайларға тап болуы мүмкін. Оның ең ауыры жүктілікке дейін жетіп жатады.

22 слайд

23 слайд
Жеке басының жағдайы Мамандық алу Болашағы

23 слайд

24 слайд
ЗОРЛЫҚ-ЗОМБЫЛЫҚ ТҮРЛЕРІ ЖӘНЕ ОНЫҢ БАЛА ПСИХОЛОГИЯСЫНА ӘСЕРІ Зорлық-зомбылық құқықта «Бір адамның екінші бір адамға, оның жеке басына тиіспеушілік құқығын бұзатын тәни және психикалық ықпал жасауы» делінген. «Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінің» тиісті баптарына сәйкес жауаптылық пен жазаны ауырлататын мән-жайлар болып табылады.

24 слайд

25 слайд
ЗОРЛЫҚ-ЗОМБЫЛЫҚТЫҢ ТҮРЛЕРІ Психологиялық Бопсалау   Кемсітушілік Кибербуллинг  Физикалық

25 слайд

26 слайд
ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ЗОРЛЫҚ-ЗОМБЫЛЫҚ   Балаға назар аудармау, кері итеру, бақылау, баланы қорқытуға, үрей сезімін тудыруға, баланың мінезіне ықпал етуге,оның өзін-өзі құрметтеу, өз бағасын білу сезімін жоюға, әлеуметтік және эмоционалдық дамуы мен жақсы өмір сүруіне кедергі келтіруге бағытталған қасақана жасалатын вербалды және іс-әрекеттік қимылдар схемасын қамтиды. Психологиялық кемсітушілік әрекетке баланың өзін керексіз, кемістігі бар, сүйкімсіз және қалаусыз болып табылатынына сендіру үшін жасалатын мазақтау, балағаттау, кемсіту, ұялту және дөрекі сөздер айту сияқты вербалды әрекеттер кіреді. Ол сондай-ақ баланы қорқыту және оны бақылау үшін қорқыныш сезімін тудыру мақсатында физикалық залал келтіре отырып, балаға қауіп төндіру сияқты іс- әрекеттік қимылдарды да қамтиды.

26 слайд

27 слайд
ФИЗИКАЛЫҚ ЗОРЛЫҚ-ЗОМБЫЛЫҚ   Балаға қатысты өзге баланың не ересектің тарапынан физикалық зардапқа не жарақатқа әкелетін, баланың денсаулығына, оның өмірінің ұзақтығына, дамуына, өзін-өзі бағалау сезіміне нұқсан келтіруі мүмкін физикалық күш көрсету арқылы жасалатын әрекеттер. Физикалық зорлық- зомбылық ретінде бағаланатын іс-әрекеттің түрлері көп: соққы, ұру, итеру, тебу, тұншықтыру, шаштан тарту, сілкілеу, қандай да бір затпен не қарумен шабуыл жасау. Физикалық зорлық-зомбылық көбінесе балаға залал не жарақат әкеледі, тіпті баланың мүгедек болуына не қайтыс болуына да соқтыруы мүмкін. Жыныстық сипаттағы сөздерді айту не қысым көрсету – қандай да бір баланың не ересектің балаға қатысты жыныстық алдап-арбауы, нәпсіқұмарлық сипатта ауызша не физикалық қысым көрсетуі.

27 слайд

28 слайд
БОПСАЛАУ   Балаға зорлық не тән жарақатын салу қаупін қосқанда, қысым жасау не мәжбүрлеу арқылы заңсыз ақша мен мүлік талап ету және алу түрінде көрінетін қылмыс

28 слайд

29 слайд
КИБЕРБУЛЛИНГ Баланың қыр соңына түсу, қорқыту, ұялту мақсатында интернетті не басқа технологияларды пайдалану. Дөрекі, қатыгез сипаттағы мәтіндік хабарламалар жіберу; жәбірленушіні онлайн режимінде мазақ ету не жеке басына тән ақпаратты, фотоны не бейнежазбаны орналастыру; басқа баланың қыр соңына түсу не мазақ ету мақсатында жалған тіркеу жазбасын, веб-парақшаны не онлайн режімінде бейне жасау сияқты әрекет түрлерін қамтиды. Құрбылар тарапынан қорқытып -үркіту – нақты не болжамды күштер теңсіздігін білдіретін мектеп жасындағы балалар арасындағы агрессивті әрекеттер. Мінез-құлықтың мұндай моделі қайталанып отырады немесе белгілі бір кезең сайын қайталануы ықтимал. Баланы кемсіту қорқыту, өсек тарату, балаға физикалық не сөзбен тиісу не әдейілеп топтан шығарып тастауды қамтиды.

29 слайд

30 слайд
КЕМСІТУШІЛІК Баланың жынысына, ұлтына, ұлыстық мәртебесіне, әлеуметтік- экономикалық жағдайына, дініне не мүгедектігіне негізделген әділетсіз не бөліп-жару қарым- қатынасы

30 слайд

31 слайд
ОТБАСЫНДАҒЫ ЖАЛҒАН БЕДЕЛ Тәрбиеде ата-ана беделi маңызды рөл атқарады: беделi болмаса балалар әке-шешенi сыйламайды. Жалпы «Бедел қалай қалыптасады? Неден туындайды?» деген сұрақты бала тәрбиелеп отырған әрбiр ата-ана өздерiне үнемi қойы...

31 слайд