Автотрансформатор.

1 слайд
№ 17 КОЛЛЕДЖ Электротехника пәні Пән мұғалімі: Көпжасарова Ф.А 2016-2017жж.

2 слайд
Саба қтың тақырыбы: Автотрансформатор.

3 слайд
Сабақтың мақсаты: Білімділік: Оқушыларға автотрансформатор ұғымын, автотрансформатордың атқаратын қызметі, құрылысы, трансформация коэффициенті туралы түсінік беру. Дамытушылық: Оқушыларға автотрансформатор туралы түсініктерін қалыптастыру арқылы логикалық ойлау қабілеттерін, есте сақтау қабілетін арыттыру. Тәрбиелік: Қарым – қатынас арқылы сөйлеу мәдениетін қалыптастыруға,өз ойын толық жеткізе алуға тәрбиелеу.

4 слайд
Сабақтың түрі: аралас Сабақтың әдісі: репродуктивті, ой қозғау, т.б. Сабақтың көрнекілігі: тірек –сызба, плакат,т.б.

5 слайд
Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру бөлімі.   2. Үй тапсырмасын сұрау.   3. Жаңа сабақ түсіндіру.       4.  Жаңа сабақ бекіту.    5. Бағалау, қорытындылау.     6. Үйге тапсырма.

6 слайд
1. Ұйымдастыру бөлімі. Оқушылармен сәлемдесу, түгелдеу, сабаққа даярлығын тексеру.   2. Үй тапсырмасын сұрау. «Кім көп біледі?» ойынының сұрақтары беріледі

7 слайд
«Кім көп біледі?»Тізбекте орныққан еріксіз электромагниттік тербелістерді айнымалы ток деп атайды.1 .А й н ы м а л ы т о к д е г е н ім із н е ? Ағын судан, желден, ЖЭС, АЭС (лат.  transformo  – түрлендіремін) – кернеулі айнымалы токты жиілігін өзгертпей басқа кернеулі айнымалы токқа түрлендіретін статикалық электрмагниттік құрылғы. 2 . Т р а н с ф о р м а т о р д е г е н ім із н е ? Электр қозғалтқыштардың көмегімен. (двигательдің) 3 . Э л е к т р т о г ы н қ а й д а н а л а м ы з ? 4. Э л ек тр эн ер ги я сы н м ехан и к а л ы қ эн ер ги я ға н ен ің к өм егім ен ай н а л ды р ады ? энергияның қандай да бір түрін электр энергиясына айналдыратын қондырғыны айтады 5 . Т о к г е н е р а т о р ы д е г е н ім із н е ? Үшбұрыштап және жұлдызша етіп жалғанадыБұл құралды орыс ғалымы П . Н . Яблочков (1878 ж.) ойлап тапқан, кейін оны (1882 ж.) И . Ф . Усагин жетілдірді. 6 . Т р а н с ф о р м а т о р д ы к ім о й л а п т а п т ы ? 7 .Ү ш ф а з а л ы т р а н с ф о р м а т о р қ а л а й ж а л ға н а д ы ?

8 слайд
Автотрансформатор.

9 слайд
Трансформатор  ( лат.   transformo  – түрлендіремін) – кернеулі айнымалы токты жиілігін өзгертпей басқа кернеулі айнымалы токқа түрлендіретін статикалық электрмагниттік құрылғы. Трансформатордың жұмыс істеу принципі электро-магниттік индукция құбылысына және параметрлік эффектіге негізделген. Негізгі элементтері магнитөткізгіш және онда орналасқан бірінші реттік орамалар (БРО) мен бір немесе бірнеше екінші реттік орамалардан (ЕРО) тұрады. Трансформатордың барлық орамалары бір-бірімен индуктивті түрде, ортақ  магнит  өрісімен байланысқан. Бірқатар Трансформаторларда екінші реттік орама қызметін бірінші реттік ораманың бір бөлігі атқарады, мұндай Трансформаторларды  автотрансформаторлар  деп атайды.

10 слайд
Автотрансформатор Автотрансформатор  —  трансформатордың  бір түрі; бір немесе бірнеше ұшы бар жалғыз орамнан тұрады. «Кернеу төмендеткіш» автотрансформаторда ену кернеуі (электр желісінің кернеуі) бүкіл орамға беріліп, шығу кернеуі (жүктеме) оның бір ғана бөлігінен (шығу көзі мен орамның шеткі бір тарамының аралығында) таратылады; ал «кернеу күшейткіш» автотрансформаторда желі орамның бір бөлігіне және жүктеме қуат орамға тұтас қосылады.

11 слайд
АвтотрансформаторМатериалдың - орама материалдардың болаттың аз жұмсалуында, энергия шығынының аздығында, ПӘК – ң жоғарылығында және жүктеме өзгеруіне байланысты кернеу өзгеруінің аздығында.А р т ы қ ш ы л ы ғ ы Қысқа тұйықталу кедергісінің аздығы, қысқа тұйықталу еселігін арттырады, энергия көзі мен тұтынушы арасындағы электрлік байлныс жоғары кернеудің төмен кернеулі желіге берілу мүмкіндігін тудырады. К е м ш іл іг і Үш фазалы желілерде, орамалары жұлдызша қосылатын, үш фазалы автотрансформаторлар пайдаланылады Қ о л д а н ы л у ы бірге жуықтаған сайын автотранформаторларды трансформация Коэффициенттері үлкен емес жағдайларда қолданылады. Т р а н с ф о р м а ц и я к о э ф ф и ц и е н т і

12 слайд
Реттеуге келмейтін қарапайым автотрансформаторлар кернеуді 127 В- тан 220 В-қа көбейтуге немесе керісінше, азайтуға пайдаланылады. Оны тоңазытқыш, шаңсорғышқа т. б. қосуға болады.  Радиоқабылдағыш  пен телевизорды қоректендіру үшін кернеулі сатылап немесе біртіндеп өзгертетін реттеуіші бар анағұрлым күрделі автотрансформаторлар қолданылады. Қажетті кернеуге бақылау жасау үшін реттелетін автотрансформаторларда, әдетте  вольтметр , яғни реттеуіш тұтқасында көрсеткіші бар кернеу шкаласы болады. Автотрансформаторларды пайдалану кезінде, оның бүкіл орамы мен бөліктері электр желісіне қосылып тұратындықтан өткізгіш сымға және автотрансформатордың кернеулі көзіне қол тигізу қауіпті екендігін естен шығармаған жөн. «Автотрансформатор» ұғымын тұрмыста кернеу  стабилизаторы  деп жаңсақ айтылып жүрген және «автоматты трансформатор» деген қате анықтамамен шатастырмау керек

13 слайд
Бекіту кезеңі: Автотрансформатор

14 слайд
Үйге тапсырма: § 52Қорытынды: Автотрансформатор  —  трансформатордың  бір түрі; бір немесе бірнеше ұшы бар жалғыз орамнан тұрады.