Баяндама, Бастауыш сынып оқушыларының оқу дағдыларын арттыру жолдары




1 слайд
Бастауыш сынып
оқушыларының
оқу дағдыларын
арттыру жолдары
Автордың тегі, аты, әкесінің аты:
Пед идея тақырыбы:
1 слайд
Бастауыш сынып оқушыларының оқу дағдыларын арттыру жолдары Автордың тегі, аты, әкесінің аты: Пед идея тақырыбы:

2 слайд
Педагогикалық идеяның
аннотациясы:
Бұл жұмыс бастауыш сынып
оқушыларының оқу
дағдыларын арттыруға
арналған. Зерттеуде оқу
дағдыларының теориялық
негіздері мен маңыздылығы
қарастырылады, ал
практикалық бөлімде
балалардың жас
ерекшеліктеріне сай тиімді
әдіс-тәсілдер ұсынылады.
Жұмыстың мақсаты –
оқушылардың оқу шеберлігін
жетілдіру арқылы білім
сапасын көтеру. Теориялық
негіздерге сүйене отырып, оқу
процесін ұйымдастыруға
арналған нақты ұсыныстар
берілген. Жоба бастауыш
сынып мұғалімдері мен ата-
аналарға арналған тиімді құрал
ретінде ұсынылады.
Өзектілік: Бастауыш сынып оқушыларының
оқу дағдыларын қалыптастыру – олардың білім
алу үдерісіндегі негізгі кезеңдерінің бірі. Осы
дағдылардың беріктігі оқушылардың танымдық
белсенділігіне, оқу жетістіктеріне, әрі қарайғы
білім алуына тікелей әсер етеді. Қазіргі уақытта
оқушылардың оқу қызығушылығы мен
дағдыларын дамытудың тиімді әдістерін табу
қажеттілігі жоғары.
•Мақсаты: Бастауыш сынып оқушыларының
оқу дағдыларын дамытуға ықпал ететін тиімді
педагогикалық тәсілдерді анықтау және
қолдану жолдарын ұсыну.
•Міндеттері:
•1. Оқу дағдыларының теориялық негіздерін
зерделеу.
•2. Оқушылардың оқу дағдыларын арттырудың
практикалық әдістерін қарастыру.
•3. Мұғалімдер үшін тиімді әдістемелік
ұсыныстар әзірлеу.
2 слайд
Педагогикалық идеяның аннотациясы: Бұл жұмыс бастауыш сынып оқушыларының оқу дағдыларын арттыруға арналған. Зерттеуде оқу дағдыларының теориялық негіздері мен маңыздылығы қарастырылады, ал практикалық бөлімде балалардың жас ерекшеліктеріне сай тиімді әдіс-тәсілдер ұсынылады. Жұмыстың мақсаты – оқушылардың оқу шеберлігін жетілдіру арқылы білім сапасын көтеру. Теориялық негіздерге сүйене отырып, оқу процесін ұйымдастыруға арналған нақты ұсыныстар берілген. Жоба бастауыш сынып мұғалімдері мен ата- аналарға арналған тиімді құрал ретінде ұсынылады. Өзектілік: Бастауыш сынып оқушыларының оқу дағдыларын қалыптастыру – олардың білім алу үдерісіндегі негізгі кезеңдерінің бірі. Осы дағдылардың беріктігі оқушылардың танымдық белсенділігіне, оқу жетістіктеріне, әрі қарайғы білім алуына тікелей әсер етеді. Қазіргі уақытта оқушылардың оқу қызығушылығы мен дағдыларын дамытудың тиімді әдістерін табу қажеттілігі жоғары. •Мақсаты: Бастауыш сынып оқушыларының оқу дағдыларын дамытуға ықпал ететін тиімді педагогикалық тәсілдерді анықтау және қолдану жолдарын ұсыну. •Міндеттері: •1. Оқу дағдыларының теориялық негіздерін зерделеу. •2. Оқушылардың оқу дағдыларын арттырудың практикалық әдістерін қарастыру. •3. Мұғалімдер үшін тиімді әдістемелік ұсыныстар әзірлеу.

3 слайд
Теориялық бөлім. Бастауыш мектеп
кезеңінде оқу дағдылары келесі негізгі
компоненттерден тұрады:
1. Мәтінді түсіну қабілеті:
- Мәтіннің негізгі идеясын анықтау.
- Қосымша ақпаратты ажырата білу.
- Автордың мақсатын түсіну.
2. Сөздік қорды дамыту:
- Белгісіз сөздерді анықтау және олардың
мағынасын меңгеру.
- Сөздік қоры бай оқушы мәтіндерді тезірек
түсініп, сараптай алады.
3. Оқу жылдамдығы:
- Оқу жылдамдығы мәтінді түсіну
қабілетімен тікелей байланысты.
- Баланың оқу қарқыны тым баяу болса,
мәтінді түсіну қиындайды; ал тым жылдам
болған жағдайда ақпаратты толық қабылдай
алмауы мүмкін.
4. Сыни ойлау және талдау:
- Мәтіннен алынған ақпаратқа баға беру.
- Мәтіндегі идеяларды өз тәжірибесімен
байланыстыру
•Оқу дағдыларын дамытудың әдістері мен
тәсілдері
1. Ойын әдістері:
- Балалардың зейінін аудару үшін оқу процесіне ойын
элементтерін енгізу қажет.
- Мысалы, «Сөздерді тап» ойыны балалардың сөздік
қорын байытып, мәтінді талдау қабілеттерін дамытады.
2. Жеке және топтық жұмыс:
- Жеке жұмыс барысында оқушы өз қарқынымен оқып,
материалды тереңірек түсінеді.
- Топтық жұмыс оқушылардың бір-бірімен ақпарат
алмасуына және мәтінді талдауда жаңа көзқарастар
қалыптастыруға мүмкіндік береді.
3. Диагностикалық әдістер:
- Оқушылардың оқу жылдамдығы мен түсіну қабілетін
бағалау үшін арнайы тесттер қолдану.
- Диагностикалық нәтижелерге сүйене отырып, жеке
оқыту бағдарламаларын құру.
3 слайд
Теориялық бөлім. Бастауыш мектеп кезеңінде оқу дағдылары келесі негізгі компоненттерден тұрады: 1. Мәтінді түсіну қабілеті: - Мәтіннің негізгі идеясын анықтау. - Қосымша ақпаратты ажырата білу. - Автордың мақсатын түсіну. 2. Сөздік қорды дамыту: - Белгісіз сөздерді анықтау және олардың мағынасын меңгеру. - Сөздік қоры бай оқушы мәтіндерді тезірек түсініп, сараптай алады. 3. Оқу жылдамдығы: - Оқу жылдамдығы мәтінді түсіну қабілетімен тікелей байланысты. - Баланың оқу қарқыны тым баяу болса, мәтінді түсіну қиындайды; ал тым жылдам болған жағдайда ақпаратты толық қабылдай алмауы мүмкін. 4. Сыни ойлау және талдау: - Мәтіннен алынған ақпаратқа баға беру. - Мәтіндегі идеяларды өз тәжірибесімен байланыстыру •Оқу дағдыларын дамытудың әдістері мен тәсілдері 1. Ойын әдістері: - Балалардың зейінін аудару үшін оқу процесіне ойын элементтерін енгізу қажет. - Мысалы, «Сөздерді тап» ойыны балалардың сөздік қорын байытып, мәтінді талдау қабілеттерін дамытады. 2. Жеке және топтық жұмыс: - Жеке жұмыс барысында оқушы өз қарқынымен оқып, материалды тереңірек түсінеді. - Топтық жұмыс оқушылардың бір-бірімен ақпарат алмасуына және мәтінді талдауда жаңа көзқарастар қалыптастыруға мүмкіндік береді. 3. Диагностикалық әдістер: - Оқушылардың оқу жылдамдығы мен түсіну қабілетін бағалау үшін арнайы тесттер қолдану. - Диагностикалық нәтижелерге сүйене отырып, жеке оқыту бағдарламаларын құру.

4 слайд
1. Ойын әдістері:
Мақсаты: Оқушылардың оқу жылдамдығын арттыру және
мәтінді түсіну қабілетін дамыту.
•Құралдар:
- Мәтіндер (қысқа әрі оқушылардың жас ерекшелігіне
сәйкес).
- Таймер немесе сағат.
- Бағалау парағы (оқылған сөздер санын есептеу үшін).
•Өткізу тәсілі:
1. Мұғалім әр оқушыға бірдей мәтінді таратады (мысалы,
50-70 сөзден тұратын қысқа әңгіме).
2. Оқушылар мәтінді дауыстап оқиды, ал мұғалім олардың
оқу уақыты мен жылдамдығын (сөз/минут) есептейді.
3. Мұғалім мәтіннің негізгі мазмұны туралы сұрақтар қояды:
• - Мәтінде кім туралы айтылған?
• - Негізгі оқиға не?
• - Қандай жаңа сөздер кездесті?
4. Әр оқушының нәтижесі салыстырылады. Бұл олардың оқу
дағдыларын жақсартуға ынталандырады.
5. Ойын 2-3 раундтан тұрады. Әр раундта мәтіннің
күрделілігі біртіндеп артады.
П
р
а
к
т
и
к
а
л
ы
қ
б
ө
л
і
м
4 слайд
1. Ойын әдістері: Мақсаты: Оқушылардың оқу жылдамдығын арттыру және мәтінді түсіну қабілетін дамыту. •Құралдар: - Мәтіндер (қысқа әрі оқушылардың жас ерекшелігіне сәйкес). - Таймер немесе сағат. - Бағалау парағы (оқылған сөздер санын есептеу үшін). •Өткізу тәсілі: 1. Мұғалім әр оқушыға бірдей мәтінді таратады (мысалы, 50-70 сөзден тұратын қысқа әңгіме). 2. Оқушылар мәтінді дауыстап оқиды, ал мұғалім олардың оқу уақыты мен жылдамдығын (сөз/минут) есептейді. 3. Мұғалім мәтіннің негізгі мазмұны туралы сұрақтар қояды: • - Мәтінде кім туралы айтылған? • - Негізгі оқиға не? • - Қандай жаңа сөздер кездесті? 4. Әр оқушының нәтижесі салыстырылады. Бұл олардың оқу дағдыларын жақсартуға ынталандырады. 5. Ойын 2-3 раундтан тұрады. Әр раундта мәтіннің күрделілігі біртіндеп артады. П р а к т и к а л ы қ б ө л і м

5 слайд
2. Топтық жұмыстар.
Мақсаты: Оқушылардың бірлесіп жұмыс жасау
арқылы мәтінді түсіну, ақпаратты талдау және өз
ойларын жеткізу қабілеттерін дамыту.
1. «Мәтінді бөліктерге бөлу» әдісі
Өткізу тәсілі:
1. Мұғалім оқушыларды 3-4 адамнан тұратын
топтарға бөледі.
2. Әр топқа бір мәтін беріледі, оны бірнеше бөлікке
(абзацтарға) бөліп, әр оқушы өз бөлігін оқиды.
2. «Пікір алмасу» әдісі
Өткізу тәсілі:
1. Мұғалім қызықты әрі ойландыратын мәтінді
немесе сұрақты таңдайды.
2. Мәтін немесе сұрақ талқылауға ұсынылады.
- Мысалы: "Мәтіндегі қоянның әрекеті дұрыс па?
Неліктен?"
3. Әр топ берілген тақырып бойынша өз көзқарасын
талқылап, ортақ пікірге келеді.
4. Әр топтан бір өкіл шығып, өз тобының пікірін
сынып алдында қорғайды
•3. «Рөлдік оқу» әдісі
•Өткізу тәсілі:
1. Мұғалім оқушыларға кейіпкерлері
көп шағын мәтін береді.
2. Әр топқа мәтінді рөлдерге бөліп
оқып, оны қысқаша сахналау
тапсырылады.
3. Барлық топтар өз қойылымын
көрсеткеннен кейін, мәтіннің мазмұны
мен кейіпкерлердің әрекеттері
талқыланады.
•4. «Топтық диаграмма жасау» әдісі
•Өткізу тәсілі:
1. Оқушыларды топтарға бөлу және бір мәтінді
беру.
2. Әр топ мәтіннің құрылымын немесе мазмұнын
диаграмма түрінде көрсетуі керек.
• - Мәтіннің негізгі ойы.
• - Қосымша ақпараттар.
• - Қорытынды.
•3. Әр топ өз диаграммасын сыныпқа
түсіндіреді
5 слайд
2. Топтық жұмыстар. Мақсаты: Оқушылардың бірлесіп жұмыс жасау арқылы мәтінді түсіну, ақпаратты талдау және өз ойларын жеткізу қабілеттерін дамыту. 1. «Мәтінді бөліктерге бөлу» әдісі Өткізу тәсілі: 1. Мұғалім оқушыларды 3-4 адамнан тұратын топтарға бөледі. 2. Әр топқа бір мәтін беріледі, оны бірнеше бөлікке (абзацтарға) бөліп, әр оқушы өз бөлігін оқиды. 2. «Пікір алмасу» әдісі Өткізу тәсілі: 1. Мұғалім қызықты әрі ойландыратын мәтінді немесе сұрақты таңдайды. 2. Мәтін немесе сұрақ талқылауға ұсынылады. - Мысалы: "Мәтіндегі қоянның әрекеті дұрыс па? Неліктен?" 3. Әр топ берілген тақырып бойынша өз көзқарасын талқылап, ортақ пікірге келеді. 4. Әр топтан бір өкіл шығып, өз тобының пікірін сынып алдында қорғайды •3. «Рөлдік оқу» әдісі •Өткізу тәсілі: 1. Мұғалім оқушыларға кейіпкерлері көп шағын мәтін береді. 2. Әр топқа мәтінді рөлдерге бөліп оқып, оны қысқаша сахналау тапсырылады. 3. Барлық топтар өз қойылымын көрсеткеннен кейін, мәтіннің мазмұны мен кейіпкерлердің әрекеттері талқыланады. •4. «Топтық диаграмма жасау» әдісі •Өткізу тәсілі: 1. Оқушыларды топтарға бөлу және бір мәтінді беру. 2. Әр топ мәтіннің құрылымын немесе мазмұнын диаграмма түрінде көрсетуі керек. • - Мәтіннің негізгі ойы. • - Қосымша ақпараттар. • - Қорытынды. •3. Әр топ өз диаграммасын сыныпқа түсіндіреді

6 слайд
•2. Электронды оқулықтар мен оқу
платформалары
•Өткізу тәсілі:
•1. Электронды мәтін оқу:
• - Оқушылар планшет немесе компьютер
арқылы арнайы қосымшадан мәтінді
оқиды.
• - Мәтін оқылғаннан кейін оған қатысты
сұрақтарға жауап береді.
•2. Тапсырмаларды орындау:
• - Платформалардағы жаттығуларды
шешеді: сөздерді сәйкестендіру, мәтін
мазмұнын тест арқылы тексеру, суреттерді
мәтінмен байланыстыру.
•3. Автоматты бағалау:
• - Жауаптарын жүйе автоматты түрде
бағалайды, бұл оқушының нәтижесін тез
анықтауға мүмкіндік береді.
•Мысал платформалар:
•- Kahoot: Мәтін бойынша викториналар
жасау.
•- Quizlet: Сөздік қорды дамыту үшін
флешкарттар қолдану.
•- ReadTheory: Оқу түсінігін дамытуға
арналған жаттығу
•
1. Интерактивті тақтаны
қолдану.
•
Өткізу тәсілі:
1. Оқу тапсырмалары:
- Мұғалім мәтінді интерактивті
тақтада көрсетеді.
- Мәтіндегі негізгі ойды анықтау
немесе маңызды сөздерді табу
тапсырмаларын береді.
2. Керек ақпаратты белгілеу:
- Оқушылар тақтадағы мәтіннен кілт
сөздерді немесе маңызды ақпаратты
маркер құралы арқылы белгілейді.
3. Талдау және талқылау:
- Белгіленген сөздер мен
сөйлемдерге талдау жасалады,
олардың маңызы талқыланады.
Мысал:
- Тақтада «Аңдардың қысқа
дайындығы» мәтіні көрсетіледі.
- Оқушылар «Қысқа дайындық
жасайтын жануарларды белгілеңіз»
деген тапсырманы орындайды
6 слайд
•2. Электронды оқулықтар мен оқу платформалары •Өткізу тәсілі: •1. Электронды мәтін оқу: • - Оқушылар планшет немесе компьютер арқылы арнайы қосымшадан мәтінді оқиды. • - Мәтін оқылғаннан кейін оған қатысты сұрақтарға жауап береді. •2. Тапсырмаларды орындау: • - Платформалардағы жаттығуларды шешеді: сөздерді сәйкестендіру, мәтін мазмұнын тест арқылы тексеру, суреттерді мәтінмен байланыстыру. •3. Автоматты бағалау: • - Жауаптарын жүйе автоматты түрде бағалайды, бұл оқушының нәтижесін тез анықтауға мүмкіндік береді. •Мысал платформалар: •- Kahoot: Мәтін бойынша викториналар жасау. •- Quizlet: Сөздік қорды дамыту үшін флешкарттар қолдану. •- ReadTheory: Оқу түсінігін дамытуға арналған жаттығу • 1. Интерактивті тақтаны қолдану. • Өткізу тәсілі: 1. Оқу тапсырмалары: - Мұғалім мәтінді интерактивті тақтада көрсетеді. - Мәтіндегі негізгі ойды анықтау немесе маңызды сөздерді табу тапсырмаларын береді. 2. Керек ақпаратты белгілеу: - Оқушылар тақтадағы мәтіннен кілт сөздерді немесе маңызды ақпаратты маркер құралы арқылы белгілейді. 3. Талдау және талқылау: - Белгіленген сөздер мен сөйлемдерге талдау жасалады, олардың маңызы талқыланады. Мысал: - Тақтада «Аңдардың қысқа дайындығы» мәтіні көрсетіледі. - Оқушылар «Қысқа дайындық жасайтын жануарларды белгілеңіз» деген тапсырманы орындайды

7 слайд
•Қорытынды
•Қорыта айтқанда, оқу дағдыларын
дамыту – бұл оқушының білім алудағы
жетістігінің кепілі. Бастауыш сыныпта
оқыту процесін дұрыс ұйымдастыру, әр
оқушының жеке ерекшеліктерін ескеру,
тиімді әдістерді қолдану арқылы олардың
оқу дағдыларын едәуір арттыруға
болады.
•Бұл зерттеу жұмысы оқу дағдыларын
дамытудың маңыздылығын айқындап,
теориялық және практикалық негіздерді
жүйелі түрде көрсетті. Қазіргі заманғы
білім беру саласында инновациялық
технологияларды қолдану арқылы
балалардың оқу қабілеттерін күшейту
мүмкіндігі артады. Оқу дағдыларын
жетілдіру тек мектепте емес, ата-
аналардың да белсенді қатысуын талап
етеді.
•Осы жұмыста ұсынылған әдістер мен
тәсілдер мұғалімдерге бастауыш сынып
оқушыларының оқу дағдыларын
дамытуға көмектесетініне сенімдіміз
•Ұсыныстар:
•1. Мұғалімдерге оқыту
процесінде ойын және
интерактивті әдістерді жиі
қолдану ұсынылады.
•2. Мектепте оқу жылдамдығы
мен түсіну деңгейін
анықтайтын диагностикалық
тестілер енгізу қажет.
•3. Ата-аналарға балалардың
оқу процесіне қатысуына
бағытталған тренингтер
ұйымдастыру ұсынылады.
•4. Оқушылардың оқу
дағдыларын дамыту үшін
мектеп кітапханаларын
заманауи оқулықтар және
технологиялармен жабдықтау
маңызды.
7 слайд
•Қорытынды •Қорыта айтқанда, оқу дағдыларын дамыту – бұл оқушының білім алудағы жетістігінің кепілі. Бастауыш сыныпта оқыту процесін дұрыс ұйымдастыру, әр оқушының жеке ерекшеліктерін ескеру, тиімді әдістерді қолдану арқылы олардың оқу дағдыларын едәуір арттыруға болады. •Бұл зерттеу жұмысы оқу дағдыларын дамытудың маңыздылығын айқындап, теориялық және практикалық негіздерді жүйелі түрде көрсетті. Қазіргі заманғы білім беру саласында инновациялық технологияларды қолдану арқылы балалардың оқу қабілеттерін күшейту мүмкіндігі артады. Оқу дағдыларын жетілдіру тек мектепте емес, ата- аналардың да белсенді қатысуын талап етеді. •Осы жұмыста ұсынылған әдістер мен тәсілдер мұғалімдерге бастауыш сынып оқушыларының оқу дағдыларын дамытуға көмектесетініне сенімдіміз •Ұсыныстар: •1. Мұғалімдерге оқыту процесінде ойын және интерактивті әдістерді жиі қолдану ұсынылады. •2. Мектепте оқу жылдамдығы мен түсіну деңгейін анықтайтын диагностикалық тестілер енгізу қажет. •3. Ата-аналарға балалардың оқу процесіне қатысуына бағытталған тренингтер ұйымдастыру ұсынылады. •4. Оқушылардың оқу дағдыларын дамыту үшін мектеп кітапханаларын заманауи оқулықтар және технологиялармен жабдықтау маңызды.