Бөлме гүлдері

1 слайд
Жамбыл облысы Т.Рысқұлов ауданы әкімдігінің білім бөлімінің « Жас натуралистер станциясы » коммуналд ық мемлекеттік мекемесі Қосымша білім беру педагогы Абилда Б.И

1 слайд

2 слайд
Сабақтың тақырыбы: Бөлме гүлдеріне күтім жасауКүні: 23.12.2020 ж.

2 слайд

3 слайд
Сабақтың мақсаты: * Бө лме гүлдерінің түрлерімен таныстыру, оларды отырғызу және күтіп баптауға үйрету. Білімділік: Гүлдердің аттарын есте сақтауға дағдыландыру. Дамытушылық: Күту, өсіру жолдары туралы кеңестер беру. Тәрбиелік: Қоршаған ортаны ластамауға,қорғауға үйрету. Әсемдікке, нәзіктікке баулу .

3 слайд

4 слайд
Ү й жағдайындағы бөлме гүлдерін өсіруде ескеретін басты 9- ереже. Біріншісі, еш уақытта бөлме гүлдерін шылқытып суармаңыз, өсімдіктердің тамырына тек қана су емес, ауада өте қажет, үнемі ылғалдықта тұрған топырақ өсімдіктің шіруіне әкеліп соғады, сондықтан дұрыс суарып үйреніңіз. Екіншіден, өсімдіктерге тыныштық қажет, әсіресе, қыс мезгілінде су құюды сиретіп, үстеме (подкормка) беруді тоқтата тұрғаныңыз жөн. Үшіншіден, кейбір гүлдер өздігінен тез қурап жатады,мысалы,цикламен, хризантема, глоксиния сияқты бөлме өсімдіктері уақытша ғана сыйлыққа арнап отырғызылған, бұл жерде сіздің ешқандай кінәңіз жоқ.

4 слайд

5 слайд
Төртіншіден, бөлме гүлдеріне міндетті түрде ылғалды атмосфера керек, әсіресе қыс мезгілінде бөлменің ауасы өте құрғақ болады. Бесіншіден, қажетті шараларды уақытында қолданып үйреніңіз, яғни зиянкестер түскен жағдайда және шіріген бөлме өсімдіктерін басқаларынан ажырата отырып, уақытында көмек көрсету керек. Алтыншы, бөлме өсімдіктерін топтастыра біліңіз, өз тобында тұрған өсімдік жақсы жетіледі, гүлдейді.Көлеңкеде өсетін, керісінше жарық сүйгіш өсімдіктерді бір топқа топтастырыңыз. Жетінші, өсімдіктердің орнын (горшогын) ауыстырып отырғызудың керектігін ескеріңіз, себебі алғашқы кезде жақсы гүлдеп тұрған гүліңіз, 1-2 жылдан кейін әдемілігін жоя бастайды, себебі ыдысы тарлық етуі мүмкін, яғни үлкенірек ыдыс қарастырғаныңыз жөн.

5 слайд

6 слайд
Сегізінші бөлме гүлдерін өсірудегі қажетті құралдардың үнемі қол жетімді жерде болғаны дұрыс, мысалы тұмсығы ұзынша болып келетін су құйғыш, бөлменің ауасын үнемі ылғалдап тұратын су бүркігіш және зиян кестермен күресетін қажетті құралдар. Құнарлы топырақ, ыдыстың түрлері, тіреуіш, (подпорка) жіп, горшоктың астына қоятын табақша. Топырақты қопсытатын кішкентай айыр, қасық, секатор, түрлі заманауи құралдар. Тоғызыншы ереже - әрбір өсімдікті күтіп баптауда өзіндік ерекшеліктері болатынын ескерген жөн, ең бастысы дұрыс күтім қажет.

6 слайд

7 слайд
Бөлме өсімдіктерін күтіп баптау • Ашық топырақта өсетін гүлді өсімдіктер табиғи жолмен өсіп дамиды. Ал бөлме өсімдіктерінің өсуі толықтай адам баласының күтіміне байланысты. • Қараңғы жерде немесе мүлдем суарылмай қалса, үстеме қоректендірілмесе өсімдіктер өліп қалады. Негізінен барлық гүлді өсімдіктер өсетін бөлмелердің ауасының температурасы 16- 18 С кем болмауы керек. Көптеген гүлдер үшін ыстық (от жағылатын) бөлмедег і ауа құрғақ, сондықтан да өсімдіктердің жапырақтары қарайып кетпес үшін немесе солып қалмас үшін ауаны ылғалдандырып тұру керектігін тағы бір ескерте кеткен жөн сияқты.

7 слайд

8 слайд
8Жарық, су, жылу, ылғалдық, үстеме қоректендіру, тыныштық, таза ауа – бұның бәрі бөлме өсімдіктерін өсірудегі қажетті жағдайлар. Ең бастысы өсімдіктердің өсіп-өнуіне жағдай жасап, олардың ерекшеліктеріне көңіл аудара отырып, соған байланысты күтім жасау керек.

8 слайд

9 слайд
Бөлме гүлдерін суару жолдары • Қыс мезгілінде топырағын жұмасына бір рет, ал жаз айларында күн сайын қарап тұрған жөн,тек қана кактустар мен суккуленттерді қыс мезгілінде мүлдем суармайды. • Өсімдіктерді көбіне тұмсығы ұзынша сүйір болып келетін су құйғышты пайдалана отырып,тұмсығын жапырақтың астына жіберіп,сағат тілінің бағытымен жайлап суару қажет.

9 слайд

10 слайд
Өсімдіктерге су бүрку • Әдейі арналған су бүріккішпен өсімдіктің жапырағына жылы су бүркіп тұру керек, себебі бұл бөлмедегі ауаның құрғап кетуіне жо л бермейді, әсіресе қыс мезгілінде бөлменің ауасы құрғақ болып келеді де, бөлме өсімдіктерінің жақсы өсіп өнуіне мүмкіншілік бермейді. • Жаз айларында да өсімдіктің жапырақтарына су бүркіп тұрған артық етпейді, шаң тозаңнан тазартады.

10 слайд

11 слайд
Үстеме қоректендіру • Бөлме өсімдіктерін қоректендіретін үстеме қоректің құрамында азот, фосфор, калий кездеседі, бұлар арнайы дүкендерде сатылады. • Құрғақ түрде кездесетін үстемелерді көбіне ашық топырақта отырғызылатын гүлдерге пайдаланса, ал бөлме өсімдіктеріне сирек қолданады. • Құрғақ үстемені топырақтың бетіне шашып тастайды, ол өзі еріп жайлап өсімдіктің тамырына баруы тиіс. • Сонымен қатар дүкендерде түрлі таяқша, таблетка түріндегі үстемелерді де кездестіруге болады. • Сұйық тыңайытқыш ең құнарлысы, ең тиімдісі болып есептеледі, осы кезде суару мен қоректендіру бір мезгілде болғаны дұрыс, сұйық тыңайытқышты суға қосып, содан кейін гүлді суарып отыру керек.

11 слайд

12 слайд
Тыныштық кезең - су, жарық, жылу, тыңайытқыш, таза ауа өсімдікке қалай керек болса тыныштықта сондай қажет.Барлық бөлме өсімдіктерге тыныштық берілетін мезгіл бұл қыс айлары, ауаның салқындауына, күннің көзінің аз болуына байланысты суаратын судың мөлшерін азайтып, тыңайтқышты мүлдем қолданбаған жөн. Таза ауа - жасыл өсімдіктер өсіп тұрған жердің ауасы кең, жанға жайлы болып келеді. Сонымен қатар, таза ауа ыстық мезгілдерде ауаның температурасын төмендетеді. Бөлме өсімдіктеріне ауа жетпеген жағдайда, жаз айларында бөлменің терезесін немесе есігін аздап ашып, бөлменің ауасын тазартып алған жөн.

12 слайд

13 слайд
Бөлме өсімдіктері: Сансевьера Кірпішөп Хлорофитум

13 слайд

14 слайд
Бөлме гүлдерін көбейту жолдары. Бөлме гүлдерін көбейтудің жолдарын қарастырайық: 1. Өскіндері арқылы көбейту, мысалы шырмалып өсетін гүлдерді алуға болады, көктем немесе жаз айларының басында (стебель) 2. Өсімдіктерді басты аналықтың жанында өсіп тұрған кішкентай пиязшықтары арқылы көбейту (отпрыски) 3. Өсімдіктердің мұртшалары арқылы көбейту (усиками) 4. Қалемшелері арқылы көбейту, көбіне бөлме өсімдіктерін осы жолмен көбейтеміз, сабағын 7-10 см ұзындықта өткір пышақпен қиып алып, суға салып тамырландырып аламыз немесе бірден топыраққа отырғызамыз (черенками) 5. Бөлме өсімдіктерін түбін бөлу арқылы көбейту, бұл жерде үлкен болып өсіп тұрған өсімдікті бөлу арқылы жүзеге асырылады (кустами) 6. Өте сирек кездесетін тағы бір жолы бөлме өсімдіктерін тұқымы арқылы көбейту, басқа әдістерге қарағанда қиындау болады, себебі уақыт көбірек керек,сонымен қатар, бөлменің температурасының жоғары болғаны керек (семенами) .

14 слайд

15 слайд
● Жапырақтарымен сабағының шіруі - түрлі аурулардың әсерінен болуы немесе қыстың күні өсімдікті артық суару. ● Керамикалық ыдыстың сыртының көгеруі - топырақтың қатты ылғалдануы немесе сапасыз дренаждың болуы. ● Жапырақтарының өте ұсақ болуы және сабағының жоғарыға қарап тартылып өсуі - мұндай жағдай көбіне қыс кезінде көп кездеседі,бұның себебі бөлменің ыстық болуы және жарықтың жетіспеуі. ● Бөлме өсімдіктерінің гүлдемеуі, бірнеше себеп болуы мүмкін - жарықтың жетіспеуі, топырақта минералдық заттардың көп болуы, ауаның құрғақ болуы. ● Өсімдіктің гүлінің тез солып қалуы - судың жетіспеуінен, ауаның құрғақ болуы немесе жарықтың жетіспеуінен болады. ● Жапырақтарының шеттерінің жыртылып кетуі,бұның себебі адамдар мен жануарлардың физикалық әсерінен болуы мүмкін немесе зиянкестердің түсуі . ● Керамикалық ыдыстың сыртындағы ақ дақтардың кездесуіне - екі себеп болуы мүмкін, ащы су пайдалану немесе топырақта минералдық заттардың өте көп мөлшерде болуы. Б өлме өсімдіктерін өсірудегі жіберілетін қателіктер

15 слайд

16 слайд
НАЗАРЛАҢЫЗҒА РАХМЕТ!!!

16 слайд