Бронхит, бронхиалды астма

1 слайд
Презентация Тақырыбы: Бронхиальды астма. Асматикалық жағдай Оқытушы:Жанабергенова П

2 слайд
Жоспар • Кіріспе • Негізгі бөлім • Демікпелік жағдай Бронхиальды астма Этиологиясы, патогенезі Клиникалық көріністері Классификациясы Асқынулары ( астматикалық статус ) Диагностикасы Емі • Қорытынды • Пайдаланылған әдебиеттер

3 слайд
Демікпелік жағдай   – бронхының демікпе ұстамасының 6 сағатқа дейін басылмайтын ж ə не симпатомиметикалық д ə рілерге көнбейтін жағдай дамуымен, бронхылардың дренаждық функциясының бұзылуымен, сонымен қатар гипоксемия, гиперкапния пайда болуымен сипатталады.   1. Анафилаксиялық түрі:  (ДЖ дереу, дамитын түрі) Иммунологиялық емес немесе псевдоаллергиялық реакциялармен аллергиялық реакция медиаторларының көп мөлшерде бөлінуімен сипатталады. Бұл түрінде гипоксия үдемелі түрде дамиды, сондықтан барлық клиникалық көріністері қарқынды ж ə не тасқынды түрде бір-бірін тез алмастырып отырады. Жедел ж ə не ауыр тұншығу ұстамасы комалық жағдайға туындатады.   2. Метаболизмдік түрі:  (ДЖ баяу дамитын түрі) – β- адренергиялық рецепторларының функциональды блокадасы маңызды орын алады. Демікпелік жағдайдың бұл түрі аяқ астынан, кейде бірнеше т ə уліктен немесе аптадан соң пайда болады. Науқастар белгілі бір көлемде жүріп-тұра алады (бөлмеде қимылдау, ə жетханаға бару), бірақ өте қиналады, ентігумен қатар жалпы жағдайы нашарлайды.   Демікпелік жағдайдың (ДЖ) жіктелуі

4 слайд
ДЖ ағымының ауырлығына : байланысты бөлінуі  I кезеңі – салыстырмалы компенсация кезеңі.   Симпатомиметиктерге ж ə не басқа да бронходилятаторлық емге көнбейтін, бронхылық демікпенің ұзақ уақыт басылмайтын ұстамасы. Келесі клиникалық симптомдар мен синдромдар байқалады:  - тыныс алу мен тыныс шығарудың айқын қиындауымен, қашықтан естілетін сырылдар мен минутына 30 ж ə не одан көп тыныс жиілігімен жүретін тахипноэ;  - науқастың екі иық тұсы көтеріңкі фиксацияланған, демін алу үшін көкіректің қосымша бұлшықеттерін іске қосуға м ə жбүрлі қалыпта болады;  - тері ж ə не сілемейлі қабаттарда жайылған цианоз;  - перкуссия жасағанда қораб дыбысы естіледі;  - аускультация жасағанда өкпенің төменгі бөлігінде ə лсіз везикулярлық тыныс, жоғарғы бөлігінде қатқыл, жайылған құрғақ сырылдар естіледі;  - ə лсіз тахикардия;  - артериялық қысым қалыпты немесе жоғары;  - ЭКГ-де оң жақ қарынша мен жүрекшеге жүктеме түсу белгілері;  - ұзаққа созылған гипервентиляция қақырықтың тұтқырлығын артырады, ол бронхылардың саңылауын толығымен бітеп гиперкапния мен гипоксемияны көбейтеді.  

5 слайд
 II кезең – декомпенсация немесе «үнсіз» өкпе кезеңі:  - қашықтан естілетін сырылдардың өкпе аускультациясында естілмеуі («үнсіз өкпе»);  - жалпы жағдайы тез нашарлайды, сөйлеуі қиындайды, өте ауыр жағдай дамиды;  - науқас керует жиегін қолымен тіреп отырады;  - есі ауыспайды, бірақ кейде апатиялы қозу болады;  - аса терлегіштік н ə тижесінде тері жабындылары ылғалды, диффузиялы цианоз;  - көкірегі эмфизематозды керілген, экскурсиясы анықталмайды, өкпеде қорап дыбысы естіледі;  - тынысы ə лсіз, сырылдар өкпенің тек жоғарғы бөлігінде естіледі, бронхылардың толық бітелуінен кей жерінде тыныс шуылдары мүлдем естілмейді («үнсіз өкпе»);  - парадоксальды пульс – тыныс алу кезінде пульс толуының азаюы ( pulsus paradozus),  жүрек жиырылуының минутына 120- дан артуы байқалады;  - ЭКГ-де жүректің оң жақ бөлігінің жүктемелену белгілері, аритмия болуы мүмкін;  - артериялық қысым жоғары;  - бауырдың фиброзды капсуласының кеңеюінен оң жақ қабырға тұсында ауырсыну сезімі күшейеді;  

6 слайд
 III – .кезең гипоксиялық гиперкапниялық кома кезеңі  « »   , , Егер үнсіз өкпе синдромы шешілуі болмаса онда гипоксиялық қозу   : венаішілік енгізулерге белсенді түрде қозу пайда болады  - , - , науқастың жағдайы өте ауыр нервтік психикалық бұзылыстар есінен   ; тану ұстамамен алмасады  - , , ; сирек үстіртін аритмиялы тыныс  - , , ; диффузиялы сұрғылт цианоз тершеңдік сілекейдің көп ағуы  - жіпше т ə , , ; різді пульс гипотония коллапс  - – ( артериялық қанда гипоксемия РО 2  40-50 . . .), мм рт ст жоғары ( гиперкапния РСО 2  80-90 . . .). . мм рт ст Айқын вентиляциялық бұзылыс - -   , Қышқылдық сілтілік тепе теңдік жағдай метаболизмдік алкалозға ал   демікпе жағдайы ауырлығының күшеюінен метаболизмдік ацидоз ; дамиды  - жауша сыртылық сұйықтықтың ж ə не қан көлемінің азаюы ( ). , дегидратация белгілері Дегидратация сонымен қатар созылмалы ,   гипоксемияға гематокриттің жоғарылауына ж ə не қанның қоюлауына . алып келеді    Кей науқастарда антидиуретик гормондардың секрециясы жоғарылап ,  . гиперволемия гипернатриемия дамиды Өкпеде сұйықтықтың көбеюі   газ алмасудың нашарлауына ж ə не ұсақ бронхыларда обструкция .   дамуына алып келеді Мұндай өзгерістерге бүйрекүстібездің функциясының төмендеуі ə . сер етеді

7 слайд
Бронх астма (БА)  – оның негізгі патогенетикалық механизмдері   қабынулармен шартталған бронхтардың гипербелсенділігі, ал негізгі клиникалық   көріністері бронхтарылу салдарынан тұншығу ұстамасы (көбінесе эспираторлық   мінездегі), бронх сілемейлі қабатының гиперсекрециясы мен ісінулері болып табылатын,   тыныс жолдарының созылмалы ауруы. Тұншығу ұстамалары, сонымен қатар бронх   демікпесіне тəн жөтел, кеудедегі « бітелу » сезімі, ысқырмалы шалғайлық сырылдар, көп   жағдайда түнгі немесе таңертеңгі уақыттарда пайда болады жəне жартылай немесе толық   қайтымды (аяқ астынан немесе ем салдарынан) бронхиалдық обструкциямен бірге жүреді.

8 слайд

9 слайд
Клиникасы. Негізгі синдромдары: Бронхтық o бструкция Бронхтардың гиперреактивтілігі Тыныс жеткіліксіздігі Гиповентиляция Гипервентиляция Қабынулық Өкпе эмфиземасы Өкпелік гипертен зия Өкпелік жүрек

10 слайд
Классификация бронхиальной астмы Г.Б.Федосеева (1982) 1 . Этапы развития бронхиальной астмы: 1.1. Биологические дефекты у практически здоровых людей 1.2. Состояние предастмы 1.3. Клинически выраженная бронхиальная астма 2. Тяжесть течения бронхиальной астмы: 2.1. Легкое течение 2.2. Течение средней тяжести 2.3. Тяжелое течение 3. Фазы течения бронхиальной астмы: 3.1. Обострение 3.2. Нестабильная ремиссия 3.3. Ремиссия 3.4.Стойкая ремиссия(более 2 лет)

11 слайд
Этиология Степень тяжести Фаза Осложнен ия Аллергическая Интермиттирующая астма Обостроение Легочные Неаллергическая Легкая Нестабильная ремиссия Внелегочные Смешанная Средней тяжести Ремиссия Не уточненная Тяжелая персистирующая астма4. Клинико-патогенетические варианты 4.1. Атопический 4.2. Инфекционнозависимый 4.3. Аутоиммунный 4.4. Стероидозависимый 4.5. Дизовариальный 4.6. Выраженный адренергический дисбаланс 4.7. Холинергический 4.8. Нервно-психический 4.9. Аспириновый 4.10.Астмафизическогоусилия 5. Осложнения 5.1. Легочные:пневмоторакс, ателектаз и др. 5.2. Внелегочные: легочное сердце, сердечная недостаточность и др .

12 слайд
2. Аурудың ауырлығы бойынша бөледі: I баспалдақ (жеңіл интермиттирлеуші): - күндіз симптомдардың саны аптасына 2 рет; - асқынулар арасындағы тыныс шығарудың шыңдық жылдамдығының (ТШШЖ) болмауы   жəне қалыпты көрсеткіші, түнде симптомдардың саны айына 2 рет; - ОФВ1 немесе ПСВ   -   80% норма, ПСВ көрсеткіштері 20% аз. - I I баспалдақ (жеңіл персистирлеуші): - күндіз симптомдардың саны аптасына 1 рет,   бірақ ( күніне 1 рет ) - ұстамалар белсенділікті бұзады; түнгі симптомдар айына 2 рет; - ОФВ1 немесе ПСВ. 80% норма, ПСВ көрсеткіштері 20%-30%. III баспалдақ (персистирлеуші, орташа ауырлықтағы): - симптомдар күнделікті, ұстамалар   белсенділікті бұзады; - түнгі симптомдар; аптасына 1 рет; - ОФВ1 немесе ПСВ . - 60- 80%   норма, ПСВ көрсеткіштері 30%. - I V баспалдақ (ауыр персистирлеуші): - симптомдар үнемі, физикалық белсенділік   шектелген; - түнгі симптомдар жиі; ОФВ1 немесе ПСВ . 60% норма, ПСВ көрсеткіштері   30%.

13 слайд
3. Ағым фазалары бойынша:   - асқыну; - тұрақсыз ремиссия; - ремиссия; - тұрақты ремиссия (2   жылдан астам). БД асқынуларына: • Астмалық статус • Жедел, жеделдеу типті өкпе текті жүрек • Өкпе эмфиземасы • Ұстамаңын шыныда даму мүмкін спонтанды пневмоторакс • Ателектаз • Миокард дистрофиясы Астмалық статус – бронх қабырғаларының жалпылама ісінуінен, өзектерінің қою кілегеймен бітелуінен дамитын және симпатомиметиктерге резистентті аса ауыр бронхтық обструкция. Оның дамуы бронх қабырғасында бета-адренорецепторларының терең блокталуынан болады. Патогенезіне байланысты екі түрін ажыратады: 1.анафилаксиялық 2.метаболизмдік АС-тың клиникалық сатылары: 1 – көрінісі ұзаққа созылған тұншығу ұстамасына ұқсайды, бірақ симпатомиметиктерге берілмейтін, қақырықтың түсуі тоқтайды. Ұстама 12 сағат, одан да ұзақ уақыт емге берілмейді. Бірақ жағдайдың ауырлығына қарамастан қанның газдық құрамы шамалы өзгереді. РаО2-70-80мм.сын.бағ. төмендейді. 2 – бронхтар өтімділігі одан сайын нашарлайды, өзектері қою кілегеймен бітеледі, « үнсіз өкпе » көрінісі пайда болады. Тыныс әлсіреген, ысқырық сырылдар жойылады. Артериялық гипоксемия – 50-60 мм.сын.бағ., гиперкапния 60-80 мм.сын.бағ. Науқас жағдайы өте ауыр, есі анық емес, цианоз айқын, тер шығуы, тахикардия – 120 мин/рет. 3 – гипоксемиялық және гиперкапниялық кома сатысы. « үнсіз өкпе » көрінісі күшейеді, терінің көкшіл түсі қызғылт-көкшілге ауысады. Респираторлық ацидозға байланысты церебральдік, неврологиялық бұзылыстар пайда болады, науқас есінен айырылады. РаСО2 90 мм.сын.бағ. көтеріледі, РаО2 40 ммсын.бағ. дейін төмендейді.

14 слайд
Диагностика критерийлері Шағымдар мен анамнез: - жөтел, əсіресе түнде; - қайталанбалы сырылдар; - қайталанбалы   қиындаған тыныс алу; - қайталамалы кеуде клеткасының басылу сезімі; - симптомдар түнде   пайда болады немесе нашарлайды; - симптомдар триггерлермен жанасу кезінде ауырлайды; Аяқ астынан немесе бронходилататорлар мен қабынуға қарсы препараттарды   қабылдағаннан кейін симптомдардың жоғалуы ,   бронх демікпесінің маңызды маркерлері   болып табылады . Науқаста немесе оның туыстарында атопиялық аурулардың болуы . Физикалық тексеру : Термометрия . Дене қызуының тұрақты ж ə не ұзақ уақыт көтерілуі кезінде , қызбаның   жоғарылығында , флораның антибиотиктерге сезімталдылығын анықтаумен   гемокультураны бактериемияға зерттеу . Инструменталдық зерттеулер : Спирометр ( ОФВ 1 немесе ФЖЕЛ ) немесе пикфлоуметр көрсетімдері бойынша ( тыныс   шығарудың шыңдық жылдамдығы – ТШШЖ ) тыныс жолдарының қайтымды немесе   өзгермелі төмендеуі . Пикфлоуметрді пайдалану кезінде демікпе жайлы ойлауға болады ,  егер :  ЖШШЖ тез ə сер ететін агонистер жұтқаннан соң , 15-20 минуттан кейін 15% аса   жоғарыласа , немесе   Бронходилататорлар қабылдайтын науқастарда , кешке өлшенген ЖШШЖ таңертеңгілік   м ə ннен 20% ж ə не бронходилататорлар қабылдамайтын науқастарда 10% ерекшеленсе ,  немесе   ЖШШЖ 6 минут үздіксіз жүгіру немесе физикалық жүктемеден кейін 15% аса төмендесе .

15 слайд
Лабораторлық зерттеулер:   • қ анның жалпы анализінде эозинофилия анықталуы мүмкін. • Жалпы зəр анализінде   азадаған протеинурия анықталуы мүмкін немесе өзгерістер жоқ. • Дифференциалды   диагностика үшін: кеуде клеткасының рентгенографиясы (өкпелік тіндерде өзгерістердің   болмауы).

16 слайд
Белгілер Бронх астмасы Созылмалы обструктивті бронхит Аурудың басталуындағы жас Жас Егде немесе орта Аурудың кенеттен басталуы Жиі Сирек Анамнезде темекі тарту Сирек Өте жиі (əрқашан) Аллергия белгілері Жиі Сирек Ентікпе Ұстаматəрізді Сирек Жөтел Өршу кезінде ұстаматəрізді Тұрақты, кенеттен ауытқусыз Жөтел продуктивтілігі Сирек Өте тəн Тəуліктегі тыныс шығарудың шыңдық жылдамдығының вариабельділігі (кенеттен өзгерушілік) Тəжірбиелік үнемі (тексерілу кезінде бронхолитикалық немесе қабынуға қарсы емді алмағандардың 10-15% науқастарда) Жоқ немесе сирек жəне əлсіз Бронхиалды обструкцияның қайтымдылығы (ФАК (ОФВ) артуы немесе β2-агонистермен ингаляция жасағаннан кейін дем шығарудың шығының артуы) Əсері қысқа β2-агонистердің ингаляциясынан соң 15-20 мин кейін ПСВ айқын жоғарылауы Аз мөлшерде немесе қайтымсыз Қандағы жəне қақырықтағы эозинофолия Тəн Тəн емес Бронхиалді гиперреактивтілік* Айқын Айқындығы аз немесе жоқ Созылмалы өкпелік жүрек Созылмалы обструктивті бронхитке қарағанда түзілуі сирек немесе кеш байқалады Бронхиалды демікпеге қарағанда түзілуі ерте жəне жиі Аурудың үдеуі Кезекті Үнемі ЭТЖ жəне лейкоцитоз Тəн емес Аурудың өршуі кезінде тəн Өкпедегі рентгенологиялық өзгерістер Өкпе эмфиземасы Перибронхиалді жəне периваскулярлы инфильтрация, торлы пневмосклероз Өкпедегі аускультативті өзгерістер Құрғақ ысқырынған, «музыкалық» сырылдар тəн; ылғалды сырылдар тəн емес Жиі құрғақ жəне ылғалды сырылдар

17 слайд
Астматикалық статус кезінде: • Оксигенотера...