Бұрыштық және сызықтық жылдамдықтар
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
1 слайд
2 слайд
•
Бұрыштық
жылдамдық — қатты
дененің айналу
шапшаңдығын
сипаттайтын векторлық
шама; дененің айналмалы
қозғалысының кинематика
лық мөлшері,
ω
модулі өте аз уақыт ішінде айналу бұрышының
сол уақытқа қатынасымен, ал бағыты айналу
осінің бойымен дененің айналуы сағат тілінің
бағытына қарсы бағытта көрінетін бағытымен
бағыттас вектор.
2 слайд
• Бұрыштық жылдамдық — қатты дененің айналу шапшаңдығын сипаттайтын векторлық шама; дененің айналмалы қозғалысының кинематика лық мөлшері, ω модулі өте аз уақыт ішінде айналу бұрышының сол уақытқа қатынасымен, ал бағыты айналу осінің бойымен дененің айналуы сағат тілінің бағытына қарсы бағытта көрінетін бағытымен бағыттас вектор.
3 слайд
Бұрыштық жылдамдық деп дененің бұрылу
бұрышының осы бұрылуға кеткен
уақытқа қатынасымен өлшенетін шаманы ай
тады. Бұрылу бұрышы φ әрпімен белгіленеді.t t t d
d
lim
0
3 слайд
Бұрыштық жылдамдық деп дененің бұрылу бұрышының осы бұрылуға кеткен уақытқа қатынасымен өлшенетін шаманы ай тады. Бұрылу бұрышы φ әрпімен белгіленеді.t t t d d lim 0
4 слайд
, lim lim
0 0
R
t
R
t
S
V
t t
•
Дененің шеңбер бойымен
қозғалысын қарастырғанда,
дененің түзусызықты
қозғалысын сипаттайтын
жылдамдық та колданыла
береді. Бірақ дененің
шеңбер бойымен қозғалысыжағдайында оны
сызықтық жылдамдық деп атау келісілген.
•
Шеңбер бойымен қозғалыс кезінде сызықтық
жылдамдықтың бағыты шеңбердің жанамасымен
бағытталады.
4 слайд
, lim lim 0 0 R t R t S V t t • Дененің шеңбер бойымен қозғалысын қарастырғанда, дененің түзусызықты қозғалысын сипаттайтын жылдамдық та колданыла береді. Бірақ дененің шеңбер бойымен қозғалысыжағдайында оны сызықтық жылдамдық деп атау келісілген. • Шеңбер бойымен қозғалыс кезінде сызықтық жылдамдықтың бағыты шеңбердің жанамасымен бағытталады.
5 слайд
R
R
R
R
a n
2
2 2 2
S=R φ υ =R ω a
τ =R ε a
n = ω 2
R•
Алдыңғы сабақтарда ш еңберді айналу барысында
дененің жылдамдық векторының бағыты тұрақты
өзгеріп отыруна байланысты үдеуді тудыранын
айтылған.
•
Лездік жылдамдықты шеңбер радиусының уақытқа
қатынасы деп алсақ:
•
Шеңбер бойымен айналатын қозғалыстың барлық
сипаттамаларының бір- біріне қатынасын табамыз.
,
d
υ d υ
lim a
0 t t t
5 слайд
R R R R a n 2 2 2 2 S=R φ υ =R ω a τ =R ε a n = ω 2 R• Алдыңғы сабақтарда ш еңберді айналу барысында дененің жылдамдық векторының бағыты тұрақты өзгеріп отыруна байланысты үдеуді тудыранын айтылған. • Лездік жылдамдықты шеңбер радиусының уақытқа қатынасы деп алсақ: • Шеңбер бойымен айналатын қозғалыстың барлық сипаттамаларының бір- біріне қатынасын табамыз. , d υ d υ lim a 0 t t t
6 слайд
Сызықтық:
Бұрыштық:
Өте қішкентай
айналу
бұрышында:
Шеңбер бойымен қозғалыс
кезіндегі сызықтық және
бұрыштық орын ауыстыру.
6 слайд
Сызықтық: Бұрыштық: Өте қішкентай айналу бұрышында: Шеңбер бойымен қозғалыс кезіндегі сызықтық және бұрыштық орын ауыстыру.
7 слайд
2 Бір айналым үшін
рад ] [
Радиан - араларындағы
доғасының ұзындығы
осы шеңбердің радиусына тең,
шеңбердің екі радиусының
арасындағы бұрышқа тең СИ
жүйесіндегі жазық бұрыштың
бірлігі. Өлшем бірлігі:
7 слайд
2 Бір айналым үшін рад ] [ Радиан - араларындағы доғасының ұзындығы осы шеңбердің радиусына тең, шеңбердің екі радиусының арасындағы бұрышқа тең СИ жүйесіндегі жазық бұрыштың бірлігі. Өлшем бірлігі:
8 слайд
Айналу периоды (Т)
деп н үктенің шеңбер
бойымен бір айналым
жасауға кеткен уақытын
айтады. с Т 1
t – айналым уақыты;
N – айналым саны.
N
t
Т
8 слайд
Айналу периоды (Т) деп н үктенің шеңбер бойымен бір айналым жасауға кеткен уақытын айтады. с Т 1 t – айналым уақыты; N – айналым саны. N t Т
9 слайд
Жер шарында бір жылда 365 күн бар екені белгілі
және де осы 365 күн Жердің Күнді айналу периоды
болып табылады.
9 слайд
Жер шарында бір жылда 365 күн бар екені белгілі және де осы 365 күн Жердің Күнді айналу периоды болып табылады.
10 слайд
Айналым жиілігі –
дененің бірқалыпты
шеңбер бойымен
қозғалысы кезінде бір
секунд ішінде дененің
айналып шыққын
айналым саны . Т
1
Гц с с об 1 1 / 1
1
10 слайд
Айналым жиілігі – дененің бірқалыпты шеңбер бойымен қозғалысы кезінде бір секунд ішінде дененің айналып шыққын айналым саны . Т 1 Гц с с об 1 1 / 1 1
11 слайд
Айналу периоды – н үктенің шеңбер бойымен бір айналым
жасауға кеткен уақытын айтады .
Айналым жиілігі – бір секунд ішінде дененің айналып
шыққын айналым саны . Т =
nt
v =
tn
Т =
v1Айналу периоды мен жиілігінің қатынасы:
v =
T1[ Т ] = c
[ v ] = 1 /c
11 слайд
Айналу периоды – н үктенің шеңбер бойымен бір айналым жасауға кеткен уақытын айтады . Айналым жиілігі – бір секунд ішінде дененің айналып шыққын айналым саны . Т = nt v = tn Т = v1Айналу периоды мен жиілігінің қатынасы: v = T1[ Т ] = c [ v ] = 1 /c
12 слайд
Шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалыс кезінде
период – шеңбер ұзындығының жылдамдыққа
қатынасына тең. V
2 R
T
R l 2
Лездік
жылдамдық
Лездік жылдамдық дененің бір секунд
ішінде жүріп өткен жолын көрсетеді.
c м / V R
12 слайд
Шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалыс кезінде период – шеңбер ұзындығының жылдамдыққа қатынасына тең. V 2 R T R l 2 Лездік жылдамдық Лездік жылдамдық дененің бір секунд ішінде жүріп өткен жолын көрсетеді. c м / V R
13 слайд
Егер де шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалыс
кезінде ( ω = const ) дене бір айналым жасап
шықса , онда айналым уақыты периодқа Т, ал
бұрыштық орын ауыстыру Δ φ = 2 π те ң.
екені белгілі болса, ω =2 π /T
Олай болса,
Айналу жиілігі тең екендігі белгілі
болса, онда: ω =2 π vt t t d
d
lim
0
2
T
2 /
1
T
v
13 слайд
Егер де шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалыс кезінде ( ω = const ) дене бір айналым жасап шықса , онда айналым уақыты периодқа Т, ал бұрыштық орын ауыстыру Δ φ = 2 π те ң. екені белгілі болса, ω =2 π /T Олай болса, Айналу жиілігі тең екендігі белгілі болса, онда: ω =2 π vt t t d d lim 0 2 T 2 / 1 T v