Булану және конденсация.Қаныққан және қанықпаған булар

1 слайд
Сабақтың тақырыбы Булану және конденсация. Қаныққан және қанықпаған булар

1 слайд

2 слайд
Ой қозғау Сіздің үстеліңізде жатқан мөлдір шыныға демалыңыз.  Сіз нені байқадыңыз ?  Бұл құбылыс қалай аталады?

2 слайд

3 слайд

3 слайд

4 слайд
Суреттен қандай процессті байқауға болады?

4 слайд

5 слайд
Булану сұйықтың газ күйіне ауысу құбылысы Кебу Қайнау ауа сұйық булану

5 слайд

6 слайд
Оқу мақсаттары: – молекула-кинетикалық теория негізінде заттың сұйық күйден газ күйіне және кері айналуын сипаттау; – заттың булану және конденсация үдерісі кезіндегі температураның уақытқа тәуелділік графигін талдау; – су буының мысалы негізінде қанығу күйін сипаттау.

6 слайд

7 слайд
Қайнаудың қандай факторларға байланысты екенін анықтау және қорытынды жасау. 1) Май мен судың қайнауын бақылау. 2) Массалары әр түрлі суды қайнатып қайнау уақытын анықтау. 3) Қыздырғыш плитада массалары бірдей суды әр түрлі жылу бере отырып қайнау уақытын анықтау. Бағалау критерийлері: 1. Қайнау процесін біледі,процесті түсінеді 2. Тәжірибеге қорытыды жасай алады.

7 слайд

8 слайд
Қайнау Қайнау - сұйықтың барлық көлемінде (тек қана бетінде емес, сондай- ақ сұйық ішінде) және тұрақты температурада өтетін булану Қайнау температурасы атмосфералық қысымға тәуелді. Атмосфералық қысым кемісе қайнау температурасы кемиді, қысым артса қайнау температурасыда артады. Мысалы, Эверест шыңында су ≈70 0 С қайнайды. Қалыпты қысымдағы қайнау температурасы қайнау нүктесі деп аталады. Су үшін: 100 0 С

8 слайд

9 слайд
Топтық жұмыс . Кебу( булану) процесі неге тәуелді екенін зерттеу және қорытынды жасау 1-топ Буланудың сұйық тегіне тәуелділігін зерттеу 2-топ Булану жылдамдығының температураға тәуелділігін зерттеу 3- топ Буланудың сұйықтың еркін бетінің ауданына тәелділігін зерттеу 4-топ Буланудың желге тәуелділігі н зерттеу

9 слайд

10 слайд

10 слайд

11 слайд
Булану кезінде сұйықтан жылдам молекулалар шығып кетеді , нәтижесінде қалған молекулалардың энергиясы кемиді де сұйықтың температурасы төмендейді. Булану процессінде сұйық салқындайды , яғни ішкі энергиясы кемиді . Булану кез келген температурада жүзеге келеді . Булану сұйықтың тегіне, температураға, оның еркін бетінің ауданына, сыртқы қысымға, атмосфера қозғалысына (жел) тәуелді . Тұракты температурадағы булану процессінде будың ішкі энергиясы артады, конденсация процессінде ішкі энергия кемиді .

11 слайд

12 слайд
Сонымен қатар, кей жағдайларда булану құбылысы сублимация – заттың қатты күйден газ күйіне өту процесі – деп те аталады . ( Мысалы, мұз, сондықтан аязда далаға жайған дымқыл киім кебеді; нафталин, сондықтан біз оның иісін сеземі з.) Будың сұйыққа айналу құбылысы конденсация деп аталады. Кебу кезінде қанша жылу жұтылса, будың конденсациясы кезінде бірлік массаға сай сонша жылу бөлінеді. Мәселен, жазға кеште ауа салқындағанда шықтың түсуін будың конденсациясымен түсіндіруге болады. ауадағы су буы салқындағанда конденсацияланып, шөп бастарына, жапырақ беттеріне ұсақ тамшылар түрінде қонады.

12 слайд

13 слайд
Қаныққан бу . Жабық ыдыстағы сұйықтың белгілі уақыттан соң деңгейі тұрақты қалпында қалады, яғни сұйықтан қанша молекула буланса, сол уақытта сонша молекула конденсация болып сұйыққа қайта оралады. Бул күй д инамикалық тепе-теңдік деп аталады. Өзінің сұйығымен динамикалық тепе- теңдік күйде болатын бу қаныққан бу деп аталады. Қаныққан бу қысымы оның тегіне (химиялық құрылымы) және температураға тәуелді. Температураның артуымен қаныққан будың қысымы және тығыздығы артады. Тұрақты температурада қаныққан будың қысымы және тығыздығы көлемге тәуелді емес.

13 слайд

14 слайд
Өз сұйығымен динамикалық тепе- теңдікте болмайтын, яғни қанығуға жетпеген буды қанықпаған бу деп атайды.

14 слайд

15 слайд
Сыныппен жұмыс Булану және конденсация кезіндегі температураның уақытқа тәуелділік графигін талдау.

15 слайд

16 слайд
Булану және конденсация кезіндегі температураның уақытқа тәуелділік графигін талдау. t булану= t конденсация

16 слайд

17 слайд
Сабақты бекіту Тапсырма: 1. Графикте үш сұйықтың қыздырылыуы көрсетілген. а) Екінші сұйықтың қайнау температурасы қандай? b ) Бұл қандай сұйық ? с) Қыздырылу басталғаннан кейін бірінші сұйық неше минутта қайнады?

17 слайд

18 слайд
Рефлексия - нені білдім, нені үйрендім - нені толық түсінбедім - немен жұмысты жалғастыру қажет.

18 слайд

19 слайд
Үйге тапсырма: Берілген график бойынша сұрақтар құрастыру

19 слайд