1 слайд
Дүниежүзілік шаруашылық
салаларын орналастыру факторлары
1 -ші География Дүниежүзілік
шаруашылық Шаруашылық салаларын
ұйымдастыру
Дүниежүзілік шаруашылық
салаларын орналастыру
факторларымен танысу
2 слайд
Шаруашылық орналастыру
факторлары География Дүниежүзілік
шаруашылық Шаруашылық салаларын
ұйымдастыру
Дәстүрлі факторлар (байырғы) Заманауи факторлар (жаңа)
Аумақ Ғылымға негізделу
Экономикалық-географиялық жағдай
(ЭГЖ)
Табиғи-ресурстық
Көлік
Еңбек ресурстары
Аумақтық шоғырлану Экологиялық
3 слайд
Аумақ факторының ерекшеліктері География Дүниежүзілік
шаруашылық Шаруашылық салаларын
ұйымдастыру
Ірі елдер Шағын елдер
Табиғи ресурстардың алуан
түрлілігі және молдығы
Халық пен өндірісті орналастыру
үшін үлкен мүмкіндіктердің болуы
Аумақтың біркелкі игерілмеуі,
кейбір аудандардың ел
астанасынан қашықта орналасуы
Инфрақұрылымдарды дамытудағы
қиындықтар Көптеген ресурстардың, соның
ішінде басты байлық – жердің
тапшылығы
Халық пен өндірісті орналастыру
үшін мүмкіндіктердің шектеулі
болуы
Аумақтың салыстырмалы түрде
біркелкі игерілуі
Дамыған инфрақұрылым
4 слайд
ЭГЖ
факторы География Дүниежүзілік
шаруашылық Шаруашылық салаларын
ұйымдастыру
Н.Баранский аумақтық ЭГЖ басты 4 түрін бөліп
көр-сеткен: орталық, шеткі, көршілік, теңіз
маңындағы орны
01
Орталық,теңіз
маңындағы орны ЭГЖ-
ның қолайлы
жақтары. Шеткі
жағдай, керісінше,
экономиканың дамуын
тежейді. Көршілік
жағдай көбінесе
мемлекеттер
арасындағы қарым-
қатынасқа
байланысты 02
Теңіз маңы,
арктикалық теңіздерді
есептемегенде, әр
уақытта да ЭГЖ-ң
қолайлы белгісі
болады. ДЖ халқы 1,5
млн-нан асатын ірі
қалалардың 2/3-і теңіз
жағасында
орналасқан
5 слайд
Табиғи-ресурстық
фактор География Дүниежүзілік
шаруашылық Шаруашылық салаларын
ұйымдастыру
01
Индустрияландыруды
ң бастапқы кезінде
бұл фактор
шаруашылықтың
көптеген
салаларының
орналасуын анықтап
беретін. ҒТР
заманында бұл
тәуелділік азайды.
Өндіруші өнеркәсіпті
орналастыруды әлі де
маңызды
6 слайд
Көлік
факторы География Дүниежүзілік
шаруашылық Шаруашылық салаларын
ұйымдастыру
01
Бұрынырақта
өндірістің
орналасуына шешуші
ықпал ететін. ҒТР
заманында көлік
революциясы қатынас
жолдары мен
құралдарын
жетілдірді. Алайда
аумағы үлкен елдерде
ықпалы сақталып
отыр
7 слайд
Еңбек ресурстары
факторы География Дүниежүзілік
шаруашылық Шаруашылық салаларын
ұйымдастыру
01
Бұл фактордың
ықпалы екіжақты
көрініс табады: бір
жағынан, өнеркәсіпке,
өндірістік емес салаға
басқа елдерден
қосымша жұмыс күші
тартылады, 2-ші
жағынан, өндірісті
арзан жұмыс күші бар
жерлерге ығыстыруға
болады 02
Халық саны көп,
урбандалған
аумақтарға тағы бір
фактор- тұтыну-шы
факторы да ықпал
етеді. Қалада тез
бұзы-латын және
тасымалдау-ға онша
жарамсыз өнім-дер
шығаратын өндіріс-
тер дамиды
8 слайд
Ғылымға негізделу
факторы География Дүниежүзілік
шаруашылық Шаруашылық салаларын
ұйымдастыру
01
Ғылымға негізделген
жаңа салалар ғылым
орталықтары болып
та-былатын ірі
қалаларда не
мамандандырылған
«ғылым қалаларына»
орналастырылады 02
Мұнда ғылыми
зерттеулерден
бастап, ғылымға
негізделген дайын
өнімдерді сатуға
дейін бүкіл
технологиялық тізбек
жүзеге асырылады
9 слайд
Экологиялық
фактор География Дүниежүзілік
шаруашылық Шаруашылық салаларын
ұйымдастыру
01
Өнеркәсіпті және
жоғары урбандалған
аудандарда қоршаған
орта жағдайы-ның
нашарлауынан «лас»
өндірістердің
біршамасы басқа
аудандар мен елдерге
көшірілуде
10 слайд
География Дүниежүзілік
шаруашылық Шаруашылық салаларын
ұйымдастыру
11 слайд
Топпен/ жұппен жұмыс
•
Қазақстанның ең ірі кәсіпорындарын алып, орналасуына әсер тигізетін
факторларды атап, себебін түсіндіріңіздер. Кескін картаға картосхема
түрінде салыңыз
•
1 топ. Мұнай өндіру
•
2 топ. Түсті металлургия
•
3 топ. Тоқыма өнеркәсібі
•
4 топ. Тамақ өнеркәсібі
•
5 топ. Атом энергетикасын өндірісі
Дескриптор Оқушылар
Ірі өнеркәсіп салаларының орналасу факторларын
анықтап, себебін түсіндіретін картасхема
әзірлейді.География Дүниежүзілік
шаруашылық Шаруашылық салаларын
ұйымдастыру
12 слайд
География Дүниежүзілік
шаруашылық Шаруашылық салаларын
ұйымдастыру
Үй т а п с ы р м а с ы
§ 46-47, 208 бет, әңгімелеу
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз