Екі өлшемді массивтер

1 слайд
Екі өлшемді массивтер 15-сабақ Оқытушы:

1 слайд

2 слайд
Массив дегеніміз? бір типтегі мәндерді сақтайтын мәліметтер құрылымы Тізім мен массив ерекшелігі? әртүрлі мәліметтер типтері – тек бірдей мәліметтер типі Массив қалай импортталады? from array import * typecode нені білдіреді? массивтің түрін білуге ​​мүмкіндік береді

2 слайд

3 слайд
массив функциясы екі аргумент алады, қандай? біріншісі - массивтің типі, ал екіншісі - оның мәндері Python-да белгілі бір N элементтері бар массивті жариялау? Массив атауы = [0] * N Массив ұзындығын алу үшін қолданылатын функция? len функциясы Массив элементтерін алу үшін қандай амал орындалады? индексін көрсету

3 слайд

4 слайд
append() әдісі массивтерде қолданылады ма? Append әдісінің көмегімен массивке элемент қосуға болады Массив элементін индексі бойынша өшіру мүмкін бе? pop() әдісі арқылы массивтен қажет емес элементтерді алып тастауға болады, оның аргументі ұяшық индексі Элементтерді өсу реті бойынша реттейтін әдіс? sort әдісі Массивті тізімге айналдыру үшін қолданылатын әдіс? массивті тізімге айналдыру үшін tolist () әдісін қолдануға болады

4 слайд

5 слайд
Тапсырма 1. Массивке элемент қосатын программа құрыңыз. from array import * my_array = array('i', [1,2,3,4,5]) my_array.insert(4, 3) for i in my_array: print(i) from array import * my_array = array('i', [1,2,3,4,5]) my_array.append(6) for i in my_array: print(i) from array import * my_array = array('i', [1,2,3,4,5]) my_extnd_array = array('i', [7,8,9,10]) my_array.extend(my_extnd_array) print(my_array)

5 слайд

6 слайд
Тапсырма 2. Массив элементінің максимумын табатын программа құрыңыз. from array import * a = [0] * 4 for i in range(len(a)): i = str(i + 1) print("Введите элемент массива " + i, end = " ") i = int(i) i = i - 1 a[i] = int(input()) max = a[0] for i in range(len(a)): if(a[i] > max): max = a[i] max = str(max) print("Максимальное значение = " + max)

6 слайд

7 слайд
Тапсырма 3. Массив элементтеріне 2-ні қосатын программа құрыңыз. from array import * a = [0] * 4 for i in range(len(a)): i = str(i + 1) print("Введите элемент массива " + i, end = " ") i = int(i) i = i - 1 a[i] = int(input()) print("") for i in range(len(a)): a[i] = a[i] + 2 for i in range(len(a)): print(a[i], end = " ")

7 слайд

8 слайд
Екі өлшемді массивтер 15-сабақ Оқытушы: Саметова Айгерім Айдарқызы

8 слайд

9 слайд
Массив - бұл бір типтегі мәндерді сақтайтын мәліметтер құрылымы. Функционалдылығы бойынша олар тізімдерге ұқсас, бірақ олардың кіріс деректер типіне, сондай-ақ өлшемдеріне қатысты кейбір шектеулер бар. Бұл мүмкіндікке қарамастан, массивтер Python бағдарламалау тілінде мәліметтер жиынтығымен жұмыс істеуге арналған функционалды құрал болып табылады. Python тізімдерінде әртүрлі мәліметтер типтеріне сәйкес мәндер болуы мүмкін, ал Python массивтерінде тек бірдей мәліметтер типіне сәйкес мәндер болуы мүмкін. Python-дағы бір өлшемді массив - бұл элементтер тізімі. Мәндер квадрат жақшаның ішінде көрсетіледі, олар үтірлермен бөлініп жазылады.

9 слайд

10 слайд
Құру және толтыру Python 3-ке жаңа массив құрмас бұрын (жасамас бұрын), мұндай объектімен жұмыс істеуге жауапты кітапхананы импорттау керек. Бұл бағдарлама файлына массив импортының жолын from array import * қосуды қажет етеді. Атап өткендей, массивтер тұрақты мәліметтер типімен өзара әрекеттесуге бағытталған, нәтижесінде олардың барлық ұяшықтарының өлшемдері бірдей болады. Массив функциясын қолдана отырып, сіз жаңа мәліметтер қорын жасай аласыз. Келесі мысалда Python массивін қалай толтыру керектігі көрсетілген: arrayIdentifierName = array(typecode, [Initializers]) arrayIdentifierName - массивтің аты, typecode python-ға массивтің түрін білуге ​​мүмкіндік береді, ал Initializers- массив инициалданған мән.

10 слайд

11 слайд
Көріп отырғаныңыздай, массив функциясы екі аргумент алады, біріншісі - массивтің типі, ал екіншісі - оның мәндерінің бастапқы тізімі. Бұл жағдайда, i - 2 байт жадты алатын бүтін сан. Оның орнына 1 байтты символ(с) немесе 4 байттың өзгермелі нүкте нөмірі (f) сияқты басқа примитивтерді қолдануға болады. from array import * data = array('i', [2, 5, 4, 0, 8]) print(data) from array import * my_array = array('i', [1,2,3,4,5]) for i in my_array: print(i) Python-да белгілі бір N элементтері бар массивті осылай жариялауға болады: Массив атауы = [0] * N

11 слайд

12 слайд
Осы уақытқа дейін біз тек бір өлшемді массивтерді қарастырдық, яғни массив элементіне бір индекс арқылы қол жеткіздік. Алайда массивтер екі өлшемді, үш өлшемді, тіпті n өлшемді болуы мүмкін. Көпөлшемді массивтер - бұл бірнеше индекстен тұратын массивтер. Бір өлшемді элементтердің орнына көпөлшемді массивтерді екі немесе одан да көп өлшемдерге бөлінетін элементтер жиынтығы ретінде қарастыруға болады. Екі өлшемді жиымды инициалдау қабаттасқан циклдер арқылы орындалады. [][][][][] [][][][][] [][][][][]

12 слайд

13 слайд
[][][][][] жол [][][][][] [][][][][] Бұл мысалда 3 * 5, 3 жолдар мен 5 бағаннан тұратын 2- өлшемді массив көрсетілген. Екі өлшемді жиымды жариялау бір өлшемді жиымды жариялаумен бірдей, тек екі өлшемді массивті жариялау кезінде әр өлшемнің өлшемін квадрат жақшаға көрсету керек. баған

13 слайд

14 слайд
Кейбір жағдайларда кәдімгі бір өлшемді массив белгілі бір ақпарат жиынтығын дұрыс көрсету үшін жеткіліксіз. Python 3 бағдарламалау тілінде екі өлшемді және көп өлшемді массивтер жоқ, бірақ бұл платформаның негізгі мүмкіндіктері екі өлшемді тізімді құруды жеңілдетеді. Мұндай массив элементтері толтырылған бағандар мен жолдарға орналастырылған. Тізімді өңдеу және көрсету үшін, әдетте, кірістірілген екі цикл қолданылады. Бірінші цикл жолдың нөміріне, екінші цикл жол ішіндегі элементтерге. Мысалы, сандарды бір жолдың ішінде бос орындармен бөліп, сызық бойынша екі өлшемді сандық тізімді көрсету үшін сіз мұны істей аласыз: A = [ [1, 2, 3], [4, 5, 6] ] for i in range(len(A)): for j in range(len(A[i])): print(A[i][j], end = ' ') print()

14 слайд

15 слайд
Дәл сол, бірақ индекс бойынша емес, тізім мәндері бойынша циклдар: A = [ [1, 2, 3], [4, 5, 6] ] for row in A: for elem in row: print(elem, end = ' ') print() Әрине, сіз бір жолды көрсету үшін join әдісін қолдана аласыз: A = [ [1, 2, 3], [4, 5, 6] ] for row in A: print(' '.join(map(str, row)))

15 слайд

16 слайд
Екі өлшемді тізімді құру Екі сан берілсін: жолдар саны n және бағандар саны m. Нөлмен толтырылған n × m тізімін жасау керек. n = int(input()) m = int(input()) A = [[0] * m] * n for i in range(len(A)): for j in range(len(A[i])): print(A[i][j]) Егер сіз A [0] [0] элементіне 1 мәнін беріп, содан кейін басқа A [1] [0] элементінің мәнін көрсетсеңіз, ол да 1-ге тең болады! Мәселе мынада: [0] * m сілтемелерді m нөлдер тізіміне қайтарады. Бірақ бұл элементтің келесі қайталануы бірдей тізімге сілтеме болатын n элементтің тізімін жасайды, сондықтан алынған тізімнің барлық жолдары іс жүзінде бірдей жол болып табылады.

16 слайд

17 слайд
Осылайша, екі жолды тізімді бір жолды қайталау арқылы құру мүмкін емес. Енді не істеу керек? Бірінші әдіс: біріншіден, n элементтің тізімін жасаңыз (тек n нөлден бастау керек). Содан кейін біз тізімдегі әрбір элементті m элементтерінің басқа бір өлшемді тізіміне сілтеме жасаймыз: n = int(input()) m = int(input()) A = [0] * n for i in range(n): A[i] = [0] * m for i in range(len(A)): for j in range(len(A[i])): print(A[i][j]) Басқа (бірақ ұқсас) тәсілі: бос тізімді құрыңыз, содан кейін оған n рет жаңа элемент қосыңыз, бұл тізбек жолы: n = int(input()) m = int(input()) A = [] for i in range(n): A.append([0] * m) for i in range(len(A)): for j in range(len(A[i])): print(A[i][j])

17 слайд

18 слайд
Генераторды пайдалану тіпті оңай: n элементтің тізімін жасаңыз, олардың әрқайсысы m нөлдердің тізімі болады: n = int(input()) m = int(input()) A = [[0] * m for i in range(n)] for i in range(len(A)): for j in range(len(A[i])): print(A[i][j])

18 слайд

19 слайд
Тізімдегі барлық сандардың қосындысын есептеу үшін біз екі кірістірілген циклды қолданамыз: A = [ [1, 2, 3], [4, 5, 6] ] S = 0 for i in range(len(A)): for j in range(len(A[i])): S += A[i][j] print(S) Немесе циклмен бірдей нәрсе индекс бойынша емес, жол мәндері бойынша: A = [ [1, 2, 3], [4, 5, 6] ] S = 0 for row in A: for elem in row: S += elem print(S)

19 слайд

20 слайд
А(0,0)A(0,1)A(0,2)A(0,3)...A(0, j)… A(0,n-1) A(1, 0)A(1,1)A(1, 2)A(1, 3)...A(1, j)… A(1, n-1) A(2, 0)A(2, 1)A(2,2)A(2, 3)...A(2, j)… A(2, n-1) A(3, 0)A(3, 1A(3, 2)A(3, 3...A(3, j)… A(3, n-1) … … … … … A(i, j) … … A(n-2, 0)A(n-2, 1)A(n-2, 2) A(n-2, 3) ...A(n-2, j)… A(n-2, n) A(n-1, 0)A(n-1, 1)A(n-1, 2) A(n-1, 3) ...A(n-1, j)… A(n-1, n-1) Бас диагональ элементтері белгісі:i = j Бас диагональдан жоғары тұрған элементтері белгісі: i < j Бас диагональдан төмен тұрған элементтері белгісі: i > j Қосалқы диагональ элементтері белгісі:i+j = n-1 Қосалқы диагональдан жоғары элементтер белгісі: i+j < n-1 Қосалқы диагональдан төмен элементтер белгісі: j+j > n-1

20 слайд

21 слайд
N жол мен n бағаннан тұратын квадрат жиым берілсін. Жоғарғы сол жақ бұрыштан төменгі оңға дейін созылатын бас диагональда орналасқан элементтерге (яғни, ол үшін A [i] [j] элементтерге ij) 1 мәнін, бас диагональдың үстінде орналасқан элементтерге, 0 орналасқан мәндерді меншікті элементтерге беру керек. негізгі диагональдан төмен - 2. Осы мәселені шешудің бірнеше әдісін қарастырайық. Бас диагональдан жоғары орналасқан элементтерге A [i] [j] элементтері жатады, олар үшін i <j, ал негізгі диагональдан төмен орналасқан элементтер үшін> j. Осылайша, біз i мен j мәндерін салыстырып, олардан A [i] [j] мәнін анықтай аламыз.

21 слайд

22 слайд
A = [ [1, 2, 3], [4, 5, 6] ] for i in range(len(A)): for j in range(len(A[i])): if i < j: A[i][j] = 0 elif i > j: A[i][j] = 2 else: A[i][j] = 1 print(A[i][j], end=' ') print() n = 4 a = [[0] * n for i in range(n)] for i in range(n): for j in range(n): if i < j: a[i][j] = 0 elif i > j: a[i][j] = 2 else: a[i][j] = 1 for row in a: print(' '.join([str(elem) for elem in row]))

22 слайд

23 слайд
Әрбір жол сайын элементтер онға, баған сайын бірге артатын программа құру a = [] k = 0 # бастапкы ман for r in range(3): # 3 жол a.append([]) # бос жол курамыз for c in range(10): # ар жолда- 10 элемент a[r].append(k) # кезекти элементти косу k += 1 # счетчик for r in a: print(r)

23 слайд

24 слайд
random функциясын қолданып кездейсоқ сандардан тұратын массив құру from random import randint n, m = 3, 3 a = [[randint(1, 10) for j in range(m)] for i in range(n)] print(a) from random import randint N=3 M=3 A = [ [0]*M for i in range(N) ] for i in range(N): for j in range(M): A[i][j] = randint( 20, 80 ) print(A[i][j], end=' ') print()

24 слайд

25 слайд
Массивтен максимум элемент пен оның индексін шығару from random import randint N=int(input("Введите N: ")) M=int(input("Введите M: ")) def printA( A ): for row in A: for x in row: print( "{:4}".format(x), end=" " ) print() A = [ [0]*M for i in range(N) ] for i in range(N): for j in range(M): A[i][j] = randint(0, 20) printA( A ) m=A[0][0] im=0 jm=0 for i in range(N): for j in range(M): if A[i][j]>m: m=A[i][j] im=i jm=j print("max=",m, " i=",im, " j=",jm)

25 слайд

26 слайд
Элементтер суммасын табу from random import randint N=int(input("Введите N: ")) M=int(input("Введите M: ")) def printA( A ): for row in A: for x in row: print( "{:4}".format(x), end=" " ) print() A = [ [0]*M for i in range(N) ] for i in range(N): for j in range(M): A[i][j] = randint(0, 20) printA( A ) s=0 for i in range(N): for j in range(M): s+=A[i][j] print("sum=",s)

26 слайд

27 слайд
Бағдарламалау Python тілінде бағдарламалау үшін веб-браузерді іске қосып, python.org/download сайтына кіріп, операциялық жүйеңіздің нұсқасына сәйкес орнатушыны жүктеп алыңыз.

27 слайд

28 слайд
Тапсырма 1. Массивке кездейсоқ сандардан элемент қосатын программа құрыңыз. Тапсырма 2. Массив элементінің максимумын табатын программа құрыңыз.

28 слайд

29 слайд
Тапсырма 3. Массив элементтерінің қосындысын табатын программа құрыңыз.

29 слайд

30 слайд
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАҚМЕТ!

30 слайд