1 слайд
Елтану және саяси география Дүниежүзі
елдері Саяси
типология
Елдердің саяси
типологиясы
Дүниежүзі елдерін басқару
формасы және мемлекеттік
құрылымы бойынша
топтастырумен танысу
Елдердің саяси типологиясының
ерекшеліктерін сипаттауды
үйрену 01
2 слайд
Елтану және саяси география Дүниежүзі
елдері Саяси
типология
Бағалау критерийлері:
Билік формасына байланысты ұғымның анықтамасын біледі
Басқару формасына байланысты елдерді салыстырады ,
ерекшелігін анықтайды 0 2
Мемлекеттерді мемлекеттік құрылымы бойынша жіктей алады
Унитарлы, федерация ұғымдарына түсінік бере алады
Картадан унитарлы, федеративті мемлекеттерді көрсете алады
3 слайд
Елтану және саяси география Дүниежүзі
елдері Саяси
типология 03
Мемлекет дегеніміз – бұл ортақ әлеуметтік, мәдени
мүдделері біріктірілген, белгілі бір аумақта орналасқан,
өзінің жеке басқару жүйесі бар, қорғаныс жүйесі мен
ішкі және сыртқы егемендігі бар қоғамның айрықша
ұйымы.
Мемлекеттік егемендік – бұл халықаралық құқық
нормасы, оған сәйкес мемлекет өзінің ішкі өмірі мен
сыртқы саясатына қатысты мәселелерді өзі шешуге
құқылы.
Отар – шетелдік мемлекеттің билігіне бағынатын,
экономикалық және саяси тәуелсіздіктен айрылған
және арнайы тәртіп негізінде басқарылатын мемлекет
немесе аумақ (метрополия). Отары бар мемлекет
метрополия деп аталады.
4 слайд
Елтану және саяси география Дүниежүзі
елдері Саяси
типология 04
Басқарудың және әкімшілік-территориялық
құрылымының негізгі түрлері
Мемлекеттік
құрылым түрлеріБасқару түрлері
Республикалық
Монархиялық Унитарлы
Конфедерация Федерация
5 слайд
Елтану және саяси география Дүниежүзі
елдері Саяси
типология
Елдерді басқару формалары бойынша
топтастыру 05
Монархиялар
01
Монархиялар
мемлекетті
басқарудың
өте ежелгі
үлгісі. Мысалы,
Ежелгі Рим
империясы 02
Монархияда
өкімет билігі
билікті атадан
балаға мирас
етіп
қалдырылады
(император,
сұл-тан,
король) 03
Әсіресе орта
ғасырларда
монархиялар
саны артты,
қазірдің өзінде
олар сақталып
қалған
6 слайд
Елтану және саяси география Дүниежүзі
елдері Саяси
типология
Елдерді басқару формалары бойынша
топтастыру 06
Монархиялар
01
Дүниежүзінде
қазіргі кезде 29
монархия
бар.Олардың
барлығы дерлік
ескі дүниеде
(Азияда 13,
Еуропада-12,
Африкада-3), тек
Мұхит
аралдарында біреу
(Тонга Корольдігі) 02
Олардың ара-
сында 18
корольдік, 3
әмірлік, 3 князь-
дік, 2 сұлтанат,
1 папалық қала-
мемлекет, 1
герцогтік, 1
империя бар 03
Тарихта
республикалар-
дың
монархиялық
басқаруға
қайта оралу
болған (1975 ж.
Испания, 1993
ж. Камбоджа 04
Керісінше 240
жылдық
тарихы бар
Непал
монархиясы
халықтың
қалауымен
республикалы
қ басқаруға
көшті
7 слайд
Елтану және саяси география Дүниежүзі
елдері Саяси
типология 07
01
Конституциял
ық 02
Абсолюттік 03
Теократиялы
қ
Ұлыбритания,
Норвегия,
Швеция,
Дания,
Бельгия,
Нидерланд,
Жапония,
Лесото БАӘ, Бахрейн,
Катар, Кувейт,
Оман Бруней
сұлтанаты,
Сауд
Арабиясы,
ВатиканЕлдерді басқару формалары бойынша
топтастыру
Монархиял
ар
8 слайд
Елтану және саяси география Дүниежүзі
елдері Саяси
типология 05
9 слайд
Елтану және саяси география Дүниежүзі
елдері Саяси
типология
Елдерді басқару формалары бойынша
топтастыру 0 9
Республикал
ар
01
Заң
шығаратын ең
жоғарғы
өкімет биілгі
сайланатын
парламент
қолында 02
Алғашқы
республикалар
Еуропадағы
буржуазиялық
төңкерістер
нәтижесінде
пайда болған 03
Қазіргі кезде
әлем бойынша
166 мемлекет
республика
болып
табылады.
Мемлекет
басшысын
халық
сайлайды
10 слайд
Елтану және саяси география Дүниежүзі
елдері Саяси
типология
Елдерді басқару формалары бойынша
топтастыру 10
Республика ( лат. Respubl і ka – халық игілігі, қоғамдық іс) – мемлекеттік
басқару нысаны
№ Республика
түрлері Сипаты
1
2
3 Парламенттік
Президенттік
Социалистік Басшы – премьер министр
Басшы – президент
Билік коммунистік
партияда
11 слайд
Елтану және саяси география Дүниежүзі
елдері Саяси
типология
Елдерді мемлекеттік құрылымы бойынша
топтастыру 11
Мемлекеттер
01
Унитарлы 02
Федеративтік 03
Конфедераци
я
Қазақстан,
Ита-лия,
Франция,
Жапония,
Ұлыбритания Олардың саны
27, аттарында
тұрады.
Мысалы РФ,
АҚШ,
Бразилия,
Аргентина Сербия және
Черногорие
(2003-2006),
Сенегамбия
( 1982—1989)
12 слайд
Елтану және саяси география Дүниежүзі
елдері Саяси
типология
Елдерді басқару формалары бойынша
топтастыру 12
№ Мемлекеттің аумақтық
құрылым түрлері Сипаты
1
2
3 Унитарлы
Федеративтік
Конфедерация Әкімшілік –аумақтық бірліктер
тікелей орталық үкіметке
бағынады
Бірнеше территориялық
бірліктердің бір мемлекетке
бірігуі
Конфедерация құрушы
мемлекеттер
өздерінің тәуелсіздігін толығымен
сақтап қалады
13 слайд
Елтану және саяси география Дүниежүзі
елдері Саяси
типология
Дүниежүзіндегі федерациялық
мемлекеттер 14
14 слайд
Елтану және саяси география Дүниежүзі
елдері Саяси
типология
Елдерді мемлекеттік құрылымы бойынша
топтастыру 15
01 02
Федерациялық
мемле-кеттер ұлттық-
этностық (РФ,
Үндістан, Нигерия),
немесе тарихи-
геогра-фиялық
факторларға (АҚШ,
Канада, Бразилия)
байланысты
қалыптас-қан АҚШ пен РФ нағыз
федерация. АҚШ-та
50 штат пен
Колумбия округі бар.
Штаттар аумағы
3141 округке, олар
тауншиптер мен
муниципалитетке
жік-теледіФедерациялық
мемлекеттер
15 слайд
Елтану және саяси география Дүниежүзі
елдері Саяси
типология 16
Әлемдегі федеративті
мемлекеттер
16 слайд
Елтану және саяси география Дүниежүзі
елдері Саяси
типология 17
17 слайд
Елтану және саяси география Дүниежүзі
елдері Саяси
типология 18
18 слайд
Елтану және саяси география Дүниежүзі
елдері Саяси
типология 19
19 слайд
Елтану және саяси география Дүниежүзі
елдері Саяси
типология 20
Топтық жұмыс
Кескін картадан республика мен монархияларды құрлықтар
бойынша белгілеп, кестеге түсіру
Бағалау
критерийлері Оқушылар
Әрбір топ бір құрлықты кескін картаға республика мен
монархиялық мемлекеттерді белгілейді, кестеге толтырадыЕуразия Африка Солтүстік
Америка Оңтүстік
Америка Аустралия
20 слайд
Елтану және саяси география Дүниежүзі
елдері Саяси
типология 21
Рефлексия:
Мен бүгінгі сабақтан қандай білім
алдым?
Осы алған білімімді қайда қолдана
аламын?
21 слайд
Елтану және саяси география Дүниежүзі
елдері Саяси
типология 22
§ 50 әңгімелеу, 225
бетҮ Й Г
Е
Монархиялық елдерді кескін картаға
белгілеу
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз