Ертегі тәрбие көзі

1 слайд
«ЕРТЕГІ –ТӘРБИЕ КӨЗІ» Орындағандар: З.Несібелі Б.Ақерке Тобы:МОжТ-31

2 слайд
І. КІРІСПЕ. ІІ. НЕГІЗГІ БӨЛІМ 2.1 Ертегі - ерекше жанр. 2.2 Ертегі терапия әдісін қолдану. 2.3 Ертегі балаларды тәрбиелі болуға жетелейді. ІІІ.ҚОРЫТЫНДЫ

3 слайд
ТАҚЫРЫПТЫҢ МАҚСАТ-МІНДЕТТЕРІ: Ертегілердің тәрбиелеу жолын ашу; Балалар өзіне қазіргі заманда ертегіні қолдану аясын анықтау. Ертегілерді мазмұны жағынан топтастыру,талдау

4 слайд
 Кіріспе Ісіңізге, еңбегіңізге, оқуыңызға нағыз адамгершілікпен қарасаңыз, сөз жоқ жеңіске жетесіз. Қаныш Сәтбаев Ертегі – қазақ халық ауыз әдебиеті ішінде атадан балаға мұра ретінде беріліп, ерте заманнан бастап, бүгінгі күнге дейін даму, өсу, толығу үстінде келе жатқан асыл мұра. Ертегі жас ұрпақты тәрбиелеумен қатар, олардың бойына ана тілінде ойлау және мәдениетті сөйлеуіне, сауатты жазу дағдыларына барынша мол әсерін тигізеді.

5 слайд
ІІ НЕГІЗГІ БӨЛІМ 2. 1 ЕРТЕГІ - ЕРЕКШЕ ЖАНР Ертегі – фольклордың негізгі жанрларының бірі. Оның мақсаты – тыңдаушыға ғибрат ұсынумен бірге эстетикалық ләззат беру. Ертегінің атқаратын қызметі кең: ол әрі тәрбиелік, әрі көркем-эстетикалық әдеби қазына . Ертегі адамның рухани азығы болған. Қазақ ертегілерінде хандық заманның шындығы, сол шақтағы әдеттер мен нанымдар, салт -дәстүрлер, тұрмыс кейпі көбірек көрініс тапқан.

6 слайд
Ертегі адамның рухани азығы болған. Қазақ ертегілерінде хандық заманның шындығы, сол шақтағы әдеттер мен нанымдар, салт-дәстүрлер, тұрмыс кейпі көбірек көрініс тапқан. Ертегілер жанрлық әрі сюжеттік құрамы жағынан әр алуан. Ол іштей бірнеше жанрға бөлінеді: 1) жануарлар туралы ертегілер; 2) қиял-ғажайып ертегілер, батырлық ертегілер; 3) хикаялық ертегілер, сатиралық ертегілер ;

7 слайд
 Ертегілердің өзіндік құрлысы, көркемдік ерекшеліктері бар. Қандай ертегіні алсақ та, ол белгілі бір сюжетке құрылады, оқиға желісінің басталуы, аяқталуы, өзіндік шешімі болады. Кейіпкерлер арасындағы қайшылықтар өрістей келе әділдік, үстемдік құрып, зұлымдық жеңіліс табумен аяқталады.Әсіресе адам өміріне байланысты іс- әрекеттер өткір сықақ- мысалмен бірігіп, бала сезімін селт еткізіп, күлкіге мәз етеді. байлығына ие болып, қызын алады.

8 слайд
Мысалы: Тазша бала туралы ертегідегі әке-шешесі жоқ, басы таз Тазша атанған баланың тапқырлықтары ханның ақылынан да асып кетеді. «Қырық өтірік» ертегісіндегі шындыққа келмейтін қиял ғажайып оқиғаларды қызықты етіп баяндау арқылы тазша бала ханның байлығына ие болып, қызын алады. Ертегіні тыңдаған балалар жағымсыз кейіпкердің жексұрын әркетінен бой тартып, жақсылыққа құмартады.

9 слайд
 Қиял – ғажайып ертегілер Ертедегі қиял – ғажайып ертегілерінің жағымды кейіпкерлері аңшы мергендер, мақташы – малшылар десек, олардың бәрі еңбек адамы болып суреттеледі. Бұларды халық ертегісі ақыл – айласы, асқан күші бар батыр етіп бейнелейді. Мысалы ретінде “Ер Төстік”, “Керқұла атты Кендебай”, “Күн астындағы Күнікей қыз” ертегілерін келтіруге болады. Оның кейіпкерлері жалғыз көзді дәу, мыстан, жеті басты жалмауыз, жезтырнақ, т. б.

10 слайд
 Тұрмыс-салт ертегілері Өмірде болған немесе болуға тиісті уақиғалар басты орын алады. Оның кейіпкерлері күнделікті өмірде кездесетін қарапайым адамдар болып келеді.Тұрмыс- салттан туған ертегілердің тақырыптары — үй іші, отбасы, жақсылық пен жамандық, ұрлық пен аярлық жайында болып келеді. Бұл ертегілерде халық өзінің отбасына деген көзқарасын білдіруді максат еткен. Жарасқан ынтымак, тату-тәттілік бар жерде, бірлік, ырыс бар дегенді білдіреді.

11 слайд
 АҢЫЗ ЕРТЕГІЛЕРІ Аңыз ертегілерінің ерекшелігі барлығы тарихта болған адамдар жайнан айтылған,халық шығарған көркем әңгіме. Ертегі мен аңыздардың түп-төркіні халықтың арман-қиялынан туған. Ерекше аңыз ертегінің адамы - Асанқайғы.

12 слайд
 2.2 ЕРТЕГІ ТЕРАПИЯ ӘДІСІН ҚОЛДАНУ Ертегімен терапия жүргізу – адамзат дамуындағы тәрбиелік психологияның ең бір көне әдістерінің бірі және қазіргі заманғы ғылыми тәжірибиесіндегі жаңа, жас әдістердің бірі болып табылады.Ертегі терапиясы тәрбие арқылы баланың көзқарасын бағдарлау және ішкі әлемінен хабардар болу тәсілдері. Ертегі терапиясы арқылы баланың санасын өздігінен кері нәрселерге қарсы тұрарлық күш беру шарт деген тәсілді ұсынады.

13 слайд
 «Мақта қыз бен мысық» ертегісіне талдау Ертегі өте тартымды, қызықты. Бұл ертегіде мақта қыздың досы мысық мақта қыздың тілін алмай қатығын төгеді де, оны қайтарып беру үшін көптеген адамдарға жолығып, көп қиыншылық көріп барып, қатықты төлей алады.Бұл жерде адамды әрбір іс қимылына жауап беруге, үйренуге қателік тәрбиелейді.

14 слайд