Ертегілер әлемі.

1 слайд
Ертегілер әлемі.

1 слайд

2 слайд
Жоба тақырыбы: «Балабақшада балалардың ойлау қабілетің дамыту жолында қолданатын сахналау жолы ол ертегілер әлемі».

2 слайд

3 слайд
Жоба өзектілігі: Бүгінгі таңда баланың қиялы мен ойлау негізі басты мәселе. Тәрбие барысында балалардың бойындағы адами құндылықтар басты орын алады. Сондықтан ертегі оқыту, оның негізгі идеясы арқылы балалардың шығармашылыққа жетелеу болып тұр. Достарымен көп бөлісетіндігі қуантады. Ұрпақ тәрбиесінде ең тиімді тәрбие құралы ретінде ертегілер тілі жеңіл, түсінуі оңай болғандықтан, ертегілердің балаларға отансүйгіштік, еңбексүйгіштік сияқты тәрбиелер беруде ғана емес, олардың тілін дамытуда да атқарар қызметінің маңызы өте зор.Алғашқы ертегілері де естерінде бар. Бұдан шығатан қорытынды ертегі балалардың тәрбиесіне, біліміне негіз болады деген ойға келдік.

3 слайд

4 слайд
Мақсаты: Балаларды топтастырып, бірге ертегіні сахналауға, рөлдерді орындауда икемділік, шынайлық, бірлесіп әрекет етуге үйрету, сөздік қорын, тіл байлығын дамыту.

4 слайд

5 слайд
Міндеттері: Топпен жұмыс жасауды, өзіне жүктелген міндеті толық атқаруды, бастаған істі төзімділікпен аяқтауды. Балалардың әлеуметті ортада бір-бірімен дұрыс қарым-қатынас жасаудың дағдыларын жетілдіру.

5 слайд

6 слайд
Күтілетін нәтиже: - Ертегі кейіпкерлерінің рөлін орындауға икемді болуды дамытып, өзінің жеке тілектестігін көрсетеді. Ертегі барысын үнемі өзгертіп, ауыстырып, мүмкіндігін қамтамасыз етіп отырады. Ойыншылардың арасында жолдастық қарым- қатынас қалыптастырады. Ертегіде бала шығармашылыққа еркіндік береді.

6 слайд

7 слайд
Жоба: Қысқа мерзімді топтастырылған 1-айлық жоба.

7 слайд

8 слайд
Жұмыс барысы үш кезеңнен тұрады: 1-Кіріспе 2-Негізгі 3-Қорытынды.

8 слайд

9 слайд
Жобаның қатысушылары: Тәрбиешілер мен балалар.

9 слайд

10 слайд
ІІ-Кезең Міндеті:Топтағы дамыту орталықтарын жобалық тақырып бойынша толықтыру. Тақырыбы Мақсаты 1.Кітап бұрышына ертегі туралы әдебиеттермен толықтыру. Ертегі туралы кітаптар жинақтау. Балалардың қызығушылығын арттыру. 2. «Шалқан» ертегісі бойынша буклет жасау Оригами бойынша ертегі кейіпкерлерін жасау 3«Ертегі туралы не білеміз?» альбом жинақ папкасы, суреттер жинақтау. Ертегілерд ің түрлерімен таныстыру.Суреттерінен әдемі альбом жинағын жасау. 4. Ертегілер туралы жұмбақ,өлең картатекаларын жинақтау. Ойлау қабілеттерін,тіл байлықтарын дамыту.

10 слайд

11 слайд
ІІІ-Кезең Міндеті:Қиын жағдайда бір-біріне көмекке келуге әзір болу біліктілігін жетілдіру. Тақырыбы Мақсаты 1. «Жақсылық жеңеді, жамандық сазайын тартады». Әңгіме. Ертегідегі жақсылық ереже түрінде емес, әділ сиқыршы мен күшті батырлар кейіпкерлері арқылы беріледі. Ертегі баланың көңіл күйі мен адамгершілік қасиеттерін дамытады. 2. «Түлкі» туралы тақпақ жаттау. Түлкімен таныстыру.Олардың қалай тіршілік ететіні туралы әңгімелеу. 3. «Менің сүйікті ертегім» сурет салу Өздерініңжақсыкөретін ертегі жайлыәңгімелеу.Олардыңсуретін салу. 4.«Сызба бойынша ертегі құрастыру. Тіл байлықтарын дамыту. 5. Серуен «Кітапхана –даналық мекені». Серуенде кітаптардың жиынтығын бақылау.Өз ойларымен бөлісуге үйрету. Қоғамдық орында өздерін дұрыс ұстауға тәрбиелеу. 6. «Кейіпкерлердің дене мүшесін тап» дид/ойын Кейіпкерлердің дене мүшелерін айыра білуге үйрету.

11 слайд

12 слайд
Гипотеза. Жобаны зерттей келе балалардың ойлау қабілеті балабақша жасынан басталады. -егер тәрбиешілер басшылықпен бірге жұмыс жасай отырса балалардың ойлау қабілеті арттады. -егер ұйымдастырылған ортада ертегілерді балабақшада көп қолданса. -егер ертегілерді жұмыстан тыс уақытта қолданса.

12 слайд

13 слайд
Ертегілер. Барлық елдің ауыз әдебиетінен мол орын алған және халықтың жазу-сызу өнері болмаған кезінде ауызша шығарған күрделі шығармасының бір түрі – ертегілер.

13 слайд

14 слайд
І-Кезең Міндеті: Міндеті: Балалардың кітап қарауға деген қызығушылығын арттыру. Ертегі туралы ойларын кеңейту. Тақырыбы Мақсаты 1. Ертегі туралы не білесің? әңгіме Ертегі туралы түсінікберу.Олардың шығу тарихы туралы әңгімелеу. 2.Д\ойын«Менің сүйікті кейіпкерім», «Қай кейіпкерге ұқсағың келеді?» Ертегі киіпкерлерінің қимыл қозғалысын сала білу 3. Ертегі суреттерін қарау. Кітап,журнал. Суреттегі ертегі атауын атап бір- бірінен ажырата білуге үйрету. 4.Ертегі кейіпкерлері туралы жұмбақтар,тақпақтар.Сурет бойынша Ойлау қабілеттерін, тіл байлықтарын дамыту. 5. Дидактикалық ойын« Бауырсақты түлкіден құтқарайық» Жануарлардың дене мүшелерін дұрыс таба білуге үйрету. Логикалық ойлау қабілетін дамыту.

14 слайд

15 слайд
Ертегі – ауыз әдебиетінің көлемді саласының бірі. Ертегілер – бірнеше ғасырлардың жемісі. Өз халқымыздың тарихын, тұрмыс- салтын, әдет-ғұрпын, нанымын, дүние танушылық көзқарастарды ертегілерден көреміз. Өйткені ертегі - өткендегі өмірдің елесі. Қазақтың тұрмыс-салтын кеңінен шолып, мол қамтыған ауыз әдебиетінің ең көлемді, бай түрі ертегілер болып саналады. Балалар өмірінде де алатын орны ерекше.

15 слайд

16 слайд
Ертегілер көбінесе қара сөз түрінде айтылады. Кейде өлең сөз түрінде де кездеседі. Бұған біз ертегілерді оқу барысында көз жеткіземіз. Ертегілердің, әдетте, бастаулары ұқсас: “Баяғы өткен заманда бір кемпір мен шал болыпты” немесе “Ерте-ерте, ертеде, ешкі құйрығы келтеде”, т.б. Басталады. Бұл – ертегінің өзіне тән кіріспесі, ерекшелігі болып табылады, ауыз әдебиетінің ешбір басқа түрі, жанры олай басталмайды. Ертегілер “Сөйтіп мұратына жетіпті” деп үнемі жақсылықпен аяқталады. Өйткені, ертегінің образдарынан біз халық арманын көреміз, ал арман тек қана жақсы болады.

16 слайд

17 слайд
Ертегілердің балалар тәрбиесіне беретін орны Ертегіден халықтың әр кездегі тұрмыс-тіршілігі, қоғамдық өмірі,ой-арманы, дүние танудағы түсінігі мен көзқарасы т көрініп отырады. Сондықтан да ертегілердің балалар өмірінде маңызы ерекше болып келеди. Қай ертегіні алсақ та балалардың қиялын дамытатын, жалпы балалар тілінде жазылатын тұрмыс салт жыры .

17 слайд

18 слайд

18 слайд

19 слайд
Ертегілердің құрылысы Қандай ертегіні алсақ та, ол белгілі бір сюжетке құрылады, өзінше басталуы, аяқталуы болады. Бұл балаларға тез ұғыну, оңай түрде жеткізілуіне, балаларды қызықтырып, ертегіні оқуға немесе тыңдауға шақырады. 1. “Ертек, ертек ерте екен, Ешкі жүні бөрте екен...” 2.“Ерте, ерте, ертеде ешкі құйрығы келтеде...” 3.“Ертеде бір бай болыпты, бір перзентке зар болыпты...” 4.“Бұрынғы өткен заманда...” 5.“Баяғы өткен заманда”

19 слайд

20 слайд
Ертегі Халық ауыз әдебиетінің көне мұрасы Тәрбиелік мәні бар Балалар тәрбиесінде орны ерекше Өзіндік түрлері бар Халықтың тұрмыс-тіршілігі бейнеленген

20 слайд

21 слайд
Қиял-ғажайып ертегілер Қиял-ғажайып ертегілерінің жағымды кейіпкерлері қарапайым адамдар болып отырады. Олар алдына қойған мақсатына жету үшін, табиғат сырын танып-білу, тұрмыс-тіршілік ету, жауларын жеңу үшін күреседі. Көптеген қиыншылықтарды басынан кешіре отырып, ақырында, мақсат- мұратына жетеді, біртіндеп табиғат сырын ұғына бастайды, қандай жаулары болса да талқандап жеңіп жүреді.Балалардың қиялын дамытады.

21 слайд

22 слайд
Хайуанаттар туралы ертегілер

22 слайд

23 слайд
Хайуанаттар туралы ертегілердің негізгі кейіпкерлері – хайуанаттар , жан-жануарлар мен түрлі аң-құстар. Олар ертегіде адамша сөйлеп, адамша өмір сүреді. Сол арқылы адам арсында болатын түрлі оқиғаларды көрсетіп, жаман қылықтарын әшкерелейді, еңбексүйгіштікті , батылдықты, балаларға әңгімелейді. Ертегілерде түлкі – айлакер, қу, сұм; арыстан – зорлықшыл, қиянатшыл, озбыр; қоян – қорқақ, қой – момын; қасқыр – зұлым, жауыз адамның мінезін білдіреді.

23 слайд

24 слайд
Тұрмыс-салт ертегілері Бұл топқа кіретін ертегілерді ескі заманнан бастап, соңғы кезге дейінгі халық өмірінің әр алуан жақтары қамтылады. Оларда халықтың қоғамдық өмірі, тұрмыс-тіршілігі, дүние танудағы көзқарасы, арман- мүддесі суреттеледі.

24 слайд

25 слайд
Шыншыл (тұрмыс-салт) ертегілерде – жағдай еш қиялсыз, жер бетінде , адам арасында болады. Адамдардың жаман-жақсы қасиеттерін, тапқырлық-аңқаулықтарын, т.б. қасиеттерін суреттейді. Сол арқылы балаға жаксы мен жаман қасиеттерді баяндайды.

25 слайд

26 слайд
Қазақ ертегілерінің ел арасынан жиналып, хатқа түсуі,баспа жүзіне шығуы ХІХ ғасырдың екінші жартысынан басталады. Зерттеушілер: Ш.Уалиханов, Г.Н.Потанин, В.В.Радлов, Ә.Диваев, Б.Даулыбаев,О.Әлжанов, Ж.Айманов, Б.Досымбеков, М.Ибрагимов.

26 слайд

27 слайд
Осы аталған адамдар сол кезде орынборда, Омбыда, Қазанда, Астрахань мен Ташкентте шығатын газет- журналдар бетінде қазақ ертегілерін үнемі жариялап отырады. Олар өздері жинаған ертегілерді не орысша, не қазақша бастырады, кейде бір тілде ғана шығарады. Ертегілерді қазақша шығаратын болса, онда қысқаша мазмұнын орысша аударады. “Дала уәлаяты” газетінде, “Торғай облыстық ведомосында”, “Ақмола облыстық ведомосында”, “Орынбор газетінде”, “Орынбор губерниялық ведомосында”, “Астрахань газетінде” үзбей басылып тұрады.

27 слайд

28 слайд
Театр ертегісі

28 слайд

29 слайд

29 слайд

30 слайд

30 слайд

31 слайд

31 слайд

32 слайд

32 слайд

33 слайд

33 слайд

34 слайд

34 слайд

35 слайд

35 слайд

36 слайд

36 слайд

37 слайд

37 слайд

38 слайд

38 слайд

39 слайд

39 слайд

40 слайд

40 слайд

41 слайд

41 слайд

42 слайд

42 слайд

43 слайд

43 слайд

44 слайд

44 слайд

45 слайд

45 слайд

46 слайд

46 слайд

47 слайд

47 слайд

48 слайд
Қорытынды Ертегіні тыңдай отыра біз кейіпкерлермен бірге қуанамыз, ренжиміз. Мысалға алсақ бұрынғы ауыз әдебиеті қиял ғажайып ертегілерде батырларды ержүрек ақылды парасатты етіп көрсетсе, жан – жануарлардың бейнесін әр түрлі образбен сомдап көрсеткен. Қазіргі таңда жаңа технология дамыған заманда балалардың қиялынан тек қана робот машиналар немесе тоботтар деген қиял ғана туады. Олай дейтін себебім телеарналардан көбінесе шетелдік ертегілер көрсетіліп тұр.Ал қазақ ертегілері – тәрбиенің айнымас көмекші құралы, олар бізге түсінікті тілде өмір туралы, қиын жағдайлардан шығу жолдарын көрсетеді. Ертегілерді оқи отыра, біз өзіміздің ішкі әлемімізді дамытып,шығармашылыққа машықтанамыз. Ертегілер өмір барысында тәртібімізді, қарым-қатынасымызды қалыптастырады,шыдамдыққа, қайсарлыққа, болашаққа міндеттер қойып, соған жетуге үйретеді. Қазақ ертегілері мейірімділікке, адалдыққа, әділеттілікке үйретеді. Жамандықтан, өтіріктен, зұлымдықтан аулақ болуға тәрбиелейді. Әрдайым татулық, бірлік, ынтымақ жеңетінін көрсетеді .

48 слайд

49 слайд

49 слайд