Фосфор және оның қосылыстары

1 слайд

1 слайд

2 слайд
Сабақтың тақырыбы: Фосфор және оның қосылыстары

2 слайд

3 слайд

3 слайд

4 слайд
. Үй тапсырмасын сұрау. « Он сұрақ» 1. Ауаның неше пайызын азот құрайды? (78) 2. Азот қышқылының тұзы қалай аталады? (нитраттар) 3. Аммиактың судағы ерітіндісі қалай аталады? (мүсәтір спирті) 4. NO - азоттың (ІІ) оксиді қандай жағдайда түзіледі? (атмосферада найзағай ойнағанда) 5. Аммиактың ерітіндісі халық арасында қалай аталады?(мүсәтір спирті) 6. “Азот“ деген атауды ұсынған ғалым? (А. Лавуазье) 7. Азот бөлме температурасында қандай элементпен әрекеттеседі?(тек литиймен) 8. “Азотты“ ашқан ғалым?(Резерфорд) 9. Азоттың сутекті қосылысы қалай аталады? (аммиак) 10. Азот қай жылы ашылды? (1772ж.)

4 слайд

5 слайд
«Сандар сөйлейді» 78 14 28 5 7 2 210 196 1, 25 1772

5 слайд

6 слайд
Білімге құмар,әр нәрсені білгісі кеп тұрады.Өз-өзіне сенімсіз,әр нәрсеге сенгіш болып келеді. Көшбасшылық қабілеті жоғары.Алдына қойған мақсатына жететін,басқарушылық қабілеті басым . Адамдармен көп қарым-қатынас жасағанды,тек жағымды атмосфераны ұнатады.Мейірімді,көбіне айналасындағы адамдардың пікіріне қосылып кетеді.

6 слайд

7 слайд
І топ . Фосфордың ашылу тарихы. ПЖ орны. таралуы.Химиялық қасиеттері. ІІ топ . Фосфор қосылыстарының табиғатта кездесуі, Алынуы және қолданылуы ІІІ топ . Фосфордың аллотропиялық өзгерістері. Қасиеттері. Биологиялық маңызы

7 слайд

8 слайд
• Фосфор (лат. Phosphorus), P – элементтердің периодтық жүйесінің V тобындағы хим. элемент . Бірнеше түрі бар: ақ Ф. – тығызд. 1,828 г/см3; балқу t – 44,14° С; қызыл Ф. – тығызд. 2,31 г/см3; балқу t – 593° С. • Химиялық элементтердің периодтық жүйесінде фосфор III периодта, V топтың негізгі топшасында орналасқан. Салыстырмалы атомдық массасы 31, реттік нөмірі (ядро заряды) 15.

8 слайд

9 слайд
Фосфордың атом құрылысы Периодтық жүйедегі орны ТОП Период -3, 0, +3, +5 тотығу дәрежесі тән орын 1669 жыл неміс алхимигі Бранд ашқан

9 слайд

10 слайд
Жер бетінде Фосфат - Ca 3 (PO 4 ) 2 Апатит - Ca 3 (PO 4 ) 2 *CaF 2 Адам организмінде Сүйекте –600г Жүйкеде -5г Жануарларда Сүт, ми Өсімдіктерде Дәнінде Фосфатқа құм мен кокс қосып қыздыру Ca 3 (PO 4 ) 2 +C+SiO 2 = P 4 +CaSiO 3 + CO 2 Кендері Жамбыл обл Қаратау Ақтөбе обл Шиелісай Зауыттары Ақтөбе, Тараз, ШымкентЖер бетінде Фосфат - Ca 3 (PO 4 ) 2 Апатит - Ca 3 (PO 4 ) 2 *CaF 2 Адам организмінде Сүйекте –600г Жүйкеде -5г Жануарларда Сүт, ми Өсімдіктерде Дәнінде Кендері Жамбыл обл Қаратау Ақтөбе обл Шиелісай Зауыттары Ақтөбе, Тараз, Шымкент

10 слайд

11 слайд

11 слайд

12 слайд
Ақ түсті кристалл зат ρ = 1,83г/см 3 Қараңғыда жарқырайды Кәдімгі жағдайда тотығады От алғыш, су астында сақтайды Суда ерімейді, CS 2 ериді Өте қауіпті, улы t қай = 280 ° С, t б = 44 ° С Аморфты зат ρ = 2,20г/см 3 Қараңғыда жарқырамайды 260 ° С-та тотығады Отқа қауіпті емес, қыздырғанда от алады Судада, CS 2 де ерімейді Улы емес t б = 400 ° С Қара түсті, металдық жылтыры бар, кристалл зат Сирек кездеседіt t

12 слайд

13 слайд
Сүйекке беріктілік береді Зат алмасуды реттейді Зиянкес кемірушілермен күресуде Zn 3 P 2 Шырпы (қызыл) өндірісінде Пиротехникада Фосфор қышқылын өндіуде Дәрі-дәрмек өндірісінде Тыңайтқыштар алуда

13 слайд

14 слайд

14 слайд

15 слайд
Бекіту сұрақтары 1.Фосфор,Фосфор (V ) оксиді,фосфор қышқылындағы фосфордың тотығу дәрежесі 2.Фосфиннің формуласы,тоығу дәрежесі,физикалық қасиеті (РН 3, -3,түссіз исібар өте улы зат) 3.Фосфордың қандай түр өзгерістері бар? (Ақ,қызыл қара фосфор ) 4.Кемірушілерге қарсы қолданатын мырыш,алюминий фосфидтерінің теңдеулерін жаз Zn 3 P 2 , AL P 5.Фосфордың мына тұздарын ата: Мg 3 (PO 4 ) 2, ВаНРО 4, Мg(Н 2 PO 4 ) 2, Nа 2 НРО 4 К 2 NaРО 4 , КН 2 РО 4 6.Азот пен фосфордың ұқсастығы айырмашылығын сипатта (бос күйінде кездеспейді, Фосфин улы тез тотығып кетеді 7.Фосфор қышқылы азот және күкірт қышқылымен қандай ерекшелігі бар ? (қатты,ұшпайтын,мөлдір кристалл зат,суда нашар ериді) НN О 3 –(тұншықтырғыш иісті ылғалды тез сіңіреді ) H 2 SO 4 – (Май тәрізді ауыр сұйықтық,сумен бұрқырап қайнайды )

15 слайд

16 слайд

16 слайд

17 слайд
Мен туралы аңыз көп.Ақша жасайды,алтын деген түк емес дейді, талайды ақшамен жарылқады дейді,сенбесеңіздер. Мен-Ақбаймын,Қарабаймын және Қазбек деген сыңарларым бар.Үшеуіміз егіз болғанымызбен түріміз де ұқсамайды. Мәселен,менің мінезім нашар,қызбалаумын,тез тұтанып шыға келемін.Өзім улы заттар қоймасында жұмыс істеймін. Екі ағам маған қарағанда момындау. Қарабай әскери адам, түтінін бұрқыратып темекі шегеді де жүреді. Қазбек-сіріңке зауытының директоры. Менің басқа ағайындарым ауыл шаруашылығында маңызды жұмыстар атқарады.Мен және менің туыстарым кім? (ақ,қызыл,қара фосфор )

17 слайд

18 слайд

18 слайд

19 слайд
Үйге тапсырма: 20 Фосфор және оның қосылыстары №8,9 жаттығулар

19 слайд