Ғылыми жоба: Балаларды арбаған ойыншықтардың зияны

1 слайд
ТАҚЫРЫБЫ: «БАЛАЛАРДЫ АРБАҒАН ОЙЫНШЫҚТАРДЫҢ ЗИЯНЫ» Мекеме атауы Ғ ы л ы м и ж о б а н ы қо р ғ а у ш ы : Ж о б а ж е т е к ш і с і :

1 слайд

2 слайд
•Зерттеу мақсаты: •Ойыншықтардың шығу тарихымен таныса отырып, балалардың денсаулығына ойыншықтардың қандай әсер тигізетінін анықтау. Ата-ананың ойыншық сатып алуда сауатылығын арттыру. •Зерттеу өзектілігі: * Ойыншықтардың маңыздылығын ашу.; * Ойыншықтардың тарихымен танысу; * Сүйікті ойыншақтарымызды сараптамадан өткізу; * Қазақстанда ойыншық индустриясын дамытудың қажеттілігін айқындау;

2 слайд

3 слайд
•Әр отбасының бақыты – балалар. Балалар үшін ойыншықтардың маңызы зор. Ойыншықтар балдырғандардың дүниетанымын қалыптастырып, қабілетін шыңдауға көмектеседі. Десек те, кей уақытта сол ойыншықтардың бүлдіршіндерге кесірін тигізетін сәттері де кездесіп жатады. Жас ұрпақтың келешегіне алаңдайтын кез келген мемлекет мұндай жағдайға бейжай қарамайтыны сөзсіз. •Бір өкініштісі, қазақ балаларына ермек болар ұлттық ойыншықтарымыз көп емес. Бүлдіршіндеріміз түр-сипаты түсініксіз Шрек, Бэтмен, Спанч Боб, Өрмекші-адам, вампир-қанішерлер, түрлі роботтарды жандарына серік етуде. Мұндай шетелдік мультфильмдердің кейіпкерлері ұрпақ санасын улап қана қоймай, баланың ұлтжанды, адамгершілігі мол азамат болып ер жетуіне кедергі болады. Ал бұған тосқауыл қоятын ата-аналар да тым бейқам. Ойыншық тәрбиенің бастауы болса да, үлкендер оны баланы жұбату мен алдап, көңілін аулаудың құралы ретінде пайдаланып, «ойыншық қой» деп немқұрайлы қарауын жалғастырып келеді. Қазақ баласына қазақи ойыншықтың қажетті екендігін түсінетін уақыт әлдеқашан жеткен.

3 слайд

4 слайд
•Ересектер балаларға қажетсіз ойыншықтарды әперуге құштар. Бірақ та оның негізі химиялық өндірістің қалдықтарынан жасалынатындықтан баланың миын зақымдап, көру қабілетін төмендетіп, кемтарлыққа ұшырататынынан көп жағдайда хабарсыз. •Психологтар балалар арасында трендке айналған поп-ит және симпл-димпл сынды ойыншықтардың қауіпті екенін айтты. Осы ойыншықтардың кесірінен оқушыларды зиянды әдеттер пайда болуы мүмкін. Себебі интернет-дүкендерде бұл ойыншықты аутизммен ауратын балаларға арналған сенсорлық ойыншық деп жазылған. Ал оның сапасыз материалдан жасалған арзан түрлері баланың жүйкесіне ғана емес денсаулығынада да зиянын тиізуі мүмкін. Менің осы уақытқа дейін бақылауым бойынша расында да осы ойыншықтардың балаларға қатты әсер ететінін көрдім.

4 слайд

5 слайд
•Мына суретте Айдос поп-итпен ойнап отыр. •Ал мына сурет поп-ит ойнап болғаннан кейінгі жағдайы. •Байқағанымдай баланың ойыншыққа әуестігі мен қоса ашу ызаға толы болып кететіні көрінеді.

5 слайд

6 слайд
•Екінші күні Аружанға қонжық ойнап отыр. •Ал мына сурет Хаги-ваги ойнап болғаннан кейінгі жағдайы. •Байқағанымдай баланың ойыншыққа әуестігі мен қоса ашу ызаға толы болып кететіні көрінеді.

6 слайд

7 слайд
•Хаги-Ваги мен Киси-Миси ютуб желісіндегі аталмыш роликтер пен компьютерлік ойынның кейіпкерлері. Түрі ұсқынсыз. Тістері ырсиып, денесін түк басқан. Бұл ойыншықтар баланың психологиясына кері әсер беретіні айдан анық. Бұндай ойыншықтар арқылы балалар соларға қарап, солардың мимикаларын, солардың эмоцияларын қайталайды. Сол себептенде көп жағдайларда қабағы түйіліп жүру сол ойыншықтардың әсерінен әбден болуы мүмкін.

7 слайд

8 слайд
•Қазақстанда тұңғыш рет ұлттық киімде, қазақ тілінде сөйлеп, ән айтатын, би билей алатын әлемдік қуыршақтардан сапасы кем болмайтын жұмсақ ойыншықтар мен «Қарақат» атты қазақ қызы бейнесіндегі қуыршақтар шығарылуда. Қуыршақтар тек амандасып, ән салып қана қоймай, домбырада күмбірлетіп күй тарта да алады. Тіпті қазақтың әнұранын орындайтындар бар.«Бал-Бала 7» компаниясы VII қысқы Азия ойындарына дайындық аясында қазақстандық нарыққа Азиада рәмізіне айналған ойыншық - барысты Bal-Bala сауда белгісімен шығарды. Әнұранды орындайтын, қазақтың ұлттық киімін киген де осы қар барыстары. Олардың ішінде Азиада-2011 қатысушыларын құттықтап, «Сарыарқа» күйін күмбірлете жөнелетіндері де бар. Жалпы айтқанда, Алматыдағы қуыршақ жинау цехы ойыншықтың 17 түрін шығарады.

8 слайд

9 слайд
ЗЕРТТЕУШІЛІК БӨЛІМІ

9 слайд

10 слайд
•Қорыта айтқанда: Қазақтың баласы тамырынан қол үзіп қалмасын десек, ұлттық нақыштағы, бүлдіршіндерді қызықтыра білетін, бір көргенде елітіп әкететін ойыншықтарды, мультфильмдерді түсіру керек. Өскелең ұрпақтың қоғамның толыққанды, парасатты тұлға болып қалыптасуына оның қолындағы ойыншықтары мен көгілдір экранның тигізетін әсері мол. Ойыншықтар баланың мінез-құлқын, жас ерекшелігін ғана көрсетпейді, сонымен қатар болашақта жеке тұлға болып қалыптасуына психологиялық рөл атқаратындығы дәлелденді.

10 слайд