Ғылыми жоба "Құрманың пайдасы"

1 слайд
Құрманың пайдасы

2 слайд
Мақсаты: Құрманың адам денсаулығына пайдасын, дәрілік жемістің тіршілік көзі, өзегі екенін білу, дәрі-дәрмек, тамақ жасау туралы мың бір қасиетін үйрену, зерттеу жүргізу.

3 слайд
Міндеті: Құрманың емдік қасиетін зерттеу; Қалай өсіп-жетілуін , құрамындағы заттарды анықтау; Күнделікте тұрмыста емдік ретінде қолданып, сан алуан шипалы дәрі-дәрмек, тамақтар дайындау әдістері туралы мәліметтерді жинау арқылы, өсіріп, жасалған өнімдерді сатылымға шығару жолын қарастыру;

4 слайд
Өзектілігі: Құрма жемісін білгенімізбен оның адам амғзасына емдік қасиетін, қандай ауруларға ем екенін біле бермейміз.

5 слайд
Зерттеу әдісі: Мәліметтер жинау, өңдеу; -Ақпараттарды іздеу, кітапханамен жұмыс жасау; -Ғылыми әдебиеттердегі анықтамалармен танысу; - Талдау , зерттеу, қорытынды жасау; - Сұрақ-жауап;

6 слайд
Болжам: Егер біз құрманың адам ағзасына емдік қасиеттерін зерттей отырып, дәрілік жемістерді пайдаланып денсаулықты сақтауға, отбасының қаражатын үнемдеуге, табиғат байлығын қорғауға, емдік қасиеттерін, көкөністен жасалатын қайнатпаларын дайындауды үйренсек, жанға шипа, ерекше дауа болары сөзсіз екендігін білеміз;

7 слайд
Күтілетін нәтиже: Құрманың адам денсаулығына емдік қасиеттерін анықтай отырып, болашақта осындай емдік қасиеті мол жемістерді өсіріп бапбау, күтімге, алу, оның емдік қасиетін басқаларға ұғындыру, түсіндірме жұмыстарын жүргізу, дәрі-дәрмек, косметикалық күтім жасау жолын, қолдану тәсілін үйреніп әрбір отбасы саламатты өмір салтын қалыптастыруда, қаражатын үнемдеулеріне тиімді қолдана білер еді.

8 слайд
І. Кіріспе Мен құрма жобасын таңдап алған себебім, ауылда тұратын әжем мен атамның үнемі құрма жейтінін көретінмін. Әжемнен құрманыың қандай пайдасы бар, деп сұрадым. Балам оның адам денсаулығына пайдасы көп. Сондықтан көбірек құрманы жеу керек, дәрілік ретінде де қолдану маңызды деді. Сол кезден бастап менің құрма туралы зерттеуге деген қызығушылығым пайда болды. Құрманың қандай ауруларға ем екенін, қандай сусын немесе тосап жасауға болатынын, қалай қолданатыны туралы мәліметтер іздей бастадым. Атамнан, әжемнен, ауыл дәрігерінен сұрадым. Ғаламтор желісінен мәліметтер алдым. Мектеп кітапханасына барып біраз мәліметтермен қанық болдым. Міне осы зерттеулерімнің барысында мынадай тәжірибелерге қол жеткіздім.

9 слайд
ІІ.Негізгі бөлім ІІ.1.Құрма туралы жалпы мағлұмат Тік шаншылып, 24 метр биіктікте, көбіне ыстық климатты аймақтарда өсетін құрма пальмасы. Құрма өсіру шаруашылығымен айналысатын араб елдеріне негізінен: Сауд Арабстан, Ирак, Алжир, Мысыр, Судан мемлекеттері жатады. Аталық және аналық болып бөлінетін құрма ағашы ескі жапырақтарының түбімен бүртіктеліп, өріліп өседі. Ерекше көрік беріп тұрған төбе жағындағы әдемі шашақты жапырақтарының ұзындығы 5 метрге дейін жетеді. Отырғызғаннан 4-5 жылдан кейін барып жеміс бере бастайды. Салмағы 8 кг- ға дейін жететін бір шоғырына мыңнан аса жеміс бітеді. Әр ағашынан 40-80 кг жеміс алуға болады. Шамамен 150 жылға дейін өмір сүреді. Құрма пальмасы – жер бетіндегі ең қасиетті, игілігі мол, пайдасы орасан зор ағаштардың бірегейі. Құрманы Пайғамбарымыз (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) мұсылманға ұқсатқан. Себебі, шын мұсылман қарапайым болғанымен айналасына пайдалы келеді емес пе? Құрма да сол секілді: жапырағы түспейді, жеміс беруін үзбейді. Иә, құрма – Алла мейірімінің ғажап бір көрінісі, адамзатқа сый етілген мәртебелі жеміс. Құрма – жеміс атаулының мырзасы: әрі тағам, әрі дәрі, әрі шырын, әрі қуат көзі... Алла Елшісінің (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын): «Құрманың жартысымен болса да садақа беріп, тозақтан сақтаныңдар» (Бұхари, Муслим) деген хадисін естігенімізде, аз мөлшерде болса да садақа берудің қаншалықты маңызды екенін ұғынамыз .

10 слайд
ІІ.2. Құрманың түрлері Құрманың 3 түрлері бар. Олар мыналар: Әжуа құрмасы, Бәрани құрмасы, аманат құрмасы, Әжуа құрмасы . Ардақты Пайғамбарымыз (с.а.у) былай дейді: «Әжуа  жәннат жемісі. Ол улануға қарсы». Бұны бүгін  күніміздегі медицина ғылымы да дәлелдеп отыр. Тағы бір хадис шәрифте:  «Кімде- кім аш қарынға  күніге жеті әжуа құрмасын жесе, сол күні кешке дейін сиқыр мен уланудан құтылады, ал егер кешқұрым  жеті  әжуа құрмасын жесе таң атқанға дейін сиқыр мен уланудан құтылады», –  деген (Муслим). Бірде саңлақ сахабалардың бірі Саъд бин Әбууаққас (р.а) Меккеде  қатты науқастанып қалады. Пайғамбарымыз  (с.а.у) хал-жағдайын сұрай барып: «Сен жүрек ауруына шалдығыпсың»,– деп, Харис есімді дәрігерді шақыруды бұйырып, оған әжуа құрмасының жетеуін сүйегімен бірге сүт немесе майға араластырып қою күйінде жегізуін әмір еткен (Әбу Дәуід). Осыдан кейін Саъд бин Әбууаққас (р.а)  жазылған екен. Бұдан байқағанымыздай  әжуа құрмасының жүрекке де ем екенін көруге болады.

11 слайд
ІІІ.Зерттеу бөлімі ІІІ.1.Құрманың құрамындағы дәрумендер Құрманың құрамында натрий, калий, магний, кальций, темір, фосфат секілді минералдарға өте бай. Құрманың бірнеше ғана кішкентай үзімінің өзінде, қандай да бір тола шөлмек сусынды құнарландыра алатындай жоғары деңгейде темір мен кальций бар... Құрманың  медициналық тұрғыдан пайдалары

12 слайд
Құрманың құрамындағы заттар Нартий Калий магний Кальций Темір Фосфат қант Су белок Эфир майы мырыш Кобальт Фосфор Күкірт Бор алюминий кадмий тиамин, ниацин рибофлавин фолацин пиридоксин К дәрумені фтор Селен пектин аминоқышқылдары Фтор

13 слайд
Фтор тістерді тісжегіден қорғаса, тағамдық талшықтар мен селен иммунитетті көтеріп, қатерлі ісік пен жүрек-тамыр ауруларының алдын алса, калий сол жүрек пен қан-тамыр ауруларында көмектеседі. Құрма суық тигенде (әсіресе ағзаның шамадан тыс әлсізденген жағдайда) көмектеседі; еркектік қауқарды көбейтеді; сарыуайым кезінде, ағзаның әлсізденуінде, созылмалы шаршау кезінде жәрдем береді; бауырды, бүйректі және жүйке жүйесін бекітеді; ішектегі пайдалы бактериялардың өсуін қамтамасыз етеді; қанды нәрлендіріп, ағзаға аурутудырғыш микробтарға қарсы тұруға көмектеседі және қышқылды теңгерімді қолдап тұрады.

14 слайд
Дәрумендер мынадай қасиетке ие:  Протеин, май, көмір суын (углевод) – үшеуін қатар қамтитын бірден бір жеміс.  Жас құрма теріге оң ықпал етеді, жүктілік пен күнге күюден түскен дақтарды кетіреді;  Құрамындағы темір қан аздыққа пайдалы;  B1, B2 дәрумендерінің қатар кездесуі бауырды сауықтырады;  Тамақ ауруына, жөтелге пайдалы;  Қатерлі ісіктен (рак) сақтайды, жүрек қан тамырларына таптырмайтын ем;  Құрамында фосфор мен калцийдің молдығы сүйек ауруларынан қорғайды;  Жүйке жүйесінің шаршауын басады;  Мидың жұмыс істеу қабілетін күшейтеді;  Ас қорытуға пайдалы;  Тойымдылық қасиеті өте жоғары.  Балғын құрманың бойында 60-65 пайыз (кепкен құрмада 75-80%) қант болғанына қарамастан, адамды семіртпейді.  Жеңіл босануға септігін тигізеді.

15 слайд
ІІІ.2.Адам мен құрманың ұқсастығы 1. Адам секілді құрма ағаштарының да орташа жасы 60-70 жыл. Ал ең ұзақ ғұмырлысы 100-110 жыл. 2. Адам секілді құрма ағашының ең жемісті кезі 15-45 жас аралығында болады. 60 жастан кейін жеміс бермейді. 3. Құрма ағаштары да адам секілді аталық-аналық болып бөлінеді. Адам шашы тәрізді аталығының жапырағы тік және қысқа болса, аналық құрманың жапырағы ұзын және төмен қарай жайылып өседі. 4. Олар өзге өсімдіктер секілді тозаңдау жолы арқылы емес, ұрықтандыру арқылы көбейеді. Аталығының ұрығын алып, аналығына салып, қолдан ұрықтандырылады екен. 5. Жас ағаш ананың құрсағы секілді бүйірінен томпайым өсіп шығады. Белгілі бір уақыттан кейін ол аналық құрма ағашының бүйірінен бөліп алынады да, жақын жерге отырғызылады. Егер анасынан алыс жерге отырғызылса, өліп қалады. 6. Адам басы секілді құрма ағашының да жоғарғы жағында "жумра" атты домалақ басқару жүйесі орналасқан. Басқа ағаштардың жоғарғы жағын кесіп алып тастасаңыз, жанынан бұтағын жайып, өсіп кете береді. Ал құрма ағашы олай емес. "Жұмрасын" кесіп тастасыңыз, ағаш қурап кетеді. Яғни, өліп қалады. 7. Адам сусыз өмір сүре алмайды. Құрма ағашы да басқа ағаштарға қарағанда суды көбірек қажет ететін өсімдік. Ағашты күніне суарып тұру қажет екен. Күніне 3 құрма жеудің пайдасы Құрма құрамында калий мөлшері өте көп. Ол жүректің қалыпты жұмыс істеуін қамтамасыз етеді. Бұл өз кезегінде жүрек аурулары мен талмасының алдын алады.

16 слайд
Құрмалар бауырды токсиндерден тазалауға көмектеседі. Сондай-ақ цирроздың пайда болу қатерін төмендетеді. Бауыр фиброзы симптомдарын жеңілдетеді. Құрмалар көз жанарының көру қабілетін жақсартуға қабілетті (тіпті сәбізден де пайдалы). Себебі құрамында А дәруменінің мөлшері көп. Егер өзіңізді сергек әрі қуатты сезінгіңіз келсе құрма жеп тұрыңыз. Бар болғаны 3 құрма жесеңіз бір күнге жетерлік энергия аласыз. Құрма — бұл асқазан функциясы бұзылған кезде ас қорытуға таптырмас өнім. Оны асқазан-ішек жолының аурулары, тіпті асқазан обасының (рак) профилактикасы үшін пайдалану қажет. Шаш сынғыш болса, тері құрғаса, әжім ерте пайда болса құрма жеу қажет. Оны косметикалық маскалар құрамына қосуға болады.

17 слайд
ІІІ.4.Құрманың емдік қасиеті.    Құрма онкологиялық ауруларда, туберкулезді емдеу кезінде және ми қызметін жақсарту мақсатында қолданылады. Арықтағысы келіп, алайда тәттіден бас тарта алмай жүрген адамдар конфеттің орнына құрма қолданса болады, себебі олардың тәттіге қарағанда нәрлілігі аз. Ғалымдардың зерттеуі бойынша, 10 түйір құрма адамға магнийдің, мыстың және күкірттің тәуліктік мөлшерін қамтамасыз етеді. Бұл жемісті шикі түрінде де, кептірілген түрінде де жей беруге болады. Құрмадан салаттар, нәрсу (компот), десерт, тіпті бал да дайындайды. Құрма пальмасының жемістері гипертониктерге (қан қысымы көтеріңкі адамдар) аса пайдалы, себебі қан тамырының тарылуын баяулатады. Құрма Алланың қалауымен күш-қуатты көбейтіп, тонусты арттырады; көптеген кеселдерде көмектеседі; әсіресе экологиясы нашар аудандарда тұратын адамдарға жеуге кеңес беріледі. Аш қарынға желінсе ішектегі құрттарды өлтіреді. Құрма бауырды қуаттандырады, асқазанды тазалайды, әлсіз бүйректі күштендіреді. Құрманы сүт араластырып қалампыр қосып ішсе, өкпенің қабынуы (Бронхит) сияқты тыныс жолдарына шипа. Құрманың құрамында танин көп болғандықтан дене жарақаттарын тез жазады. Адамды арықтатады, егер күрішпен бірге пісірсе семіртеді.

18 слайд
Құрамында А Е Б дәруме н деріне де бай, алмадағы темірдің екі есесі құрмада табылады. Сол себепті қан аз болған (гемоглобин) кісіге көп жеуіне кеңес беріледі. Жаңа босанған ана үшін таптырмас жеміс, өйткені ана сүтін көбейтеді. Сондай-ақ рак ауруына қарсы пайдалы, құрамында микроп атаулы жоқ бірден-бір жеміс. Құрма сүйектерін үгітіп кофе қып қайнатып ішсе, жүйке жүйесін тыныштандырып демалдырады. Сонымен қатар беттегі түрлі дақтарды (босанғаннан кейін әйелдерде болатын және күнге күйгеннен қалған дақтарды кетіріп бет пішінін қаз қалпында сақтап, әжімнің тез түсуінен қорғайды. Сонымен қоса Құрманы жатардан алдын жесе сал ауруына қарсы өте пайдалы. Күнімізде медицина құрманы бір күнде ең  көп дегенде бесеуін жеуге кеңес береді.

19 слайд
Құрманың адам ағзасына пайдасы Бүйрек Өт Бауыр Жүрек-қан тамырына асқазан-ішек жолдарына Бронхит Несеп жолдарына Рак ауруына Қан аздыққа Жүйке жүйе Онкологиялық Сүйек ауруы Ми жұмысына Тамақ ауруы Жөтелге

20 слайд
6-7 құрманы бөлшектеп, бір кесе суға салып, бірнеше сағат тұрған соң суын сүзіп алып, күніне екі мәрте ысытып ішіп отырса, екі апта көлемінде бүйректегі тасты да түсіреді. Құрма – қатерлі ісік (рак) ауруына қарсы заттарға бай Әсіресе, құрманың магнийге өте бай болуы, оны барлық өзге пайдалы тағамдар мен жемістердің ең алдынғы қатарына шығарған. Магнийдің маңызды болуының мәні мынада: ол адам ағзасында аса қатерлі рак ауруының пайда болуына тосқауыл қояды. Осы себепті де құрманы тағам ретінде үнемі қолданушы аймақ тұрғындары мұндай аса қауіпті дерттің барын білмейді... Құрманың құрамдас бөлігін 15-ке жуық тұз және минералды заттар: мыс, темір, магний, мырыш, марганец, фосфор, натрий, алюминий, кадмий, кобальт, күкірт, бор т.б. құрайды. Жемістің құрамында: алмада, бананда, апельсинде жоқ 23 аминқышқылдары бар. Құрамында: А, В 1,  В 2,  В 3, В 6,  PP дәрумендері бар. Сондай-ақ, құрма құрамындағы пектин мен тағамдық талшықтар ішектің жиырылу қызметін күшейтіп, рак ауруларының алдын алады. Құрмада холестерин жоқ, ал оның құрамына кіретін фтор мен селен элементтері тістің саулығын нығайтып, жүрек-тамыр ауруларыны...