ЖАСӨСПІРІМДЕРДІҢ - ПСИХИКАЛЫҚ- ДЕНСАУЛЫҒЫ

1 слайд
ЖАСӨСПІРІМДЕРДІҢ ПСИХИКАЛЫҚ ДЕНСАУЛЫҒЫ

1 слайд

2 слайд
КУРСТЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ пересмотреть данный слайд по результатам ревизии и дополнения клин случаями 1 - КҮН • Жасөспірімдердің психикалық денсаулығы • Жасөспірімдердің суицидалдық мінез-құлқы • Суицидтің қауіп- қатер факторлары • Суицидтің қорғаушы факторлары • Жобаға шолу 2 - КҮН • Алдыңғы сабақты бекіту • “ Жоғары қауіп-қатер” тобын анықтау • Жартылай құрылымдалған сұхбат жүргізу • Бағдарламаны ата-аналарға ұсыну және ақпараттық келісімін алу • «Жасөспірімдердің хабардарлығын арттыру бағдарламасы» 3- КҮН • Алдыңғы сабақты бекіту • «Суицид вахтерларын» оқыту • Клиникалық жағдаяттарды талдау • Сұрақтар мен талқылаулар

2 слайд

3 слайд
ЖАСӨСПІРІМДІК КЕЗЕҢ • Балалық шақтан кейін басталатын және жыныстық жетілуге дейін жалғасатын, 10 жастан бастап 19 жас аралығындағы, адамның есею және даму кезеңі • Ол бүкіл өмір бойындағы ең маңызды ауысу кезеңдерінің бірі болып саналады • Бұл кезең білімдер мен дағдыларды кеңейтіп , сондай-ақ эмоция лар мен өзара қарым-қатынастарды басқаруды үйреніп, жастық кезеңмен рақаттанып, ересек адамның рөлін қабылдау үшін маңызды болатын қасиеттер мен қабілеттерге ие болу үшін қажетті уақыт (ДДҰ, әлем жасөспірімдерінің денсаулығы: Екінші онжылдықтағы екінші мүмкіндік) 3

3 слайд

4 слайд
ЖАСӨСПІРІМДІК КЕЗЕҢНІҢ НЕГІЗГІ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ МІНДЕТТЕРІ ҚАНДАЙ ? 4 Ерекшелену : тұлға болып дамып, тәуелсіздікке ұмтылады  Бейімделу : лайықты серіктес достар тауып, қатарластарының мойындағанын қалайды  Сәйкестену : өзіне деген сенімділікті дамытып, алға қойған мақсаттарға қол жеткізу тәсілдерін табады  Бекіту : белгілі-бір мақсаттарға, қызмет түрлеріне және сенімдерге қол жеткізу үшін жауапкершілік алу

4 слайд

5 слайд
Ж асөспірімдік кезең және қауіпті мінез-құлық стильдері 5Мұндай мінез-құлық стилдері, әдетте, бір-бірімен байланысты болады, ол балалық және жасөспірімдік шақта пайда болып, улкейген жаста күшейе түседі. ( Балалардың қауіпті мінез-құлықтарына шолу – Америка Құрама Штаттары, 2013 )Бай аусызда жасал ан қ ғ жара аттар мен зорлы а қ ққ ы пал ететін мінез- лы қ құ қ стильдері Темекі шегу Алкогольді ж не бас а ә қ есірткілерді олдану қ алаусыз ж ктілікті ж не Қ ү ң ә жынысты атынас қ қ ар ылы берілетін қ ауруларды туындауына ң ы пал ететін сексуалды қ қ мінез- лы құ қ Д рыс тама танбау ұ қ Физикалы рекетсіздік қ ә

5 слайд

6 слайд
6ҚА У ІПТІҢ ПСИХО- ӘЛЕУМЕТТІК ФАКТОРЛАРЫ Өткір сезімдер іздеу Ырықсыздық Төмен эмоционалдық тұрақтылық Отбасының құрамы мен функцияларыАта-ана бақылауыҚатарластар Бұқаралық ақпарат құралдары

6 слайд

7 слайд
ЖАСӨСПІРІМДЕРДЕГІ ПСИХИКАЛЫҚ БҰЗЫЛУЛАР • Бүкіл әлемдегі балалар мен жасөспірімдердің 10-20% психикалық бұзылуларға шалдыққыш • Барлық психикалық бұзылулардың жартысы 14 жаста, ал олардың төрттен үш бөлігі – 25 жасқа қарай басталады • Психикалық аман-саулық, жақсы өмір сапасы үшін негіз болатын фактор болып саналады: бақытты және өз-өздеріне сенімді жасөспірімдер, көбінесе, ұлттың денсаулығы мен аман-саулығына үлесін қосатын, бақытты және өздеріне сенімді ересектер болып өседі (ДДҰ - Жасөспірімдердің психикалық денсаулығы: үкіметтік емес ұйымдардың және өзге де халықаралық ұйымдардың әрекет жоспары)

7 слайд

8 слайд
Депрессия Тэпер және басқалары , 2012 • Эпидемиология: – 12 ай ішіндегі орташа таралғандық – орташа және кейінгі жасөспірімдік кезде, 4- 5%- бен бағаланады – Жыныстық жетілуден кейін, жасөспірімдер арасындағы депрессия жағдайларының басым көпшілігі әйел жынысының өкілдерінде елеулі басымдылықпен байқалады (шамамен2:1) • Депрессия жасөспірімдерде, ересектердегімен салыстырғанда көбінесе білінбей қалады: – жасөспірімдердегі ашық байқалатын ашуланшақтық , көңіл- күй тұрақсыздығы және тез алмасатын нышандар – Негізгі білдіретін шағымдары мыналар болуы мүмкін: түсініксіз физикалық нышандар, тамақтану тәртібінің бұзылуы, мазасыздану, мектепке барудан бас тарту, оқу үлгерімінің төмендеуі, есірткі заттарын пайдалану немесе мінез- құлықпен болатын проблемалар

8 слайд

9 слайд
ҚОРҚЫНЫШ/ ҚОРҚЫНЫШ КҮЙЛЕРІ • Эпидемиология: – 12 ай бойы басымдылықта болуы, 5.6 - 18.1% -бен бағаланады – Алғашқы нышандардың байқалуы ерте жастық шақ кезінде жиі болады, ал бұзылудың ағымы әдетте созылмалы және рецидивтік сипатта болады • Клиникалық нәтижелер: – іс-әрекеттің бірқатар салаларының, соның ішінде оқу үлгерімінің , әлеуметтік өзара әрекеттестіктің, өз-өзіне сенімділіктің және күнделікті өмірге рақаттану қабілеттілігінің өмір сүру сапасына кері әсері Фисек және басқалар, 2011 9

9 слайд

10 слайд
Тамақтану тәртібініңбұзылуы • Аурудың өмір бойындағы таралуы (13-18 жас ): – 0.3% нервтік анорексия ( НА ) – 0.9% нервтік булимия ( НБ ) – 1.6% компульсивтік шамадан артық тамақтану ( КШ ) • Тамақтану тәртібінің бұзылуы әлеуметтік әл-ауқаттың төмендеуімен тығыз байланысты болды Свенсон және басқалары , 2011

10 слайд

11 слайд
ТІКЕЛЕЙ ӨЗІНЕ-ӨЗІ ЖАРАҚАТ КЕЛТІРУШІ МІНЕЗ-ҚҰЛЫҚ ( D-SIB ) • Өзін кескілеу , өзін жағып жіберу , өзін соққылау , тістеу арқылы дене бетін зақымдап өзіне-өзі қасақана келтірген жарақат , және теріні басқа тәсілдермен зақымдау • Өмір бойында ауырып қалу қаупі = 27 , 6% • D-SIB -ің суицидалдылықпен және депрессиямен, қорқынышпен және қауіпті мінез-құлықпен , соның ішінде отбасындағы елемеушілікпен және қатарластары тарапынан күштеп тартып алумен / виктимизациямен күшті байланысы Brunner және басқалары , 2011 11

11 слайд

12 слайд
ПСИХИКАЛЫҚ ДЕНСАУЛЫҚСЫЗ ДЕНСАУЛЫҚ БОЛМАЙДЫ 12ДЕНСАУЛЫҚ ПСИХИКАЛЫҚ ДЕНСАУЛЫҚ

12 слайд

13 слайд
ПАЙДАЛЫ ДИЕТА ЖӘНЕ ПСИХИКАЛЫҚ ДЕНСАУЛЫҚ • Жақсартылған мінез-құлықтық көрсеткіштер, айтарлықтай дәрежеде жапырақты жасыл көкөністер мен жаңа піскен жемістерді аса жоғары пайдаланумен тығыз байланысты болды ( Пайдалы үлгі компоненттері ) Oddy және басқалары , 2009

13 слайд

14 слайд
ФИЗИКАЛЫҚ БЕЛСЕНДІЛІК ЖӘНЕ ПСИХИКАЛЫҚ ДЕНСАУЛЫҚ • Физикалық белсенділік түріндегі шаралар депрессияны, қорқынышты , психологиялық бұзылуды / ЖАК (жарақат алғаннан кейінгі күйзеліс) , және нервтік бұзылуды төмендету үшін тиімді болып саналатындығы айқындалды • Сондай-ақ, физикалық белсенділіктің балалардың өзін-өзі бағалауларын және олардың өздері туралы түсінігін айтарлықтай жақсартқандығы айқындалды Ahn және Fedewa, 2011

14 слайд

15 слайд
ДҰРЫС ҰЙҚЫ ЖӘНЕ ПСИХИКАЛЫҚ ДЕНСАУЛЫҚ • Аса жоғары психикалық беріктік ( сенімділік , сенушілік , қиындықтар және бақылау ) субъективтік ұйқының аса жоғары сапасымен , ұйқы басталғаннан кейінгі оянудың аз болуымен және аса ұзақ ұйқымен байланыстырылған Brand және басқалары , 2014

15 слайд

16 слайд
ҚОРЫТЫНДЫЛАР • Балалық жастан ересек өмірге ауысқан уақытта, жасөспірімдер, олардың ағымдағы және болашақ денсаулығына әсер ететін, мінез-құлық үлгісін қабылдайды және өмір салтын таңдайды • Қауіпті мінез-құлық үлгілері мен психикалық денсаулықпен байланысты проблемалар, жасөспірімдер арасында кең таралған • Қауіпті мінез-құлық үлгілері көбінесе бірлескен түрде болады және олар денсаулықтың нашар болуымен мен психикалық денсаулыққа қатысты проблемалармен байланысты • Психологиялық денсаулық пен салауатты өмір салтының үлгілерін өмірдің ерте кезеңінен бастап алға тарту қажет

16 слайд