Жылу мөлшері. Заттың меншікті жылусыйымдылығы
16 Мамыр 2023
690
1 слайд
Пән/Сынып: 8 сынып Физика
Қай аптаның
нешінші сабағы 4 апта 1 сабақ (№7 сабақ)
Тарау немесе
бөлім атауы: Жылу құ былыстары
Сабақтың
тақырыбы: Жылу мөлшері. Заттың меншікті жылусыйымдылығы.
Оқу мақсаты: 8.3.2.5 – жылу алмасу процесі кезінде алған немесе берген жылу мөлшерін анықтау;
8.3.2.6 – заттың меншікті жылу сыйымдылығының мағынасын түсіндіру
Бағалау
критерийі: 1. Оқушылар тәжірибе арқылы жылу мөлшерінің заттың тегіне, массасына және оның
температурасының өзгерісіне тәуелділігін зерттейді;
2. Заттың меншікті жылу сыйымдылығының физикалық мағынасын түсіндіре алады;
3. Жылу мөлшерінің формуласын есептер шығаруда қолдана алады;
4. Жылу алмасуда жылу мөлшерінің пайдасын арттыру мен зиянын азайту тәсілдері
мен жолдарын ұсынады
1 слайд
Пән/Сынып: 8 сынып Физика Қай аптаның нешінші сабағы 4 апта 1 сабақ (№7 сабақ) Тарау немесе бөлім атауы: Жылу құ былыстары Сабақтың тақырыбы: Жылу мөлшері. Заттың меншікті жылусыйымдылығы. Оқу мақсаты: 8.3.2.5 – жылу алмасу процесі кезінде алған немесе берген жылу мөлшерін анықтау; 8.3.2.6 – заттың меншікті жылу сыйымдылығының мағынасын түсіндіру Бағалау критерийі: 1. Оқушылар тәжірибе арқылы жылу мөлшерінің заттың тегіне, массасына және оның температурасының өзгерісіне тәуелділігін зерттейді; 2. Заттың меншікті жылу сыйымдылығының физикалық мағынасын түсіндіре алады; 3. Жылу мөлшерінің формуласын есептер шығаруда қолдана алады; 4. Жылу алмасуда жылу мөлшерінің пайдасын арттыру мен зиянын азайту тәсілдері мен жолдарын ұсынады
2 слайд
Ішкі энергияны
өзгерту тәсілдері
Жылу берілу
Жылу өткізгіштік
(қатты денелерде,
сұйықтарда, газдардағы) Конвекция
(c ұйықтар мен
газдарда ) Сәуле шығару
(қатты денелерде,
сұйықтарда , газдарда және
вакуумде )Механикалық
жұмыс істеу
2 слайд
Ішкі энергияны өзгерту тәсілдері Жылу берілу Жылу өткізгіштік (қатты денелерде, сұйықтарда, газдардағы) Конвекция (c ұйықтар мен газдарда ) Сәуле шығару (қатты денелерде, сұйықтарда , газдарда және вакуумде )Механикалық жұмыс істеу
3 слайд
Кіріспе сұрақ .
•
Ыстық су мен суық суды араластырғанда қандай құбылыс
байқалады?
Жылу шығыны жоқ деп есептеп ыстық су мен суық су
температураларының өзгерісі (ішкі энергиясының өзгерісі )
туралы ойларыныңызбен бөлісіңіз.
Жылу берілу кезінде дененің ішкі энергиясының өзгерісі
қандай шамаларға (пішіні, тегі, тб) тәуелді екені туралы
ауызша болжам жасаңыз
3 слайд
Кіріспе сұрақ . • Ыстық су мен суық суды араластырғанда қандай құбылыс байқалады? Жылу шығыны жоқ деп есептеп ыстық су мен суық су температураларының өзгерісі (ішкі энергиясының өзгерісі ) туралы ойларыныңызбен бөлісіңіз. Жылу берілу кезінде дененің ішкі энергиясының өзгерісі қандай шамаларға (пішіні, тегі, тб) тәуелді екені туралы ауызша болжам жасаңыз
4 слайд
Тапсырма сұрағы Температурасын
ың өзгерісі
( артық ↑, кем↓,
соnst , әртүрлі) Массасы
( үлкен ↑, кіші↓,
соnst, әртүрлі ) Заттың тегі
( жоғары ↑, төмен↓,
соnst, әртүрлі )
А) 2-ыдыстағы
қайнаған су
температурасының
өзгерісі 1-ыдыстағы
сумен салыстырғанда
қандай ?
Ә) Неліктен шәйнекке
жартылай құйылған су
тез қайнайды?
Б) Неліктен бірдей
градусқа дейін қыздыру
үшін алюминийге
сондай массалы
қорғасынға қарағанда
көп жылу мөлшерін
қажет?
4 слайд
Тапсырма сұрағы Температурасын ың өзгерісі ( артық ↑, кем↓, соnst , әртүрлі) Массасы ( үлкен ↑, кіші↓, соnst, әртүрлі ) Заттың тегі ( жоғары ↑, төмен↓, соnst, әртүрлі ) А) 2-ыдыстағы қайнаған су температурасының өзгерісі 1-ыдыстағы сумен салыстырғанда қандай ? Ә) Неліктен шәйнекке жартылай құйылған су тез қайнайды? Б) Неліктен бірдей градусқа дейін қыздыру үшін алюминийге сондай массалы қорғасынға қарағанда көп жылу мөлшерін қажет?
5 слайд
Тапсырма сұрағы Температурасын
ың өзгерісі
( артық ↑, кем↓,
соnst , әртүрлі) Массасы
( үлкен ↑, кіші↓,
соnst, әртүрлі ) Заттың тегі
( жоғары ↑, төмен↓,
соnst, әртүрлі )
А) 2-ыдыстағы
қайнаған су
температурасының
өзгерісі 1-ыдыстағы
сумен салыстырғанда
қандай ? артық↑ соnst соnst
Ә) Неліктен шәйнекке
жартылай құйылған су
тез қайнайды? соnst кіші↓, соnst
Б) Неліктен бірдей
градусқа дейін қыздыру
үшін алюминийге
сондай массалы
қорғасынға қарағанда
көп жылу мөлшерін
қажет? соnst соnst әртүрлі
5 слайд
Тапсырма сұрағы Температурасын ың өзгерісі ( артық ↑, кем↓, соnst , әртүрлі) Массасы ( үлкен ↑, кіші↓, соnst, әртүрлі ) Заттың тегі ( жоғары ↑, төмен↓, соnst, әртүрлі ) А) 2-ыдыстағы қайнаған су температурасының өзгерісі 1-ыдыстағы сумен салыстырғанда қандай ? артық↑ соnst соnst Ә) Неліктен шәйнекке жартылай құйылған су тез қайнайды? соnst кіші↓, соnst Б) Неліктен бірдей градусқа дейін қыздыру үшін алюминийге сондай массалы қорғасынға қарағанда көп жылу мөлшерін қажет? соnst соnst әртүрлі
6 слайд
Қорытынды : жылу берілу процестерінде жылу берілу
процестерінде денелердің ішкі энергиясы өзгерді және ол
тәуелді: • за
тт
ың
тег
іне
,
• м
ас
са
с
ы
на
,
• т
е
м
п
е
р
а
т
у
р
а
н
ы
ң
ө
з
г
е
р
і
с
і
н
е
6 слайд
Қорытынды : жылу берілу процестерінде жылу берілу процестерінде денелердің ішкі энергиясы өзгерді және ол тәуелді: • за тт ың тег іне , • м ас са с ы на , • т е м п е р а т у р а н ы ң ө з г е р і с і н е
7 слайд
•
Сабақтың тақырыбы:
Жылу мөлшері. Меншікті жылусыйымдылық.
7 слайд
• Сабақтың тақырыбы: Жылу мөлшері. Меншікті жылусыйымдылық.
8 слайд
8 слайд
9 слайд
Сабақтың мақсаты:
- жылу мөлшерінің заттың тегіне, массасына және
оның температурасының өзгерісіне тәуелділігін
зерттеу;
- заттың меншікті жылу сыйымдылығының физикалық
мағынасын түсіндіру;
- жылу мөлшерінің формуласын есептер шығаруда
қолдану.
9 слайд
Сабақтың мақсаты: - жылу мөлшерінің заттың тегіне, массасына және оның температурасының өзгерісіне тәуелділігін зерттеу; - заттың меншікті жылу сыйымдылығының физикалық мағынасын түсіндіру; - жылу мөлшерінің формуласын есептер шығаруда қолдану.
10 слайд
Анықтама
Жылу мөлшері деп жылу берілу кезінде дененің алатын немесе жоғалтатын
энергиясын айтады.
Q – жылу мөлшерінің әріптік белгіленуі
Дж - жылу мөлшерінің ХБЖ өлшем бірл
Жылу мөлшері - ішкі энергия өзгерісінің өлшемі.
10 слайд
Анықтама Жылу мөлшері деп жылу берілу кезінде дененің алатын немесе жоғалтатын энергиясын айтады. Q – жылу мөлшерінің әріптік белгіленуі Дж - жылу мөлшерінің ХБЖ өлшем бірл Жылу мөлшері - ішкі энергия өзгерісінің өлшемі.
11 слайд
Денені қыздыруға қажет немесе ол
суығанда бөлінетін жылу мөлшерінің
формуласы
•
Q – жылу мөлшері
•
c – меншікті жылусыйымдылығы
•
∆ t – температура өзгерісі
•
T1 – бастапқы температура
•
T2 – соңғы температура
11 слайд
Денені қыздыруға қажет немесе ол суығанда бөлінетін жылу мөлшерінің формуласы • Q – жылу мөлшері • c – меншікті жылусыйымдылығы • ∆ t – температура өзгерісі • T1 – бастапқы температура • T2 – соңғы температура
12 слайд
12 слайд
13 слайд
Әртүрлі температура
Q ~ t 0
Ct
1 0
С > t
2 0
С
Q
1 > Q
2 m
1 = m
2
Әртүрлі заттар
Q ~ заттың тегіне
Денені қыздыруға қажетті немесе суығанда бөлінетін
жылу мөлшері, заттың тегіне, массасына және оның
температурасының өзгерісіне тура пропоционал. Q
1 > Q
2Тәжірибелер көрсету
Қорытынды: Q
1 > Q
2
Q ~ m
13 слайд
Әртүрлі температура Q ~ t 0 Ct 1 0 С > t 2 0 С Q 1 > Q 2 m 1 = m 2 Әртүрлі заттар Q ~ заттың тегіне Денені қыздыруға қажетті немесе суығанда бөлінетін жылу мөлшері, заттың тегіне, массасына және оның температурасының өзгерісіне тура пропоционал. Q 1 > Q 2Тәжірибелер көрсету Қорытынды: Q 1 > Q 2 Q ~ m
14 слайд
Заттың меншікті жылу сиымдылығы деп
•
Заттың меншікті жылу сиымдылығы деп массасы 1 кг заттың
температурасын 1 0
С қа өзгерту үшін қажет жылу мөлшерін шама.
•
ХБЖ әріптік белгіленуі: с.
•
Өлшем бірлігі : 1 Дж / кг 0
С
14 слайд
Заттың меншікті жылу сиымдылығы деп • Заттың меншікті жылу сиымдылығы деп массасы 1 кг заттың температурасын 1 0 С қа өзгерту үшін қажет жылу мөлшерін шама. • ХБЖ әріптік белгіленуі: с. • Өлшем бірлігі : 1 Дж / кг 0 С
15 слайд
15 слайд
16 слайд
ҮЙГЕ ТАПСЫРМА: (1 МИН)
Тақырыпты оқу, ережелерді оқу.
№7,8,9 график
16 слайд
ҮЙГЕ ТАПСЫРМА: (1 МИН) Тақырыпты оқу, ережелерді оқу. №7,8,9 график
