Киіз үй
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
«Қостанай автомобиль көлігі колледжі» КМҚК
АШЫҚ САБАҚ
ҚАЗАҚ ТІЛІНІҢ ОҚЫТУШЫСЫ : ДОСАНОВА К.Н.
1 слайд
«Қостанай автомобиль көлігі колледжі» КМҚК АШЫҚ САБАҚ ҚАЗАҚ ТІЛІНІҢ ОҚЫТУШЫСЫ : ДОСАНОВА К.Н.
2 слайд
ҮЙ ТАПСЫРМАСЫН ТЕКСЕРУ
«Ұлттық ойындар» тақырыбына байланысты
қайталауға арналған тапсырма.
1.Ұлттық ойындардың қандай маңызы бар?
2.Ұлттық ойындар нені қажет етеді
3.Қандай ұлттық ойын түрлерін білесіңдер?
4.Бәйге деген қандай ұлттық ойын?
5.Наурыз мейрамында қандай ұлттық ойындар
ойналады ?
2 слайд
ҮЙ ТАПСЫРМАСЫН ТЕКСЕРУ «Ұлттық ойындар» тақырыбына байланысты қайталауға арналған тапсырма. 1.Ұлттық ойындардың қандай маңызы бар? 2.Ұлттық ойындар нені қажет етеді 3.Қандай ұлттық ойын түрлерін білесіңдер? 4.Бәйге деген қандай ұлттық ойын? 5.Наурыз мейрамында қандай ұлттық ойындар ойналады ?
3 слайд
ҚЫЗЫҒУШЫЛЫҚТЫ ОЯТУ.
1.Ұқсайтын шеңберге
Қабырғасы жиылып, керіледі.
Жиһазы ол кең бөлме,
Төбесінен жұлдыздар көрінеді.( …….)
2.Жетпіс екі найзаны,
Біріктіріп ұстап тұр,
Ата – бабаның қай жаны,
Ие болса оған – ұшпақ бір.( …….)
3.Керсең,
Алып тор жолды парақтай,
Жайсаң,
Қатарлап сызған жолақтай. ( …….)
3 слайд
ҚЫЗЫҒУШЫЛЫҚТЫ ОЯТУ. 1.Ұқсайтын шеңберге Қабырғасы жиылып, керіледі. Жиһазы ол кең бөлме, Төбесінен жұлдыздар көрінеді.( …….) 2.Жетпіс екі найзаны, Біріктіріп ұстап тұр, Ата – бабаның қай жаны, Ие болса оған – ұшпақ бір.( …….) 3.Керсең, Алып тор жолды парақтай, Жайсаң, Қатарлап сызған жолақтай. ( …….)
4 слайд
САБАҚТЫҢ ТАҚЫРЫБЫ: »КИІЗ ҮЙ»
4 слайд
САБАҚТЫҢ ТАҚЫРЫБЫ: »КИІЗ ҮЙ»
5 слайд
САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ
Тақырып бойынша мәліметтерді жинақтап, презентация
түрінде ұсыну
МІНДЕТТЕРІ
1.Білімділік. Студенттерге жалпы киіз үй туралы түсінік беру. Киіз
үйдің бөлшектерінің атауларын, құрылысын білу,
2.Дамытушылық . Жаттығу, мәтіндер арқылы сөйлеу тілін дамыту ,
сөздік қорын молайту, өз ойларын еркін жеткізе білуге
дағдыландыру .
3.Тәрбиелік . Қазақ халқының мәдениетін құрметтеуге тәрбиелеу, салт
– дәстүрімізді білу, үйрену.
5 слайд
САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ Тақырып бойынша мәліметтерді жинақтап, презентация түрінде ұсыну МІНДЕТТЕРІ 1.Білімділік. Студенттерге жалпы киіз үй туралы түсінік беру. Киіз үйдің бөлшектерінің атауларын, құрылысын білу, 2.Дамытушылық . Жаттығу, мәтіндер арқылы сөйлеу тілін дамыту , сөздік қорын молайту, өз ойларын еркін жеткізе білуге дағдыландыру . 3.Тәрбиелік . Қазақ халқының мәдениетін құрметтеуге тәрбиелеу, салт – дәстүрімізді білу, үйрену.
6 слайд
МИҒА ШАБУЫЛ СТРАТЕГИЯСЫ
6 слайд
МИҒА ШАБУЫЛ СТРАТЕГИЯСЫ
7 слайд
МИҒА ШАБУЫЛ СТРАТЕГИЯСЫ
КЕРЕГЕ УЫҚ
СЫҚЫРЛАУЫҚ киіз
БАСПАНА
КӨШПЕНДІЛЕРШАҢЫРАҚ
7 слайд
МИҒА ШАБУЫЛ СТРАТЕГИЯСЫ КЕРЕГЕ УЫҚ СЫҚЫРЛАУЫҚ киіз БАСПАНА КӨШПЕНДІЛЕРШАҢЫРАҚ
8 слайд
ЖАҢА СӨЗДЕР
Киіз үй –юрта
Киіз- кошма
Шаңырақ-деревянный круг на верхушке юрты; переносное значение-потомство,семья
Кереге-деревянная решетка, образующая круглые стены
Жұп-жұмыр-гладкий, ровный
Күн сияқты-как солнце
Баспана- жилище
Киелі-святой
Уық-унины (вогнутые жерди, на которых держится верхний купол юрты)
Дәм тату- отведать (попробовать пищу)
Сәлем беру-здороваться
Шаңырағын биік болсын-(благое пожилание) пусть будет крепка семья!
8 слайд
ЖАҢА СӨЗДЕР Киіз үй –юрта Киіз- кошма Шаңырақ-деревянный круг на верхушке юрты; переносное значение-потомство,семья Кереге-деревянная решетка, образующая круглые стены Жұп-жұмыр-гладкий, ровный Күн сияқты-как солнце Баспана- жилище Киелі-святой Уық-унины (вогнутые жерди, на которых держится верхний купол юрты) Дәм тату- отведать (попробовать пищу) Сәлем беру-здороваться Шаңырағын биік болсын-(благое пожилание) пусть будет крепка семья!
9 слайд
ТЫҢДАЛЫМ
9 слайд
ТЫҢДАЛЫМ
10 слайд
МӘТІНМЕН ЖҰМЫС
Киіз үй
Киіз үй- қазақ халқының ертеден келе жатқан баспанасы. Ол көшіп-
қонғанда тез жиюға және бұзуға ыңғайлы. Жазда ауасы таза әрі салқын.
Қыста қазақтартар киіз үйдің сыртқы киіздерін қабаттап жауып, қыстап
шыға берген. Киіз үй қатты боран соққанда жығылмайды, жаңбыр жауса
суды өткізбейді. Қатты нөсер жауғанда киіз үйдің ішіне өтпейді.
Киіз үйдің қанқасы үш бөліктен тұрады: кереге, уық, шаңырақ. Кереге
ағаштары бір-бірімен қайыспен байланады. Шаңырақ деп дөңгелек
ағашты айтады. Шаңырақ қажетті кезде арнаулы киізбен жабылады,
ашылады. Уықтар шаңырақты тіреп тұрады.
10 слайд
МӘТІНМЕН ЖҰМЫС Киіз үй Киіз үй- қазақ халқының ертеден келе жатқан баспанасы. Ол көшіп- қонғанда тез жиюға және бұзуға ыңғайлы. Жазда ауасы таза әрі салқын. Қыста қазақтартар киіз үйдің сыртқы киіздерін қабаттап жауып, қыстап шыға берген. Киіз үй қатты боран соққанда жығылмайды, жаңбыр жауса суды өткізбейді. Қатты нөсер жауғанда киіз үйдің ішіне өтпейді. Киіз үйдің қанқасы үш бөліктен тұрады: кереге, уық, шаңырақ. Кереге ағаштары бір-бірімен қайыспен байланады. Шаңырақ деп дөңгелек ағашты айтады. Шаңырақ қажетті кезде арнаулы киізбен жабылады, ашылады. Уықтар шаңырақты тіреп тұрады.
11 слайд
КИІЗ ҮЙДІҢ НЕГІЗГІ БӨЛІКТЕРІ:
Кереге киіз үйдің
негізін құрайды.
«Кереге кең
болсын!» деген
тілек осыдан
шыққан. Дайын
керегені қанат деп
атайды, яғни18
қанат үйде 18
кереге болады.
11 слайд
КИІЗ ҮЙДІҢ НЕГІЗГІ БӨЛІКТЕРІ: Кереге киіз үйдің негізін құрайды. «Кереге кең болсын!» деген тілек осыдан шыққан. Дайын керегені қанат деп атайды, яғни18 қанат үйде 18 кереге болады.
12 слайд
Уық кереге
мен шанырақ
ортасын
қосатын
негізгі
бөліктің бірі.
12 слайд
Уық кереге мен шанырақ ортасын қосатын негізгі бөліктің бірі.
13 слайд
Шаңырақ киіз
үйдің күмбез
еңсесі құрап, үй
сүйегін
тұтастырып
тұрады.
«Шаңырақ биік
болсын!» деген
батаның ең
үлкені.
13 слайд
Шаңырақ киіз үйдің күмбез еңсесі құрап, үй сүйегін тұтастырып тұрады. «Шаңырақ биік болсын!» деген батаның ең үлкені.
14 слайд
14 слайд
15 слайд
15 слайд
16 слайд
16 слайд
17 слайд
17 слайд
18 слайд
18 слайд
19 слайд
СӨЗДЕРДІ СӘЙКЕСТЕНДІРУ
КИІЗ ҮЙ
БАСПАНА
УЫҚ
НӨСЕР
КӨШПЕНДІЛЕР
СЫҚЫРЛАУЫҚ ЛИВЕНЬ
КОЧЕВНИКИ
СКРИПУЧИЙ
ЖИЛИЩЕ
ЮРТА
УНИНЫ
19 слайд
СӨЗДЕРДІ СӘЙКЕСТЕНДІРУ КИІЗ ҮЙ БАСПАНА УЫҚ НӨСЕР КӨШПЕНДІЛЕР СЫҚЫРЛАУЫҚ ЛИВЕНЬ КОЧЕВНИКИ СКРИПУЧИЙ ЖИЛИЩЕ ЮРТА УНИНЫ
20 слайд
СҰХБАТ ҚҰРУ
ШАҢЫРАҚ
КЕРЕГЕ
БАСПАНА
КӨШПЕНДІЛЕР,
КИІЗ ҮЙ
СЫҚЫРЛАУЫҚ ТҰРАДЫ
ҚҰРАЙДЫ
ЖИНАЙДЫ
БҰЗАДЫ
ЖЫҒАДЫ
ЖАБАДЫЗАТ ЕСІМ
ЕТІСТІК
20 слайд
СҰХБАТ ҚҰРУ ШАҢЫРАҚ КЕРЕГЕ БАСПАНА КӨШПЕНДІЛЕР, КИІЗ ҮЙ СЫҚЫРЛАУЫҚ ТҰРАДЫ ҚҰРАЙДЫ ЖИНАЙДЫ БҰЗАДЫ ЖЫҒАДЫ ЖАБАДЫЗАТ ЕСІМ ЕТІСТІК
21 слайд
СӨЗЖҰМБАҚ ШЕШУ
1. Киіз үйдің негізгі
қаңқасы?
2. Уықтың кереге басына
байланатын жағы?
3. Ең ұзын кереге желісі?
4. Киіз үй жабуы?
5. Шаңырақ бөлшегі?
6. Кереге, уық, шаңырақ-
бұл киіз үйдің несі?
21 слайд
СӨЗЖҰМБАҚ ШЕШУ 1. Киіз үйдің негізгі қаңқасы? 2. Уықтың кереге басына байланатын жағы? 3. Ең ұзын кереге желісі? 4. Киіз үй жабуы? 5. Шаңырақ бөлшегі? 6. Кереге, уық, шаңырақ- бұл киіз үйдің несі?
22 слайд
СӨЗЖҰМБАҚ ШЕШУ
22 слайд
СӨЗЖҰМБАҚ ШЕШУ
23 слайд
БЕС ЖОЛ ӨЛЕҢ
1.ЗАТ ЕСІМ (1) кі м? не?
2.СЫН ЕСІМ(2) қандай ?
3. ЕТІСТІК (3) не істейді ?
4. 4 СӨЗДЕН 1 СӨЙЛЕМ
5. СИНОНИМ (1)
23 слайд
БЕС ЖОЛ ӨЛЕҢ 1.ЗАТ ЕСІМ (1) кі м? не? 2.СЫН ЕСІМ(2) қандай ? 3. ЕТІСТІК (3) не істейді ? 4. 4 СӨЗДЕН 1 СӨЙЛЕМ 5. СИНОНИМ (1)
24 слайд
р/с Сөйлемдер
дұрыс бұрыс
1 Киіз үй – қазақ халқының
ертеден келе жатқан
баспанасы.
2 Киіз үй – тез жиналмайды,
құрылуы да қиын.
3 Киіз үй дауыл соқса да
жығылмайды.
4 Қазақтар киіз үйде қыстаған.
Джой класс арқылы тест орындаймыз.
Тест «Дұрыс пен бұрыс!»
24 слайд
р/с Сөйлемдер дұрыс бұрыс 1 Киіз үй – қазақ халқының ертеден келе жатқан баспанасы. 2 Киіз үй – тез жиналмайды, құрылуы да қиын. 3 Киіз үй дауыл соқса да жығылмайды. 4 Қазақтар киіз үйде қыстаған. Джой класс арқылы тест орындаймыз. Тест «Дұрыс пен бұрыс!»
25 слайд
25 слайд