Компьютерлік оқыту жүйелерін қолданып физика пәнінен сабақ өткізудің әдістері

1 слайд
Дәрістер. Компьютерлік оқыту жүйелерін қолданып физика пәнінен сабақ өткізудің әдістері Дәріс мақсаты: • АТ қолданып сабақ өткізу әдістерін оқып-үйрену • Сабақ жоспарларын дайындау

1 слайд

2 слайд
Қазіргі заманғы компьютерлік оқыту жүйелері, бойына аса жаңа элементер жинақтаған, дәстүрліден өзгеше болатын дидактикалық оқу құралдарына жатады. Олар сабақ барысында интербелсенді физикалық тәжірибелерді өткізу мен зерттеу, тәжіриблік есептерін шығару үшін қолданыла алады. Ең бастысы оқу үрдісі дараланып, әр бір оқушының жеке ерекшеліктеріне сәкестенеді.

2 слайд

3 слайд
Сондықтан мұғалім міндеттері: 1 . Нобаймен жұмыс барысында орындауы қажет тапсырманы анық, нақты қою. (Тәжірибе қарапайым оқушы үшін нақты нобай мен компьютерлік зертхананың 3-5 минут аралығында ғана қызықты болатынын көрсетеді) 2. Сабақты тек қызықты болатындай емес, нәтижелілігі мүмкіндігінше мол болатындай ұйымдастыру. 3. Оқып-үйренуге арналған компьютерлік нобай немесе зертханамен жұмыс жоспары және ( қолданылатын құралдардың мүмкіндіктеріне сай болатын) сұрақтар мен тапсырмаларды алдын ала дайындау. 4. Сабақ соңында, оқушыдан қойылған сұрақтардан жауап алу немесе атқарылған жұмыс жайлы жазбаша есеп алу арқылы, оқушының алған білімін тексеру. 5. Оқушыларға жеке тапсырмалар дайындау. 6. Оқушы сұраққа жауап бергенде немесе есеп шығарғанда өз жауаптарын компьютерлік тәжірибе жүргізіп, тексере алуына мүмкіндік туғызу . 7. Оқушының қисап есептерін алдымен дәстүрлі тәсілмен қағазға шығаруын, ал сонан соң нәтижені компьютерлік тәжірибе арқылы тексеруін қадағалау .

3 слайд

4 слайд
Жаңа сабақты түсіндіргенде немесе есеп шығарғанда компьютерлік нобайларды қолдану Бұл нобайдан берілген бастапқы шарттарға сәйкес тежелетін, бұрылып қарсы бағытта жылдамдық алатын, яғни жылдамдық векторының ұзындығы мен бағыты өзгеретін, спортшы қозғалысын және координатаның, орын ауыстырудың, жылдамдық тың графиктерін динамикалық режимде бақылауға болады.

4 слайд

5 слайд
Компьютерлік нобайларды қолданатын сабақ түрлері 1 . Білімді бекіту сабағы — соңынан нәтижесін компьютер тексеретін есептерді шығару. Мұндай сабақта мұғалім оқушыларға дұрыстығын компьютерлік тәжірибе қою арқылы тексекруге болатын есептерді өз бетінше шығартады. Бұл тәсілмен білімді бекіту кезеңінде оқушылардың көпшілігі өз бетінше есептер құрастырып, оны шығарып, ал сонан соң компьютер карқылы нәтижені тексеруге дағдыланады. Оқушылар құрастырған есептерді сынып жұмыстарында немесе басқа оқушыларға үй жұмысы ретінде ұсынуға болады.

5 слайд

6 слайд
2. Білімді жалпылау және жүйелеу сабағы— зерттеу Жаңа тақырыпты жүйелеу мен жалпылау кезеңінде оқушыларға, компьютерлік нобай немесе виртуал зертхананы қоланып, өздігінен зертеу жүргізіп қажет нәтижелер алу ұсынылады. Көптеген компьютерлік нобайлар немесе виртуал зертхананалар мұндай зерттеулерді бірнеше минутта жүргізуге мүмкіндік береді. Бұл кезде мұғалім зерттеу тақырыбын тұжрымдап, оқушыларға тәжірибені жоспарлау мен жүргізу кезеңдерінде көмектеседі.

6 слайд

7 слайд
3. Білімді, ебдейлікті және дағдыны кешенді қолдану сабағы— компьютерлік зертханалық жұмыс Бұндай сабақтарды өткізбес бұрын мұғалім үлестірмелік тапсырмалар, яғни зертханалық жұмыс парақтарын дайындау керек. Бұл парақтағы тапсырмаларды қиындығының артуына сәйкес орналастыру керек. Алдымен мәселемен таныстыратын қарапайымтапсырмалар мен тәжірибелік есептер ұсынылады, сонан соң қисап есептері, ал ең соңында шығармашылық және зерттеу тапсырмалар келтіріледі.

7 слайд

8 слайд
Компьютерлік нобайлармен жұмыс істеудің кейбір ерекшеліктері Компьютерлік нобайлармен жұмыс істеу қызықты, бірақ әжептеуір қиын. Компьютерлік нобайларды қолданып сабақ өткізу тәжірибесі әр бір нобай қиындық деңгейі әр қилы ондаған сұрақтар және есептер, сонымен бірге зертеу тақырыптарымен сүйемелденгенде ғана өткізілетін сабақ нәтижелі болатынын көрсетеді. Компьютерлік курсқа, нобайдың мүмкіндіктеріне сай, сұрақтар мен есептер жинағын, жұмыс дәптерлерін және зертханалық жұмыс парақтарын дйындау керек. Есептер жинағы мен жұмыс дәптерлері мұғалім жұмысын жеңілдетіп, оған компьютерлік курсты оқушылардың өздерінің үйде меңгеруіне ұсынуға мүмкіндік береді.

8 слайд

9 слайд
Компьютерлік нобаймен жұмысты ұйымдаструға арналған тапсырмалар. Мультимедиа курстарды қолдану тәжірибесі компьютерлік нобайларға арналған төмендегі тапсырмаларды қолданудың дұрыстығын көрсетеді: 1. Танысу тапсырмалары. Мұндай тапсырмалар нобайдың қандай мақсатқа арналғанын түсініге және оны реттеу тәсілдерін меңгеруге арналған. Тапсырма нобайды басқару ережелері мен бақылау сұрақтарынан тұрады. 2. Компьютерлік тәжірибелер Компьютерлік нобаймен жұмыс ісеуді меңгерген соң оқушыға 2-3 тәжірибе ұсыну керек. Бұл тәжірибелер экранда болып жатқан құбылыстарды тереңірек түсінуге мүмкіндік береді.

9 слайд

10 слайд
3. Тәжірибелік есептер Есеп шығару үшін комппьютерлік тәжірибе жүргізу қажет. Сырт қарағанда оңай болып көрінгенмен, мұндай есептер компьютерлік тәжірибе және зерттелетін құбылыс арасындағы тікелей байланысты көруіне мүмкіндік береді. 4. Соңынан компьютермен тексерілетін қисап есептері. Бұл кезеңде оқушыларға алдымен дәстүрлі әдіспен қағазға шығарып, сонан соң нәтижесі компьютерлік тәжірибе қою арқылы тексерілетін 2-3 есеп ұсынылады. Тапсырма компьютер сыныбында орындалса, әр бір есепті шығаруға қажет уақыт 5-8 минуттан аспау керек.

10 слайд

11 слайд
5. Бір мәнді болмайтын есептер Мұндай тапсырманы орындау кезінде оқушыларға екі тәуелді параметрлердің мәндерін анықтау ұсынылды. Мысалы, көкжиекке көлбеу лақтырылған дене берілген қашықтыққа жету үшін, ол қандай бастапқы жылдамдық және қандай бұрышпен лақтырылуы керек. Мұндай есепті шығарғанда оқушы бір параметрдің мәнін, нобайда қарастырылған аралыққа сай, таңдап алады. Сонан соң екінші параметрді есептеп табады. Тек осыдан кейін ғана, оқушы компьютерлік тәжірибе қойып нәтижені тексереді. Мұндй есептердің шешімдері өте көп болады. 6. Берілгендері жеткіліксіз есептер Мұндай есептерді шығарғанда, оқушы алдымен есеп шығару үшін жетіспей тұрған параметрді анықтап, оның мәнін өздігінше таңдайды, ал сонан соң алдыңғы тапсырмадағыдай жолмен есепті шығарады.

11 слайд

12 слайд
7. Шығармашылық тапсырмалар Бұл кезеңде оқушыларға бір немесе бірнеше есепті құрастырып өзінің (сыныпта немесе үйде) шешуі ұсынылады. Сонан соң нәтиже компьютерлік нобай арқылы тексеріледі. Алғашқыда есептер сабақта шығарылғант есептерге ұқсас болуы мүмкін, кейіннен нобайда шығарылуы мүмкін кез келген есеп бола алады. 8. Зерттеу тапсырмалары Алғыр оқушыларға белгілі заңдылықтарды растайтын немесе теріске шығаратын тәжірибелерді жоспарлап жүзеге асыруға мүмкіндік беретін зерттеу тапсырмаларын ұсынуға болады. Тапсырма күрделі болатын болса, оқушыларға зерттеу жоспарын жасауға көмектесуге болады.

12 слайд

13 слайд
9. Проблемдік тапсырмалар Кейбір нобайлар көмегімен, оқушыларды нақты немесе ойдан шығарылған қарама-қайшылыққа жолықтыратын, проблемдік жағдай туғызуға болады. Оқушыларға бұл қайшылық себебін компьютерлік нобай көмегімен түсіндіру ұсынылады. 10. Ізденіс тапсырмалары Мұндай тапсырма орындағанда оқушылар алдымен идеяны “табады”, одан кейін оны тәжірибе арқылы тексереді. Мысалы: Например: «Фотоэффект» нобайын қолданып Планк тұрақтысын анықтаңдар. 11. Сапалық есептер Кейбір нобайлрды сапалық есептерді шығарғанда қолдануға болады. Мұндай тапсырмаларды есептер жиынағынан алуға немесе нобаймен жұмыс барысында тұжырымдауға болады.

13 слайд

14 слайд
САБАҚ ЖОСПАРЫ: САБАҚ ТАҚЫРЫБЫ: «ЖАРЫҚТЫҢ СЫНУЫ» САБАҚ МАҚСАТЫ: Пәндік құраушылар (білім беру мақсаты):  жарықтың сынуы туралы түсінік беру және жарықтың екі орта шекарасындағы сынуын көрсету;  жарықтың сыну бұрышының түсу бұрышынан тәуелділігін зерттеу;  жарықтың сыну заңын тұжырымдау;  қарапайым оптикалық құбылыстарды жарықтың сыну заңын қолданып түсіндіру ебдейліктерін қалыптастыру;  жарық сәулесінің екіорта шекарасынан өткендегі жүру жолын салу дағдыларын қалыптастыру. Пәнүстілік құраушылар (дамытушылық мақсат) Оқушылардың :  зерттелетін құбылыстар арасындағы байланысты анықтауды;  тәжірибелік заңдылықтар тұжырымдауды;  болжам жасап, оларды компьютерлік нобайларды қолданып тексеруді;  қорытындылар жасауды -- үйренуіне жағдайлар жасау

14 слайд

15 слайд
ДӘСТҮРЛІ ӘДІСТЕМЕ АТ ҚОЛДАНЫТЫН ӘДІСТЕМЕ САБАҚТЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ ТҮРІ ӘҢГІМЕЛЕСУ ЭЛЕМЕНТТЕРІ БАР ДӘРІСТЕР. АУЫЗША СҰРАУ. ЖАЗБАША СҰРАУ . КІРІСПЕ-ТАНЫСТЫРУ ӘҢГҢІМЕСІ. КОМПЬЮТЕРЛІК НОБАЙЛАУ ЖӘНЕ ЗЕРТТЕУ ЭЛЕМЕНТТЕРІМЕН ЖҰМЫС. ТАҚЫРЫПТЫ КОМПЬЮТЕРЛІК ЖЕКЕ САУАЛНАМА АРҚЫЛЫ БЕКІТУ. ОҚЫТУ БАРЫСЫ ДАЙЫН БІЛІМДІ ҰСЫНУ (БЕЛСЕНДІ ЕМЕС) ІЗДЕНІМДІ-ЗЕРТЕУ (БЕЛСЕНДІ) ОҚЫТУ ҚҰРАЛДАРЫ МЕН КӨРНЕКІЛІКТЕР ЖАРЫҚ КӨЗІ, САҢЫЛАУ, ЖАЗЫҚПАРАЛЛЕЛЬ ПЛАСТИНА, ПРИЗМА, ЭКРАН. СӘУЛЕНІҢ ЕКІОРТА ШЕКАРАСЫНАН ӨТКЕНДЕ СЫНУЫН ЗЕРТЕЙТІН ДЕМОНСТРАЦИЯЛЫҚ ҚҰРАЛ. КОМПЬЮТЕРЛІК БАҒДАРЛАМАЛАРДЫҢ ЖЕЛІЛІК ТҮРЛЕРІ: «МУЛЬТИМЕДИАЛЫҚ ОҚУЛЫҚ» («ЖАРЫҚТЫҢ ШАҒЫЛУ ЖӘНЕ СЫНУ ЗАҢДАРЫ»), «АШЫҚ ФИЗИКА» («ЖАРЫҚТЫҢ ШАҒЫЛУЫ МЕН СЫНУЫ»), «СУРЕТТЕРМЕН БЕРІЛГЕН ФИЗИКА» («ЖАРЫҚТЫҢ СЫНУЫ») Т.С.С.Сабақты ұйымдастыру ерекшеліктері

15 слайд

16 слайд
АТ қолдану арқылы қолжеткізілетін дәстүрлі емес білім нәтижелері. • Оқушыларға компьютерлік нобаймен дара зертеу жұмысын жүргізуге мүмкіндік беріледі. Жұмысты орындау барысында олар өз беттерінше тәжірибелер жүргізіп, өз болжамдарын тез арада тексеріп, заңдылықтар тағайындай алады. • Оқушыларға білім алудың дара шапшаңдығы ұсынылады. • Оқушылар дербес компьютерді оқу құралы ретінде оңтайлы қолдануға дағдыланады. . • Мұғалім оқу үрдісі нәтижелілігінің дербес диагностикасын тез арада жасай аладады. • Уақыт үнемделеді, ал мұғалім таным үрдісін реттеуге мүмкіндік беретін, оқушылармен жеке жұмысты (әсіресе нашар үлгіретін оқушылармен) жүргізе алады.

16 слайд

17 слайд
Сабақ кезеңдері • Кіріспе-таныстыру әңгімесі. Табиғаттағы жарықтың сыну құбылыстары. Демонстрациялық тәжірибелер. • Негізгі бөлім. Басты іс-әрект – құбылыстың компьютерлік нобайымен жеке жұмыс жүргізу, жарықтың сыну заңдылықтарын тағайындау мақсатында компьютерлік зерттеулер жүргізу, жазық айна көмегімен кескін алу арқылы сәуле жолын оқып-үйрену (жеке үлестірмелік тапсырмаларды пайдаланып компьютерлік зертханалық жұмыс жүргізу). Сабаққа аралық қорытынды жасау: жарықтың сыну және шағылу заңдарын тұжырымдау, айнада кескін алу тәсілдерін тұжыпымдау. • Өткен тақырыпты алғашқы бекіту . Компьютерлік жеке сауалнама арқылы тақырыпты бекіту. • Сабақты қорытқы бекіту. Сапалық және графиктік есептерді шығару (оқушылар, қалауына қарай, есеп шығаруға үшін компьютерді қолдана алады). • Қорытынды бөлім. Мұғалім оқушылар сұрағына жауап береді. Сабақты қорытындылайды. Үй тапсырмасы: оқулықтан осы тақырыптағы теориялық материалды оқу, жарықтың шағылу, сыну заңдарымен байланысты болатын бір-екі құбылысты сипаттап жазу.

17 слайд

18 слайд
Компьютерная лабораторная работа (задание для учащихся): Параллельное соединение проводников Вариант 1. Класс _____________ Фамилия _______________ Имя _______________ Практические задания и вопросы 1. Откройте в мультимедийном учебнике (или в другом аналогичном) в разделе «Электричество и магнетизм» компьютерную модель «Цепи постоянного тока». 2. Соберите на экране компьютера электрическую цепь, состоящую из двух параллельно соединённых резисторов R 1 = 2 Ом и R 2 = 6 Ом, батарейки U = 6 В и трех амперметров. Амперметры следует подключить таким образом, чтобы Вы могли измерить ток I 1 (через R 1 ), ток I 2 (через R 2 ), а также I общ (общий ток в цепи). 3. Измерьте токи в цепи, результаты запишите: I 1 = __________, I 2 = __________, I общ = __________ . Как Вы думаете, какая связь между током I общ и токами I 1 , I 2 ? I общ = __________ .

18 слайд

19 слайд
 4. Подключите вольтметры (амперметры не отключать) таким образом, чтобы Вы могли измерить U 1 (напряжение на R 1 ), U 2 (напряжение на R 2 ), а также U общ (общее напряжение в цепи). 5. Измерьте напряжения в цепи, результаты запишите: U 1 = __________, U 2 = __________, U общ = __________ . Подумайте, как связаны эти три напряжения? U общ = __________ . 6. Нарисуйте схему электрической цепи, которая получилась у Вас на экране компьютера. 7. Определите, используя закон Ома, общее сопротивление цепи, т. е. двух параллельно соединенных резисторов: R общ = __________ Сравните R общ с величинами R 1 и R 2 (вставьте знаки сравнения): R общ ____ R 1 и R общ ____ R 2

19 слайд

20 слайд
8. Ответьте на вопросы. Через какой резистор проходит наибольший ток? Через резистор _____ . Через какой резистор проходит наименьший ток? Через резистор _____ . Объясните почему. ____________________________________________________ ___. 9. Экспериментальное задание. Изменится ли общее сопротивление цепи и общий ток (если изменится то как) если к резисторам R 1 и R 2 параллельно подключить резистор R 3 = 8 Ом? Подумайте над вопросом и вставьте пропущенные слова. Об...

20 слайд