Мнемокестені қолдану арқылы мектепке дейінгі балаларға тиімді оқытып тәрбиелеудің бір жолы
Мнемокестені қолдану арқылы мектепке дейінгі балаларға тиімді оқытып тәрбиелеудің бір жолы

#1 слайд
Тақырыбы: Мнемокестені
қолдану арқылы мектепке
дейінгі балаларға тиімді
оқытып тәрбиелеудің бір
жолы
1 слайд
Тақырыбы: Мнемокестені қолдану арқылы мектепке дейінгі балаларға тиімді оқытып тәрбиелеудің бір жолы
#2 слайд
Мақсатым:
2 слайд
Мақсатым:
#3 слайд
Міндетім:
3 слайд
Міндетім:
#4 слайд
Ұлт болып ұйысып, ел болып еңсемізді тіктеген
кезеңде қолға алар ісіміздің бірі де, бірегейі де ұрпақ тәрбиесі.
Қазақ халқының сан ғасырлар бойы қалыптасқан тілі мен
мәдениетіне мойын ұрып, ұрпағымызға төл тәрбие, ұлттық
тағылым беру бүгінгі күннің басты ісі.
Мектепке дейінгі жастан бастап баланың болашақ
тұлға өз елінің азаматы ретінде негізі қаланады.
Ұстаздардың алдында тұрған басты мақсаттардың бірі –
Отанға, туған елге, туған жерге, өз халқына деген
сүйіспеншілікті тәрбиелеу.
Бүгінгі балабақшаларындағы оқу -тәрбие жұмысының
сапасын қазіргі кезеңге сай қалай жақсарту керек дегенде, ең
бастысы сабақ формаларымен оның құрылымын жетілдіру,
оқытудың жаңа әдіс тәсілдерін жетілдіру.
Сабақта балалардың коммуникативтік сөйлеуі , тіл
дамытуы көрнекілік әдісі,ойын әдістер
арқылы
іске асады.
4 слайд
Ұлт болып ұйысып, ел болып еңсемізді тіктеген кезеңде қолға алар ісіміздің бірі де, бірегейі де ұрпақ тәрбиесі. Қазақ халқының сан ғасырлар бойы қалыптасқан тілі мен мәдениетіне мойын ұрып, ұрпағымызға төл тәрбие, ұлттық тағылым беру бүгінгі күннің басты ісі. Мектепке дейінгі жастан бастап баланың болашақ тұлға өз елінің азаматы ретінде негізі қаланады. Ұстаздардың алдында тұрған басты мақсаттардың бірі – Отанға, туған елге, туған жерге, өз халқына деген сүйіспеншілікті тәрбиелеу. Бүгінгі балабақшаларындағы оқу -тәрбие жұмысының сапасын қазіргі кезеңге сай қалай жақсарту керек дегенде, ең бастысы сабақ формаларымен оның құрылымын жетілдіру, оқытудың жаңа әдіс тәсілдерін жетілдіру. Сабақта балалардың коммуникативтік сөйлеуі , тіл дамытуы көрнекілік әдісі,ойын әдістер арқылы іске асады.
#5 слайд
Мнемотика грек сөзінен аударғанда есте сақтау өнері деген мағынаны
білдіреді. Мнемокесте - табиғи ассоциялар жасау көмегімен есте сақтауды
қамтамасыз ететін,жасанды түсініктер арқылы қажетті мәліметтерді есте
сақтауды жеңілдететін ережелер мен тәсілдер жиынтығы.
Балалардың
сөздік қоры аз;
Сөздің
дыбыстық
құрамын
дұрыс айта
алмауы;
Қойған сұрақты
түсінбеу, дұрыс
жауап бере алмауы;
Үйренген сөздерді
пайдаланып
сөйлемді дұрыс
құрастыра алмауы;
Жай,
жайылма
сөйлемдерді
құрастырыра
алмауы;
Байланыстырып
сөйлеуге, (4-5
сөйлемдік) әңгіме
құрастыра
алмайды;
Қазақ ертегілерін,
тақпақтарды,
жұмбақтарды,
жаңылтпаштарды
тыңдап түсінуге
жаттап алмауы;
Өз ойыншықтары,
отбасы, киімдері т.б.
туралы бір- біріне
сұрақ қойып, жауап
беруге білмеуі.
Балалардың сөздік қорында көптеген
мәселелер бар.
5 слайд
Мнемотика грек сөзінен аударғанда есте сақтау өнері деген мағынаны білдіреді. Мнемокесте - табиғи ассоциялар жасау көмегімен есте сақтауды қамтамасыз ететін,жасанды түсініктер арқылы қажетті мәліметтерді есте сақтауды жеңілдететін ережелер мен тәсілдер жиынтығы. Балалардың сөздік қоры аз; Сөздің дыбыстық құрамын дұрыс айта алмауы; Қойған сұрақты түсінбеу, дұрыс жауап бере алмауы; Үйренген сөздерді пайдаланып сөйлемді дұрыс құрастыра алмауы; Жай, жайылма сөйлемдерді құрастырыра алмауы; Байланыстырып сөйлеуге, (4-5 сөйлемдік) әңгіме құрастыра алмайды; Қазақ ертегілерін, тақпақтарды, жұмбақтарды, жаңылтпаштарды тыңдап түсінуге жаттап алмауы; Өз ойыншықтары, отбасы, киімдері т.б. туралы бір- біріне сұрақ қойып, жауап беруге білмеуі. Балалардың сөздік қорында көптеген мәселелер бар.
#6 слайд
Сондықтан, мектепке дейінгі балалардың сөздік қорын
дамытуына әсер етуі – өте қиын іс. Өзімнің жұмысымда
балаларды байланыстырып сөйлеуді дамыту
үшін
мнемокестені қолданғанды жөн көрдім.
Мнемокесте
– есте сақтау қабілетін жеңілдететін және
қосымша ассоциацияларды құраумен есте сақтау көлемін
кеңейтетін әр түрлі тәсілдердің жүйесі.
Әдістеменің ерекшелігі– затардың бейнесін емес, ал оларды
есте сақтау үшін таңбаларды қолдану. Бұл балаларға сөзді
таңдау мен оны есте сақтауды біршама жеңілдетеді.
Таңбалар тілдік материалға максималды жақындатылған.
2-
ші сәбилер және естияр топтарының балаларына таңбалар
түрлі түсті болуы тиіс, өйткені түстерді балалар тез
қабылдап есте сақтауға мүмкіндік береді.
6 слайд
Сондықтан, мектепке дейінгі балалардың сөздік қорын дамытуына әсер етуі – өте қиын іс. Өзімнің жұмысымда балаларды байланыстырып сөйлеуді дамыту үшін мнемокестені қолданғанды жөн көрдім. Мнемокесте – есте сақтау қабілетін жеңілдететін және қосымша ассоциацияларды құраумен есте сақтау көлемін кеңейтетін әр түрлі тәсілдердің жүйесі. Әдістеменің ерекшелігі– затардың бейнесін емес, ал оларды есте сақтау үшін таңбаларды қолдану. Бұл балаларға сөзді таңдау мен оны есте сақтауды біршама жеңілдетеді. Таңбалар тілдік материалға максималды жақындатылған. 2- ші сәбилер және естияр топтарының балаларына таңбалар түрлі түсті болуы тиіс, өйткені түстерді балалар тез қабылдап есте сақтауға мүмкіндік береді.
#7 слайд
Мнемокесте
бойынша жұмыс істеу әдісі
Тілдің жалпы жетілмеуі балалардың
байланыстырып сөйлеу тілін дамыту
үшін
Мнемокестені мына бағыттар үшін
қолданамын:
·
Сөздік қорларын байыту;
·
Сөйлем, әңгіме құрастыру;
·
Әңгімені құрастыру;
·
Жұмбақтарды жасыру және жауабын табу;
·
Тақпақтарды жаттау.
7 слайд
Мнемокесте бойынша жұмыс істеу әдісі Тілдің жалпы жетілмеуі балалардың байланыстырып сөйлеу тілін дамыту үшін Мнемокестені мына бағыттар үшін қолданамын: · Сөздік қорларын байыту; · Сөйлем, әңгіме құрастыру; · Әңгімені құрастыру; · Жұмбақтарды жасыру және жауабын табу; · Тақпақтарды жаттау.
#8 слайд
Мнемокесте және мнеможолдармен қалай
жұмыс істеу керек.
Мнемокестенің дидактикалық материалы белгілі
бір ақпарат жасырылған сызбалар болып
табылады. Мнемокестемен жұмыс істеу
тәсілдерін меңгеру оқытудың уақытын біршама
азайтып, сонымен бірге мынадай міндеттерді
шешеді:
- Басты психикалық үрдістерді – есте сақтау,
зейін, бейнелі ойлауды дамыту;
- Ақпаратты қайта колдау, яғни абстрактылы
таңбаларды бейнелерге қайта құру;
8 слайд
Мнемокесте және мнеможолдармен қалай жұмыс істеу керек. Мнемокестенің дидактикалық материалы белгілі бір ақпарат жасырылған сызбалар болып табылады. Мнемокестемен жұмыс істеу тәсілдерін меңгеру оқытудың уақытын біршама азайтып, сонымен бірге мынадай міндеттерді шешеді: - Басты психикалық үрдістерді – есте сақтау, зейін, бейнелі ойлауды дамыту; - Ақпаратты қайта колдау, яғни абстрактылы таңбаларды бейнелерге қайта құру;
#9 слайд
Мнемокесте бойынша жұмыс жүргізу кезеңдері:
· Кестені қарастыру және бейнеленген
суреттерді талқылау.
·
Жалпы символдардан бейнелерді жаңғырту,
мысалы: Үй – шатыр, қоян – ұзын құлақтар т.б.
·
Қайта кодтаудан кейін құрастырған
символдар бейнелер бойыша әңгімені, ертегіні,
тақпақтарды мазмұндап беру.
Сонымен қатар, мнемокестені қолдану
арқылы тапсырмаларды балалардың білім
деңгейіне байланысты құрастыру.
9 слайд
Мнемокесте бойынша жұмыс жүргізу кезеңдері: · Кестені қарастыру және бейнеленген суреттерді талқылау. · Жалпы символдардан бейнелерді жаңғырту, мысалы: Үй – шатыр, қоян – ұзын құлақтар т.б. · Қайта кодтаудан кейін құрастырған символдар бейнелер бойыша әңгімені, ертегіні, тақпақтарды мазмұндап беру. Сонымен қатар, мнемокестені қолдану арқылы тапсырмаларды балалардың білім деңгейіне байланысты құрастыру.
#10 слайд
Деңгейлер бойынша тапсырмаларды бөлу:
1 деңгей Оқу материалын меңгеруіне қарапайым
тапсырмалар қарастырылған мысалы: “Мазмұнда”,
“Атап бер”, “Санап бер”, “Таңда”т.б.
2 деңгей Оқу материалын меңгеруіне
алгоритмикалық жазулар еңгізіледі мынадай
тапсырмалар тұжырымдалады: “оқы”, “көшіріп
ал”,”сызықша арқылы кос”, “екі қатарға
орналастыр”,”Астын сыз ” т.б.
3 деңгей оқу материалын меңгеруіне жартылай –
іздестіру мінезді тапсырмалар еңгізіледі
Мнемокестелер тақпақтарды жаттаған кезде
ерекше тиімді. Оның мазмұны мынада: әр сөзге
немесе кішкентай сөз тіркесіне сурет (бейне) ойдан
шығарылады.
10 слайд
Деңгейлер бойынша тапсырмаларды бөлу: 1 деңгей Оқу материалын меңгеруіне қарапайым тапсырмалар қарастырылған мысалы: “Мазмұнда”, “Атап бер”, “Санап бер”, “Таңда”т.б. 2 деңгей Оқу материалын меңгеруіне алгоритмикалық жазулар еңгізіледі мынадай тапсырмалар тұжырымдалады: “оқы”, “көшіріп ал”,”сызықша арқылы кос”, “екі қатарға орналастыр”,”Астын сыз ” т.б. 3 деңгей оқу материалын меңгеруіне жартылай – іздестіру мінезді тапсырмалар еңгізіледі Мнемокестелер тақпақтарды жаттаған кезде ерекше тиімді. Оның мазмұны мынада: әр сөзге немесе кішкентай сөз тіркесіне сурет (бейне) ойдан шығарылады.
#11 слайд
Ұяасына
қарамастан
Ұшып кетті құстар
жапырақтар
ағашта Орнында тұрғысы келмейді.
Бүгін
барлығы ұшады,
ұшады.
Мүмкін Африкаға
Ұшып кеткісі келеді.
11 слайд
Ұяасына қарамастан Ұшып кетті құстар жапырақтар ағашта Орнында тұрғысы келмейді. Бүгін барлығы ұшады, ұшады. Мүмкін Африкаға Ұшып кеткісі келеді.
#12 слайд
Осылайша, барлық тақпақтар сызба түрінде бейнеленеді. Бұдан кейін бала
графикалық бейнені қолдана отырып, есте сақтау арқылы тақпақты бүтіндей
дыбыстайды.
Бұл не?
Аюдың қандай
мүшесі бар?
Аюдың түсі
қандай?
Ол қайда мекендейді?
Ол немен
қоректенеді?
Адамға қандай
пайдасы бар?
12 слайд
Осылайша, барлық тақпақтар сызба түрінде бейнеленеді. Бұдан кейін бала графикалық бейнені қолдана отырып, есте сақтау арқылы тақпақты бүтіндей дыбыстайды. Бұл не? Аюдың қандай мүшесі бар? Аюдың түсі қандай? Ол қайда мекендейді? Ол немен қоректенеді? Адамға қандай пайдасы бар?
#13 слайд
13 слайд
#14 слайд
«Балабақша» тақырыбын
оқытуда да біз
мнемокесте әдістемесіне сүйендік.
14 слайд
«Балабақша» тақырыбын оқытуда да біз мнемокесте әдістемесіне сүйендік.
#15 слайд
Балалардың білім деңгейіне байланысты сызба
арқылы сөйлем құрастыруға жаттықтыру.
Қыс
15 слайд
Балалардың білім деңгейіне байланысты сызба арқылы сөйлем құрастыруға жаттықтыру. Қыс
#16 слайд
Осындай іс-тәжірибемде менің тәрбиелеунушілерім
үлкен жетістіктерге жетті:/тіл дамытуға
байланысты жетістік/
Ішлік іс-әрекеттер ұйымдатырылды:
16 слайд
Осындай іс-тәжірибемде менің тәрбиелеунушілерім үлкен жетістіктерге жетті:/тіл дамытуға байланысты жетістік/ Ішлік іс-әрекеттер ұйымдатырылды:
#17 слайд
Нәтиже келгенде:
· Баланың жеке қабілеті анықталады
· Әр бала өз деңгейімен бағаланады
· Әр бала өздігінен жұмыс істеуге
дағдыланады
· Балалар бір бірінен қалмауға
тырысады
17 слайд
Нәтиже келгенде: · Баланың жеке қабілеті анықталады · Әр бала өз деңгейімен бағаланады · Әр бала өздігінен жұмыс істеуге дағдыланады · Балалар бір бірінен қалмауға тырысады
шағым қалдыра аласыз













