«Ustaz tilegi» - Республикалық кәсіби педагогтар қауымдастығына қосылып, сайттағы 381 569 материалды тегін жүктеп алу мүмкіндігіне ие болыңыз
Толығырақ
2024-2025 оқу жылына арналған
қысқа мерзімді сабақ жоспарларын
Жүктеп алғыңыз келеді ме?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен жасалған
Мұхтар мен Махамбет өлеңдерінің ұқсастығы
Материал туралы қысқаша түсінік
барлығына қажетті
Авторы:
09 Сәуір 2018
738
0 рет жүктелген
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
1 / 11
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Материалдың қысқаша түсінігі
1 слайд
1 слайд
2 слайд
Сатира (лат.satira)-өзі суреттеп отырған
оқиғаны, құбылысты немесе кейіпкерді
өткір сынға алып, әжуаға айналдыратын
көркемдік бейнелеу.
Зейнолла Қабдоллов “Әзіл келемежге
айналса- ирония, келемеж ащы мысқылға
айналып, сын үдейі түссе – сарказм
болғаны”
2 слайд
Сатира (лат.satira)-өзі суреттеп отырған оқиғаны, құбылысты немесе кейіпкерді өткір сынға алып, әжуаға айналдыратын көркемдік бейнелеу. Зейнолла Қабдоллов “Әзіл келемежге айналса- ирония, келемеж ащы мысқылға айналып, сын үдейі түссе – сарказм болғаны”
3 слайд
Махамбет өмір шындығын жаңа реалистік тұрғыда
көрсетіп, хан, бек, сұлтандардың халыққа көрсеткен
қаскүнемдік, зұлымдық әрекеттерін әшкерелеп, ел
тілегінің жоқшысы, күрес күндерінің ұраншысы
болды.
Әлпештеп қолда өсірген,
Туған ұлдан не пайда,
Қолына найза алмаса,
Әке жолын қумаса?
3 слайд
Махамбет өмір шындығын жаңа реалистік тұрғыда көрсетіп, хан, бек, сұлтандардың халыққа көрсеткен қаскүнемдік, зұлымдық әрекеттерін әшкерелеп, ел тілегінің жоқшысы, күрес күндерінің ұраншысы болды. Әлпештеп қолда өсірген, Туған ұлдан не пайда, Қолына найза алмаса, Әке жолын қумаса?
4 слайд
Жұртына қамқоршы бола алмайтын, жауына
қаһар шашар ерлік келмейтін, тіпті еркек деп
айтуға тұрмайтын кісілігі жоқ азаматтарды
мысқылдап, мазаққа айналдырды да, былайша
сын тезіне алады:
Қарайғанның, жігіттер,
Бәрін кісі демеңіз,
Күнде күндіз сайраңдап,
Түнде шықпас ерелер бар.
4 слайд
Жұртына қамқоршы бола алмайтын, жауына қаһар шашар ерлік келмейтін, тіпті еркек деп айтуға тұрмайтын кісілігі жоқ азаматтарды мысқылдап, мазаққа айналдырды да, былайша сын тезіне алады: Қарайғанның, жігіттер, Бәрін кісі демеңіз, Күнде күндіз сайраңдап, Түнде шықпас ерелер бар.
5 слайд
Хан мен оның сыбайластарын “Жақсыдан туған
жамандар” деп атап, олардың іс – амалдарына
қарай халықтың нағыз жауы деп есептеген.
Алтын тақты хандардың
Хандығынан не пайда.
Қаріп пенен қасірге
Туралық ісі болмаса?
5 слайд
Хан мен оның сыбайластарын “Жақсыдан туған жамандар” деп атап, олардың іс – амалдарына қарай халықтың нағыз жауы деп есептеген. Алтын тақты хандардың Хандығынан не пайда. Қаріп пенен қасірге Туралық ісі болмаса?
6 слайд
“Баймағамбет сұлтанға айтқаны”
Өздеріңдей хандардың,
Қарны жуан билердің
Атандай дауысын ақыртып,
Лауазымын көкке шақыртып,
Басын кессем деп едім. –
деп келеңсіздікті тудырар “зұлым ордасына” –
деген кегін улы тілімен өткір, кектене, семсердей
жарқылдаған сөздерімен түйрей жеткізді.
6 слайд
“Баймағамбет сұлтанға айтқаны” Өздеріңдей хандардың, Қарны жуан билердің Атандай дауысын ақыртып, Лауазымын көкке шақыртып, Басын кессем деп едім. – деп келеңсіздікті тудырар “зұлым ордасына” – деген кегін улы тілімен өткір, кектене, семсердей жарқылдаған сөздерімен түйрей жеткізді.
7 слайд
“Жәңгір ханға айтқаны”
Хан емессің қасқырсың,
Қас албасты басқырсың
Достарың келіп табалап,
Дұшпаның сені басқа ұрсын.
Хан емессің ылаңсың,
Қара шұбар жылансың
Хан емессің, аярсың,
Айыр құйрық шаянсың.
7 слайд
“Жәңгір ханға айтқаны” Хан емессің қасқырсың, Қас албасты басқырсың Достарың келіп табалап, Дұшпаның сені басқа ұрсын. Хан емессің ылаңсың, Қара шұбар жылансың Хан емессің, аярсың, Айыр құйрық шаянсың.
8 слайд
“Махамбет қазақ поэзиясына қоғамдық
күресшілдік сананы нығайтып, сын – сықақ
сарынын қалыптастырды. Қазақ
сатирасының қоғамдық, әлеуметтік мәнін
күшейтті. Сатира жанрының өткір үлгілерін
көрсетіп, кейінгі көп ақындарға ықпал
етті.”
Ханғали Сүйіншәлиев
8 слайд
“Махамбет қазақ поэзиясына қоғамдық күресшілдік сананы нығайтып, сын – сықақ сарынын қалыптастырды. Қазақ сатирасының қоғамдық, әлеуметтік мәнін күшейтті. Сатира жанрының өткір үлгілерін көрсетіп, кейінгі көп ақындарға ықпал етті.” Ханғали Сүйіншәлиев
9 слайд
Темірбек Қожеков “Табан астында тауып
айтылған шешендік сатира деп айтуға
болады”
Махамбеттің ақындық мақсатын халық
мүддесімен ұштастыра, тебірене,
шабыттана, кектене, жігерлендіре
жырлаған поэзиясы – сатираның дамуына
жол ашқан, нағыз халықтық реалистік
поэзия.
9 слайд
Темірбек Қожеков “Табан астында тауып айтылған шешендік сатира деп айтуға болады” Махамбеттің ақындық мақсатын халық мүддесімен ұштастыра, тебірене, шабыттана, кектене, жігерлендіре жырлаған поэзиясы – сатираның дамуына жол ашқан, нағыз халықтық реалистік поэзия.
10 слайд
Пайдаланған әдебиеттер.
•Қазақ әдебиеті, 9 сынып.
•“Қазақ тілі мен әдебиеті” журналы.
(07.2012) “Махамбет поэзиясындағы
сатира”
10 слайд
Пайдаланған әдебиеттер. •Қазақ әдебиеті, 9 сынып. •“Қазақ тілі мен әдебиеті” журналы. (07.2012) “Махамбет поэзиясындағы сатира”
