Оптикалық аспаптар

1 слайд
ОптикалыОптикалы қ қ аспаптараспаптар Негізгі бөлігі нәрсенің Негізгі бөлігі нәрсенің кескінін беретін кескінін беретін жүйе.жүйе.

2 слайд
Атқаратын қызметіне Атқаратын қызметіне қарай оптикалық аспаптарқарай оптикалық аспаптар Проекциялық аспаптар Телескоп Микроскоп Фотоаппарат

3 слайд
Проекциялық оптикалық Проекциялық оптикалық аспаптараспаптар Диаскоп,ол экранға мөлдір денелерді проекциялайды Эпидиаскоп,ол экранға мөлдір де, Мөлдір емес те нәрселерді проекциялайдыЭпископ,ол экранға мөлдір емес денелерді проекциялайды

4 слайд
ДиаскопДиаскоп 1 — жарык шы1 — жарык шы ғаратын бөлікғаратын бөлік ; 2 — конденсатор; 3 — ; 2 — конденсатор; 3 — диапозитив; 4 — объектив; 5 — экран.диапозитив; 4 — объектив; 5 — экран.

5 слайд
ЭпископЭпископ  Оптикалық Оптикалық схема: 1 —жарық схема: 1 —жарық шығаратын шығаратын бөлік; 2 — бөлік; 2 — бейнелегеш; 3 — бейнелегеш; 3 — проецияланатын проецияланатын объект; 4 — объект; 4 — объектив; 5 — объектив; 5 — айна; 6 — экран.айна; 6 — экран.

6 слайд
ЭпидиаскопЭпидиаскоп 1-1- жарыққорғағыш жарыққорғағыш қабықшақабықша ; ; 2-қызу лампысы;2-қызу лампысы; 3,5-сфералық айна;3,5-сфералық айна; 6-мөлдір емес 6-мөлдір емес объект;объект; 7-жарық күші бар 7-жарық күші бар проекциялық проекциялық объектив;объектив; 4-айна;11- 4-айна;11- вентилятор;вентилятор; 8-конденсатор;9-8-конденсатор;9- рамка;рамка; 10- объектив; 10- объектив;

7 слайд
ТелескопТелескоп – аспан денелер – аспан денелер ін бақылауға ін бақылауға арналған оптикалық аспап.Олар арналған оптикалық аспап.Олар линзалықлинзалық (( рефракторлықрефракторлық )) және және айналықайналық (( рефректорлықрефректорлық )) болып бөлінеді. болып бөлінеді.  Телескоптың ұлғайтуы Телескоптың ұлғайтуы 500-500- ден ден артық болады.артық болады.

8 слайд
Алғашқы айналық Алғашқы айналық телескопты телескопты 1671-1672 1671-1672 жж. жж. И.Ньютон жасады.И.Ньютон жасады.  Айналық телескоптың ерекшелігі:Айналық телескоптың ерекшелігі:  Телескоптың бұл түрінде жарықты жинау және Телескоптың бұл түрінде жарықты жинау және фокустау үшін линзаның орнына айналар фокустау үшін линзаның орнына айналар қолданылған.қолданылған.  Объективі үлкен диаметрлі параболалық айна Объективі үлкен диаметрлі параболалық айна болып табылады.болып табылады.

9 слайд
Галилео Галилейдің Галилео Галилейдің телескопытелескопы  ГалилейдіГалилейді ң алғашқы телескопы заттың мөлшерін ң алғашқы телескопы заттың мөлшерін 20 20 есе кесе к өбейтіп өбейтіп көрсеткен.көрсеткен.  1609 1609 жылы ол телескопты Венера планетасын бақылау үшін қолданды.жылы ол телескопты Венера планетасын бақылау үшін қолданды.  Юпитердің Юпитердің 4 4 серігі ашылды.серігі ашылды.

10 слайд
Уильям Гершельдің Уильям Гершельдің телескопы.телескопы.  17891789 ағылшын астрономы ұзындығы ағылшын астрономы ұзындығы 12 метр, 12 метр, айнасының айнасының диаметрдиаметр і і 1.2 метр айналық телескоп 1.2 метр айналық телескоп жасады.жасады.  1781 ол Уранның жұлдыз емес планета екенін 1781 ол Уранның жұлдыз емес планета екенін дәлелдеді.дәлелдеді.  Уран мен Сатурнның екі серігін анықтады.Уран мен Сатурнның екі серігін анықтады.

11 слайд
РадиотелескоптарРадиотелескоптар  1931 1931 жылы алғаш жылы алғаш Карл Янский Карл Янский көпшіліктің назарына көпшіліктің назарына радиотелескопты радиотелескопты ұсынды.ұсынды.  Радиотелескоптар Радиотелескоптар космостан келетін космостан келетін радиотолқындарды радиотолқындарды параболалық параболалық антеннамен ұстайды.антеннамен ұстайды.  Түскен толқындар Түскен толқындар радиоқабылдағышқа радиоқабылдағышқа жазылады.жазылады.  Бұл сигналдарды Бұл сигналдарды компьютер арқылы компьютер арқылы өңдеп,сурет түрінде өңдеп,сурет түрінде шығаруға болады.шығаруға болады.

12 слайд
Радиотелескоппен түсірілген Радиотелескоппен түсірілген сс уу реттерреттер

13 слайд
Қазіргі телескоптар ғаламшарды тереңдетіп Қазіргі телескоптар ғаламшарды тереңдетіп зерттеуге мүмкіндік береді.зерттеуге мүмкіндік береді.

14 слайд
РадиотелескопРадиотелескоп  ПуэртоПуэрто -- Рикодағы Рикодағы ең үлкен ең үлкен жылжымайтын жылжымайтын бүтін айна бүтін айна -305 м. -305 м. Сфералық табақша Сфералық табақша үстінде трос үстінде трос арқылы 800 арқылы 800 т т құрылғы ілінген.құрылғы ілінген.  Периметр арқылы Периметр арқылы айна металлдық айна металлдық тормен қоршалған.тормен қоршалған.

15 слайд
РадиотелескопРадиотелескоп  Обсерватория Грин-Бэнк.( Виргиния США) ең үлкен Обсерватория Грин-Бэнк.( Виргиния США) ең үлкен параболалық антена.параболалық антена.  Размері:100Размері:100 X110X110 м м

16 слайд
Қазіргі және келешектегі Жер мен Қазіргі және келешектегі Жер мен Ғарыштағы радиотелескоптарҒарыштағы радиотелескоптар

17 слайд
Радиотелескоп және Радиотелескоп және вертикальді күн телескопывертикальді күн телескопы

18 слайд
Рентгендік және гаммаРентгендік және гамма -- сәулелсәулел ік телескоптарік телескоптар  Ядролық Ядролық жарылыстарды жарылыстарды зерттеуге арналған бұл зерттеуге арналған бұл құрылғы қазіргі таңда құрылғы қазіргі таңда космосты зерттеуге космосты зерттеуге колданылуда.колданылуда.  Жұмыс жасау принципі:Жұмыс жасау принципі:  1)1) металдық цилиндрметалдық цилиндр -- шағылуларды шағылуларды бақылайды.бақылайды.  2)2) Пайда болған Пайда болған шағылуларды шағылуларды детекторға бейнелейді.детекторға бейнелейді.

19 слайд
Рентгендік және гаммаРентгендік және гамма -- сәулелсәулел ік телескоптарік телескоптар

20 слайд
ФотоаппаратФотоаппарат -- линзалар жүйесінің көмегімен линзалар жүйесінің көмегімен жарық сезгіш қабыршақтан сақталатын жарық сезгіш қабыршақтан сақталатын нәрсенің кескіні алынатын,оптикалық нәрсенің кескіні алынатын,оптикалық қондырғы болып табылады.қондырғы болып табылады. Фотоаппараттың негізгі бөліктері Объектив - кескінді фотоқабыршақ қа проекциялайтын линзалардың күрделі жүйесі Мөлдір емес жарық өткізбейтін камера Фотоқабыршақ

21 слайд
Әр түрлі жылдардағы Әр түрлі жылдардағы фотоаппараттың түрлеріфотоаппараттың түрлері

22 слайд
Фотоаппарат пленкалы Фотоаппарат пленкалы және цифрлық деп және цифрлық деп бөлінеді.бөлінеді.

23 слайд
МикроскопМикроскоп -(грекше mikros - кіші және -(грекше mikros - кіші және skopeo – көру),skopeo – көру), өте ұсақ денелерді көруге өте ұсақ денелерді көруге мұмкіндік беретін оптикалық аспап.мұмкіндік беретін оптикалық аспап. Адам көзі 0,08 мм қашықтықта көре алады.Адам көзі 0,08 мм қашықтықта көре алады. Микрокоп нәрсені Микрокоп нәрсені 0,2 мкм.Тіпті электрондық 0,2 мкм.Тіпті электрондық микроскоптар арқылы микроскоптар арқылы 0,1-0,01 нм. 0,1-0,01 нм.

24 слайд
Микроскоп тарихыМикроскоп тарихы  Ең алғашқы микроскопты Ең алғашқы микроскопты 1590 жылы голландық 1590 жылы голландық мастер Очков Ханс Янссен мастер Очков Ханс Янссен және оның ұлы Захария және оның ұлы Захария Янссен жасап шығарды Янссен жасап шығарды деп есептеледі,алайда ол деп есептеледі,алайда ол XVII XVII ғана жарияланды. ғана жарияланды. Галилео Галилейдің де Галилео Галилейдің де еңбегі зор.Ол «occhiolino» еңбегі зор.Ол «occhiolino» («оккиолино»),құрамдас («оккиолино»),құрамдас микраскобын 1609 микраскобын 1609 жасадыжасады .. Академии деи Академии деи Линчеи жерінде бүкіл Линчеи жерінде бүкіл халыққа таныстырды.халыққа таныстырды. 

25 слайд
Микроскоп құрылысыМикроскоп құрылысы  1 - окуляр, 2 - 1 - окуляр, 2 - винт , 3 - винт , 3 - подставка, 4 -подставка, 4 - айна, 5 – заттық айна, 5 – заттық стол, 6 - баған, 7 - стол, 6 - баған, 7 - оптикалық бас, 8 - оптикалық бас, 8 - объектив, 9 –объектив, 9 – ауыстырмалық ауыстырмалық сап 10 – бинокьдық сап 10 – бинокьдық саптама, 11 -саптама, 11 - лампа. лампа.

26 слайд
Электрондық микроскопЭлектрондық микроскоп  Алғаш рет Алғаш рет 1897 жылы 1897 жылы Дж.Томсон ашты.Дж.Томсон ашты.  Ең үлкен өлшем ала Ең үлкен өлшем ала алатын құрал.алатын құрал.  Ерекшелігі:Жарықтың Ерекшелігі:Жарықтың орнына электрондар орнына электрондар қолданыладықолданылады (30÷100  (30÷100  кЭв.)кЭв.)  ММ үсін алу үшін үсін алу үшін магнитік линзалар магнитік линзалар қолданылады.қолданылады.

27 слайд
Цифровой микроскопЦифровой микроскоп Кескінің мүсінін компьютерден бақылауға мүмкіндікКескінің мүсінін компьютерден бақылауға мүмкіндік беретін микроскоп.беретін микроскоп. Өлшемі:Өлшемі: 1010 X110.X110.

28 слайд
Микроскоп жМикроскоп ж әне кескінәне кескін