1 слайд
Оқытудың саналылығы мен
белсенділігі, көрнекілік принциптері,
беріктігі, ынталандыру, интеграциялау
проблемалық принциптері
2 слайд
Саналылық пен белсендiлiк
принципiн
- Оқушы алдында тұрған мақсат пен мiндеттердi анық түсiнуi
саналы оқытудың шарты боларын назарға алу.
- Оқушылардың оқу материалын тек жаттап қана алмай, олардың
мəн-мағынасын терең түсiнуiн қамтамасыз ету.
- Əр бiр сөздiң, сөйлемнiң, ұғымның мəнiн түсiндiру үшiн
оқушылардың бiлiмi мен тəжiрибесiн негiзге алу.
-
Оқушылардың бiлiм алуға деген ынтасын, белсендiлiгiн
арттыратындай тиiмдi əдiстердi үнемi қолдану, бүгiнгi белсендi
шəкiрт ертеңгi белсендi қоғам мүшесi екенiн ұмытпау.
3 слайд
- Оқу материалын саналы түрде меңгерту үшiн əлi
бейтаныс мағлуматтарды бұрыннан белгiлi
ақпаратпен ұштастыра бiлу.
- өз бетiмен оқуды үйрету, таным əрекетiнiң тиiмдi
əдiстерiмен таныстыру.
- Бас жəне қосалқы оқу материалын ажыратуды үйрету,
назарларына негiзгi ойларды алу.
- Оқушыларды ойлауға үйретiп, ''неге'' сұрағын жиi
қоюға дағдыландыру.
- Əрбiр оқушы тұлғасына қамқорлық жасау, оны оқу
пəнiн игеретiн субъект ретiнде қалыптастыру.
- Оқушы бiлiмдерiн тəжiрибеде қолдануына көмектесу.
4 слайд
Көрнекiлiк принципi
- ' 'Алтын ереже'': көруге болатынды - көрсету, есiте алатынды - естiрту, сезiне
алатынның бəрiн -оқушылардың сезiм мүшелерiне сездiрту, түйсiк туғызу.
- Оқушылар заттың немесе құбылыстар мен оқиғалардың бейнелерiн, көлемiн, түр-
түстерiн сөзбен емес көру арқылы əрi жеңiл, əрi тез есте сақтайтынын
қамтамасыз ету.
- Қолданылатын көрнекi құралдардың өмiрмен байланысын қамтамасыз ету.
- Оқушылар тiкелей түйсiну, көру, есту мүшелерi арқылы əртүрлi заттардың
формасын, түсiн, көлемiн, бейнесiн көрiп, дыбысын естуi негiзiнде оларда ой
пайда болады.
- Көрнекiлiк - көрсету мақсатында емес, логикалық ойлауды дамыту құралы ретiнде
пайдаланылады.
- Оқушылар заттарды қолымен ұстап, көлемiн, түр-түсiн байқап, көзiмен көруге
жəне əр түрлi дыбысын естуге жағдай туғызу.
- Көрнекiлiк заттар мен құбылыстардың өзiн тiкелей көрсетуге мүмкiндiк болмаған
жағдайда да қолданылады.
5 слайд
- Көрнекiлiктер оқушының құбылыстарды байқауға, қабылдауға деген
ынтасын оятып, iзденiс дағдыларын қалыптастырады.
- Көрнекiлiк бақылай бiлуге, салыстыру, қатар қоя бiлуге, абстракты
ұғымдарды дамытып,
жетiлдiруге жол ашады. - Көрнекiлiктi оқытудың белгiлi мақсатына сай
қолдану.
- Көрнекiлiк құралдарын қолдану барысында алғаш оны бүтiндей,
кейiн бас жəне қосалқы
бөлшектерiн, соңында тағы бүтiндей көрсету керек.
- Көрнекiлiктi оқушылармен бiрiгiп жасау.
-Көрнекi құралдарын оқу пəндерiнде нақтылы өз орнында
оқушылардың жас, таным
ерекшелiктерiн ескере отыра пайдалану.
- Көрнекiлiктердi қолдануда сан емес сапасына көңiл аудару.
6 слайд
Берiктiк принципi
Осы принциптi iске асыру үшiн мұғалiм бiрнеше ережелердi орындауы қажет.
- Оқушылар бiлiмдерiн сабақтар барысында; тақырып, тарауды оқыту аяқталған
жағдайда; тоқсан мен оқу жылының басында, соңында қайталауды үнемi
ұйымдастыру.
- Қазiргi мектеп жаттаудан ойлауға көшуiне байланысты оқушылардың жадын
зорламай, бiлiмдi санасы мен сезiмдерiмен қабылдауды үйрету.
- Жақсы түсiнбегендi оқушының есiнде сақтауына жол бермей, тек саналы бiлiмдi
жадында сақтату.
- Басты, негiзгi идеялар мен ұғымдарды есте сақтауды қамтамасыз ету үшiн
оқушыларды анықтамалармен, энциклопедиялармен жұмыс iстеуге
машықтандыру.
- Оқыту жүйесiнде түрлi (ауызша, жазбаша, лабора-ториялық-практикалық
жұмыстары) жаттығу жұмыстарын ұйымдастыру.
- Оқуға, бiлiмге ынта-ықылас, қызығушылық, мұғалiмнiң өзiне сенiмi болса,
оқушылардың оқу- таным əрекетi ерiктi, қуанышты болып, бiлiмдерi ұзақ
уақытқа дейiн сақталады. - Бiлiмнiң
7 слайд
- Логикалық түрде берiлген, алынған, қайталанған бiлiмдер мен
бiлiктер байланыссыз ақпаратпен салыстырғанда берiк
екенiн ұмытпау.
- Оқушылардың ерiктi жəне ерiксiз зейiнiн тиiмдi пайдалану:
тiкелей ұсыныстың орнына қызықты тапсырма, тəртiпке
шақыру орнына мысал, мақал-мəтелдердi қолдану.
- Оқушылардың алған бiлiмдерiнiң берiктiлiгiн нығайту-дың əр
түрлi əдiс-тəсiлдерiн (сезiмге толы əңгiме, заманауи
көрнекiлiктер, техникалық құралдар, оқу ойындары, пiкiр
таластар) iске асыру.
- Жаттығуларды орындаған кезiнде оқушылар шаршауының
алдын-алу.
- Жаңа оқу материалын ескi, таныс ақпаратпен байланыстыру.
- Оқушыларды өз бiлiмiн алу мен тексеруге бейiмдеу.
8 слайд
Сəйкестiк принципi
Сəйкестiк принципiн жүзеге асыру үшiн орындалатын
ережелер:
- Оңайдан қиынға, таныстан бейтанысқа, жеңiлден
күрделiге көшiп оқыту.
- Бiлiм беруде оқушы əрқашан дара, өзiнше ерекше екенiн
ұмытпау.
-Балалардың ақыл-ойы, қабiлеттерi мен мүмкiндiктерi
əртүрлiлiгiн ескере оқыту.
-Оқуда барлық оқушылар табысқа бiрдей жетуiн талап
етпеу, алдыңғы дайындық деңгейiне сүйену.
-Оқушының жас ерекшелiктерiне сəйкес əдiстердi анықтау.
-Оқушылардан мүмкiн еместi талап етпеу, тапсырма өте
жеңiл де, өте қиын да болмауын ойластыру.
- Оқыту жылдамдығы озат оқушыны тоқтатпай, əлсiз
оқушыны iлгерi тарту мақсатын көздеу.
9 слайд
- Жаңа күрделi материалды өткенде озат оқушыға, қайталағанда орташа жəне
нашар оқушыға сүйенiп оқыту.
- Ең күрделi бiлiмдi игерту үшiн аналогия, салыстыру, теңдестiру, қарсы қоюды
пайдаланып оқушы ойын қоздыру.
- Жалпы заңдар мен заңдылықтарды түсiндiру қиын болғандықтан, əртүрлi
пəнаралық байланыстар арқылы сол заңдылықтардың көрiнiсiн айқындау,
методологиялық бiлiмдердi сiңiрту.
- Баяу асығыңыздар! Қажетсiз оқытуды тездетуге болмайды, оқыту
жылдамдығы жас жəне дара қасиеттерге сай болуын ұдайы қамтамасыз
ету.
- Сəйкестiк мұғалiмнiң əңгiмелеу, сөйлеу, тiл анықтылығына тəуелдiлiгiн
ұмытпау.
- Сəйкестiк - жеңiлдiк емес, оқушы еңбегiн жеңiлдету мақсат емес, бiрақ
оқушыға өздiгiнен бiлiм табуға, қабылдауға, меңгеруге көмектесу
қажеттiлiгiн қамтамасыз ету.
- Сəйкестiк еңбекқорлықпен байланысты, еңбекқорлық күшейген сайын оқу
сəйкестiгi кедергiсi төмендейтiнiн ұмытпау.
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз