#1 слайд
Сабақтың тақырыбы: Мұнай, құрамы, өңдеу әдістері және мұнай өнімдері 10.2A Органикалық химияға кіріспе

1 слайд

#2 слайд
Оқу мақсаттары • 10.4.2.12 мұнайды фракциялау процесін және фракциялардың қолдану аясын түсіндіру; • 10.4.2.13 термиялық және катализдік крекинг процесін түсіндіру

2 слайд

#3 слайд
Бағалау критерийлері Ойлау дағдыларының деңгейлері: Білу, түсіну, қолдану Оқушылар мақсатқа жетеді, егер: • Шикі мұнайды өңдеу процесін сипаттай алса; • Фракциялардың қолдану аймақтарын білсе; • Каталитикалық және термиялық крекингтерді ажырата алса;

3 слайд

#4 слайд
Бейнебаяндарды көріңіз және дәптерлеріңізге кілт сөздерді жазыңыз. Отын түрлері. Мұнай. Мұнай қорлары. https://www.youtube.com/watch?v=oJCsgHHZgqo «Қазақстанның мұнай өнеркәсібінің тарихы» деректі фильмі. https://www.youtube.com/watch?v=FHfvdjDpxjU

4 слайд

#5 слайд

5 слайд

#6 слайд
Қазақстанның ірі кен орындары (203) номе р Мұнай кен орны Ашылған жылы Болжамды жалпы қорлар, млн. т. Лицензия 1 Кашаган Восточный и Западный 2000 6400 Agip KCO 2 Тенгиз 1979 3100 Tengizchevroil 3 Узень 1961 1100 Казмунайгаз 4 Карашыганак 1979 1000 Карачаганак Петролиум Оперейтинг Б. В. 5 Каламкас 1976 510 Мангистаумунайгаз 6 Жанажол 1978 500 CNPC-Актюбемунайгаз 7 Жетыбай 1961 330 Мангистаумунайгаз 8 Актоты 2003 269 Agip KCO 9 Каламкас-море 2002 156 Agip KCO 10 Кайран 2003 150 Agip KCO 11 Кенкияк надсолевой 1959 150 CNPC-Актюбемунайгаз 12 Кумколь 1984 90 Тургай Петролеум , PetroKazakhstan 13 Северное Бузачи ( в т.ч. Жалгистюбе) 1975 70 Buzachi Operating Ltd , Жалгистюбемунай 13 Каражанбас 1974 50 Каражанбасмунай 13 Каракудук 1971 40 Каракудукмунай 14 Асар 1969 30 Мангистаумунайгаз

6 слайд

#7 слайд
Қазақстанның газ құбырларының схемасы

7 слайд

#8 слайд
• Қ а з а қ с т а н д а , е л ім із д ің а с т а н а с ы А с т а н а м е н б е й р е с м и о ң т ү с т ік а с т а н а с ы А л м а т ы д а н б а с қ а , т а ғы б ір м ұ н а й л ы а с т а н а с ы б а р . О н ы ң м ә р т е б е с і б е й р е с м и д е н а р т ы қ , б ір а қ А т ы р а у қ а л а с ы н ы ң н е гіз ім е н қ а л а н ға н .

8 слайд

#9 слайд
Атырау қаласы, Мақат кен орны • XX ғасырдың басында Доссордың алғашқы өнеркәсіптік кен орны ашылды. 2 жылдан кейін - Мақат. Осы екі кен орнында 200 мың тоннадан астам мұнай өндірілді. • Мұнайдың тығыздығы 803- 895 кг/м³.  • Аз күкіртті мұнайлар (0,25- 0,28 %),  • Аз парафинді   (0,25-0,8 %).

9 слайд

#10 слайд
Қашаған (әлем бойынша 9-орын) • Қашаған - соңғы 40 жылда табылған ірі мұнай кен орындарының бірі. • Атыраудан 80 шақырым жерде орналасқан. Сөренің тереңдігі 3-7 км. • Геологиялық қорлар • Каспийдегі шикізат қорларының шамамен 25% -ы Қашаған мұнайы үлесіне тиесілі. Жергілікті геологтардың айтуынша, қазақстандық кен орнының қоры 4,8 млрд. тоннаны құрайды, жобаның операторы ақпараты бойынша бойынша - 6 млрд. тонна немесе 38 млрд баррель. Оның ішінде коммерциялық ресурстар 9 миллиардтан 13 миллиард баррельге дейін жетеді.

10 слайд

#11 слайд
Бұл диаграммада не көрсетілген?

11 слайд

#12 слайд
Мұнайдың құрамы: - әртүрлі көмірсутектер - шекті - циклоалкандар - ароматты сондықтан мұнай – көмірсутектердің қоспасы - 100-ден астам түрлі азотты, күкіртті қосылыстары Мұнай құрамын бір формула арқылы білдіруге болмайды. Оның құрамы ауыспалы және өрісіне байланысты.

12 слайд

#13 слайд

13 слайд

#14 слайд
Мұнайдың физикалық қасиеттері Зертханалық жұмыс • Тапсырма. 1) Мұнай үлгісіне назар аударыңыз. Қасиеттерін сипаттаңыз: • а) түсі- • в) иісі- • с) агрегаттық күйі- 2) Мұнай бар стаканға су құйыңыз. Судағы ерігіштігін «+» таңбасымен көрсетіңіз: Жоғары- Орташа- Суда ерімейді- 3) Сүзгі қағазын стакандағы мұнайға салыңыз. Бақылауыңызды жазыңыз.

14 слайд

#15 слайд
Мұнайдың физикалық қасиеттері • Өзіне тән иісі бар, қара қоңыр түсті, май тәріздес, қоймалжың сұйық зат • Тез жанғыш • Органикалық еріткіштерде ериді • Суда ерімейді және одан жеңіл • Тығыздығы 0,65-1,05 г/см

15 слайд

#16 слайд
Мұнайдың физикалық қасиеттері Мұнай судан жеңіл, тығыздығы 0,9 г/мл , кейде 1,04 г/мл . Мұнай электр тогын өткізбейді. Сондықтан электроникада изолятор ретінде қолданылады.

16 слайд

#17 слайд
Тапсырмаларды орындау http://www.bilimland.kz/index.php/kz Ресурсын пайдаланып, тапсырмаларды орындаңыз.

17 слайд

#18 слайд

18 слайд

#19 слайд
Состав нефти

19 слайд

#20 слайд

20 слайд

#21 слайд
Мұнай өндірісі

21 слайд

#22 слайд

22 слайд

#23 слайд
Мұнай өндірісі бойынша Сауд Арабиясы бірінші орында, жылына 542 млн. тонна өндіреді , бұл әлемдік өндірістің 13,1% құрайды. Ресей екінші орында (12,9%), АҚШ (10,8%), Қытай (5%), Канада (4,7%), Иран (4%). 2013 жылы әлемдік мұнай өндіру көлемі 4,13 млрд. тоннаны құрады.

23 слайд

#24 слайд
• Шикі мұнай өндірісі. • bilimland сайты • http://www.bilimland.kz/index.php/kz

24 слайд

#25 слайд

25 слайд

#26 слайд

26 слайд

#27 слайд
Тапсырма. • Бензин қозғалтқышты автокөлік тәулігіне 20 км тұрақты жылдамдықпен жүреді. СО және NO2 газдарының массаларын есептеңіз, егер атмосфераға 30 мг/км көміртегі тотығы және 20 мг/км азот диоксиді бөлінетіні белгілі болса. • Жауабы: 600мг, 400мг

27 слайд

#28 слайд
• Автокөлік 1 шақырым жолда атмосфераға 0,30 кг көмірқышқыл газын шығарады. (Орташа автокөлік үшін 1 л бензин 8 шақырым жолға жетеді). 160 шақырым жол жүрген автокөлік атмосфераға қанша кг көмірқышқыл газын шығарады? • Жауабы: 48 кг

28 слайд

#29 слайд
Рефлексия : А) Бүгінгі сабақта жақсы үйренгеніңіз? В) Тақырып бойынша қиындық туғызған кезең? С) Не нәрсемен жұмыс жасау керек?

29 слайд

#30 слайд
Үй жұмысы • Fractional distillation Осы схемада ғы анықтамаларды орыс және қазақ тілдерінде аударыңыз. • «Ректификациялық мұнараның жұмыс принципі» тақырыбына қысқаша баяндама дайындаңыз.

30 слайд

#31 слайд
Үй жұмысы Тақырып бойынша эссе жазыңыз: «Мұнай химиясы және қоршаған орта. Бейбіт өмір сүру мүмкін бе? Бұл үшін қандай шарттар керек?»

31 слайд