Презентация : Өсімдіктердіі жынысты және жыныссыз көбеюі




1 слайд
1 слайд

2 слайд
Өткен тарауды қайталау
Р\с Тұқымқуалаушылық пен өзгергіштік Иә\Жоқ
1 Тұқымқуалаушылық –ағзалардың өз ата- тегіне ұқсау қабілеттілігі
2 Адамның соматикалық жасушаларында 46 хромосома болады
3 Өзгергіштік 3 түрі болады
4 Ген ДНҚ молекуласының бөлігі
5 Адамның жыныс жасушаларында 22 хромосома бар
6 ДНҚ да 4 молекула бар. Олар: аденин, гуанин, тимин, цитозин
2 слайд
Өткен тарауды қайталау Р\с Тұқымқуалаушылық пен өзгергіштік Иә\Жоқ 1 Тұқымқуалаушылық –ағзалардың өз ата- тегіне ұқсау қабілеттілігі 2 Адамның соматикалық жасушаларында 46 хромосома болады 3 Өзгергіштік 3 түрі болады 4 Ген ДНҚ молекуласының бөлігі 5 Адамның жыныс жасушаларында 22 хромосома бар 6 ДНҚ да 4 молекула бар. Олар: аденин, гуанин, тимин, цитозин

3 слайд
Өткен тарауды қайталау
Р\с Тұқымқуалаушылық пен өзгергіштік Иә\Жоқ
1 Тұқымқуалаушылық –ағзалардың өз ата- тегіне ұқсау қабілеттілігі Иә
2 Адамның соматикалық жасушаларында 46 хромосома болады Иә
3 Өзгергіштік 3 түрі болады Жоқ
4 Ген ДНҚ молекуласының бөлігі Иә
5 Адамның жыныс жасушаларында 22 хромосома бар Жоқ
6 ДНҚ да 4 молекула бар. Олар: аденин, гуанин, тимин, цитозин Иә
Өзін – өзі бағалау
6-7 жауап дұрыс – “өте жақсы”
4-5 жауап дұрыс – “жақсы”
1-3 жауап дұрыс - “талпын”
3 слайд
Өткен тарауды қайталау Р\с Тұқымқуалаушылық пен өзгергіштік Иә\Жоқ 1 Тұқымқуалаушылық –ағзалардың өз ата- тегіне ұқсау қабілеттілігі Иә 2 Адамның соматикалық жасушаларында 46 хромосома болады Иә 3 Өзгергіштік 3 түрі болады Жоқ 4 Ген ДНҚ молекуласының бөлігі Иә 5 Адамның жыныс жасушаларында 22 хромосома бар Жоқ 6 ДНҚ да 4 молекула бар. Олар: аденин, гуанин, тимин, цитозин Иә Өзін – өзі бағалау 6-7 жауап дұрыс – “өте жақсы” 4-5 жауап дұрыс – “жақсы” 1-3 жауап дұрыс - “талпын”

4 слайд
Сабақтың тақырыбы
Өсімдіктердің жынысты және
жыныссыз көбеюі
4 слайд
Сабақтың тақырыбы Өсімдіктердің жынысты және жыныссыз көбеюі

5 слайд
Оқу мақсаты
Өсімдіктердегі жыныссыз және жынысты
көбеюін сипаттау
Бағалау критерийлері
1 ) өсімдіктердегі көбеюдің негізгі тәсілдерін
атайды;
2)жынысты және жыныссыз көбею түрлерін
салыстыру;
3)жынысты және жыныссыз көбею тәсілдерінің
биологиялық мәнін түсіндіреді.
5 слайд
Оқу мақсаты Өсімдіктердегі жыныссыз және жынысты көбеюін сипаттау Бағалау критерийлері 1 ) өсімдіктердегі көбеюдің негізгі тәсілдерін атайды; 2)жынысты және жыныссыз көбею түрлерін салыстыру; 3)жынысты және жыныссыз көбею тәсілдерінің биологиялық мәнін түсіндіреді.

6 слайд
Көбею дегеніміз не?
Көбею – барлық тірі организмдердің өсіп
өнуін, белгілі бір түрдің сақталуын
қамтамасыз ететін күрделі биологиялық
процесс.
6 слайд
Көбею дегеніміз не? Көбею – барлық тірі организмдердің өсіп өнуін, белгілі бір түрдің сақталуын қамтамасыз ететін күрделі биологиялық процесс.

7 слайд
Көбею
Жыныссыз Жынысты
7 слайд
Көбею Жыныссыз Жынысты

8 слайд
Жыныссыз көбею
Жыныссыз көбею – өсімдіктер мен жануарлардың
ағзаларының бір бөлімінен өзі тәрізді жаңа
ағзаның өсіп шығуы; ағзалардың жыныстық
қарым – қатынассыз және жыныстық
жасушалардың қатысуынсыз көбеюі. Көбеюдің
қарапайым түрі болғандықтан, жыныстық
көбеюден бұрын пайда болған деп есептеледі.
Көбеюдің бұл түрі өсімдіктерге және жануарларға
тән.
Бір ғана ата-анасы қатысады
Ұрпақ санының тез өсуіне әкеледі
Ұрпағы анасының ағзасын дәлме – дәл көшіреді.
8 слайд
Жыныссыз көбею Жыныссыз көбею – өсімдіктер мен жануарлардың ағзаларының бір бөлімінен өзі тәрізді жаңа ағзаның өсіп шығуы; ағзалардың жыныстық қарым – қатынассыз және жыныстық жасушалардың қатысуынсыз көбеюі. Көбеюдің қарапайым түрі болғандықтан, жыныстық көбеюден бұрын пайда болған деп есептеледі. Көбеюдің бұл түрі өсімдіктерге және жануарларға тән. Бір ғана ата-анасы қатысады Ұрпақ санының тез өсуіне әкеледі Ұрпағы анасының ағзасын дәлме – дәл көшіреді.

9 слайд
Жыныссыз
көбею Жасушалардың
бөлінуі арқылы
өсімді
Спора арқылы
Бүршіктену
9 слайд
Жыныссыз көбею Жасушалардың бөлінуі арқылы өсімді Спора арқылы Бүршіктену

10 слайд
Жасушаның бөлінуі арқылы көбею
бірклеткалы организмдерге тән көбею формасы. Түрлі
қарапайымдылар не көлденеңнен, не ұзынынан
екіге бөлініп, өзара ұқсас екі жас клетка түзіледі.
10 слайд
Жасушаның бөлінуі арқылы көбею бірклеткалы организмдерге тән көбею формасы. Түрлі қарапайымдылар не көлденеңнен, не ұзынынан екіге бөлініп, өзара ұқсас екі жас клетка түзіледі.

11 слайд
Өсімді(вегетативті) көбею
Вегетативтік көбею - көп жасушалы
ағзалардың жыныссыз көбеюдің
бір
түрі:өсімдіктің вегетативті мүшелері
арқылы көбею
11 слайд
Өсімді(вегетативті) көбею Вегетативтік көбею - көп жасушалы ағзалардың жыныссыз көбеюдің бір түрі:өсімдіктің вегетативті мүшелері арқылы көбею

12 слайд
Спора түзу арқылы көбею
Спора түзу – саңырауқұлақтар, балдырлар,
мүктер мен қырықжапырақтарға тән.
Споралар қолайлы жағдайға түскен кезде
өніп жаңа бір ағзаның қалыптасуына
себепкер болады.
12 слайд
Спора түзу арқылы көбею Спора түзу – саңырауқұлақтар, балдырлар, мүктер мен қырықжапырақтарға тән. Споралар қолайлы жағдайға түскен кезде өніп жаңа бір ағзаның қалыптасуына себепкер болады.

13 слайд
Бүршіктену
Жас даралар аналық жасуша денесінің
өсінділерінен қалыптасатын көбею түрі.
13 слайд
Бүршіктену Жас даралар аналық жасуша денесінің өсінділерінен қалыптасатын көбею түрі.

14 слайд
Жынысты көбею
•
Екі жеке дара қатысады
•
Генетикалық жағынан ұрпағында ата-анасына ұқсас
белгілері бар
•
Гаметалары бір жиынды хромосомалы(гаплоидты),
ядролары байланысқан кезде (ұрықтанғанда) зигота
түзіледі, ол екі ата-анасының хромосомаларынан тұрады.
•
Көптеген өсімдіктер мен жануарларға тән қасиет.
•
Баяу жүреді, бірақ ұрпақтары сыртқы ортаға жақсы
бейімделген.
•
Ұрпағында ата – анасының белгілері тең кездеседі.
14 слайд
Жынысты көбею • Екі жеке дара қатысады • Генетикалық жағынан ұрпағында ата-анасына ұқсас белгілері бар • Гаметалары бір жиынды хромосомалы(гаплоидты), ядролары байланысқан кезде (ұрықтанғанда) зигота түзіледі, ол екі ата-анасының хромосомаларынан тұрады. • Көптеген өсімдіктер мен жануарларға тән қасиет. • Баяу жүреді, бірақ ұрпақтары сыртқы ортаға жақсы бейімделген. • Ұрпағында ата – анасының белгілері тең кездеседі.

15 слайд
Жынысты көбеюдің сызбасы
Ата-аналық
дарақтар
Ұрпақ
15 слайд
Жынысты көбеюдің сызбасы Ата-аналық дарақтар Ұрпақ

16 слайд
Жынысты
көбею Біржасушалы
ағзалардың
араласуы Гаметалардың
қосылуы
Партеногенез
16 слайд
Жынысты көбею Біржасушалы ағзалардың араласуы Гаметалардың қосылуы Партеногенез

17 слайд
Біржасушалы ағзалардың
араласуы
•
КОНЬЮГАЦИЯ-
•
бір түр арасындағы
даралардың
генетикалық
ақпаратпен
алмасуы.
(кірпікшелі-
кебісше)
17 слайд
Біржасушалы ағзалардың араласуы • КОНЬЮГАЦИЯ- • бір түр арасындағы даралардың генетикалық ақпаратпен алмасуы. (кірпікшелі- кебісше)

18 слайд
Гаметалардың қосылуы
Гаметалар деген жыныс
жасушалары(аталық пен
аналық)
Жыныс жасушаларының
қосылуы нәтижесінде
зигота түзіледі, одан
жаңа организм пайда
болады.
18 слайд
Гаметалардың қосылуы Гаметалар деген жыныс жасушалары(аталық пен аналық) Жыныс жасушаларының қосылуы нәтижесінде зигота түзіледі, одан жаңа организм пайда болады.

19 слайд
Партеногенез
Организмдердің ұрықтанбаған жұмыртқа
клеткасынан дамып жетілуін- партеногенез
деп атайды. Аналық жыныс жасушасының
көмегімен жүреді. Түзілген ( Көбінесе
күрделігүлділер, раушангулділер, астық
тұқымдастыларда кездеседі т.б.)
19 слайд
Партеногенез Организмдердің ұрықтанбаған жұмыртқа клеткасынан дамып жетілуін- партеногенез деп атайды. Аналық жыныс жасушасының көмегімен жүреді. Түзілген ( Көбінесе күрделігүлділер, раушангулділер, астық тұқымдастыларда кездеседі т.б.)

20 слайд
Жынысты және жыныссыз көбею
тәсілдерін салыстыру
Жын
ысты Жын
ыссы
з
20 слайд
Жынысты және жыныссыз көбею тәсілдерін салыстыру Жын ысты Жын ыссы з

21 слайд
«Сұрақ менен, жауап сенен» әдісі
•
1.Көбею дегеніміз не?
•
2.Көбеюдің қандай түрлері бар?
•
3. Жынысты көбею түрлерін ата.
Дескриптор:
1. Көбеюдің анықтамасын біледі
2. Көбеюдің түрлерін біледі
3. Жынысты көбею түрлерін атай алады
21 слайд
«Сұрақ менен, жауап сенен» әдісі • 1.Көбею дегеніміз не? • 2.Көбеюдің қандай түрлері бар? • 3. Жынысты көбею түрлерін ата. Дескриптор: 1. Көбеюдің анықтамасын біледі 2. Көбеюдің түрлерін біледі 3. Жынысты көбею түрлерін атай алады

22 слайд
1 21 тапсырма. Жыныссыз көбею тәсілдерін
анықтаңдар.
3 Дескриптор:
1. Жыныссыз көбею тәсілдерін
ажырата алады
2. Жыныссыз көбею тәсілдерін
атауын біледі
22 слайд
1 21 тапсырма. Жыныссыз көбею тәсілдерін анықтаңдар. 3 Дескриптор: 1. Жыныссыз көбею тәсілдерін ажырата алады 2. Жыныссыз көбею тәсілдерін атауын біледі

23 слайд
2 тапсырма. Кестені толтыру
№ Нышаны Жыныссыз көбею Жынысты көбею
1 Көбеюге қатысатын
дарақтар саны
2 Гаметаның түзілуі
3 Дарақтардың көбею
жылдамдығы
4 Кемшіліктер
1
2
3
5
Артықшылықтар
1
2
3
23 слайд
2 тапсырма. Кестені толтыру № Нышаны Жыныссыз көбею Жынысты көбею 1 Көбеюге қатысатын дарақтар саны 2 Гаметаның түзілуі 3 Дарақтардың көбею жылдамдығы 4 Кемшіліктер 1 2 3 5 Артықшылықтар 1 2 3

24 слайд
24 слайд