Презентация "Ашық, қысаң дауыстылар" 5 сынып


1 слайд
1 слайд

2 слайд
Менің көңілім жақсы.
Мен сабақты жылдам орындаймын.
Мен сабақты жақсы оқимын.
Менің жазуым жақсы.
Менің тәртібім жақсы.
2 слайд
Менің көңілім жақсы. Мен сабақты жылдам орындаймын. Мен сабақты жақсы оқимын. Менің жазуым жақсы. Менің тәртібім жақсы.

3 слайд
10 20 30
10 20 30
10 20 30
3 слайд
10 20 30 10 20 30 10 20 30

4 слайд
4 слайд

5 слайд
5 слайд

6 слайд
Жақтың ашылу қалпына қарай дауысты
дыбыстар ашық және қысаң болып бөлінеді.
а, ә, о, ө, е, э ы, і, и, у, ұ, ү
6 слайд
Жақтың ашылу қалпына қарай дауысты дыбыстар ашық және қысаң болып бөлінеді. а, ә, о, ө, е, э ы, і, и, у, ұ, ү

7 слайд
7 слайд

8 слайд
8 слайд

9 слайд
Мәтінді көшіріп жазып, ашық дыбыстардың астын
сызыңдар.
Әл-Фараби туралы аңыз
Шам шаһарының әмірі өз құзырына ғалым,
шайырларды жинапты. Ол Әл-Фарабиді сынамақ
болып: “Өзіңе лайықты орын тауып отыр”,-депті.
Сөйтсе,Әл-Фараби тура әмір тағына барып отырады.
Сонда әлгі әмір қасындағы уәзіріне беймәлім тілде:
-Мына түрік әдеп сақтамады ғой,-депті.
Әл-Фараби оны дереу түсіне қойыпты да:
-Тақсыр, мен жетпіс тіл білемін,-депті.
Ыңғайсызданып қалған әмір, халпелер:
-“Кешіріңіз, сіз екінші ұстаз екенсіз ғой, байқамай
қалдық”.-деп, оған жол береді.
(Ел аузынан)
9 слайд
Мәтінді көшіріп жазып, ашық дыбыстардың астын сызыңдар. Әл-Фараби туралы аңыз Шам шаһарының әмірі өз құзырына ғалым, шайырларды жинапты. Ол Әл-Фарабиді сынамақ болып: “Өзіңе лайықты орын тауып отыр”,-депті. Сөйтсе,Әл-Фараби тура әмір тағына барып отырады. Сонда әлгі әмір қасындағы уәзіріне беймәлім тілде: -Мына түрік әдеп сақтамады ғой,-депті. Әл-Фараби оны дереу түсіне қойыпты да: -Тақсыр, мен жетпіс тіл білемін,-депті. Ыңғайсызданып қалған әмір, халпелер: -“Кешіріңіз, сіз екінші ұстаз екенсіз ғой, байқамай қалдық”.-деп, оған жол береді. (Ел аузынан)

10 слайд
Менің бір жолдасым бар. Жолдас болғанда бір түрлі!
Қайда барсам, қасымнан қалмайды. Менсіз ешқайда
бармайды. Тұрсам тұрады, жүрсем жүреді, жүгірсем
жүгіреді, жатсам жатады, жазсам жазады. Бірақ
үндемейді.
Ертеңгілік, кешкілік үлкейіп, өсіп кетеді. Түсте тырбиып,
ергежейлі болады. Жарықта жанымнан қалмайтын
жолдасым қараңғы болса, ғайып болады да кетеді.
Сендерде ондай жолдас барма?
(А.Байтұрсынов)
Мына « Жұмбақ тас» өлеңіндегі ашық дауыстылары бар
сөздерді бір бөлек, қысаң дауыстылары бар сөздерді бір бөлек,
(қайталанғанын алмай) теріп жазу.
Ашық дауыстылар Қысаң дауыстылар
Жолдас, Бір,
10 слайд
Менің бір жолдасым бар. Жолдас болғанда бір түрлі! Қайда барсам, қасымнан қалмайды. Менсіз ешқайда бармайды. Тұрсам тұрады, жүрсем жүреді, жүгірсем жүгіреді, жатсам жатады, жазсам жазады. Бірақ үндемейді. Ертеңгілік, кешкілік үлкейіп, өсіп кетеді. Түсте тырбиып, ергежейлі болады. Жарықта жанымнан қалмайтын жолдасым қараңғы болса, ғайып болады да кетеді. Сендерде ондай жолдас барма? (А.Байтұрсынов) Мына « Жұмбақ тас» өлеңіндегі ашық дауыстылары бар сөздерді бір бөлек, қысаң дауыстылары бар сөздерді бір бөлек, (қайталанғанын алмай) теріп жазу. Ашық дауыстылар Қысаң дауыстылар Жолдас, Бір,

11 слайд
Шарты: Оқушылар көз
дәрігерінің алдына келіп, бір
көздерін жұмып, жазулы
тұрған әріптерді атайды.
Аталған дыбыстарға
дыбыстық талдау жасайды.
11 слайд
Шарты: Оқушылар көз дәрігерінің алдына келіп, бір көздерін жұмып, жазулы тұрған әріптерді атайды. Аталған дыбыстарға дыбыстық талдау жасайды.

12 слайд
Карточкамен жұмыс.
Көп нүктенің орнына тиісті ашық және қысаң дауыстыларды қойып
жазу.
«Әліпби»
Б...г...н мұғал...м үлк...н қ...ғ...з әк...ліп, іл...п қойд... . Қағаз
бет...нд..г... әр...птер үлкен үлкен ет...п жаз...лған. Астына
« ...л...пби» деген сөз жаз...лған. М...ғ...л...м: « Барлық әр...п осы.
М...нда тан...майтын әріптер...ң бар ма?» - деді.
Біз: « Ж...қ!» - дед...к.»
«Ендеше, ...ріпт...рд...ң б...рін біліп б...лдыңд...р. Енд... қандай с...з
болс.. ..қуға жарайсыңдар.
М...нау – әріпт...рд...ң бастан – аяқ рет...мен тұрғаны. Бұл
« әр...п реті» деп аталад... . Әр...пт...рді түг...л айту керек б...лған
кезде, ос... рет...мен айтас...ңдар. Әр...пт...ң реттік орн...н табу
керек болған кезде де осы рет...мен іздейс...ңдер, - деді.
(Ахмет Байтұрсынов)
12 слайд
Карточкамен жұмыс. Көп нүктенің орнына тиісті ашық және қысаң дауыстыларды қойып жазу. «Әліпби» Б...г...н мұғал...м үлк...н қ...ғ...з әк...ліп, іл...п қойд... . Қағаз бет...нд..г... әр...птер үлкен үлкен ет...п жаз...лған. Астына « ...л...пби» деген сөз жаз...лған. М...ғ...л...м: « Барлық әр...п осы. М...нда тан...майтын әріптер...ң бар ма?» - деді. Біз: « Ж...қ!» - дед...к.» «Ендеше, ...ріпт...рд...ң б...рін біліп б...лдыңд...р. Енд... қандай с...з болс.. ..қуға жарайсыңдар. М...нау – әріпт...рд...ң бастан – аяқ рет...мен тұрғаны. Бұл « әр...п реті» деп аталад... . Әр...пт...рді түг...л айту керек б...лған кезде, ос... рет...мен айтас...ңдар. Әр...пт...ң реттік орн...н табу керек болған кезде де осы рет...мен іздейс...ңдер, - деді. (Ахмет Байтұрсынов)

13 слайд
13 слайд

