Презентация. Қазақ тілі ережесі. Үстеу ( Наречие)

1 слайд
Үстеу Наречие

1 слайд

2 слайд
  ҮСТЕУ (Наречие) Іс-әрекеттің, қимылдың әр түрлі белгісін, амал-тәсілін, мекенін, мезгілін, себебін, мақсатын т.б. сипаттарын білдіретін сөздердің лексико-грамматикалық тобы. Үстеулер, ең алдымен, етістіктің /баяндауыштың/ белгілерін білдіреді. (Наречие – это лексико- грамматический класс слов, обозначающих признак процесса, признака, предмета. Наречия ,в первую очередь, обозначают признаки глагола /сказуемого /)

2 слайд

3 слайд
Үстеудің мағыналық түрлері • Мезгіл үстеу ( наречия времени) • Мекен үстеу (наречия места) • Сын – қимыл үстеу (наречия образа действия и времени) • Мөлшер үстеу (наречия количества и меры) • Күшейткіш үстеу (усилительные наречия) • Мақсат үстеу (наречия цели) • Себеп-салдар үстеуі (наречия причины и следствия)

3 слайд

4 слайд
Мезгіл үстеу • Мезгіл үстеуі  (наречия  времени) қашан? – когда? қашаннан бері? – с каких пор?   бүгін, былтыр, биыл, ертең, күндіз, әуелі, күні-түні, кешке, қысы-жазы, әлсін-әлі, анда-санда, ежелден т.б.

4 слайд

5 слайд
Мекен үстеу • Мекен үстеуі  (наречия  места)   қайда? – куда? қайдан? – откуда? қалай қарай?   ілгері, кейін, әрмен, қарай, мұнда, осында, әрі, жоғары, төмен, тысқары, артта, тұс-тұсында, одан- бұдан т.б.

5 слайд

6 слайд
Сын-қимыл үстеу • Қимыл-сын  үстеуі (наречия  образа  действия и  времени)   қалай? – как? қалайша? – каким образом? қайтіп? – как?   әрең, ақырын, бірден, бірге, бірте-бірте, бұрынғыша, қолма-қол, осылай, сөйтіп, келе-сала, емін-еркін, лезде, қаннен-қаперсіз, дереу, жедел, шапшаң, тез т.б.  

6 слайд

7 слайд
Мөлшер үстеу • Мөлшер   үстеуі (наречия  количества и  меры)   қанша? қаншама? қаншалықты? нешелеп? қаншалық? қаншадан? – сколько? по сколько?   онша, сонша, соншама, мұншама, едәуір, анағұрлым, біраз, бірталай, неғұрлым, бірен- саран, азды-көпті, солғұрлым, әжептәуір, қыруар, талай, сондайлық т.б.

7 слайд

8 слайд
Күшейткіш үстеу • Күшейткіш  үстеуі (усилительные наречия)   қалай? – как? қандай? –какой? қайтіп? – как?   әбден, тым, ең, ылғи, кілең, сәл, өңкей, тіпті, нақ, әнтек, мүлдем, дәл, нағыз, керемет, қанағат, өте т.б.  

8 слайд

9 слайд
Мақсат үстеу • Мақсат  үстеуі (наречия цели)   не үшін?-для чего? неге?-почему? не мақсатпен? қалай?   әдейі, жорта, қасақана, көре тұра, біле тұра, әдейілеп т.б.  

9 слайд

10 слайд
Себеп – салдар үстеуі • Себеп-салдар   үстеуі (наречия причины и следствия) не себепті? неге? қалай? неліктен?- почему? по какой причине? т.б.   босқа, бекерге, жоққа, құр босқа, лажсыздан, амалсыздан, шарасыздан т.б.

10 слайд