Презентация: Сұлтанмахмұт Торайғыров өмірі.
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Торайғыров Торайғыров
СұлтанмахмұтСұлтанмахмұт
(1893—1920)(1893—1920)
1 слайд
Торайғыров Торайғыров СұлтанмахмұтСұлтанмахмұт (1893—1920)(1893—1920)
2 слайд
ӨмірбаяныӨмірбаяны
•
Қазақтың белгілі ақыныҚазақтың белгілі ақыны
Сұлтанмахмұт Торайғыров Сұлтанмахмұт Торайғыров
1893 жылы 28 қазанда Омск1893 жылы 28 қазанда Омск
уезінің Шағрай болысындағы уезінің Шағрай болысындағы
Жантай ауылында дүниегеЖантай ауылында дүниеге
келген.келген.
Әкесі Шоқпыт Семей Әкесі Шоқпыт Семей
губерниясының Павлодар уезінен. губерниясының Павлодар уезінен.
2 слайд
ӨмірбаяныӨмірбаяны • Қазақтың белгілі ақыныҚазақтың белгілі ақыны Сұлтанмахмұт Торайғыров Сұлтанмахмұт Торайғыров 1893 жылы 28 қазанда Омск1893 жылы 28 қазанда Омск уезінің Шағрай болысындағы уезінің Шағрай болысындағы Жантай ауылында дүниегеЖантай ауылында дүниеге келген.келген. Әкесі Шоқпыт Семей Әкесі Шоқпыт Семей губерниясының Павлодар уезінен. губерниясының Павлодар уезінен.
3 слайд
•
Сұлтанмахмұт алты жасында әкесінен оқып, хат Сұлтанмахмұт алты жасында әкесінен оқып, хат
таниды. Бұдан кейін де Шоқпыт бірде өзі таниды. Бұдан кейін де Шоқпыт бірде өзі
оқытып, енді бірде ауыл молдаларына беріп, оқытып, енді бірде ауыл молдаларына беріп,
баласының оқуын үзбейді. Болашақ ақын 1902-баласының оқуын үзбейді. Болашақ ақын 1902-
1903 жылдары – Әлі, 1904-1905 жылдары – 1903 жылдары – Әлі, 1904-1905 жылдары –
Тортай, 1906-1907 жылдары Мұқан деген Тортай, 1906-1907 жылдары Мұқан деген
молдалардан дәріс алады. Сұлтанмахмұт үшін молдалардан дәріс алады. Сұлтанмахмұт үшін
әсіресе Мұқан молданың тәрбиесі ерекше әсіресе Мұқан молданың тәрбиесі ерекше
болады. Мұқан молда көп оқыған, әдебиеттен болады. Мұқан молда көп оқыған, әдебиеттен
хабары бар, өзі де аздап өлең жазатын адам хабары бар, өзі де аздап өлең жазатын адам
болады. Оқушыларын үнемі қазақ ауыз болады. Оқушыларын үнемі қазақ ауыз
әдебетінің, шығыс әдебиетінің үлгілерімен әдебетінің, шығыс әдебиетінің үлгілерімен
таныстыра отырып, шәкірттерін өлең жазуға таныстыра отырып, шәкірттерін өлең жазуға
баулады.баулады.
3 слайд
• Сұлтанмахмұт алты жасында әкесінен оқып, хат Сұлтанмахмұт алты жасында әкесінен оқып, хат таниды. Бұдан кейін де Шоқпыт бірде өзі таниды. Бұдан кейін де Шоқпыт бірде өзі оқытып, енді бірде ауыл молдаларына беріп, оқытып, енді бірде ауыл молдаларына беріп, баласының оқуын үзбейді. Болашақ ақын 1902-баласының оқуын үзбейді. Болашақ ақын 1902- 1903 жылдары – Әлі, 1904-1905 жылдары – 1903 жылдары – Әлі, 1904-1905 жылдары – Тортай, 1906-1907 жылдары Мұқан деген Тортай, 1906-1907 жылдары Мұқан деген молдалардан дәріс алады. Сұлтанмахмұт үшін молдалардан дәріс алады. Сұлтанмахмұт үшін әсіресе Мұқан молданың тәрбиесі ерекше әсіресе Мұқан молданың тәрбиесі ерекше болады. Мұқан молда көп оқыған, әдебиеттен болады. Мұқан молда көп оқыған, әдебиеттен хабары бар, өзі де аздап өлең жазатын адам хабары бар, өзі де аздап өлең жазатын адам болады. Оқушыларын үнемі қазақ ауыз болады. Оқушыларын үнемі қазақ ауыз әдебетінің, шығыс әдебиетінің үлгілерімен әдебетінің, шығыс әдебиетінің үлгілерімен таныстыра отырып, шәкірттерін өлең жазуға таныстыра отырып, шәкірттерін өлең жазуға баулады.баулады.
4 слайд
•
Троицк, Семей, Томск сияқты ірі қалаларда Троицк, Семей, Томск сияқты ірі қалаларда
барып оқуын жалғастыруға ниеттенсе де, барып оқуын жалғастыруға ниеттенсе де,
қамқоршысы мен қаржының жоктығынан, қамқоршысы мен қаржының жоктығынан,
тұрмыстың қиыншылығынан ол мақсаты тұрмыстың қиыншылығынан ол мақсаты
орындалмайды. Бірақ оптимист орындалмайды. Бірақ оптимист
Сұлтанмахмұт өз бетімен ізденіп көп Сұлтанмахмұт өз бетімен ізденіп көп
оқыды, ғылымның әралуан саласынан оқыды, ғылымның әралуан саласынан
хабардар болды, сөйтіп заманының хабардар болды, сөйтіп заманының
оқымысты жастарының біріне айналды.оқымысты жастарының біріне айналды.
4 слайд
• Троицк, Семей, Томск сияқты ірі қалаларда Троицк, Семей, Томск сияқты ірі қалаларда барып оқуын жалғастыруға ниеттенсе де, барып оқуын жалғастыруға ниеттенсе де, қамқоршысы мен қаржының жоктығынан, қамқоршысы мен қаржының жоктығынан, тұрмыстың қиыншылығынан ол мақсаты тұрмыстың қиыншылығынан ол мақсаты орындалмайды. Бірақ оптимист орындалмайды. Бірақ оптимист Сұлтанмахмұт өз бетімен ізденіп көп Сұлтанмахмұт өз бетімен ізденіп көп оқыды, ғылымның әралуан саласынан оқыды, ғылымның әралуан саласынан хабардар болды, сөйтіп заманының хабардар болды, сөйтіп заманының оқымысты жастарының біріне айналды.оқымысты жастарының біріне айналды.
5 слайд
ШығармашылығыШығармашылығы
•
Адасқан өмір Адасқан өмір
•
Кедей Кедей
•
Жарқынбай Жарқынбай
•
Кім жазықты Кім жазықты
•
Қамар сұлу Қамар сұлу
•
Жақсылық көрсем өзімнен Жақсылық көрсем өзімнен
5 слайд
ШығармашылығыШығармашылығы • Адасқан өмір Адасқан өмір • Кедей Кедей • Жарқынбай Жарқынбай • Кім жазықты Кім жазықты • Қамар сұлу Қамар сұлу • Жақсылық көрсем өзімнен Жақсылық көрсем өзімнен
6 слайд
•
Реалист-ақын 20 ғ. әдебиетінде жаңа Реалист-ақын 20 ғ. әдебиетінде жаңа
жанрлар туғызды, роман жанрының, жанрлар туғызды, роман жанрының,
реалистік поэманың қалыптасуына әсер реалистік поэманың қалыптасуына әсер
етті. Оның адам өмірінің мән-мағынасы етті. Оның адам өмірінің мән-мағынасы
жайлы «Адасқан өмір» поэмасы, 20 ғ. жайлы «Адасқан өмір» поэмасы, 20 ғ.
басындагы қазақтың іріп-шіріген билеуші басындагы қазақтың іріп-шіріген билеуші
табының өскен, тәрбие алған ортасы, табының өскен, тәрбие алған ортасы,
ескілікке қарсы үн көтерген «Қамар ескілікке қарсы үн көтерген «Қамар
сұлу» шығармасы, жастарды асқақ қиял, сұлу» шығармасы, жастарды асқақ қиял,
зор талапқа бастайтын лирикасы — оны зор талапқа бастайтын лирикасы — оны
қазақ әдебиетіндегі демократтык қазақ әдебиетіндегі демократтык
әдебиеттің ірі өкілі етті.әдебиеттің ірі өкілі етті.
6 слайд
• Реалист-ақын 20 ғ. әдебиетінде жаңа Реалист-ақын 20 ғ. әдебиетінде жаңа жанрлар туғызды, роман жанрының, жанрлар туғызды, роман жанрының, реалистік поэманың қалыптасуына әсер реалистік поэманың қалыптасуына әсер етті. Оның адам өмірінің мән-мағынасы етті. Оның адам өмірінің мән-мағынасы жайлы «Адасқан өмір» поэмасы, 20 ғ. жайлы «Адасқан өмір» поэмасы, 20 ғ. басындагы қазақтың іріп-шіріген билеуші басындагы қазақтың іріп-шіріген билеуші табының өскен, тәрбие алған ортасы, табының өскен, тәрбие алған ортасы, ескілікке қарсы үн көтерген «Қамар ескілікке қарсы үн көтерген «Қамар сұлу» шығармасы, жастарды асқақ қиял, сұлу» шығармасы, жастарды асқақ қиял, зор талапқа бастайтын лирикасы — оны зор талапқа бастайтын лирикасы — оны қазақ әдебиетіндегі демократтык қазақ әдебиетіндегі демократтык әдебиеттің ірі өкілі етті.әдебиеттің ірі өкілі етті.
7 слайд
Павлодардың Павлодардың
көшесiнде көшесiнде
Султанмахмут Султанмахмут
Торайғыровқа Торайғыровқа
арналған арналған
ескерткiшіескерткiші
7 слайд
Павлодардың Павлодардың көшесiнде көшесiнде Султанмахмут Султанмахмут Торайғыровқа Торайғыровқа арналған арналған ескерткiшіескерткiші
8 слайд
Сұлтанмахмұт ТорайғыровСұлтанмахмұт Торайғыров
тын ескеркішітын ескеркіші
8 слайд
Сұлтанмахмұт ТорайғыровСұлтанмахмұт Торайғыров тын ескеркішітын ескеркіші
9 слайд
•
Қазақ ұлттық мәдениетінің Қазақ ұлттық мәдениетінің
көрнекті қайраткері, ХХ ғасыр көрнекті қайраткері, ХХ ғасыр
басындағы қазақ өмірінің басындағы қазақ өмірінің
шежірешісі болған ақын шежірешісі болған ақын
Сұлтанмахмұт Торайғыров 1920 Сұлтанмахмұт Торайғыров 1920
жылы 21 мамырда дүниеден өтеді. жылы 21 мамырда дүниеден өтеді.
Ақын бар жоғы 27 жыл ғана өмір Ақын бар жоғы 27 жыл ғана өмір
сүрді...сүрді...
9 слайд
• Қазақ ұлттық мәдениетінің Қазақ ұлттық мәдениетінің көрнекті қайраткері, ХХ ғасыр көрнекті қайраткері, ХХ ғасыр басындағы қазақ өмірінің басындағы қазақ өмірінің шежірешісі болған ақын шежірешісі болған ақын Сұлтанмахмұт Торайғыров 1920 Сұлтанмахмұт Торайғыров 1920 жылы 21 мамырда дүниеден өтеді. жылы 21 мамырда дүниеден өтеді. Ақын бар жоғы 27 жыл ғана өмір Ақын бар жоғы 27 жыл ғана өмір сүрді...сүрді...
10 слайд
Өмірі қысқа болғанмен, Өмірі қысқа болғанмен,
жырларының ғұмыры ұзаққа жырларының ғұмыры ұзаққа
созылды. Ақын бақыты да сонда. созылды. Ақын бақыты да сонда.
10 слайд
Өмірі қысқа болғанмен, Өмірі қысқа болғанмен, жырларының ғұмыры ұзаққа жырларының ғұмыры ұзаққа созылды. Ақын бақыты да сонда. созылды. Ақын бақыты да сонда.