Презентация "Тың және тыңайған жерлерді игеру" 11 сынып

1 слайд
Қазақстан тарихы Сабақтың тақырыбы :Тың және тыңайған жерлерді игеруНұр-Сұлтан қаласы «№34 орта мектебі» КММ Пән мұғалімі:С.Ж.Эгамберганова

2 слайд
Сабақтың мақсаты: Соғыстан кейінгі жылдарда ауыл шаруашылығының артта қалу себебін тауып, оқушыларға 1954 жылы қабылданған тың және тыңайған жерлерді игеру жұмысының барысы мен нәтижелері туралы ұғындыра отырып, тың игеру саясатының мәнін,мақсатын, маңызын ашу, теориялық білімдерін жетілдіру.

3 слайд
О.Сүлейменов 113 343 300 3 категорияСемей 1949-1989 жж Капустин Яр Возрождение аралы ЗАРДАБЫӘскери –өнеркәсіптік кешен Сынақ алаңдары Ю.А.Гагарин “ Байқоңыр” ғарыш айлағы

4 слайд
Тыңайған жер – ұзақ уақыт бойы өңделмеген жыртылған жер. Тың жер – табиғи күйінде құнарлығы сақталып тұрған, ғасырлар бойы жыртылмаған жерлер, тың жерлер топырағының құрылымында қара шірік қабаты қалың, өсімдікке қажетті қоректік заттар мол болады.

5 слайд
Ауыл шаруашылығын дамыту жолындағы қиыншылықтар

6 слайд
Ауыл шаруашылығын дамыту жолындағы қиыншылықтар Жұмыс қолдарының жетіспеуі Ауыл шаруашылығы машиналары істен шығуы Жаңа техникамен қамтамасыз етілмеуі Басқарудың әкімшілдік күштеу жүйесі Экономика- лық заңдармен есептеспеу

7 слайд
   1953 жылы қыркүйекте КОКП ОК пленумы ауыл шаруашылығында қалыптасқан жағдайды талқылады. Пленумда мемлекет басшысы Н.С.Хрущев баяндама жасады. Баяндамада аграрлық саланың артта қалу себептері талданды. Ш Е Ш І М Д ЕР І

8 слайд
   1953 жылы қыркүйекте КОКП ОК пленумы ауыл шаруашылығында қалыптасқан жағдайды талқылады. Пленумда мемлекет басшысы Н.С.Хрущев баяндама жасады. Баяндамада аграрлық саланың артта қалу себептері талданды. Ш Е Ш І М Д ЕР І Материалдық ынтаны арттыру Ұжымшарларға дербестік беру Техникамен жабдықтау Салық саясатын өзгерту Мемлекетке төлеуге тиісті қарыздардан босатуҰжымшарларды мемлекеттік энергетика жүйесіне қосу Ауылшаруашылық өнімін дайындау ,сатып алу бағасын көтеру

9 слайд
Мұндай қайта құрулар ауыл шаруашылығының дамуына әсерін тигізбеді. Оның материалдық– техникалық тұрғыда жабдықталуында тұрақтылық болмады.       1954 жылы 23 ақпан - 2 наурыз арлығында  Компартия ОК кезекті пленумы болып өтті. Онда  «Елде астық өндіруді ұлғайту мен тың және тыңайған жерлерді игеру»  туралы қаулы қабылданды. Жалпы, астық мәселесін шешудің екі бағыты болды: - интенсивтік бағыт, экономиканы реттеуде нарықтық қатынасқа көшу.   - экстенсивтік бағыт, яғни астық өнімін тың жерлерді игеру арқылы арттыру жолы. Шаруашылықты нарықтық қатынастарға көшіру социализм идеологиясына қайшы келетін еді. Сондықтан, азық-түлік мәселесін шешуде Кеңес үкіметі осы екінші жолды таңдады.

10 слайд
Тың жерлер игерілетін аймақтар Қазақстандағы тың жерлерді игеретін аудандар

11 слайд
Тұлғаны таны.( қысқаша мәлімет айту )

12 слайд
Тың игеруге басқа республикадан адамдар көшіріліп әкелініп,оларға көптеген жеңілдіктер жасалды: • Дүние мүлкімен тегін көшірілді • Әр отбасыға бір реттік көмек берілді • Үй салу,мал алу үшін несие берілді • Азық-түлік көмегі берілді • Аулшаруашылығы салығынан босатылды

13 слайд
Сандармен жұмыс: Саны Қандай көмек 500-1000 сом 150-200 сом 10 мың сом несие 1,5ц 2 жылдан 5 жылға 1500-2000 сом

14 слайд
Жылдар Оқиғалар 1. 1962ж Тың игеру туралы Қаулы 4 2. 1954-1956 жж 337 астық кеңшары құрылды 5 3. 1954-1959жж 2 млн адам келді 7 4. 1954 ж көктем П.К.Пономаренко 2 5. 1954-1955 жж 16 млн астық жыналды 6 6. 1956ж Республикада қазақтар 29 % 1 7. 1954-1962 жж Тың және тыңайған жерлерді игеруге 20 млрд. сом жұмсалды 3Сәйкестендір

15 слайд
Жылдар Оқиғалар 1. 1954-1959 жж Жыртылған жер көлемі КСРОда -13,4млн га, Қазақстан -6,5 млн га 3 2. 1954 жыл 13 тамыз 337 астық кеңшары құрылды 5 3. 1954 ж тамыз 2 млн адам келді 7 4. 1954 ж көктем «Астық өндіруді молайту үшін тың және тыңайған жерлерді одан әрі игеру туралы» қаулы 2 5. 1954-1955 жж Қазақстан тыңында 120-дан астам кеңшар құрылды 4 6. 1954-1960 жж Республикада қазақтар 29 % 8 7. 1954-1962 жж Тың және тыңайған жерлерді игеруге 20 млрд. сом жұмсалды 1 8. 1959 жылы 25,5 млн га тың және тыңайған жерлер игерілді 6Сәйкестендір

16 слайд
Жағымды Жағымсыз Тың және тыңайған жерлерді игеру Мақсаты Азық түлік мәселесін шешу

17 слайд
 Қазақстан – КСРО-ның негізгі астықты аймағына айналды  Экономиканың басқа салаларының дамуына әсер етті  Қазақстан көп ұлтты республика болды  Еңбекшілер еңбек ерлігінің үлгісін көрсетті  Жаңа жолдар мен елді мекендер көбейді  Экологиялық жағдай ауырлады  Мал шаруашылығы төмендеді  Тың игеру экстенсивті әдіспен жүргізілді  Жер-су аттары орысша аталды  Республиканың ұлттық ерекшеліктері ескерілмеді  Тілдік және демографиялық ахуал өзгеріске ұшырады  Тың жерлер үшін егістіктің тиімді жүйесі тың игеруден кейін 20жыл өткенде ғана құрылды Мақсаты Азық түлік мәселесін шешу Жағымды Жағымсыз Тың және тыңайған жерлерді игеру

18 слайд
1.Тың игеру барысында іске қосылған темір жол торабының бірі  А)Турксіб  В)Мойынты -Шу  С)Тобыл-Жетіқара  Д)Ақмола -Қарталы  Е)Орынбор - Ташкент 2.Күріш өсіруде еңбектің тамаша үлгісін көрсеткен Қызылорда облысы Шиелі ауданында «Қызыл ту» ұжымшарының звено жетекшісі?  А)М.Довжик  В)Ш.Берсиев  С)Ы.Жақаев  Д)М.С.Демченко  Е)А.Дацкова Тесттің жауабын тауып, н ұсқаларын талда

19 слайд
1.Жоспар бойынша Қазақстанда 1954-1957 жылдары егіс алқабының көлемі қанша мөлшерге артуы тиіс? А)5,5 млн га В)7,5 млн га С)6,5 млнга Д)3,5 млнга Е) 2,5 млнга 2.1954жылы 23 ақпан – 2 наурыз аралығында Компартия ОК кезекті пленумында қандай қаулы қабылданды? А)Елде жүгері өсірудің көлемін арттыру туралы В)Астық өндіруді молайту үшін тың және тыңайған жерлерді одан әрі игеру туралы қаулы С)Ауыл шаруашылығын ұжымдастыру туралы қаулы Д)Елде астық өндіруді ұлғайту мен тың және тыңайған жерлерді игеру туралы қаулы Е)Колхоздарды ірілендіру туралы қаулы 3.Тың игеру барысында іске қосылған темір жол торабының бірі – А)Ақсу-Конечная В)Александров Гай –Ембі С)Турксіб Д)Шар-Өскемен Е)Есіл-Арқалық 4.1954-1955 жылдары қанша совхоз құрылды? А)264 В)167 С)245 Д) 337 Е)123 5.1962 жылы Н.Хрущевтің бастамасымен Қазақстанның солтүстік облыстарын тың өлкеге біріктіріп,Ақмола қаласының атауы өзгертілді? А)Тамановец В)Хрущев С)Кантемировец Д)Целиноград Е)Степногорск ТЕСТ.

20 слайд
6.Тың және тыңайған жерлерді игерудің Қазақстан үшін ең басты экологиялық зардабы... А)Өзен сулары азайды В)Жер асты сулары азайып кетті С)Өсімдік әлемі өзгерді Д)Жануарлар әлемі өзгерді Е)Жер эрозияға ұшырады 7.Тың және тыңайған жерлерді игеру мал шаруашылығының қай салаларының дамуын шектеді? А)Шошқа шаруашылығын В)Құс шаруашылығын С)Ірі қара өсіруді Д)Қой шаруашылығын Е)Жылқы мен түйе шаруашылығын 8.1960 жылдары ға қарай Қазақстанның тың өлкелерінде қанша жер жел эрозияға ұшырады? А) 3млн га В)5,5 млн га С)9 млн га Д)7,5 млн га Е)6 млн га 9. Тың игеру аймақтарына Қазақстанның қай өңірлері кірді? А) Оңтүстік облыстар В)Батыс облыстар С)Шығыс облыстар Д) Орталық Қазақстан өңірі Е)Солтүстік облыстар 10.Тың және тыңайған жерлердің негізгі нәтижесі– А) Ауылдарда тұрғын үй мәселесі шешілді В)Қазақстанның ауыл шаруашылық саласы мәселелері түпкілікті шешімін тапты С)Қазақстанның ауыл-селолары мәдени орындармен қамтамасыз етілді Д)Қазақстан халқын нанмен қамтамасыз ету мәселесі шешілді Е)Ауылдарда көлік және байланыс мәселелері шешілді

21 слайд
11.1959жылғы халық санағы бойынша республикада тұратын жергілікті ұлт өкілдерінің үлес салмағы – А)39% В)59% С)29% Д)49% Е)69% 12.1954 жылы қанша жер жыртылды? А)7,5 млн га В)3,5 млн га С)6,5 млн га Д)2,5 млн га Е)5,5 млн га 13Қазақстанға 1954-1962 ж. Тың игеруге КСРО-ның еуропалық бөлігінен қанша адам келді? А)3млн В)2,5млн С)3,5млн Д)1,5 Е)2 млн 14.1954 жылы тамызда КОКП ОК мен КСРО Министрлер Кеңесі қандай қаулы қабылдады? А)Колхоздарды ірілендіру туралы қаулы В)Ауыл шаруашылығын ұжымдастыру С)Елде астық өндіруді ұлғайту мен тың және тыңайған жерлерді одан әрі игеру туралы қаулы Д)Астық өндіруді молайту үшін тың және тыңайған жерлерді одан әрі игеру туралы қаулы Е)Елде жүгері өсірудың көлемін арттыру туралы 15.Тың игеру барысында іске қосылған темір жол торабының бірі А)Турксіб В)Шар-Өскемен С)Тобыл-Жетіқара Д)Александров Гай Ембі Е)Ақсу-Конечная

22 слайд
Жауаптары: 1.А 2.Д 3.Е 4.Д 5.Д 6.Е 7.Е 8.С 9.Е 10.Д 11.С 12.С 13.Е 14.Д 15.С

23 слайд
Үйге тапсырма: Тың және тыңайған жерлерді игеру саясаты.