Презентация:Мембраналық рецепторлар арқылы гормондық сигналдардың берілуі
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
МЕМБРАНАЛЫҚ
РЕЦЕПТОРЛАР АРҚЫЛЫ
ГОРМОНДЫҚ
СИГНАЛДАРДЫҢ
БЕРІЛУІ
1 слайд
МЕМБРАНАЛЫҚ РЕЦЕПТОРЛАР АРҚЫЛЫ ГОРМОНДЫҚ СИГНАЛДАРДЫҢ БЕРІЛУІ
2 слайд
САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ:
•
Биологиялық мембрананның молекулалық құрылысы
мен қызметіне
жалпылама түсінік
2 слайд
САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ: • Биологиялық мембрананның молекулалық құрылысы мен қызметіне жалпылама түсінік
3 слайд
Биологиялық мембрана — жасушаның және жасуша ішіндегі бөлшектердің
(ядро,
митохондрии, хлоропластар, пластидтер) бетінде орналасқан
молекулалық
мөлшердегі (қалыңдығы 5 — 10 нм), ақуызды-липидтік
құрылымды
жұқа қабықша.
3 слайд
Биологиялық мембрана — жасушаның және жасуша ішіндегі бөлшектердің (ядро, митохондрии, хлоропластар, пластидтер) бетінде орналасқан молекулалық мөлшердегі (қалыңдығы 5 — 10 нм), ақуызды-липидтік құрылымды жұқа қабықша.
4 слайд
Биологиялық мембрана өткізгіштік қасиетіне байланысты
жасушада тұздардың, қанттың, амин қышқылдарының,
иондардың, т.б. заттардың алмасу өнімдерінің
концентрациясын, олардың тасымалын және алмасуын
реттейді. Клетканың протоплазмасын қоршап тұрған
биологиялық мембрана жасушалық мембрана деп аталады.
4 слайд
Биологиялық мембрана өткізгіштік қасиетіне байланысты жасушада тұздардың, қанттың, амин қышқылдарының, иондардың, т.б. заттардың алмасу өнімдерінің концентрациясын, олардың тасымалын және алмасуын реттейді. Клетканың протоплазмасын қоршап тұрған биологиялық мембрана жасушалық мембрана деп аталады.
5 слайд
КЛЕТКАЛЫҚ МЕМБРАНА ҚОС ҚАБАТТЫ АҚУЫЗДЫ-ЛИПИДТІ МОЛЕКУЛАЛАРДАН ТҰРАДЫ.
БИОЛОГИЯЛЫҚ
МЕМБРАНАНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ МЕН ЕРЕКШЕЛІГІ ТУРАЛЫ НАҚТЫ ҒЫЛЫМИ МӘЛІМЕТТЕР
20
ҒАСЫРДЫҢ БАСЫНДА БЕЛГІЛІ БОЛДЫ.
•
1902
ж. неміс ғалымы Э. Овертон
мембрананың
құрамында май
тектес
заттар болады деген пікір
айтты.
•
1926
ж. америкалық биологтар Э.
Гортер
мен Ф.Грендел адам
эритроцитінің
қабықшасынан сол
затты
бөліп шығарды. Э.
Овертон
Э. Гортер Ф.Грендел
5 слайд
КЛЕТКАЛЫҚ МЕМБРАНА ҚОС ҚАБАТТЫ АҚУЫЗДЫ-ЛИПИДТІ МОЛЕКУЛАЛАРДАН ТҰРАДЫ. БИОЛОГИЯЛЫҚ МЕМБРАНАНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ МЕН ЕРЕКШЕЛІГІ ТУРАЛЫ НАҚТЫ ҒЫЛЫМИ МӘЛІМЕТТЕР 20 ҒАСЫРДЫҢ БАСЫНДА БЕЛГІЛІ БОЛДЫ. • 1902 ж. неміс ғалымы Э. Овертон мембрананың құрамында май тектес заттар болады деген пікір айтты. • 1926 ж. америкалық биологтар Э. Гортер мен Ф.Грендел адам эритроцитінің қабықшасынан сол затты бөліп шығарды. Э. Овертон Э. Гортер Ф.Грендел
6 слайд
•
Ал 1935 ж. ағылшын ғалымдары Л.Даниелли мен Г.Даусон және
америкалық
биолог Дж. Робертсон биологиялық мембрананың
құрылымдық
моделін ұсынды. Кейін электрондық микроскоп және
рентгендік
анықтау әдістерін қолдану нәтижесінде жасушаның
барлық
бөліктеріндегі биологиялық мембрана табиғатының ұқсас
болатыны
анықталды.
6 слайд
• Ал 1935 ж. ағылшын ғалымдары Л.Даниелли мен Г.Даусон және америкалық биолог Дж. Робертсон биологиялық мембрананың құрылымдық моделін ұсынды. Кейін электрондық микроскоп және рентгендік анықтау әдістерін қолдану нәтижесінде жасушаның барлық бөліктеріндегі биологиялық мембрана табиғатының ұқсас болатыны анықталды.
7 слайд
Жасушаның жасушалық оранелінің өмір сүруінің басты шарттары мыналар:
•
Біріншіден
– қоршаған ортамен салыстырғанда автономдығы, яғни жасушаның заттары
қоршаған
ортаның заттарымен арласпауы керек, жасушада және оның жеке бөліктерінде
өтетін
химиялық рекацияның өзін-өзі автономды басқару мүмкіншілігі сақталуы қажет.
•
Екіншіден
– қоршаған ортамен байланыс. Жасуша мен қоршаған ортаның арасындағы
байланыс
энергия мен зат алмасудың реттелген түрде үздіксіз жүруі.
•
Үшіншіден
– қоршаған ортадан оқшаулануы және сол ортамен тығыз байланысының
бірлестігі
– тірі ағзаның барлық деңгейдегі ұйымдасу қызметінің басты шарты.
Сондықтан
жасушаның өмір сүруінің басты шарты – ол биологиялық мембраналар.
7 слайд
Жасушаның жасушалық оранелінің өмір сүруінің басты шарттары мыналар: • Біріншіден – қоршаған ортамен салыстырғанда автономдығы, яғни жасушаның заттары қоршаған ортаның заттарымен арласпауы керек, жасушада және оның жеке бөліктерінде өтетін химиялық рекацияның өзін-өзі автономды басқару мүмкіншілігі сақталуы қажет. • Екіншіден – қоршаған ортамен байланыс. Жасуша мен қоршаған ортаның арасындағы байланыс энергия мен зат алмасудың реттелген түрде үздіксіз жүруі. • Үшіншіден – қоршаған ортадан оқшаулануы және сол ортамен тығыз байланысының бірлестігі – тірі ағзаның барлық деңгейдегі ұйымдасу қызметінің басты шарты. Сондықтан жасушаның өмір сүруінің басты шарты – ол биологиялық мембраналар.
8 слайд
8 слайд
9 слайд
9 слайд
10 слайд
10 слайд
11 слайд
•
Гормон нысанада болатын нәруыз - рецептормен байланысады. Осы
рецепторлар гормонның деңгейінің кішкене ғана ауытқуын сезіп, ішкі
секреция бездеріне сигналдар жібереді, нәтижесінде олар өздерінің
белсенділіктерін арттырады немесе бәсеңдетеді. Нәтижесінде
гормонның мөлшері қалыпты жағдайға түседі
11 слайд
• Гормон нысанада болатын нәруыз - рецептормен байланысады. Осы рецепторлар гормонның деңгейінің кішкене ғана ауытқуын сезіп, ішкі секреция бездеріне сигналдар жібереді, нәтижесінде олар өздерінің белсенділіктерін арттырады немесе бәсеңдетеді. Нәтижесінде гормонның мөлшері қалыпты жағдайға түседі
12 слайд
,,,, ,,,
,,,,, ,РЕБУСТЫ ШЕШІҢІЗДЕР:
12 слайд
,,,, ,,, ,,,,, ,РЕБУСТЫ ШЕШІҢІЗДЕР:
13 слайд
ТАПСЫРМАНЫ ОРЫНДАҢЫЗДАР:
КӨРСЕТІЛГЕН СУРЕТТЕРДЕГІ
МЕМБРАННЫ ДӘПТЕРГЕ
САЛЫҢЫЗДАР
13 слайд
ТАПСЫРМАНЫ ОРЫНДАҢЫЗДАР: КӨРСЕТІЛГЕН СУРЕТТЕРДЕГІ МЕМБРАННЫ ДӘПТЕРГЕ САЛЫҢЫЗДАР
14 слайд
ТАПСЫРМА №2: СҰРАҚТАРҒА ЖАУАП
ІЗДЕП ДӘПТЕРГЕ ЖАЗАМЫЗ.
14 слайд
ТАПСЫРМА №2: СҰРАҚТАРҒА ЖАУАП ІЗДЕП ДӘПТЕРГЕ ЖАЗАМЫЗ.
15 слайд
ӘДЕБИЕТ:
АРЫЗХАНОВ Б. «БИОЛОГИЯ»
15 слайд
ӘДЕБИЕТ: АРЫЗХАНОВ Б. «БИОЛОГИЯ»