Психикалық дамуы тежелген балалардың қарапайым математикалық түсініктерін дидактикалық ойындар арқылы қалыптастыру

1 слайд
Психикалық дамуы тежелген балалардың қарапайым математикалық түсініктерін дидактикалық ойындар арқылы қалыптастыру

1 слайд

2 слайд
Геометриялық фигуралар дайындағанда көлемдері бойынша әрқилы ғып дайындаймын және балаларда көлем, пішін, саны жайында түсінік қалыптасады. Бала сипаттағанда: «Үлкен – үлкенірек – ең үлкен», «кішкентай – кішірек – ең кішкентай», «биік – биігірек – ең биік», «ауыр – ауырырақ – ең ауыр», «жеңіл – жеңілірек – ең жеңіл», «терең – тереңірек – ең терең», «жарық – жарығырақ – ең жарық», «қараңғы – қараңғырақ – ең қараңғы» және т. б. Тиісті салыстырмалы және таңдаулы шырайдағы салыстырмалы сын есімдерді дұрыс өзіндік дербес қолдануға үйренеді. Пішіндер әлемі

2 слайд

3 слайд
Басқаларына сәйкес келмейтін затты «геометриялық пішінді) алып тастау немесе боямау керек және топты жалпылама сөзбен атау қажет. Есту арқылы жұмыс жасау: тәрбиеші сөздер айтады да, солардың ішінде басқаларға сәйкес келмейтінді бөліп көрсетуді сұрайды, Мысалы: 3 шеңбер, 1 төртбұрыш (пішін бойынша), 3 қызыл пішін және 1 жасыл пішін (түс бойынша) Төртінші артық

3 слайд

4 слайд
Бала 1 - 10 аралағында таңбаларды тани білуге, аталған санға байланысты қимыл жасап үйрету. Мысалы: шапалақтап санау, немесе түрлі санамақпен жаттатамын1-10ға дейін санау

4 слайд

5 слайд
Балалар реттік номерімен тұрады да тәрбиеші «Ап, қасқырым аш» деп балаларды ойнап қуса балалар «қасқырдан» құтылғаннан кейін тез өз орындарын реттік номерімен тауып алу керек Орныңды тап

5 слайд

6 слайд
Үшбұрыш, тіктөртбұрыш, дөңгелекке ұқсас заттарды тауып, атын атай бiлуге үйрету. Баланың түстердi, пiшiндi ажыратудағы ой-қиялын дамыту. Қажетті құралдар:  Геометриялық пішіндер, суреттер. Тәрбиешi үш түрлi пiшiндердi көрсетiп, аттарын сұрайды. Оларды атаған соң, түстерiн сұрайды. Бұдан кейiн балаларға тапсырма бередi. Тәрбиешi: - Таратып берiлген суреттерге қараңдар, мен үшбұрышты көрсетемiн, соған ұқсас сурет тауып көрсетiңдер. (тіктөртбұрышты көрсетедi, дөңгелектi көрсетедi). Балалар өздерiндегi ұқсас затты көрсеткенде, олардан не екенiн, түр-түсiн сипаттап айтуды талап етедi. (Үшбұрыш сызғыш, үйдiң төбесi). Топ бөлмесiнде үшбұрышқа ұқсас зат бар ма? Дөңгелек: доп, алма, шар т.б. Ұқсас затты тап

6 слайд

7 слайд
Балаларды кеңістікті бағдарлау, нүктелерді қосу арқылы, бейнелерді шығара алуға дағдыландыру. Балаларды ұқыптылыққа тәрбиелеу. Қажетті құралдар:  Нүктелермен бейнеленген жұлдызша, жалауша бейнелерi. Қағаз бетiндегi нүктелердi қосу арқылы бейнелердi анықтау, атын атату. Неше нүкте бар екен? Сұрағына жауаптарды тыңдау. Нүктелердi нөмiрлету, сандарды тура және керiсiнше атату. Ойын нәтижесiнде түзу, үшбұрыш, тiкбұрыш ұғымдарын қалыптастыру, сандарды тура және керiсiнше атату. Нүктелерді қос

7 слайд

8 слайд
1-10-ға дейін тура және кері санауға үйрету.Сандарды рет-ретімен орналастыруын қалыптастыру. Қажеттi құралдар: 1-ден 10-ға дейiнгi сандар жазылған карточкалар. Тәрбиешi бiр санды айтады, мысалы, “7” дейдi. Омырауын жетi саны бала iлгерi шығып, балалардың алдына тұрады. Тәрбиешi былай дейдi: “Бұл санның көршiлерi, қатарына тұрыңдар!”. Оның қатарына 6 және 8 деген карточкалар тұрып, 6, 7, 8 сандарын құрайды. Одан соң 6 және 7 сандары салыстырылады. Омырауында 6 цифры қадалған бала былай деп түсiндiредi: 6-ның 7-ден 1-еуi кем. 6-ға 1-дi қоссақ 7 болады. 6 саны алты бiрлiктен тұрады. Одан кейiн 7,8 сандары да осылайша түсiндiрiледi. Жаттығу қайталанады, ойыншылардың құрамы өзгередi. Отырған балалар тапсырманың дұрыс орындауын қадағалайды. Көрші-көрші

8 слайд

9 слайд
Апта күндердi есте сақтауға, апта күндерін рет- ретімен айта білуге дағдыландыру. Қажетті құралдар:  Апта күндерiн шартты түрде белгiлейтiн 1-7-ге дейiн фигуралардың немесе тәждің суреті бар карточкалар. Тәрбиешi балалардың мынаған келiсiп алуын өтiнедi. Бiр таңба бар тәж аптаның бiрiншi күнi дүйсенбi, екi таңба бар тәж аптаның екiншi күнi сейсенбi және т.б. бiлдiредi. Балалар апта күндерiнiң атын хормен қайталайды. Тәрбиешi 7 баланы шақырып оларға тәждердi таратып бередi. Шақырылған балалардың әрқайсысы тәжбен таңбаның санына қарап: “Сабыр – сәрсенбi”, “Мен – жұмамын” және т.с.с. дейдi. Осыдан кейiн тәрбиешi аптаның кез-келген күнiнiң атын дауыстап атайды. Бiлетiн бала алдына шығып тұрады. “Апта күндерi, сапқа тұрыңдар” деген бұйрық берiлiсiмен, басқа балалар оның қатарына дұрыс ретпен сапқа тұруы тиiс. Апта күндері

9 слайд

10 слайд
Ұзын – қысқа, кең – тар, биiк – аласа және т.с.с ұғымдарды қайталау. Сөреге аю, қоян, қасқыр, түлкi секiлдi 5-6 ойыншық қойылған балалар көрiп отырады. Олар әрбiр ойыншықты анықтап қарайды, олардың атын қайталайды. Осыдан кейiн ойнаушылардың бiреуi бөлмеден сыртқа шығады да, басқалары ойыншық туралы жұмбақ құрастырады, мәселен, мұғалiм балаларға қоянды көрсете отырып, олармен бiрге мынадай жұмбақ құрастырады: “Ұзын құлақ, қыли көз, қысқа құйрық – бұл қай аң?” т.с.с. Балалар жұмбақты құрастырып болған соң оны шешетiн баланы шақырады. Егер ол жұмбақты дұрыс шеше алмаса, қолына сол ойыншық берiледi де, жұмбақ қайта айтылады. Ол тағы да қиналса, балалар жәрдемдеседi. Ойынға келесi бала шақырылады. Ойын қайталанады. Балалар жеңiмпазды анықтайды. Ойынға алуан түрлi ойыншықтарды, сондай-ақ суреттердi пайдалануға болады. Сипаттамасы бойынша тап

10 слайд

11 слайд
Дыбысты ести отырып, тиісті сандарды тез табу, жылдамдыққа тәрбиелеу. Тәрбиешi қарандашпен үстелдi дыбыс шығатындай етiп тоқылдатады, оқушылар тыңдап отыры, алдындағы тиiстi цифрды көрсетедi. Мұны оқушы шығып құстың дауысына, мал, жануарлардың дауысын салу арқылы жасауға болады. Тақтада жазылып тұрады.Дыбыс арқылы санды тап

11 слайд