#1 слайд
Тақырыбы: Қарлығаш-киелі құс

1 слайд

#2 слайд
Қарлығаш – айыр құйрықты, қанаттары ұзын, әрi үшкiр келетiн, шағын денел i қара ала құс. Қарлығаш сөз i «қара», «ала», «құс» деген сөздерд iң кiрiгуiнен шыққан. Торғайлар отрядына жататын құс тұқымдасы. Басқа құстардан б iр айырмашылығы – жем iн ұшып жүр iп ұстайды. Суды да ұшып жүр iп iшедi. Бауыры ақшыл, арқасы қоңыр, жасыл жылтыр болып келеді. Арктика мен Антарктидан басқа жерд iң бәрiнде мекендейд i. Бүкiл әлемде қарлығаштың 80 түрi бар. Оның 4 туысқа жататын 5 түр i Қазақстанда кездесед i. Олар: жар қарлығашы, құз қарлығашы, қос реңд i қарлығаш, сепк iлтөс қарлығаш, кент қарлығашы. Қарлығаш — адамның досы, жанашыры, қай кезде де қамқор боп жүретін адал құс. «Қарлығаштай өртіме қанатымен су сепкен» деген теңеудің айтылуы да бекер емес.

2 слайд

#3 слайд

3 слайд

#4 слайд
Қазақ баласы қарлығаштың ұясын бұзбайды. Талантты жазушымыз Тынымбай Нұрмағанбетов өзінің бір кітабын «Қарлығаштың ұясы» деп атаған. Ақын Мұқағали Мақатаев: Қарлығашым, келдің бе, қаршығадан саумысың,  Аман-есен жеттің бе, айыр құйрық нау құсым. Оралдың ба, тағы да өзің өскен ұяға,  Оралдың ба, сүйіктім, екеуің де бармысың. Қарлығашым, бұл қалай, қайда кеткен серігің?  Зияны жоқ зиялым, өкпелетті сені кім? деп жырлағанда, сыңарын жоғалтқан қам көңіл құсты жарынан айырған жесір келіншектей аяйсыз.  Академик Ахмет Жұбановтың «Қарлығаш» атты әні әлі күнге дейін әуезділігін жойған жоқ. Осы әннің желісімен «Абай» операсында алғаш рет қойылған «Қарлығаш» атты ұлттық би де ұлтымыздың рухани байлығы боп саналып келеді.

4 слайд

#5 слайд
Ақ тамақ, қиылған қас, жазық маңдай, Әдемі ақша бетің жауған қардай, қарлығаш. Жайдары еркелеген жарқын мінез, Жарқ етсең жадыратар жаққан шамдай, қарлығаш. Мұнда ұлы композитор сұлу қызды қарлығашқа теңеген . «Қарлығаш — әннің аты» дейді. Анығында қазақ қыздарының арасында ең көп кездесетін есімнің бірі — Қарлығаш. Қарлығаш — қыздың аты. Тіпті, қазақ арасында «Аққу» деп те ат қою сирек келеді, «Лашын», «Үкі», «Торғай» жоқтың қасы. Қарлығаш — қадым замандардан-ақ адамзаттың айнымас серігіне айналған санаулы құстардың бірі болса керек.

5 слайд

#6 слайд
Қарлығаш  адамға саулық, жасылық тілеп және қауіп қатерден қорғап жүреді. Үй салуды да адамдар қарлығаштан үйренген. Қарлығашпын мен Адамның тұрағымын Мекен етіп тұрамын Тазалаймын үй - ішін Ел аузында мақтаулы Тазалықшымын төселген Әсіресе, адамға ең жақын, әрі халықтың сүйікті құсы –қарлығаш. Қарлығаш тәулігіне 800 шақырым ұшады, тіршілігінің көп уақытын ауада ұшып жүріп өткізеді. Ұшып жүріп қорегін аулайды. Күндіз-түні бір тыным таппайтын қарлығаш тәулігіне он алты сағат қимылдаса, сол уақытта балапанына 645 мәрте жем жеткізіп, бір күнде 6400 зиянкесті жойып отырады екен.

6 слайд

#7 слайд
Қызықты мәлімет біле отырайық! Қарлығаштар тамақ іздеп шығарда ұядағы балапандарының аяғын жылқының жалымен айналдырып, ал екінші ұшын ұяның қабырғасына байлайды қояды екен.

7 слайд

#8 слайд
Көңіл қойып тыңдағаңдары ңызға рахмет!!!

8 слайд