ҚАЗАҚ ХАЛҚЫНЫҢ ЕР БАЛАЛАРҒА АРНАЛҒАН ҰЛТТЫҚ ТӘРБИЕСІНІҢ МАҢЫЗЫ

1 слайд
КММ «№122 жалпы білім беретін мектеп»   Орындаушы: Мұханбет Сағынбек Жетекшісі : Кудаймендинова У.К. «Қазақ халқының ер балаларға арналған ұлттық тәрбиесінің маңызы»

1 слайд

2 слайд
Жоспар: I . Кіріспе II. Негізгі бөлім. 1.Тал бесіктен басталған ер бала тәрбиесі. 2.Қазақтың жауынгерлік дәстүрлері. 3 .Қазақ еліндегі батырлар институты   III. Қорытынды. Жауынгерлік тәрбие тамырлары .     

2 слайд

3 слайд
Бауыржан Момышұлы бұл қасіретті жазғалы бері жарты ғасырдан әлдеқашан асып кетті.Осы дерт күрделенбесе , азайған жоқ. Демек Бауыржан бабамыздың өсиеті ел қамын, болашақ қамын ойлаймын десе,ҰЛT НАМЫСЫН қорғаймын десе, адамдарды тоздырмай, асылдандыруға аса зер салғаны керек.Бідің тақырыбымыз қазір өзекті мәселе деп есептеймін .

3 слайд

4 слайд
Тәрбие бесік жырынан басталады Бесік жыры екі міндетті атқарады. 1. Сәбиді жұбату және оның болашағына деген ата ананың тілегі 2. Анасының балаға деген мейрімі, махаббаты ой арманы, ізгі ниеті, халықтың ақыл өсиеттерін мадақтау, айналадағы дүниемен таныстыру:М ысалы : Құрығыңды майырып Түнде жылқы қайырып Жаудан жылқы айырып Жігіт боларма екенсің?! Айыр қалпақ киісіп Ақырып жауға тиісіп Батыр боларма екенсің?!

4 слайд

5 слайд
Ер баланы 5 жаста сүндетке отырғызған соң оған той жасап ат мінгізген.Сол мезеттен бастап, ат басын өзіне беріп, ат үстіне ойнауды үйретіп, “азамат, жігіт болдың, дербес өмірің басталды " - деп сен енді қазақ елі үшін өмір сүресің деген сананы қалыптастырған,жауапкершілікке баулыған. 9-10 жасында балаға а та -тегін үйреткен. Ер жігіттің үш жұртын , оның тарихын, тегін білу әр азаматқа парыз деп ұқтырып үш жұрт алдындағы жауапкершілікті міндеттеген.

5 слайд

6 слайд

6 слайд

7 слайд
Бейбарыс  Сұлтан   өзге   елде  жүріп  қара  құлдан      хандыққа                 дейін   жеткен,   бойында   тектілік   пен   өр   мінезді     тұнған     тұлға  

7 слайд

8 слайд
Он үште отау иесі нақыл сөздің мәні қандай? Бізден бұрынғылардың мықтылығы – он үшінде бас болғаны. Біздің әлсіздігіміз – отыз бесімізде де жас болғанымыз…Он үшінде бас болғандар, бір-бір отаудың қамын ойлар дәрежеге жететін. Отызында Отанның қамын ойлайтын еді! . Қазақ «Он үште отау иесі» деп бекер айтпаған. Қыз баланы 9-ында, ұл баланы 12-сінде балиғат жасына жетті деп есептеген. Ол деген 13 жасында отау құру- деген емес, он үште балаға жауапкершілік жүгін артып,тек өзіне ғана емес енді өзінен кейінгі кішілер үшінде жауап беретіндігі міндеттелген. Дана халқымыз он үштегі жасқа – отауды, отыздағы жасқа – Отанды тапсырған. Атақты Қаз дауысты Қазыбек би 15 жасында қал мақ ханы ның алдына барып, «Біз найзаға үкі таққан елміз» деген сөзді айтқан жоқ па? Жасы отыздан асқанша «жаспыз» деу – масылдықтың белгісі. Жасы он үшке жеткенде «баспыз» деу – асыл дықтың белгісі-деген мақал соған дәлел.

8 слайд

9 слайд
Атабектер сұлтандар мен хандардың баласын 7-9 жасында айдалаға апарып үйреткен бұны біз дәлел ретінде Көшпенділер романында және фильмінде көрсетілген Абылайдың тәрбиешісінен көре аламыз. Көкпар,асық ату ,тұмақ ұр қыз қуу, теңге ілу, белдесу, аударыспақ ,бәйге сайыстары ер жігітке қажет қасиеттердің барлығын қамтидыЖАУЫНГЕРЛІК ДӘСТҮР

9 слайд

10 слайд

10 слайд

11 слайд
Т еңге ілу - ат үстінде тоқтамастан жерде жатқан орамал ішіндегі тиынды іліп отырған.Бұл жауынгердің жерде жатқан қаруды іліп алуға және ептілігін дамыту ға көмектеескен

11 слайд

12 слайд
. « Асық ату жігітті мергендікке және ара қашықтықты есептеуге көмек көрсеткен

12 слайд

13 слайд
Аударыспа қ жгіттің қарусыз қара күшімен ерік жігерін көрсететін сайыс

13 слайд

14 слайд

14 слайд

15 слайд
Алпамыс – Атсақ мылтық өтпейді, Шапса қылыш кеспейді, Қалмақтармен болар қас. Түрегел де қолың жай, Болады өзі өмір жас! - деп ер балаға үлгі болатын және еліктеп бой түзейтін образдар бейнесін жасаған.

15 слайд

16 слайд
Батыр қыздар Қабанбай батырдың қызы Назым Абылай қызы Айтолқын Бөгенба й қызы Айбике Томирис және Зарина

16 слайд

17 слайд
№ Сұрақтар Сұраған адам саны:25 Иә Жоқ 1 Ата – әжең батырлар жырын айтты ма ? 7 18 2 Қандай батырлар жырын білесің ? 8 17 3-Қобыланды 5- Алпамыс 3 Кандай ұлттық ойындарды білесын? 10 15 6- ат жарысы 4-көкпар тарту 4 Бала кезіңде батырлар жырын тыңдадын ба ? 5 тыңдаған 20 5 Алпамыс,Қобыланды батырлар казакты кандай жаудан қоргады? 6 19 2-калмактардан 4-Орыс патшасынан 6 Бауыржан Момышұлы «Ұшқан ұя» романын оқыдын ба? 2 23 Ер бала т әрбиелеудің казіргі көрсеткіші осындай!Ғылыми жоба бойынша сауалнама .

17 слайд

18 слайд
Үлгілі Батырлар Азаматтық қасиетті жоғалтқан,ойын -сауыққа берілген Тандау жасау керек .Егер ұрпағымыз асыл болсын десек дәстүрлі тәрбиені жаңғыртуымыз қажет!!

18 слайд

19 слайд
Қорытынды Қорыта келе ұсынысым мынандай: 1 .Бала отбасында ата әжесімен бірге тұруы дұрыс! 2.Аналар,жас келіндер мен әжелер ертегі, жыр жаттап бала тәрбиесіне дайындалуы керек деп есептеймін . 3 .Әке ер балаға үлгі болу керек 4 .Ата тегін үйрету керек 5 Әр отбасында Батырлар жыры болуы керек! Бесік жыры  айтылса,                                     Батырлар  жыры  оқылса,                                    Атаның  айтар  сөзі  болса,                                   Әженің  жырлайтын  жыры  болса                                Қазақ  болашағы  жарқын  болар  еді  ! Осы жағдайда ғана ер баланы жауынгер етіп тәрбиелей аламыз! Мәтел бар “Қартайғанда бақытты боламдесең балаңды тәрбиеле” деген.

19 слайд

20 слайд

20 слайд