Қазақ тілі мен әдебиеті пәндерін оқытуда басшылыққа алынатын нормативтік құжаттар
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Жаңартылған бағдарламаға көзқарасыңыз қандай?
Білім беру мазмұны қалайша жаңартылды?
Сіздің бұрынғы оқытуыңыздан бүгінгі күні не
өзгерді?
Жаңартылған Бағдарлама бойынша оқытуда қандай
қиындықтарға кездесіп жүрсіз?
Жаңартылған Бағдарламаның қандай артықшылығын
көре алдыңыз?
1 слайд
Жаңартылған бағдарламаға көзқарасыңыз қандай? Білім беру мазмұны қалайша жаңартылды? Сіздің бұрынғы оқытуыңыздан бүгінгі күні не өзгерді? Жаңартылған Бағдарлама бойынша оқытуда қандай қиындықтарға кездесіп жүрсіз? Жаңартылған Бағдарламаның қандай артықшылығын көре алдыңыз?
2 слайд
Әдебиеттің зор міндетінің бірі - елдің мінезін түзеу.
М.Әуезов
Талқылау үшін сұрақ:
•
Әдебиет пәнін НЕ ҮШІН оқимыз?
•
«Маған әдебиет керек емес, мен әскери қызметкер
боламын! Журналист боламын дегендер оқысын!
Роман оқуға уақыт жоғалта алмаймын, тест
жаттауым керек!» осындай пікірдегі
оқушыларыңыз бар ма?
•
Оларға қандай жауап қайтарасыз?
2 слайд
Әдебиеттің зор міндетінің бірі - елдің мінезін түзеу. М.Әуезов Талқылау үшін сұрақ: • Әдебиет пәнін НЕ ҮШІН оқимыз? • «Маған әдебиет керек емес, мен әскери қызметкер боламын! Журналист боламын дегендер оқысын! Роман оқуға уақыт жоғалта алмаймын, тест жаттауым керек!» осындай пікірдегі оқушыларыңыз бар ма? • Оларға қандай жауап қайтарасыз?
3 слайд
Бұл қиындықтарды қалай шешетін боламыз?
•
ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫН МҰҚИЯТ ОҚЫП, ТАЛДАП АЛУЫМЫЗ
КЕРЕК;
•
БАҒДАРЛАМАДАН КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕЛЕР ҚАНДАЙ, СОНЫ
ЖАҚСЫ БІЛУІМІЗ КЕРЕК!
•
БІЗ ҚОЛДАНЫП ЖҮРГЕН ТАПСЫРМАЛАР ОҚУШЫЛАРДЫҢ
БАҒДАРЛАМАДА БЕЛГІЛЕНГЕН ОҚУ НӘТИЖЕЛЕРІНЕ ЖЕТУІНЕ
МҮМКІНДІК БЕРЕДІ МЕ?
•
БАҒДАРЛАМАДА ОҚУ НӘТИЖЕЛЕРІНЕ ЖЕТЕЛЕЙТІН ОҚУ
МАҚСАТТАРЫ БЕРІЛГЕН. ОҚУ МАҚСАТТАРЫ ДЕГЕН НЕ?
3 слайд
Бұл қиындықтарды қалай шешетін боламыз? • ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫН МҰҚИЯТ ОҚЫП, ТАЛДАП АЛУЫМЫЗ КЕРЕК; • БАҒДАРЛАМАДАН КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕЛЕР ҚАНДАЙ, СОНЫ ЖАҚСЫ БІЛУІМІЗ КЕРЕК! • БІЗ ҚОЛДАНЫП ЖҮРГЕН ТАПСЫРМАЛАР ОҚУШЫЛАРДЫҢ БАҒДАРЛАМАДА БЕЛГІЛЕНГЕН ОҚУ НӘТИЖЕЛЕРІНЕ ЖЕТУІНЕ МҮМКІНДІК БЕРЕДІ МЕ? • БАҒДАРЛАМАДА ОҚУ НӘТИЖЕЛЕРІНЕ ЖЕТЕЛЕЙТІН ОҚУ МАҚСАТТАРЫ БЕРІЛГЕН. ОҚУ МАҚСАТТАРЫ ДЕГЕН НЕ?
4 слайд
4 слайд
5 слайд
Курс тақырыбы: Күнтізбелік-тақырыптық
жоспар құру
Курс мақсаты:
•
Қазақ тілі мен әдебиеті пәндерін оқытуда басшылыққа
алынатын нормативтік құжаттарды зерделеу;
•
Жалпыға міндетті білім беру стандартының талаптарын,
Жаңартылған бағдарламаның мазмұнын түсіну;
•
Оқу мақсаттарының етістіктерін талдау;
•
Күнтізбелік-тақырыптық жоспар құруда оқу
мақсаттарының жүйесін сақтау;
5 слайд
Курс тақырыбы: Күнтізбелік-тақырыптық жоспар құру Курс мақсаты: • Қазақ тілі мен әдебиеті пәндерін оқытуда басшылыққа алынатын нормативтік құжаттарды зерделеу; • Жалпыға міндетті білім беру стандартының талаптарын, Жаңартылған бағдарламаның мазмұнын түсіну; • Оқу мақсаттарының етістіктерін талдау; • Күнтізбелік-тақырыптық жоспар құруда оқу мақсаттарының жүйесін сақтау;
6 слайд
Оқу бағдарламасын жаңартудың алғышарттары
ХХІ ғасырда қажет дағдылар: сын тұрғысынан ойлау, проблема шешу,
қарым-қатынас жасау және бірлесіп әрекет ету;
1. ОҚУ ЖӘНЕ ЖАҢАШЫЛДЫҚ ДАҒДЫЛАРЫ
•
Шығармашылық және жаңашылдық
•
Сын тұрғысынан ойлау және проблема шешу
•
Қарым-қатынас және ынтымақтастық
2. АҚПАРАТ ЖӘНЕ ТЕХНОЛОГИЯНЫ ҚОЛДАНУ ДАҒДЫЛАРЫ
•
Ақпараттық сауаттылық
•
Мультимедиа сауаттылығы
•
АКТ сауаттылығы
3. ӨМІР СҮРУГЕ АРНАЛҒАН ЖӘНЕ КӘСІБИ ДАҒДЫЛАР
•
Икемділік және бейімделушілік
•
Бастама және өзін-өзі бағыттау
•
Әлеуметтік жән мәдениетаралық дағдылар
•
Нәтижелілік пен жауапкершілік
•
Көшбасшылық және жауапкершілік
Жаңартылған оқу бағдарламасы мен критериалды бағалау жүйесін енгізу аталған міндеттерді шешу үшін
қабылданған шаралардың бірі болып табылады.
6 слайд
Оқу бағдарламасын жаңартудың алғышарттары ХХІ ғасырда қажет дағдылар: сын тұрғысынан ойлау, проблема шешу, қарым-қатынас жасау және бірлесіп әрекет ету; 1. ОҚУ ЖӘНЕ ЖАҢАШЫЛДЫҚ ДАҒДЫЛАРЫ • Шығармашылық және жаңашылдық • Сын тұрғысынан ойлау және проблема шешу • Қарым-қатынас және ынтымақтастық 2. АҚПАРАТ ЖӘНЕ ТЕХНОЛОГИЯНЫ ҚОЛДАНУ ДАҒДЫЛАРЫ • Ақпараттық сауаттылық • Мультимедиа сауаттылығы • АКТ сауаттылығы 3. ӨМІР СҮРУГЕ АРНАЛҒАН ЖӘНЕ КӘСІБИ ДАҒДЫЛАР • Икемділік және бейімделушілік • Бастама және өзін-өзі бағыттау • Әлеуметтік жән мәдениетаралық дағдылар • Нәтижелілік пен жауапкершілік • Көшбасшылық және жауапкершілік Жаңартылған оқу бағдарламасы мен критериалды бағалау жүйесін енгізу аталған міндеттерді шешу үшін қабылданған шаралардың бірі болып табылады.
7 слайд
Алдын ала тестілеу (Претест)
... туралы не айта
аласыз ...
туралы
естідім
(иә/жоқ) Анықтама беріңіз Мысал келтіріңіз
Оқу мақсаты
Сабақ мақсаты
Тілдік мақсат
Құндылықтарға баулу
Ойлау дағдыларының
деңгейі
7 слайд
Алдын ала тестілеу (Претест) ... туралы не айта аласыз ... туралы естідім (иә/жоқ) Анықтама беріңіз Мысал келтіріңіз Оқу мақсаты Сабақ мақсаты Тілдік мақсат Құндылықтарға баулу Ойлау дағдыларының деңгейі
8 слайд
ҚР ОҚУ-АҒАРТУ
МИНИСТРІНІҢ
2022 жылғы
3 тамыздағы №348
бұйрығы «Мектепке
дейінгітәрбие мен
оқытудың,
бастауыш, негізгі
орта, жалпы орта,
техникалық және
кәсіптіу, орта
кәсіптік, орта
білімнен кейінгі білім
берудің мемлекеттік
жалпыға міндетті
стандарттарын
бекіту туралы»
8 слайд
ҚР ОҚУ-АҒАРТУ МИНИСТРІНІҢ 2022 жылғы 3 тамыздағы №348 бұйрығы «Мектепке дейінгітәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптіу, орта кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарын бекіту туралы»
9 слайд
НОРМАТИВТІК ҚҰЖАТТАР:
•
ЖАЛПЫҒА МІНДЕТТІ БІЛІМ БЕРУ СТАНДАРТЫ НЕ
ҮШІН ӘЗІРЛЕНДІ?
•
ПӘНДІК ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ НЕ ҮШІН КЕРЕК?
•
ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ ХАТ НЕ ҮШІН ӘЗІРЛЕНДІ?
9 слайд
НОРМАТИВТІК ҚҰЖАТТАР: • ЖАЛПЫҒА МІНДЕТТІ БІЛІМ БЕРУ СТАНДАРТЫ НЕ ҮШІН ӘЗІРЛЕНДІ? • ПӘНДІК ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ НЕ ҮШІН КЕРЕК? • ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ ХАТ НЕ ҮШІН ӘЗІРЛЕНДІ?
10 слайд
2-тарау. Оқыту нәтижелеріне бағдарлана отырып, білімнің мазмұнына қойылатын талаптар
7 . Негізгі орта білім беру мазмұнында айқындалған негізгі құндылықтар:
1) қазақстандық патриотизм мен азаматтық жауапкершілік;
2) құрмет;
3) ынтымақтастық;
4) еңбек пен шығармашылық;
5) ашықтық;
6) өмір бойы білім алу.
8. Білім берудегі құндылықтарды дарыту негізінде білім алушылардың мынадай қабілеттері дамуы
тиіс:
2) Қазақстан мүдделеріне қызмет етуге дайындығы;
3) Қазақстан Республикасының Конституциясы мен заңдарының нормаларын құрметтеу және сақтау;
3) әлеуметтік жауапкершілік және шешім қабылдай алу;
4) мемлекеттік тілді меңгеруге ынталану;
5) Қазақстан халқының мәдениеті мен дәстүрлерін, әлемнің мәдениеттік алуан түрлілігін құрметтеу;
10 слайд
2-тарау. Оқыту нәтижелеріне бағдарлана отырып, білімнің мазмұнына қойылатын талаптар 7 . Негізгі орта білім беру мазмұнында айқындалған негізгі құндылықтар: 1) қазақстандық патриотизм мен азаматтық жауапкершілік; 2) құрмет; 3) ынтымақтастық; 4) еңбек пен шығармашылық; 5) ашықтық; 6) өмір бойы білім алу. 8. Білім берудегі құндылықтарды дарыту негізінде білім алушылардың мынадай қабілеттері дамуы тиіс: 2) Қазақстан мүдделеріне қызмет етуге дайындығы; 3) Қазақстан Республикасының Конституциясы мен заңдарының нормаларын құрметтеу және сақтау; 3) әлеуметтік жауапкершілік және шешім қабылдай алу; 4) мемлекеттік тілді меңгеруге ынталану; 5) Қазақстан халқының мәдениеті мен дәстүрлерін, әлемнің мәдениеттік алуан түрлілігін құрметтеу;
11 слайд
6) рухани келісім және толеранттылық идеяларын қолдау;
7) қоршаған ортаға және экологиялық тұрақтылықты сақтауға оң қарымқатынас;
8) шығармашылықпен және сын тұрғысынан ойлау;
9) коммуникативтілік және ақпараттық-коммуникациялық құралдар мен
технологияларды тиімді қолдана білу;
10) өмір бойы білім алуға және өзін-өзі жетілдіруге талпыну.
9. Негізгі орта білімнің мақсаты – тұлғаның жалпы мәдениетін
қалыптастыру, тұлғаны қоғам өміріне бейімдеу, кәсіпті, мамандықты саналы
түрде таңдауға және меңгеруге негіз жасау, оның ішінде білім алушылардың
ерекше білім беру қажеттіліктері мен жеке мүмкіндіктерін ескеру.
10. Негізгі орта білім берудің негізгі міндеттері білім алушылардың: 1) рухани-
адамгершілік қасиеттерін; 2) ғылым негіздері бойынша базалық білім жүйесін; 3)
өздігінен білім алу және тұлғалық өзін-өзі дамыту дағдыларын; 4) оқу, жобалау,
зерттеушілік іс-әрекеттерін жүзеге асыру дағдыларын; 5) сын тұрғысынан және
шығармашылық ойлау дағдыларын; 6) қауымда өзін-өзі іске асыру және өзара әрекет
жасау дағдыларын қалыптастыру мен дамыту болып табылады.
11 слайд
6) рухани келісім және толеранттылық идеяларын қолдау; 7) қоршаған ортаға және экологиялық тұрақтылықты сақтауға оң қарымқатынас; 8) шығармашылықпен және сын тұрғысынан ойлау; 9) коммуникативтілік және ақпараттық-коммуникациялық құралдар мен технологияларды тиімді қолдана білу; 10) өмір бойы білім алуға және өзін-өзі жетілдіруге талпыну. 9. Негізгі орта білімнің мақсаты – тұлғаның жалпы мәдениетін қалыптастыру, тұлғаны қоғам өміріне бейімдеу, кәсіпті, мамандықты саналы түрде таңдауға және меңгеруге негіз жасау, оның ішінде білім алушылардың ерекше білім беру қажеттіліктері мен жеке мүмкіндіктерін ескеру. 10. Негізгі орта білім берудің негізгі міндеттері білім алушылардың: 1) рухани- адамгершілік қасиеттерін; 2) ғылым негіздері бойынша базалық білім жүйесін; 3) өздігінен білім алу және тұлғалық өзін-өзі дамыту дағдыларын; 4) оқу, жобалау, зерттеушілік іс-әрекеттерін жүзеге асыру дағдыларын; 5) сын тұрғысынан және шығармашылық ойлау дағдыларын; 6) қауымда өзін-өзі іске асыру және өзара әрекет жасау дағдыларын қалыптастыру мен дамыту болып табылады.
12 слайд
Мемлекеттік жалпыға міндетті стандарт, 43-бет
«Тіл және әдебиет» білім беру саласының мазмұны:
•
«Тіл және әдебиет» білім беру саласының мазмұны басқа тілдік және тілдік емес оқу пәндерімен
пәнаралық байланысты пайдалануды; білім алушылардың ойдағыдай әлеуметтенуін; білім
алушылардың жас ерекшеліктеріне, қажеттіліктері мен қызығушылықтарына сәйкес тілдік
дағдыларын дамытуды ; қазіргі әлемде тілдерді оқытудың маңыздылығын түсінуді; рухани-
адамгершілік құндылықтардың дамуын; көптілді және көпмәдениет ті әлемнің тұтастығын түсінуді;
қарым-қатынас процесінде тұлғаарлық және мәдениетаралық байланыстарды орнатуды ; өзге
елдердің мәдениетімен танысу арқылы әртүрлі көзқарастарды сыйлай білуге тәрбиелеуді; оқыту
тілінде түрлі ақпарат көздерімен, оның ішінде интернет ресурстарымен өз бетінше жұмыс істей
білуді; шығармашылық және сын тұрғысынан ойлауды дамыту және пайдалануды қамтамасыз
етеді.
12 слайд
Мемлекеттік жалпыға міндетті стандарт, 43-бет «Тіл және әдебиет» білім беру саласының мазмұны: • «Тіл және әдебиет» білім беру саласының мазмұны басқа тілдік және тілдік емес оқу пәндерімен пәнаралық байланысты пайдалануды; білім алушылардың ойдағыдай әлеуметтенуін; білім алушылардың жас ерекшеліктеріне, қажеттіліктері мен қызығушылықтарына сәйкес тілдік дағдыларын дамытуды ; қазіргі әлемде тілдерді оқытудың маңыздылығын түсінуді; рухани- адамгершілік құндылықтардың дамуын; көптілді және көпмәдениет ті әлемнің тұтастығын түсінуді; қарым-қатынас процесінде тұлғаарлық және мәдениетаралық байланыстарды орнатуды ; өзге елдердің мәдениетімен танысу арқылы әртүрлі көзқарастарды сыйлай білуге тәрбиелеуді; оқыту тілінде түрлі ақпарат көздерімен, оның ішінде интернет ресурстарымен өз бетінше жұмыс істей білуді; шығармашылық және сын тұрғысынан ойлауды дамыту және пайдалануды қамтамасыз етеді.
13 слайд
1 Идея
____________________________________________
2 Түйінді сөз
________________________________________
1 Сұрақ
____________________________________________
13 слайд
1 Идея ____________________________________________ 2 Түйінді сөз ________________________________________ 1 Сұрақ ____________________________________________
14 слайд
Негізгі білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған " Қазақ әдебиеті" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлігілік оқу
бағдарламасы (оқыту қазақ тілінде)
1-тарау. Жалпы ережелер
1. Қазақ әдебиеті пәні бағдарламасының басты бағыты – білім алушылардың ақыл-ой қабілеті мен
тұлғалық қасиеттерінің қалыптасуына, тілдік-эстетикалық талғамдарының дамуына,
коммуникативтік құзыреттіліктерінің жетілдірілуіне іргетас қалап, өмірлік дағдыларын
шыңдауына, өздігінен білім алуларына мүмкіндік туғызу. Білім алушыларды ұлттық мәдениет пен
әдеби мұраларды түсінуге, қазіргі заманғы әдебиетті бағалай білуге үйретеді. Бағдарламада әдеби-
теориялық ұғымдар, талдауға, бағалау мен салыстыруға негізделген адамзаттың мәңгілік
сұрақтары, қазіргі заманғы дилеммалар, мәселелер қарастырылған.
2. Қазақ әдебиеті бағдарламасының мақсаты – білім алушыларды креативті ойлауға бағыттау.
Олардың ойларын ауызша еркін жеткізуіне және жаза білуіне қолдау көрсету, дәлелдер келтіру,
салыстыру және анализ жасау, бағалау дағдыларын қалыптастыру, білім алушыларға жанрларды
меңгерту.
3. Теориялық материалдар оқушының қазақ әдебиеті туралы ұғымдарын кеңейтуге, әдебиет туралы
дүниетанымын қалыптастыруға және адамзатқа ортақ ойларды, дилеммаларды, мінездерді зерттеуге
мүмкіндік береді. Қазақ әдебиеті білім деңгейі, ой-өрісі дамыған, әдеби тіл және әдеби формалар
арқылы өз ойын еркін жеткізе алатын, туындаған мәселелерді шеше білетін өмірге бейім ұрпақ
тәрбиелейді.
14 слайд
Негізгі білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған " Қазақ әдебиеті" пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлігілік оқу бағдарламасы (оқыту қазақ тілінде) 1-тарау. Жалпы ережелер 1. Қазақ әдебиеті пәні бағдарламасының басты бағыты – білім алушылардың ақыл-ой қабілеті мен тұлғалық қасиеттерінің қалыптасуына, тілдік-эстетикалық талғамдарының дамуына, коммуникативтік құзыреттіліктерінің жетілдірілуіне іргетас қалап, өмірлік дағдыларын шыңдауына, өздігінен білім алуларына мүмкіндік туғызу. Білім алушыларды ұлттық мәдениет пен әдеби мұраларды түсінуге, қазіргі заманғы әдебиетті бағалай білуге үйретеді. Бағдарламада әдеби- теориялық ұғымдар, талдауға, бағалау мен салыстыруға негізделген адамзаттың мәңгілік сұрақтары, қазіргі заманғы дилеммалар, мәселелер қарастырылған. 2. Қазақ әдебиеті бағдарламасының мақсаты – білім алушыларды креативті ойлауға бағыттау. Олардың ойларын ауызша еркін жеткізуіне және жаза білуіне қолдау көрсету, дәлелдер келтіру, салыстыру және анализ жасау, бағалау дағдыларын қалыптастыру, білім алушыларға жанрларды меңгерту. 3. Теориялық материалдар оқушының қазақ әдебиеті туралы ұғымдарын кеңейтуге, әдебиет туралы дүниетанымын қалыптастыруға және адамзатқа ортақ ойларды, дилеммаларды, мінездерді зерттеуге мүмкіндік береді. Қазақ әдебиеті білім деңгейі, ой-өрісі дамыған, әдеби тіл және әдеби формалар арқылы өз ойын еркін жеткізе алатын, туындаған мәселелерді шеше білетін өмірге бейім ұрпақ тәрбиелейді.
15 слайд
БАҒДАРЛАМАДАН КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕЛЕР:
Қазақ әдебиеті пәнін оқу арқылы білім алушылар:
1) қазақ әдебиетінің құндылық ретіндегі болмысын, ұлттық
мәдениеттегі маңызды орнын құрметтейді және бағалайды;
2) қазақ әдебиетінің мәдениетаралық қарым-қатынастағы рөлін,
қазақ халқының қалыптасқан тарихын, алға қойған міндеттерін,
жеңістерін, мәселелерін, қарама-қайшылық пен қиындықтарын
анықтайды және түсінеді;
3) түрлі жағдайларға бейімделе білу және өздігінен шешім
қабылдау дағдыларын қалыптастырады;
4) заманауи, ғылыми және қоғамдық дамуға сәйкес
дүниетанымын дамытады.
15 слайд
БАҒДАРЛАМАДАН КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕЛЕР: Қазақ әдебиеті пәнін оқу арқылы білім алушылар: 1) қазақ әдебиетінің құндылық ретіндегі болмысын, ұлттық мәдениеттегі маңызды орнын құрметтейді және бағалайды; 2) қазақ әдебиетінің мәдениетаралық қарым-қатынастағы рөлін, қазақ халқының қалыптасқан тарихын, алға қойған міндеттерін, жеңістерін, мәселелерін, қарама-қайшылық пен қиындықтарын анықтайды және түсінеді; 3) түрлі жағдайларға бейімделе білу және өздігінен шешім қабылдау дағдыларын қалыптастырады; 4) заманауи, ғылыми және қоғамдық дамуға сәйкес дүниетанымын дамытады.
16 слайд
51. «Тіл және әдебиет» білім беру саласы бойынша негізгі орта білім
беру аяқталғанда күтілетін нәтижелер.
1) тыңдалым және айтылым:
білім алушы қарым-қатынастың әлеуметтік-тұрмыстық, әлеуметтік-мәдени,
оқу-кәсіптік салалардағы мәтіндерін түсінеді; сөйлесу тәртібінің, бағалаудың
ашық және жабық түрде берілген нысандарын таниды; әртүрлі өмірлік
жағдаяттарда ауызша тілдік қарым-қатынасты жүзеге асырады; тілдік
қарымқатынастың әртүрлі мақсаттары мен тактикаларын іске асыру үшін түрлі
тілдік құралдарды пайдалана отырып, әңгімеге бастамашы бола алады және
диалогті қолдайды ; проблемалық сипаттағы ақпаратты жинақтай отырып, монолог
құрастырады; өз пікірін қорғайды және дәлелдейді ; өз пікірін білдіре отырып,
әңгіме нысанасына қатысты сөйлеушінің көзқарасын бағалайды ; тақырыбы/басы
/соңы бойынша мәтін мазмұнын болжайды ; өз сөздерін ресімдеу кезінде
грамматикалық, стилистикалық нормаларды сақтайды ;
16 слайд
51. «Тіл және әдебиет» білім беру саласы бойынша негізгі орта білім беру аяқталғанда күтілетін нәтижелер. 1) тыңдалым және айтылым: білім алушы қарым-қатынастың әлеуметтік-тұрмыстық, әлеуметтік-мәдени, оқу-кәсіптік салалардағы мәтіндерін түсінеді; сөйлесу тәртібінің, бағалаудың ашық және жабық түрде берілген нысандарын таниды; әртүрлі өмірлік жағдаяттарда ауызша тілдік қарым-қатынасты жүзеге асырады; тілдік қарымқатынастың әртүрлі мақсаттары мен тактикаларын іске асыру үшін түрлі тілдік құралдарды пайдалана отырып, әңгімеге бастамашы бола алады және диалогті қолдайды ; проблемалық сипаттағы ақпаратты жинақтай отырып, монолог құрастырады; өз пікірін қорғайды және дәлелдейді ; өз пікірін білдіре отырып, әңгіме нысанасына қатысты сөйлеушінің көзқарасын бағалайды ; тақырыбы/басы /соңы бойынша мәтін мазмұнын болжайды ; өз сөздерін ресімдеу кезінде грамматикалық, стилистикалық нормаларды сақтайды ;
17 слайд
2) оқылым:
білім алушы әртүрлі типтегі, жанрлар мен стильдердегі мәтіндерден негізгі және
егжей-тегжейлі ақпаратты (мәтіндік, сандық, графикалық) түсінеді және өзінше
түсіндіреді; мәтіннің астарлы мағынасын түсінеді; зерттеп, шолып, таңдап, белгілеп
оқуды, арнайы ақпарат алу үшін оқуды, талдамалық оқуды, белгілі бір мақсатпен
оқуды қоса алғанда, оқу стратегияларын пайдаланады ; әртүрлі дереккөздерден
қажетті ақпараттарды алады, оларды талдайды және жинақтайды ; қарым-
қатынастың әлеуметтік-тұрмыстық, әлеуметтік-мәдени және оқутанымдық аяларына
қатысты мәтіндердің құрылымдық, лингвистикалық және стилистикалық
ерекшеліктерін салыстырады; дәлелдер мен фактілерді ажырата отырып,
ақпараттың өзектілігі мен құндылығы тұрғысынан мәтінді бағалайды ;
17 слайд
2) оқылым: білім алушы әртүрлі типтегі, жанрлар мен стильдердегі мәтіндерден негізгі және егжей-тегжейлі ақпаратты (мәтіндік, сандық, графикалық) түсінеді және өзінше түсіндіреді; мәтіннің астарлы мағынасын түсінеді; зерттеп, шолып, таңдап, белгілеп оқуды, арнайы ақпарат алу үшін оқуды, талдамалық оқуды, белгілі бір мақсатпен оқуды қоса алғанда, оқу стратегияларын пайдаланады ; әртүрлі дереккөздерден қажетті ақпараттарды алады, оларды талдайды және жинақтайды ; қарым- қатынастың әлеуметтік-тұрмыстық, әлеуметтік-мәдени және оқутанымдық аяларына қатысты мәтіндердің құрылымдық, лингвистикалық және стилистикалық ерекшеліктерін салыстырады; дәлелдер мен фактілерді ажырата отырып, ақпараттың өзектілігі мен құндылығы тұрғысынан мәтінді бағалайды ;
18 слайд
3) жазылым:
білім алушы естіген және оқыған ақпараттарын жинақтай отырып, әртүрлі типтегі,
жанрдағы және стильдегі мәтіндерді жазады ; ақпаратты ұсынудың әртүрлі
нысандарын пайдалана отырып, мәтін құрастырады (оның ішінде, баспа); ұсынылған
ақпаратты талдау және бағалау қабілетін көрсете отырып, өзінің проблемалық
сипаттағы мәтінін (мақала, эссе, хат және т.б.) жазады; әртүрлі типтегі, жанрдағы
және стильдегі мәтіндердің құрылымдық-композициялық, тілдік ерекшеліктерін
салыстырады; анықтамалық материалды пайдалана отырып мәтіндерді түзетеді және
редакциялайды ; белгілі бір тақырып бойынша қарапайым, күрделі және жан-жақты
жоспар жасайды ; орфографиялық, грамматикалық және стилистикалық нормаларды
сақтайды.
18 слайд
3) жазылым: білім алушы естіген және оқыған ақпараттарын жинақтай отырып, әртүрлі типтегі, жанрдағы және стильдегі мәтіндерді жазады ; ақпаратты ұсынудың әртүрлі нысандарын пайдалана отырып, мәтін құрастырады (оның ішінде, баспа); ұсынылған ақпаратты талдау және бағалау қабілетін көрсете отырып, өзінің проблемалық сипаттағы мәтінін (мақала, эссе, хат және т.б.) жазады; әртүрлі типтегі, жанрдағы және стильдегі мәтіндердің құрылымдық-композициялық, тілдік ерекшеліктерін салыстырады; анықтамалық материалды пайдалана отырып мәтіндерді түзетеді және редакциялайды ; белгілі бір тақырып бойынша қарапайым, күрделі және жан-жақты жоспар жасайды ; орфографиялық, грамматикалық және стилистикалық нормаларды сақтайды.
19 слайд
«Қазақ тілі мен әдебиеті (оқыту қазақ тілінде жүргізілмейтін
сыныптар үшін)
1) тыңдалым:
білім алушы мәтіннің негізгі мазмұнын, сондай-ақ сөйлеушінің ниетін
білдіретін функционалдық маңызды мағыналы ақпаратты түсінеді;
мәтіннен арнайы ақпаратты алады; терминдердің мәнін және әлеуметтік-
тұрмыстық, әлеуметтік-мәдени және оқу-танымдық аялары бойынша
мәтіннің негізгі бөліктерін түсінеді; фактілер мен пікірлерді ажырата
отырып, мәтіннің мазмұнын бағалайды; әртүрлі стильдегі және жанрдағы
мәтіндердің негізгі проблемаларын айқындайды; мәтінде айтылған
деректер мен құбылыстар, оқиғалар арасындағы
байланыстар мен қарым-қатынастарды аша отырып, мәтінді талдайды;
иллюстрациялар/негізгі сөздер/тақырыбы/басталуы бойынша айтылған
ойдың мазмұнын болжайды;
19 слайд
«Қазақ тілі мен әдебиеті (оқыту қазақ тілінде жүргізілмейтін сыныптар үшін) 1) тыңдалым: білім алушы мәтіннің негізгі мазмұнын, сондай-ақ сөйлеушінің ниетін білдіретін функционалдық маңызды мағыналы ақпаратты түсінеді; мәтіннен арнайы ақпаратты алады; терминдердің мәнін және әлеуметтік- тұрмыстық, әлеуметтік-мәдени және оқу-танымдық аялары бойынша мәтіннің негізгі бөліктерін түсінеді; фактілер мен пікірлерді ажырата отырып, мәтіннің мазмұнын бағалайды; әртүрлі стильдегі және жанрдағы мәтіндердің негізгі проблемаларын айқындайды; мәтінде айтылған деректер мен құбылыстар, оқиғалар арасындағы байланыстар мен қарым-қатынастарды аша отырып, мәтінді талдайды; иллюстрациялар/негізгі сөздер/тақырыбы/басталуы бойынша айтылған ойдың мазмұнын болжайды;
20 слайд
2) айтылым:
талқылау, өзінің пікірін білдіру және оқиғаларды, пікірлер мен
проблемаларды бағалау арқылы білім алушы оқылған тақырыптар
аясындағы диалогті қолдайды; назарды өзіне қарату тәсілдерін
пайдаланып және мақсатты аудиторияны есепке ала отырып монолог
құрады, ұсынылған тақырып бойынша ақпаратты талдайды және
жинақтайды; белгілі бір тақырып бойынша айтылған ойды бағалайды;
сөйлеу нормаларын сақтай отырып, тілдің лексикалық және
грамматикалық құралдарын пайдаланады;
20 слайд
2) айтылым: талқылау, өзінің пікірін білдіру және оқиғаларды, пікірлер мен проблемаларды бағалау арқылы білім алушы оқылған тақырыптар аясындағы диалогті қолдайды; назарды өзіне қарату тәсілдерін пайдаланып және мақсатты аудиторияны есепке ала отырып монолог құрады, ұсынылған тақырып бойынша ақпаратты талдайды және жинақтайды; белгілі бір тақырып бойынша айтылған ойды бағалайды; сөйлеу нормаларын сақтай отырып, тілдің лексикалық және грамматикалық құралдарын пайдаланады;
21 слайд
3) оқылым:
білім алушы оқылған тақырыптар аясында белгілі бір күрделі тұтас және
аралас мәтіндердің мазмұнын түсінеді; әртүрлі типтегі, стиль мен
жанрдағы мәтіндердің ерекшеліктерін анықтайды; сөздердің айқын және
астарлы мағынасын, көркем бейнелеуіш құралдардың мәнін түсінеді;
өзектілігін, шынайылығын, пайдалылығын және құндылығын анықтай
отырып, әртүрлі дереккөздерден қажетті ақпаратты алады; негіздемелі
қорытынды шығара және оқығанына сыни тұрғыдан баға бере отырып,
мәтіннің мазмұнын талдайды және жинақтайды; көркем шығарманың
тақырыбын, идеясын, проблемасын, автордың көзқарасын анықтай
отырып мәтінді салыстырады, белгіленген оқу стратегияларын
пайдаланады;
21 слайд
3) оқылым: білім алушы оқылған тақырыптар аясында белгілі бір күрделі тұтас және аралас мәтіндердің мазмұнын түсінеді; әртүрлі типтегі, стиль мен жанрдағы мәтіндердің ерекшеліктерін анықтайды; сөздердің айқын және астарлы мағынасын, көркем бейнелеуіш құралдардың мәнін түсінеді; өзектілігін, шынайылығын, пайдалылығын және құндылығын анықтай отырып, әртүрлі дереккөздерден қажетті ақпаратты алады; негіздемелі қорытынды шығара және оқығанына сыни тұрғыдан баға бере отырып, мәтіннің мазмұнын талдайды және жинақтайды; көркем шығарманың тақырыбын, идеясын, проблемасын, автордың көзқарасын анықтай отырып мәтінді салыстырады, белгіленген оқу стратегияларын пайдаланады;
22 слайд
4) жазылым:
білім алушы әртүрлі тілдік құралдарды пайдалана отырып,
естігені және
оқығаны негізінде әртүрлі типтегі, жанрдағы және стильдегі
мәтіндерді жазады;
әртүрлі деректерден ақпарат алу арқылы проблемалық сип...
22 слайд
4) жазылым: білім алушы әртүрлі тілдік құралдарды пайдалана отырып, естігені және оқығаны негізінде әртүрлі типтегі, жанрдағы және стильдегі мәтіндерді жазады; әртүрлі деректерден ақпарат алу арқылы проблемалық сип...