ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен жасалған
Қазақстандағы 1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалыс. Презентация (слайд) 8-сынып
08 Қырқүйек 2024
260
2 рет жүктелгенберіледі
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
сертификат алыңыз!
1 слайд
Қазақстандағы 1916 жылғы
ұлт-азаттық қозғалыс
1 слайд
Қазақстандағы 1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалыс
2 слайд
•1916 жылғы 25 маусымдағы патша жарлығы
•Түркістан мен Дала өлкесінен 19-43 жас арасындағы 500 мыңнан астам
ер адамдарды қара жұмысқа алу
•1916 жылғы 25 тамыздағы Генерал-губернатор Куропаткиннің құпия
бұйрығы
Көтерілістің ең негізгі себебі:
•Ұлттық және әлеуметтік езгінің халықтың
кегін қайнататын деңгейге жетуі
•Отаршылдық
•Туған елдің талануы;
•Жерлерінен айырылуы
Көтерілістің басталуына себепші болған
факторлар
2 слайд
•1916 жылғы 25 маусымдағы патша жарлығы •Түркістан мен Дала өлкесінен 19-43 жас арасындағы 500 мыңнан астам ер адамдарды қара жұмысқа алу •1916 жылғы 25 тамыздағы Генерал-губернатор Куропаткиннің құпия бұйрығы Көтерілістің ең негізгі себебі: •Ұлттық және әлеуметтік езгінің халықтың кегін қайнататын деңгейге жетуі •Отаршылдық •Туған елдің талануы; •Жерлерінен айырылуы Көтерілістің басталуына себепші болған факторлар
3 слайд
Көтерілістің алғышарттары
Жер мәселесі
(құнарлы
жерлерді
озбырлықпен
тартып алынуы)
Қоныстандыру
саясаты
Соғыс
салығының
енгізілуі
(түтін, соғыс
салығы)
Христиан дінін
енгізу
Ірі көлемде мал мен
киіз үйлер майданға
алынды.
Әдет-ғұрып, салт-
дәстүр, тіл және
мәдениетке қысым
көрсету
3 слайд
Көтерілістің алғышарттары Жер мәселесі (құнарлы жерлерді озбырлықпен тартып алынуы) Қоныстандыру саясаты Соғыс салығының енгізілуі (түтін, соғыс салығы) Христиан дінін енгізу Ірі көлемде мал мен киіз үйлер майданға алынды. Әдет-ғұрып, салт- дәстүр, тіл және мәдениетке қысым көрсету
4 слайд
Көтерілістің негізгі қозғаушы күші
Шаруалар мен қолөнершілер және қазақ жұмысшылары, жетекші күші –
демократиялық интеллигенция өкілдері мен байлар, болыс басқарушылары
Басқа ұлт өкілдерінің қатысуы
•И. Долматов және Д. Федотов қырғыздарды бұратаналардың тізімін шығармауға
шақырды
•Жетісуда Демко, П. Аркадьев т.б. көтеріліске қатысушыларды үйлерінде
жасырды
•Торғайда Н. Кротов соғыс ісі шеберлігіне үйретті
•Е. Курев Қарқарадағы көтерілісшілердің шағын тобын ұйымдастырды
•С. Вербицкая көтерілісшілер қатарында шайқасты
•С. Ужгин «Қарабалықтағы оқиғалар» атты прокламацияда көтерілісті
тоқтатпауға шақырды
Көтерілістің ірі ошақтары:
Торғай, Жетісу, Ақмола
Көтерілістің басшылары
Жетісуда: Т. Бокин, Б. Әшекеев, Ж. Мәмбетов, Ұ. Саурықов, А. Қосақов
Торғайда: А. Иманов, Ә. Жангелдин, Ә. Жанбосынов, К. Көкімбайұлы
4 слайд
Көтерілістің негізгі қозғаушы күші Шаруалар мен қолөнершілер және қазақ жұмысшылары, жетекші күші – демократиялық интеллигенция өкілдері мен байлар, болыс басқарушылары Басқа ұлт өкілдерінің қатысуы •И. Долматов және Д. Федотов қырғыздарды бұратаналардың тізімін шығармауға шақырды •Жетісуда Демко, П. Аркадьев т.б. көтеріліске қатысушыларды үйлерінде жасырды •Торғайда Н. Кротов соғыс ісі шеберлігіне үйретті •Е. Курев Қарқарадағы көтерілісшілердің шағын тобын ұйымдастырды •С. Вербицкая көтерілісшілер қатарында шайқасты •С. Ужгин «Қарабалықтағы оқиғалар» атты прокламацияда көтерілісті тоқтатпауға шақырды Көтерілістің ірі ошақтары: Торғай, Жетісу, Ақмола Көтерілістің басшылары Жетісуда: Т. Бокин, Б. Әшекеев, Ж. Мәмбетов, Ұ. Саурықов, А. Қосақов Торғайда: А. Иманов, Ә. Жангелдин, Ә. Жанбосынов, К. Көкімбайұлы
5 слайд
Либерал-демократиялық
бағытты ұстанған зиялы қауым
мүшелері: Ә.Бөкейханов,
А.Байтұрсынов, М.Дулатұлы
Көтеріліске қатысушы зиялылар екі топқа бөлінді
Патша үкіметімен парасатты
ымыраластық тәсіл жүргізуді,
халықтың амандығын және
оның этностық тұтастығын
сақтау идеясын бірінші орында
ұстанды.
Революцияшыл-
демократияшыл зиялылар
өкілдері: Т.Рысқұлов,
Т.Бокин, Ә.Майкотов,
С.Сейфулин, Ә.Жангелдин;
с.Меңдешев
Қарулы күрес жолын таңдады
5 слайд
Либерал-демократиялық бағытты ұстанған зиялы қауым мүшелері: Ә.Бөкейханов, А.Байтұрсынов, М.Дулатұлы Көтеріліске қатысушы зиялылар екі топқа бөлінді Патша үкіметімен парасатты ымыраластық тәсіл жүргізуді, халықтың амандығын және оның этностық тұтастығын сақтау идеясын бірінші орында ұстанды. Революцияшыл- демократияшыл зиялылар өкілдері: Т.Рысқұлов, Т.Бокин, Ә.Майкотов, С.Сейфулин, Ә.Жангелдин; с.Меңдешев Қарулы күрес жолын таңдады
6 слайд
Көтерілістің жеңілу себептері:
•Бытыраңқылығы;
•Қарудың жеткіліксіздігі;
•Руаралық тартыстар;
•Жергілікті халық пен қоныстанушылар арасындағы
қайшылықтар;
•Ұлттық-демократиялық зиялылар қатарында бірліктің болмауы.
6 слайд
Көтерілістің жеңілу себептері: •Бытыраңқылығы; •Қарудың жеткіліксіздігі; •Руаралық тартыстар; •Жергілікті халық пен қоныстанушылар арасындағы қайшылықтар; •Ұлттық-демократиялық зиялылар қатарында бірліктің болмауы.
7 слайд
Көтерілістің тарихи маңызы
•қазақ халқының революциялық таптық сана-сезімі өсті;
•Қазақстан халықтары ұлттық мүдделерінің ортақтығын ұғынды;
•Қоғалыс барысында өкімет құрылымы, қарулы күштер, басқару
аппараты құрылды;
•Ресей империясындағы азаттық күрестің шарықтау шыңы болды.
7 слайд
Көтерілістің тарихи маңызы •қазақ халқының революциялық таптық сана-сезімі өсті; •Қазақстан халықтары ұлттық мүдделерінің ортақтығын ұғынды; •Қоғалыс барысында өкімет құрылымы, қарулы күштер, басқару аппараты құрылды; •Ресей империясындағы азаттық күрестің шарықтау шыңы болды.
8 слайд
Көтеріліске байланысты әдеби
шығармалар
•Ж. Аймауытов «Қартқожа»
•С. Сейфуллин «Тар жол, тайғак кешу»
•Б. Майлин «Қанды кек»
•С. Мұқанов «Ботагөз»
•М. Әуезов «Қилы заман»
•И. Дәукебаев «Бекболат» және т.б.
8 слайд
Көтеріліске байланысты әдеби шығармалар •Ж. Аймауытов «Қартқожа» •С. Сейфуллин «Тар жол, тайғак кешу» •Б. Майлин «Қанды кек» •С. Мұқанов «Ботагөз» •М. Әуезов «Қилы заман» •И. Дәукебаев «Бекболат» және т.б.
