Қазақстанның жеті кереметі: Қожа Ахмет Йасауи кесенесі
Қазақстанның жеті кереметі: Қожа Ахмет Йасауи кесенесі

#1 слайд
Қожа Ахмет Яссауи кесенесі
Дайындаған: Нұрғазы Мерей
1 слайд
Қожа Ахмет Яссауи кесенесі Дайындаған: Нұрғазы Мерей
#2 слайд
Қожа Ахмет Яссауи кесенесі Оңтүстік-Қазақстан облысы
Түркістан қаласында орналасқан. Оны әлемнің сезігінші
кереметі деп тегіннен тегін атамаған. Бұл сарайлар мен
ғибадатханалардың кешені орта ғасыр сәулетінің жауһары,
ол ЮНЕСКО-ның Әлемдік мұра тізіміне енген.
2 слайд
Қожа Ахмет Яссауи кесенесі Оңтүстік-Қазақстан облысы Түркістан қаласында орналасқан. Оны әлемнің сезігінші кереметі деп тегіннен тегін атамаған. Бұл сарайлар мен ғибадатханалардың кешені орта ғасыр сәулетінің жауһары, ол ЮНЕСКО-ның Әлемдік мұра тізіміне енген.
#3 слайд
Қожа Ахмет Яссауи (Әзірет
Сұлтан)
XII ғасыр ойшылы және түркілік
сопылық бағытты дәріптеген ақыны.
Біздің заманымызға дейін оның, әлемдегі
ең көне түркі тілді кітап саналатын,
«Диуани-Хикмет» («Даналық кітабы»)
атты еңбегі жеткен. Ол 149 діни-
философиялық хикмет-өлеңдерден тұрады.
Яссауи өзінің сопылық қауымын
ұйымдастырған, онда адамдарды еңбекке
баулып, қарапайым, миссионерлік өмірге,
құлшылық етуге шақырып уағыздар
айтылған. 63 жасында дүниеден өткен
Мұхаммед Пайғамбардың ( с.ғ.а.) аруағын
ардақтаған ол бұл дүниенің жарығын одан
асып көруді өзіне артық санап, 63 жасқа
толғаннан кейін мешіт жанындағы
қылуетке түсіп, сол жерде өмірін
жалғастырады. Ақын 1166 немесе 1167
жылдары дүниеден өткен.
3 слайд
Қожа Ахмет Яссауи (Әзірет Сұлтан) XII ғасыр ойшылы және түркілік сопылық бағытты дәріптеген ақыны. Біздің заманымызға дейін оның, әлемдегі ең көне түркі тілді кітап саналатын, «Диуани-Хикмет» («Даналық кітабы») атты еңбегі жеткен. Ол 149 діни- философиялық хикмет-өлеңдерден тұрады. Яссауи өзінің сопылық қауымын ұйымдастырған, онда адамдарды еңбекке баулып, қарапайым, миссионерлік өмірге, құлшылық етуге шақырып уағыздар айтылған. 63 жасында дүниеден өткен Мұхаммед Пайғамбардың ( с.ғ.а.) аруағын ардақтаған ол бұл дүниенің жарығын одан асып көруді өзіне артық санап, 63 жасқа толғаннан кейін мешіт жанындағы қылуетке түсіп, сол жерде өмірін жалғастырады. Ақын 1166 немесе 1167 жылдары дүниеден өткен.
#4 слайд
Оның зираты бірден
мұсылман қауымының
бас ұрып, тағзым ететін
орнына айналды. Оған
үш рет бару Меккеге
барғанмен тең деп те
жатады. Қожа Ахметтің
арқасында Яссы қаласы
– Түркістан – барша
түркі елдерінің рухани
орталығына айналды.
4 слайд
Оның зираты бірден мұсылман қауымының бас ұрып, тағзым ететін орнына айналды. Оған үш рет бару Меккеге барғанмен тең деп те жатады. Қожа Ахметтің арқасында Яссы қаласы – Түркістан – барша түркі елдерінің рухани орталығына айналды.
#5 слайд
Архитектурасы:
Аркалы порталдың биіктігі –
37,5 метр,
басты күмбездің биіктігі – 44
метр,
диаметрі – 22 метр.
Сыртқы қабырғалардың
қалыңдығы – 2 метр,
ал орталық дәліздердікі – 3
метр.
Бүгінгі таңда жақсы сақталған
кіре беріс ғимараттағы жазбада
«Бұл киелі орын Алланың сүйікті
құлы, әмірші Әмір Темірдің
бұйрығымен тұрғызылған –
Алла оның әмірін мәңгілік
етсін!» деп жазылған
5 слайд
Архитектурасы: Аркалы порталдың биіктігі – 37,5 метр, басты күмбездің биіктігі – 44 метр, диаметрі – 22 метр. Сыртқы қабырғалардың қалыңдығы – 2 метр, ал орталық дәліздердікі – 3 метр. Бүгінгі таңда жақсы сақталған кіре беріс ғимараттағы жазбада «Бұл киелі орын Алланың сүйікті құлы, әмірші Әмір Темірдің бұйрығымен тұрғызылған – Алла оның әмірін мәңгілік етсін!» деп жазылған
#6 слайд
Жалпы тұрқы симметриялы, жеке бөлшектері —
ассиметриялы болып келетін бұл зәулім ғимарат 8 түрлі
бөлмелер тобынан тұрады :
Үлкен Ақсарай ;
Кіші Ақсарай ;
Құдықхана ;
Кітапхана ;
Асхана ;
Көрхана ;
Мешіт ;
6 слайд
Жалпы тұрқы симметриялы, жеке бөлшектері — ассиметриялы болып келетін бұл зәулім ғимарат 8 түрлі бөлмелер тобынан тұрады : Үлкен Ақсарай ; Кіші Ақсарай ; Құдықхана ; Кітапхана ; Асхана ; Көрхана ; Мешіт ;
#7 слайд
Қазандық – кесененің ең үлкен залы, күмбезбен
жабылған негізгі салтанатты кеңістігі. Ол жерде
көнеден келе жатқан киелі зат қола Тайқазан
орналасқан, оның сыйымдылығы 60 шелек,
диаметрі – 2,2 метр, салмағы 2 тонна.
7 слайд
Қазандық – кесененің ең үлкен залы, күмбезбен жабылған негізгі салтанатты кеңістігі. Ол жерде көнеден келе жатқан киелі зат қола Тайқазан орналасқан, оның сыйымдылығы 60 шелек, диаметрі – 2,2 метр, салмағы 2 тонна.
#8 слайд
Аңыз бойынша, Тайқазан Қарнақ ауылында жеті сирек
кездесетін металдың қорытпасынан жасалған. Тайқазан
түркі тайпалары ынтымағының және қонақжайлылығының
белгісі. Сенім бойынша, одан су ішкен құлшылық етуші
жамандықтан тазарады. 1934 жылы Тайқазанды
Ленинградқа алып кетіп, бірнеше жылдар бойы
Эрмитаждың бір залында экспонатқа қойған екен. Тек 1988
жылы ғана, қазақстандық үкіметтің талап етуі бойынша,
Тайқазан өзінің байырғы орнына қайтып оралған.
8 слайд
Аңыз бойынша, Тайқазан Қарнақ ауылында жеті сирек кездесетін металдың қорытпасынан жасалған. Тайқазан түркі тайпалары ынтымағының және қонақжайлылығының белгісі. Сенім бойынша, одан су ішкен құлшылық етуші жамандықтан тазарады. 1934 жылы Тайқазанды Ленинградқа алып кетіп, бірнеше жылдар бойы Эрмитаждың бір залында экспонатқа қойған екен. Тек 1988 жылы ғана, қазақстандық үкіметтің талап етуі бойынша, Тайқазан өзінің байырғы орнына қайтып оралған.
#9 слайд
Қабірхана – Қожа Ахмет Яссауидің қабірі. Оның есігі
нақышты өрнекпен көмкеріліп, ағаштардың құнды түрімен
бедерленген. Бұл шаршы бөлменің тура ортасында ақшыл
жасыл оюмен қапталған құлпытас орналасқан
9 слайд
Қабірхана – Қожа Ахмет Яссауидің қабірі. Оның есігі нақышты өрнекпен көмкеріліп, ағаштардың құнды түрімен бедерленген. Бұл шаршы бөлменің тура ортасында ақшыл жасыл оюмен қапталған құлпытас орналасқан
#10 слайд
10 слайд
#11 слайд
Қорытынды
Ахмет Ясауи кесенесі — Түркістан қаласында
XIV ғасырдың соңында тұрғызылған
архитектуралық ғимарат . Қожа Ахмет Ясауи
дүние салғаннан кейін халықтың көп
жиылуымен өзіне арнап соғылған кішкене
мазарға жерленеді. Кейін бұл кесене
мұсылмандардың жаппай тәуеп ету орнына
айналды.
Түркістан қаласындағы Ахмет Ясауи ғимараты –
орта ғасырлық сәулет өнерінің көрнекті
ескерткіші. Ол XII ғасырда өмір сүрген бүкіл
Шығысқа аты әйгілі көне түркі ақыны, софизмді
уағыздаушы Ахмет Ясауидің (Яссы-дан шыққан
деген мағынада) бейітінің басына орнатылған.
11 слайд
Қорытынды Ахмет Ясауи кесенесі — Түркістан қаласында XIV ғасырдың соңында тұрғызылған архитектуралық ғимарат . Қожа Ахмет Ясауи дүние салғаннан кейін халықтың көп жиылуымен өзіне арнап соғылған кішкене мазарға жерленеді. Кейін бұл кесене мұсылмандардың жаппай тәуеп ету орнына айналды. Түркістан қаласындағы Ахмет Ясауи ғимараты – орта ғасырлық сәулет өнерінің көрнекті ескерткіші. Ол XII ғасырда өмір сүрген бүкіл Шығысқа аты әйгілі көне түркі ақыны, софизмді уағыздаушы Ахмет Ясауидің (Яссы-дан шыққан деген мағынада) бейітінің басына орнатылған.
#12 слайд
Назарларыңызға рақмет!
12 слайд
Назарларыңызға рақмет!
шағым қалдыра аласыз













